Aπόβαση κορυφαίων παραγόντων της κρουαζιέρας αναμένεται στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια του 7ου Posidonia Sea Tourism Forum (PSTF) που θα πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο Makedonia Palace στις 25-26 Απριλίου.

Με την πόλη μετά από χρόνια φαγούρας να στρέφει επιτέλους το βλέμμα στη θάλασσα, οι προοπτικές και οι ευκαιρίες που αναδύονται είναι τεράστιες, αρκεί οι εμπλεκόμενοι με συντονισμένο σχέδιο και αποφασιστικά βήματα να τις εκμεταλλευτούν λειτουργώντας προς όφελος του συνόλου της τοπικής οικονομίας.

Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αναδεικνύεται σε σημαντικό κόμβο homeporting (αποτελεί δηλαδή λιμάνι έναρξης και τερματισμού κρουαζιέρας, με δυνατότητα επιβίβασης ή/και αποβίβασης επιβατών) για την Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, χάρη σε σημαντικές επενδύσεις και στην αναβάθμιση των θαλάσσιων και αεροπορικών υποδομών.

Η Θεσσαλονίκη, με το 7ο Posidonia Sea Tourism Forum, θα έχει την εξαιρετική ευκαιρία να μπει για τα καλά στο χάρτη της διεθνούς αγοράς κρουαζιέρας, καθώς 17 εταιρείες κρουαζιέρας από την Αμερική και την Ευρώπη, ορισμένες από τις μεγαλύτερες στον κλάδο, θα βρεθούν στην πόλη για να γνωρίσουν τον προορισμό που φέρνει μία καινούργια πρόταση στον high end οργανωμένο θαλάσσιο τουρισμό.

Από το 2021 και μετά η κρουαζιέρα έχει μπει για τα καλά στο... DNA του τουρισμού της πόλης με τα πλοία που ρίχνουν κάβους στο λιμάνι της να αυξάνονται συνεχώς, γεγονός που αναμφίβολα τονώνει την τοπική οικονομία, ανοίγει νέους δρόμους για τον τουρισμό της Θεσσαλονίκης, καθιστώντας παράλληλα το λιμάνι, εν αναμονή και του έργου επέκτασης του έκτου προβλήτα, αναπτυξιακή πύλη για την ευρύτερη περιοχή.

Το 2021, 16 πλοία έδεσαν στο λιμάνι, το 2022 61 κρουαζιερόπλοια κατέπλευσαν ενώ το 2023 οι προγραμματισμένες αφίξεις είναι μέχρι στιγμής, βάσει στοιχείων του ΟΛΘ, 69 (από σήμερα μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου θα δέσουν 60 κρουαζιερόπλοια). Τo τρέχων έτος μάλιστα θα επιχειρήσουν τέσσερις νέες εταιρείες που εξυπηρετούνται με 24 πλοία. Οι μισές μάλιστα από τις αφίξεις 50% θα είναι home port (επιβίβασης ή/και αποβίβασης επιβατών), δηλαδή θα ξεκινούν από τη Θεσσαλονίκη για τις κρουαζιέρες τους, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για την τουριστική κίνηση και την δαπάνη του κάθε επιβάτη στο λιμάνι - πόλη αναχώρησης.

Το στοίχημα της Θεσσαλονίκης

Τα στοιχεία πάντως και της φετινής χρονιάς υποδεικνύουν πως η Θεσσαλονίκη γίνεται ολοένα και πιο ελκυστικός προορισμός, μετά από χρόνια προσπαθειών, μπαίνοντας, πλέον, δυναμικά, στον παγκόσμιο χάρτη του θαλάσσιου τουρισμού ενώ παράλληλα βρίσκει τη θέση της όχι μόνον στον χάρτη της κρουαζιέρας, αλλά και του «home port».

Βέβαια και ενώ ακόμα μένουν πολλά να γίνουν, το στοίχημα για την πόλη είναι να κεφαλαιοποιήσει τα οφέλη της κρουαζιέρας, διαχέοντας το οικονομικό αποτύπωμα που αυτή αφήνει σε ολόκληρη την οικονομική αλυσίδα.

Σύμφωνα με ναυτιλιακές πηγές, όταν ένα κρουαζιερόπλοιο καταπλέει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, απασχολούνται εργαζόμενοι από 22 διαφορετικά επαγγέλματα (π.χ. καταστήματα και εστιατόρια, ξεναγοί και τουριστικά γραφεία, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι, ναυτιλιακά γραφεία κ.ά.) κατά συνέπεια, καθίσταται ξεκάθαρο, πως ο οικονομικός αντίκτυπος και οι επιδράσεις δρουν πολλαπλασιαστικά, τονώνοντας σημαντικά την τοπική αγορά.

