Πίσω στη βάση
Ακούω ολοένα και συχνότερα το τελευταίο διάστημα φίλους και συνεργάτες να ισχυρίζονται πως, αν μπορούσαν -που σημαίνει αν υπήρχε εργασία, περίθαλψη και εκπαίδευση- θα επέστρεφαν στο «χωριό». Για μεγαλύτερη ασφάλεια και καλύτερη ποιότητα ζωής, προφανώς. Για να μπορούν τα παιδιά να μεγαλώσουν «σαν παιδιά» και φυσικά, η οικογένεια να έρθει πιο κοντά.
Θα τρέχαμε λοιπόν στη θαλπωρή ενός πιθανότατα λιγότερου σύγχρονου σπιτιού πιο κοντά στη φύση! Μήπως ήρθε η ώρα για την κυβέρνηση, εφόσον αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την οικονομική κρίση που ακολουθεί αυτή της υγειονομικής, να δει κατάματα την ανάγκη σύνταξης ενός εθνικού σχεδίου βελτίωσης του επιπέδου ζωής στην επαρχία, ώστε να αποτελεί η επιστροφή σ’ αυτήν μία σοβαρή επιλογή της δεκαετίας που μόλις ξεκίνησε; Αυτό και αν θα ήταν πρόκληση!
Η Ελλάδα αποφάσισε να γυρίσει την πλάτη στην επαρχία και να κυνηγήσει το όνειρο της πόλης από τη δεκαετία του ‘50 ακόμα. Το 1961, το 43% του πληθυσμού ζούσε στις πόλεις και το 44% στην επαρχία. Το 1991, ο αγροτικός πληθυσμός μειώθηκε στο 28% ενώ σήμερα περισσότερο από το 60% του πληθυσμού ζει σε ένα απο τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα.
Αυτή η μετάλλαξη είχε φυσικά ως συνέπεια, οι περισσότεροι αναπτυξιακοί πόροι από το 1980 και έπειτα, να επενδυθούν στις πόλεις αφήνοντας τεράστια κενά στις υποδομές της επαρχίας. Έτσι, καταλήξαμε να διασχίζεις τον παλιό δρόμο Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης και να βλέπεις ατελείωτα χωριά που στα παγκάκια κάθονται μόνο ηλικιωμένοι.
Όμως η Ελλάδα δεν ήταν η μόνη χώρα που κατέγραψε μία τέτοια τάση αστικοποίησης. Το 2018, ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός για πρώτη φορά ζει στις πόλεις, και αν δεν αλλάξει κάτι, το 2050 τα 2/3 του πληθυσμού θα ζει σε αυτές. Ερήμωσαν όμως οι επαρχίες όλων των άλλων ευρωπαϊκών χωρών; Όχι.
Η Γερμανία, η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα δίκτυο μεταφορών και ένα συνολικά ικανοποιητικό επίπεδο ζωής στην επαρχία ώστε η εγκατάσταση στην πόλη να μην είναι μονόδρομος. Εργασία, υγειονομική περίθαμψη και εκπαίδευση, είναι τα βασικά στοιχεία που απασχολούν κάθε νέα οικογένεια. Αν τα έχεις, τότε ο ανοιχτός ορίζοντας, η φτηνότερη διαβίωση και ο περισσότερος ελεύθερος χρόνος είναι το κατάλληλο μείγμα για να μην ερημωθεί η επαρχία σου.
Το πραγματικό στοίχημα για το οποίο ο σημερινός πρωθυπουργός θα μπορούσε σίγουρα να μείνει στην ιστορία, θα ήταν να δημιουργήσει τις συνθήκες ώστε να υπάρξει ισόρροπη ανάπτυξη σε ολόκληρη την Ελλάδα δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για να μετακινηθεί σταδιακά ο πληθυσμός, βελτιώνοντας αισθητά το βιοτικό του επίπεδο.
Σκεφτείτε λοιπόν πως θα άλλαζαν τα πράγματα, αν αύριο η Google αποφάσιζε να δημιουργήσει εγκαταστάσεις στην Τήνο και 500 νέοι άνθρωποι μεταφέρονταν για να εργασθούν εκεί. Οι περισσότεροι θα ήταν Έλληνες που δουλεύουν στην εταιρεία ανά τον κόσμο. Είμαι σίγουρος ότι θα επέστρεφαν τρέχοντας. Μόλις 20 λεπτά με καραβάκι από τη Μύκονο, ή περίπου 3 ώρες από τη Ραφήνα η οποία απέχει 15 λεπτά από το Ελευθέριος Βενιζέλος. Φανταστείτε, λοιπόν, πως ξαφνικά στην Τήνο η οικονομία θα άλλαζε ροή. Το κτηματομεσιτικό θα κινούνταν. Τα εστιατόρια θα παρέμεναν ανοιχτά και τον χειμώνα, η ανάγκη για περίθαλψη έστω και ιδιωτική θα αυξάνονταν, όπως και τα κάθε είδους καταστήματα και υπηρεσίες. Ας σκεφτούμε την ένεση αδρεναλίνης στις μικροοικονομίες του κάθε τόπου.
Θυμάμαι σαν χθες ένα σύνθημα που γράψαμε στα 15 μας, με σπρέι στον τοίχο του σχολείου «μην γίνετε η γενιά του Nintendo». Αν δεν το καταφέρουμε όμως τώρα, που περισσότερο από ποτέ αμφισβητείται το σύγχρονο μοντέλο ζωής μας, δεν θα γίνει ποτέ. Πίσω στα βασικά, λοιπόν!
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18 Οκτωβρίου 2020
