Θα μπορέσουμε ποτέ να κυκλοφορήσουμε στη Θεσσαλονίκη;
Πώς θα ορίζατε την «αποτυχημένη πόλη»; Σίγουρα ως μια πόλη της οποίας ο δημόσιος χώρος κυριαρχείται από τις πολυκατοικίες της αντιπαροχής και από τα ιδιωτικά αυτοκίνητα. Σας έρχεται στο νου μια τέτοια πόλη; Η Θεσσαλονίκη, θα ήταν μια αυθόρμητη απάντηση. Η πόλη στην οποία μόνο το 30% του χώρου των μετακινουμένων ανήκει σε πεζούς και επιβάτες μέσων μαζικής μεταφοράς. Είναι εφικτή μια άλλη αναλογία; Ναι, το 50% του χώρου των μετακινουμένων μπορεί να περάσει στους ευάλωτους πεζούς και επιβάτες μέσω μαζικής μεταφοράς, αν στα επόμενα είκοσι χρόνια, πιστέψουμε και υλοποιήσουμε κρίσιμες θεσμικές και τεχνικές αλλαγές. Η δημιουργία ενός μητροπολιτικού φορέα συγκοινωνιακού σχεδιασμού που θα αντιμετωπίζει το πολεοδομικό συγκρότημα ως ολότητα είναι η αναγκαία αρχή. Όμως τον στόχο της ανακατανομής του δημόσιου χώρου θα υπηρετούσαν και μια σειρά αλλαγών (α) στο επίπεδο της λειτουργίας των μέσων μαζικής μεταφοράς, (β) στην οργάνωση της στάθμευσης και της φορτοεκφόρτωσης, (γ) στην κίνηση των ποδηλάτων και των πεζών. Πιο συγκεκριμένα, στο επίπεδο της λειτουργίας των μέσων μαζικής μεταφοράς απαιτούνται η αναδιάρθρωση λεωφορειακών γραμμών βάσει των σταθμών του Μετρό, η δημιουργία χώρων στάθμευσης γύρω από αυτούς, η επαναλειτουργία και η αστυνόμευση των εγκαταλειμμένων λωρίδων αποκλειστικής κίνησης των λεωφορείων και η δημιουργία λωρίδας αντίθετης κίνησης λεωφορείων στην οδό Τσιμισκή για την αποτροπή της παράνομης στάθμευσης.
Στην οργάνωση της στάθμευσης και της φορτοεκφόρτωσης, ως κομβικές ενέργειες θα σημειώνονταν η έμμεση επιδότηση ιδιωτικών χώρων στάθμευσης μέσω της μείωσης των δημοτικών τελών ώστε να μειωθεί το κόστος στάθμευσης των επισκεπτών του κέντρου, η επαναφορά αυστηρών κανονισμών για το ωράριο τροφοδοσίας των καταστημάτων, ανάλογα με την οδό, το είδος της επιχείρησης και τον τύπο του οχήματος, η κατασκευή μηχανικών πολυώροφων πάρκινγκ σε ελεύθερα οικόπεδα και η εξασφάλιση χώρων στάθμευσης κοντά σε σταθμούς του Μετρό ώστε να εξυπηρετείται η μετεπιβίβαση.
Στην ανακατανομή του δημόσιου χώρου προς όφελος πεζών και ποδηλατών θα συνέβαλαν και μια σειρά τεχνικών αλλαγών, όπως η ολοκλήρωση της κατασκευής του επιτυχημένου πιλοτικού ποδηλατοδρόμου της λεωφόρου Νίκης σε υπερυψωμένο κράσπεδο, για λόγους οδικής ασφάλειας, η μετακίνηση του ποδηλατοδρόμου της Καραμανλή στο μέσον της οδού μέχρι την οδό Παπάφη και στη συνέχεια επί αυτής μέχρι την 3ης Σεπτεμβρίου και η μείωση του μεγάλου χρόνου αναμονής των πεζών προκειμένου να διασχίσουν το δρόμο σε σηματοδοτούμενες διαβάσεις εμπορικών αξόνων.
Το κυκλοφοριακό σε μια σύγχρονη πόλη δεν μπορεί να λυθεί οριστικά. Όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, όταν μια σοβαρή ομάδα ικανών ανθρώπων δώσει το σχέδιο και την τεχνογνωσία της. Οι οικονομικοί πόροι είναι φυσικά απαραίτητοι, όμως τα πλέον σημαντικά εφόδια είναι η γνώση και η επιμονή. Ας μην υποτιμούμε την αξία τους.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 21 Νοεμβρίου 2021