Βάσει στοιχείων από την ετήσια μελέτη της Διεθνούς Ένωσης Κρουαζιέρας πριν την πανδημία, ο transit επιβάτης κρουαζιερόπλοιου, που θα βρεθεί στην πόλη για την ημέρα, ξοδεύει κατά μέσο όρο 100 ευρώ την ημέρα της επίσκεψης, ενώ ο επιβάτης homeporting, «αφήνει» στην τοπική οικονομία σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερα, «καθώς συνήθως έρχεται πριν από την ημέρα του προγραμματισμένου ταξιδιού, για να επισκεφθεί τα αξιοθέατα της περιοχής».

Πριν καν ανοίξει το 7o PSTF, μετά και την επιτυχημένη συμμετοχή της Θεσσαλονίκης στη Seatrade Cruise Global, ανακοινώθηκε η άφιξη στις 2 Οκτωβρίου, κρουαζιερόπλοιου της Explora Journeys, η οποία για πρώτη φορά θα πλευρίσει στον ΟΛΘ, με την επιθυμία μάλιστα, με τη διοργάνωση fam trip να γνωρίσει την πόλη και την περιοχή.

Η δε Θεσσαλονίκη, έχει να προσφέρει τη δική της πρόταση σε μία από τις πιο ισχυρές τάσεις στον τουρισμό κρουαζιέρας, τον περιηγητικό τουρισμό. Αυτή η πρόταση αφορά στη γνωριμία με τα πολλά πρόσωπα της πόλης, αλλά και στις πολλές εναλλακτικές επιλογές για εκδρομές σε κοντινούς τόπους μεγάλης φυσικής ομορφιάς, όπως επίσης ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος.

Και από ό,τι φάνηκε στη διάρκεια της Seatrade Cruise Global, εκτός από τις 14 εταιρείες κρουαζιέρας που ήδη πιάνουν στα κρηπιδώματα του ΟΛΘ, άλλες 10, δηλαδή ουσιαστικά όλες εκείνες που συμμετείχαν στη μεγάλη διοργάνωση, έδειξαν να ενδιαφέρονται για την Θεσσαλονίκη, καθώς μάλιστα επιθυμούν να προσφέρουν στο κοινό τους, νέους προορισμούς πέραν των γνωστών «κλασικών».

Ανερχόμενος προορισμός η Μεσόγειος, πεδίο δόξης λαμπρόν για την Ελλάδα

Το 2022 η Ελλάδα είχε έσοδα της τάξης του ενός δισεκατομμυρίου από 4.381.876 επιβάτες κρουαζιέρας, σύμφωνα με τα στοιχεία αφίξεων κρουαζιέρας της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος.

Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα της Διεθνής Ένωσης Κρουαζιέρας clia για το 2023 η Βόρεια Αμερική παραμένει η σημαντικότερη αγορά προέλευσης, αλλά ο κλάδος στο σύνολό του έχει σημειώσει σημαντική άνοδο, με τη Μεσόγειο να σημειώνει τεράστια αύξηση και την Καραϊβική να παραμένει ο κορυφαίος προορισμός για τους επιβάτες κρουαζιέρας.

Η ετήσια έρευνα της Διεθνούς Ένωσης Κρουαζιέρας αποκάλυψε ότι ο παγκόσμιος τουρισμός κρουαζιέρας προβλέπεται φέτος να ξεπεράσει τα προ πανδημίας επίπεδα με τον κλάδο να αυξάνεται κατά σχεδόν 20% έως το 2028. O τουρισμός κρουαζιέρας αναμένεται να φτάσει εφέτος στο 106% των επιπέδων του 2019, με 31,5 εκατομμύρια επιβάτες να ταξιδεύουν παγκοσμίως.

«Περιφερειακό homeport η Θεσσαλονίκη»

«Το φετινό PSTF, το πρώτο που πραγματοποιείται εκτός Αθηνών στη 12χρονη ιστορία της διοργάνωσης, έρχεται σε μία κομβική στιγμή για τον κλάδο του θαλάσσιου τουρισμού και ειδικότερα της κρουαζιέρας, που προσδοκά να ανακάμψει πλήρως από την πανδημία και να χαράξει πορεία προς ένα βιώσιμο μέλλον. Οι προκλήσεις αλλά και οι ευκαιρίες που έχουν μπροστά τους εταιρείες κρουαζιέρας και προορισμοί καθώς ο κλάδος επιστρέφει στην ανάπτυξη, θα απασχολήσουν κορυφαία στελέχη και ηγέτες της κρουαζιέρας από όλο τον κόσμο που θα βρεθούν στη Θεσσαλονίκη στις 25 και 26 Απριλίου για το Forum», επισημαίνει ο Θοδωρής Βώκος, Διευθύνων Σύμβουλος των Εκθέσεων Ποσειδώνια ΑΕ.

