ΑΠΟΨΕΙΣ

Φαίνεται πως ο Τ. Ερντογάν πραγματοποίησε μία πρώτου μεγέθους κυβίστηση στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, αποδεχόμενος την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στον Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, έναντι της υπογραφής ενός τριμερούς μνημονίου. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται πως πλήρωσε μετρητοίς και έλαβε με πίστωση. Οι όροι του μνημονίου θα πρέπει να είναι συμβατοί με τα δικαιικά συστήματα των δύο Σκανδιναβικών κρατών τα οποία σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων δείχνουν, ιστορικά, ιδιαίτερη ευαισθησία. Συνεπώς, απελάσεις ή εκδόσεις πολιτικών αντιπάλων του τουρκικού καθεστώτος πολύ δύσκολα θα γίνουν αποδεκτές. Επιπροσθέτως η κυβερνητική πλειοψηφία στη Σουηδία εξαρτάται από την ψήφο μιας βουλευτίνας κουρδικής καταγωγής, την οποία καταζητεί η Τουρκία.

Από την άλλη την πλευρά, προχθές, δεν ολοκληρώθηκε η ένταξη των δύο κρατών στο ΝΑΤΟ. Αυτή θα είναι μία διαδικασία που θα περάσει από τα κοινοβούλια όλων των κρατών-μελών και συνεπώς και από του τουρκικό κοινοβούλιο. Στο μεταξύ η Τουρκία θα παρακολουθεί και θα πιέζει για την τήρηση όλων των όρων του μνημονίου. Αν δεν μείνει ικανοποιημένη από την πορεία της εκτέλεσης των σχετικών όρων θα έχει δύο επιλογές. Είτε να καθυστερεί να φέρει την κύρωση της ένταξης στην τουρκική βουλή είτε να την καταψηφίσουν οι βουλευτές. Ήδη η αντιπολίτευση ομιλεί για ήττα της Τουρκίας στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ.

Συνεπώς είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε αν η κυβίστηση του Τ. Ερντογάν ήταν άνευ ουσιαστικού ανταλλάγματος. Φαίνεται πως ο δρόμος για να ενταχθούν η Φινλανδία και η Σουηδία στο ΝΑΤΟ είναι και μακρύς και δύσβατος, αν λάβουμε μάλιστα υπ’ όψη πως η Τουρκία βρίσκεται σε προεκλογική τροχιά.

Με την ευκαιρία της Συνόδου του ΝΑΤΟ και τις απαιτήσεις της Τουρκίας, άναψε στην Ελλάδα και πάλι η συζήτηση για το αν συμφέρει στην πατρίδα μας μία ενσωματωμένη, στη συμμαχία, Τουρκία ή μία περιθωριοποιημένη Τουρκία. Νομίζω πως η Ιστορία έχει αποδείξει πως η Τουρκία είτε ενσωματωμένη είτε περιθωριοποιημένη είναι επιθετική απέναντι στην Ελλάδα και σχεδόν σε όλους τους γείτονές της. Η Τουρκία είτε με τους κεμαλιστές είτε με τους ισλαμιστές έχει ένα και μοναδικό στόχο. Την ανασύσταση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η εισβολή στην Κύπρο έγινε επί πρωθυπουργίας του σοσιαλδημοκράτη Μπ. Ετσεβίτ και το επεισόδιο στα Ίμια επί της κυβέρνησης των κεμαλιστών της Τανσού Τσιλέρ. Και σήμερα απειλεί την πατρίδα μας ένας ισλαμιστής Πρόεδρος της Τουρκικής δημοκρατίας.

Στην Τουρκία οι ελίτ διακατέχονται από το σύνδρομο της ιστορικής συνέχειας της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, και γι’ αυτό οι σχεδιασμοί τους έχουν σημαντικό βάθος χρόνου. Γνωρίζουν τι θέλουν και κτυπούν μόλις τους δοθεί η ευκαιρία. Μόλις κρίνουν πως οι συγκυρίες είναι ευνοϊκές.

Γι’ αυτό ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Οι σχέσεις μας με τους γείτονες θα είναι πάντα τεταμένες, με ελάχιστες περιόδους ύφεσης, γιατί ποτέ αυτοί δε θα πάψουν να ασφυκτιούν στα σύνορα που τους επέβαλε η συνθήκη της Λωζάνης.

Ελάχιστη σημασία έχει αν η Τουρκία στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ έκανε στροφή 180 μοιρών ή αν περιμένει τις δύο Σκανδιναβικές χώρες «στη γωνία». Για την Ελλάδα τίποτα δεν αλλάζει.