Στη διενέργεια δύο διεθνών διαγωνισμών προχωρά η κυβέρνηση προκειμένου να αναθέσει οριστικά σε ιδιώτες περίπου 100 και πλέον λεωφορειακές γραμμές αστικής συγκοινωνίας σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. 

Πρόκειται για τις γραμμές οι οποίες είχαν ανατεθεί στα ΚΤΕΛ τα τελευταία χρόνια, με απευθείας ανάθεση, κάτι που δεν μπορεί πλέον να συνεχιστεί αφού εξέλειπε ο κύριος λόγος τον οποίο επικαλείτο το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, που ήταν η πανδημία. Για αυτό και είναι υποχρεωμένο να προχωρήσει σε διαγωνισμούς.

Ήδη, η διακήρυξη για τον διαγωνισμό ο οποίος αφορά τις αστικές συγκοινωνίες του Λεκανοπεδίου έχει βγει στον αέρα εδώ και μερικές μέρες και βρίσκεται στο στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης. Αφορά την παραχώρηση 63 λεωφορειακών γραμμών, για διάστημα πέντε συν δυόμισι ετών, με το ύψος του προϋπολογισμού να ανέρχεται στα 390 εκατ. ευρώ.

Η σχετική διαδικασία για τις περιαστικές λεωφορειακές γραμμές της Θεσσαλονίκης οι οποίες επίσης εκτελούνται από τα ΚΤΕΛ, βρίσκεται πιο πίσω. Σύμφωνα με τον Γιάννη Τόσκα, διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΕΘ, ο οποίος θα κάνει τον διαγωνισμό, αυτήν την περίοδο ολοκληρώνονται τα τεύχη δημοπράτησης και αμέσως μετά η τελική μορφή της διακήρυξης θα βγει στη δημοσιότητα για την απαραίτητη διαβούλευση. Ο διαγωνισμός για τη Θεσσαλονίκη θα αφορά περίπου 40 έως 45 λεωφορειακές γραμμές, όσες δηλαδή έχουν ανατεθεί σταδιακά, στα τέσσερα ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, Σερρών και Κιλκίς, συν κάποιες λίγες ακόμη.

Σύμφωνα με πληροφορίες στους δύο αυτούς διαγωνισμούς υπάρχουν τρία επίμαχα σημεία. 

Το πρώτο αφορά τη διάρκεια της παραχώρησης. Στη διακήρυξη για το Λεκανοπέδιο προβλέπεται παραχώρηση για πέντε συν δυόμισι χρόνια. Ωστόσο, οι υποψήφιοι ανάδοχοι θεωρούν πως το χρονικό αυτό διάστημα είναι πολύ μικρό για να μπορέσουν να κάνουν απόσβεση της επένδυσής τους και ζητούν η παραχώρηση να ισχύσει τουλάχιστον για μια δεκαετία.

Το δεύτερο επίμαχο σημείο αφορά την ηλικία των οχημάτων. Στη διακήρυξη του διαγωνισμού της Αθήνας προβλέπεται τα λεωφορεία να είναι ηλικίας έως πέντε ετών κατά την έναρξη της παραχώρησης ώστε στη λήξη της, και εφόσον αποφασιστεί να είναι δεκαετής, η ηλικία των οχημάτων να μην υπερβαίνει τα δεκαπέντε έτη. 

Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, οι υποψήφιοι ανάδοχοι πιέζουν το ηλικιακό όριο των λεωφορείων να ανέβει στα δέκα χρόνια, από πέντε που είναι τώρα. 

Τέλος, το τρίτο σημείο τριβής αφορά την τελική τιμή παραχώρησης. Στη διακήρυξη του διαγωνισμού για το Λεκανοπέδιο η αρχική τιμή ορίστηκε στα 2,13 ευρώ ανά οχηματοχιλιόμετρο. Σημειώνεται ότι η αντίστοιχη τιμή με την οποία εκχωρήθηκαν οι λεωφορειακές γραμμές της Θεσσαλονίκης στα ΚΤΕΛ είναι στο 1,43 ευρώ ανά οχηματοχιλιόμετρο που με τη ρήτρα καυσίμου φτάνει στο 1,75. 

Σύμφωνα με αρμόδια πηγή η τελική τιμή εκτιμάται ότι θα πέσει γύρω στα 2 ευρώ ανά οχηματοχιλιόμετρο.

Είναι αυτονόητο πως ό,τι θα προβλέπεται στην τελική διακήρυξη του διαγωνισμού για τις 63 γραμμές της Αθήνας, θα ισχύσει και στον διαγωνισμό για τις περίπου 45 γραμμές της Θεσσαλονίκης. Το ετήσιο κόστος για τις γραμμές της Θεσσαλονίκης εκτιμάται γύρω στα 27 εκατ. ευρώ το χρόνο, χωρίς τον ΦΠΑ. 

Συνεπώς, εάν οι παραχωρήσεις σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα ανέλθουν στη δεκαετία, το εκτιμώμενο συνολικό κόστος αναμένεται να ξεπεράσει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ.

Θεωρείται επίσης δεδομένο ότι οι διαγωνιστικές διαδικασίες δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν μέχρι να λήξουν οι τωρινές συμβάσεις παραχώρησης οπότε θα δοθεί νέα παράταση για τουλάχιστον έναν χρόνο. 

Υπενθυμίζεται ότι οι συμβάσεις παραχώρησης για τις γραμμές της Αθήνας λήγουν τον Οκτώβριο, ενώ γι' αυτές της Θεσσαλονίκης στο τέλος του χρόνου.