«Το στοίχημα της υπέρβασης των προπανδημικών μεγεθών εντός του 2023, ο στόχος της βιωσιμότητας και τα απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη του, η ανάγκη -που είναι ταυτόχρονα και ευκαιρία- για την ανάδειξη νέων προορισμών και η απήχηση της Ελλάδας και συνολικά της Ανατολικής Μεσογείου ως ιδανικού προορισμού για κρουαζιέρες πολυτελείας, είναι μερικά από τα βασικά θέματα που θα τεθούν σε συζήτηση στη διήμερη αυτή εκδήλωση. Το Posidonia Sea Tourism Forum φιλοδοξούμε να σηματοδοτήσει την ενίσχυση της συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων του κλάδου, τοπικά και διεθνώς, ώστε η ανάπτυξη να συμβαδίσει με τη βιωσιμότητα και να γεννήσει οφέλη για όλους», αναφέρει.

«Η δυναμική της Θεσσαλονίκης ως προορισμού αλλά και ως περιφερειακού λιμένα βάσης (homeport), σε συνδυασμό με τον στόχο της ανάδειξης νέων προορισμών κρουαζιέρας ήταν οι βασικοί λόγοι που επιλέξαμε την πόλη για την διοργάνωση του φετινού PSTF. Η στρατηγική τοποθεσία του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, κοντά στους μεγάλους διευρωπαϊκούς αυτοκινητοδρόμους και τα σιδηροδρομικά δίκτυα, το καθιστά ούτως ή άλλως κύρια θαλάσσια πύλη προς τα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. 

Σε αυτό το δεδομένο έρχεται να προστεθεί το επενδυτικό σχέδιο της ΟΛΘ ΑΕ, που έχει στόχο να μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη σε κόμβο μεταφορών, εμπορίου, τουρισμού και logistics για την περιοχή αλλά και να αναβαθμίσει τον τερματικό σταθμό κρουαζιέρας. Οι εκπρόσωποι του κλάδου της κρουαζιέρας από όλο τον κόσμο θα έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά αυτή τη δυναμική που αναπτύσσει η πόλη, αλλά και την εξαιρετική ομορφιά της, την πλούσια ιστορία της και τις πολιτιστικές και γαστρονομικές επιλογές που προσφέρει και που την καθιστούν ιδανικό προορισμό για τους διεθνείς ταξιδιώτες», σημειώνει.

«Ήδη η Θεσσαλονίκη εξελίσσεται ταχύτατα σε κόμβο για το Βόρειο Αιγαίο και έχει προοπτικές να γίνει σημαντικό περιφερειακό homeport για εκτεταμένη σεζόν για όλες τις εταιρείες κρουαζιέρας που επιλέγουν να έχουν βάση στην Ελλάδα. Ο αριθμός ρεκόρ των 69 προσεγγίσεων κρουαζιερόπλοιων που θα έχει φέτος η Θεσσαλονίκη είναι μάρτυρας αυτών των προοπτικών και δείχνει ότι υπάρχει συνέχεια στην τάση που αναπτύχθηκε ήδη από το 2022, όταν η πόλη κατέγραψε συνολικά 60 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων σε σύγκριση με μόλις έξι προσεγγίσεις το 2019 -δηλαδή με δεκαπλάσια αύξηση- σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος. 

Μάλιστα 36 από αυτές τις αφίξεις αφορούσαν δραστηριότητα homeporting. Αυτά τα στοιχεία, πάντως, δεν προέκυψαν τυχαία: Eίναι το αποτέλεσμα συνδυασμένων προσπαθειών των φορέων της πόλης να προβάλλουν τη Θεσσαλονίκη στους διεθνείς «παίκτες» της κρουαζιέρας», υποστηρίζει.

«400 ευρώ τα έσοδα ανά επιβάτη»

«Η συστηματική δουλειά που έχουν κάνει ο ΟΛΘ, η Περιφέρεια, ο Δήμος και ο Οργανισμός Τουριστικής Προβολής της Θεσσαλονίκης, έφερε την ανταπόκριση της βιομηχανίας κρουαζιέρας, αξιοποιώντας και τη θετική συγκυρία συνολικά για την Ελλάδα ως προορισμό, αφού η χώρα μας πιστώνεται διεθνώς τη σημαντική συμβολή της στην επανεκκίνηση της κρουαζιέρας εν μέσω πανδημίας. Νομίζω, λοιπόν, ότι οι προοπτικές για τη Θεσσαλονίκη είναι παραπάνω από θετικές, αρκεί να συνεχίσει να διαμορφώνει τις κατάλληλες υποδομές ώστε να μετατρέψει τις προοπτικές σε χειροπιαστή, μακροπρόθεσμη, ανάπτυξη με οφέλη για όλους», επισημαίνει ο Θοδωρής Βώκος, Διευθύνων Σύμβουλος των Εκθέσεων Ποσειδώνια ΑΕ.

