ΑΠΟΨΕΙΣ

Ο σερβιτόρος στη Ρόδο, να ισορροπεί με το δίσκο μέσα στο νερό, δε χαροποίησε κανέναν μας, ακόμη κι αν η αμοιβή του είναι παραπάνω από ικανοποιητική. Εδώ όμως θα ήθελα να σχολιάσω την όψη του διαβόητου πλέον μπιτσόμπαρου• τουρίστες, ξαπλώστρες και σκέπαστρα παστωμένα σε μία στενή λασπωμένη αμμουδιά, δίπλα σε νερά που μόνο γαλανά δεν ήταν. Η όλη εικόνα αποτελεί δυσφήμιση του εθνικού τουριστικού προϊόντος. Βλέπετε, το ελληνικό τοπίο ουδεμία σχέση έχει μ’ εκείνα του Ινδικού ή του Ειρηνικού.

Οι διαφημιστικές καμπάνιες του ΕΟΤ και των Περιφερειών έχουν κάτι κοινό: προωθούν μία προσωπική βιωματική επαφή του επισκέπτη με τη φύση και έναν χαλαρό, εξιδανικευμένο ρυθμό ζωής. Ωστόσο, η πραγματικότητα αυτή είναι δυστυχώς ψευδής. Το απέριττο ταβερνάκι δίπλα στην ακρογιαλιά, η άσπιλη μικρή ερημική παραλία, οι απλοί άνθρωποι της υπαίθρου, οι κρυφοί μυστηριακοί καταρράκτες, το καθηλωτικό δειλινό πάνω στα βράχια διασώζονται ακόμη στον τόπο μας, όμως καθημερινά γίνονται πιο δυσεύρετα. Η σημερινή πραγματικότητα διαφέρει: οι τουρίστες μας εξυπηρετούνται κυρίως από μεγάλες επιχειρήσεις απρόσωπων επενδυτών, με δεκάδες ιεραρχικά διοικούμενους εργαζόμενους να προσφέρουν υπηρεσίες σε εκατοντάδες και χιλιάδες λουόμενων κάτω από πανομοιότυπες ομπρέλες, στοιχισμένων σε ατέλειωτες γραμμές, αντίκρυ σε τεράστια κρουαζιερόπλοια. Ειδικά στην ηπειρωτική Ελλάδα και στα μεγάλα νησιά η κατάσταση πλέον θυμίζει περισσότερο Ρίμινι και Κόστα Μπράβα.

Το ενδιαφέρον βέβαια είναι πως οι σαφώς πιο έμπειροι Ιταλοί και Ισπανοί έχουν πάψει να εστιάζουν στις ακτές τους. Αντίθετα, ακολουθούν μία πιο ολιστική προσέγγιση προτείνοντας έναν πλήρη ποιοτικό τρόπο ζωής, συναποτελούμενο από πολιτισμό, γαστριμαργία και μόδα, του οποίου η απόλαυση δεν εξαντλείται σε τρεις-τέσσερις καλοκαιρινούς μήνες. Ταυτόχρονα οι Ασιάτες προωθούν την ατομική περιποίηση και ευεξία σαν ταυτοτικά στοιχεία τους, σαν αναπόσπαστα κομμάτια του εκεί εξωτισμού. Τα τελευταία χρόνια και εμείς κάνουμε προσπάθειες προς παρόμοιες κατευθύνσεις όμως αργούμε χαρακτηριστικά, οι δε δράσεις μας είναι συνήθως ασυντόνιστες και σπασμωδικές. Κοινώς, συνεχίζουμε να κοροϊδεύουμε τους ξένους, δελεάζοντας τους με κάτι άπιαστο, έναν σύγχρονο μύθο, τουλάχιστον όσον αφορά τους γνωστότερους προορισμούς της χώρας.

Δεν εννοούμε να καταλάβουμε ότι η τουριστική βιομηχανία θα πρέπει να ειδώνεται άρρηκτα συνδεδεμένη με τα γνώριμα προβλήματα μας. Βρώμικες πόλεις, επαίτες, πορτοφολάδες, κυκλοφοριακό δεν απωθούν μόνο εμάς αλλά κι όποιον μας έρχεται. Τα σχολεία δεν προσφέρουν κατάλληλες δεξιότητες εστίασης και φιλοξενίας, η δημόσια υγεία προκαλεί εύλογη ανασφάλεια σε ηλικιωμένους κάθε εθνικότητας, η γραφειοκρατία σκοτώνει επενδύσεις γενικά. Η εμμονή μας κατά των ιδιωτικών πανεπιστημίων αφαιρεί από μεγάλα ξενοδοχεία τη δυνατότητα να λειτουργούν ως φοιτητικές εστίες το χειμώνα. Οι τοπικές αρχές στερούνται των ανθρωπίνων πόρων για να υλοποιήσουν ολοκληρωμένες τουριστικές προτάσεις. Παρά την πρόσφατη υπερπροβολή μας, το πακέτο ήλιος-θάλασσα-αρχαία δείχνει ήδη τα όρια του, το λένε οι αριθμοί. Υπάρχει Plan B;

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 09.07.2023