«Η κρουαζιέρα δημιουργεί σημαντικά οικονομικά οφέλη για κάθε προορισμό. Αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με την CLIA το 2021 ο κλάδος συνεισέφερε 1,1 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία και υποστήριξε περισσότερες από 15.100 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα. Κάθε 24 επισκέπτες κρουαζιέρας υποστηρίζουν μία θέση εργασία πλήρους απασχόλησης, ενώ κατά μέσο όρο κάθε επισκέπτης ξοδεύει 660 ευρώ στα λιμάνια που επισκέπτεται κατά τη διάρκεια μιας τυπικής κρουαζιέρας επτά ημερών. Ακόμα μεγαλύτερο είναι το όφελος για τα λιμάνια βάσης (homeports). 

Αν σκεφτείτε ότι δεν είναι περισσότεροι από 15.000 οι Έλληνες που κάνουν κρουαζιέρα ετησίως, αντιλαμβάνεστε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ταξιδιωτών που επιβιβάζονται σε κρουαζιερόπλοια στην Ελλάδα έρχονται από το εξωτερικό, συνήθως 1-3 ημέρες πριν από την επιβίβαση στο πλοίο, επομένως περνάνε χρόνο στην περιοχή, διαμένουν σε ξενοδοχεία, κάνουν τις αγορές τους κ.λπ. Σύμφωνα με στοιχεία της CLIA, τα έξοδα ανά επιβάτη σε κάθε λιμάνι επιβίβασης στην Ελλάδα μπορεί να φτάσουν τα 400 ευρώ. Και φυσικά υπάρχουν και τα έξοδα ανεφοδιασμού, συντήρησης και προμήθειας των πλοίων, που αποτελούν πρόσθετο έσοδο για τη χώρα», αναφέρει.

Παράλληλα, ειδικά για τη Θεσσαλονίκη προαναγγέλλει τα αποτελέσματα της μελέτης κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρουαζιέρας που εκπόνησαν ο ΟΛΘ και ο Οργανισμός Τουρισμού Θεσσαλονίκης και θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο φετινό PSTF.

Τέλος ο κ. Βώκος, στέκεται και στις αναδυόμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ναυτιλία.

«Ενεργειακή μετάβαση και ψηφιοποίηση»

«Οι περιβαλλοντικές πολιτικές για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα, οι νέες τεχνολογικές προκλήσεις και ο τρόπος με τον οποίο αναδιαμορφώνουν τον τρόπο λειτουργίας της βιομηχανίας, η αβεβαιότητα για το τι επιφυλάσσει το μέλλον σε έναν κόσμο μετά την πανδημία, καθώς και η συνεχιζόμενη γεωπολιτική αστάθεια στην Ανατολική Ευρώπη, είναι οι κορυφαίες προκλήσεις για τη ναυτιλιακή βιομηχανία το 2023, επομένως και για την ελληνική ναυτιλία που είναι παγκόσμιος πρωταγωνιστής στον κλάδο.

Σίγουρα η ενεργειακή μετάβαση αποτελεί κορυφαίο ζήτημα, καθώς οι νέοι κανονισμοί επιβάλλουν σημαντικές επενδύσεις, ενώ η τεχνολογία για την επίτευξη του στόχου δεν είναι ακόμα διαθέσιμη. Εξίσου σημαντικό ζήτημα είναι και η ψηφιοποίηση του κλάδου που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, σε μια αγορά που οι ειδικοί εκτιμούν ότι θα ανέλθει σε 345 δισ. δολάρια έως το 2030. Πλέον το πλοίο είναι ένας οργανισμός συνεχώς διασυνδεδεμένος με τα κεντρικά γραφεία στην ξηρά ενώ ένα σύνολο πληροφορικών υποδομών παρακολουθούν όλες τις λειτουργίες του και μεταδίδουν συνεχώς τα δεδομένα.

Πάντως η ναυτιλιακή βιομηχανία έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει ταραχώδεις καιρούς και η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα βρίσκεται πάντα στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων, συμμετέχοντες ενεργά στην διαμόρφωση νέων πολιτικών, πρωτοστατώντας στις υιοθέτηση νέων, φιλικών προς το περιβάλλον, εργαλείων και επενδύοντας σημαντικά ποσά για την έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 23.04.2023