Πάμε μια βολτίτσα στο Παλαί ντε Σπορ του Απριλίου 1983, στο υπερ-πολιτικοποιημένο κλίμα του ΑΠΘ και τους ‘’εκδρομείς του εξήντα’’ που τότε γίνονταν σαραντάρηδες μαζί με τον τροβαδούρο τους.

Τι είναι σαράντα χρόνια; Αυτοί που ξέρουν τη σημασία των συμβόλων του χρόνου, μας θυμίζουν πως η επέτειος των 40 χρόνων γάμου ονομάζεται «επέτειος του ρουμπινιού», καθώς το ρουμπίνι αποτελεί έναν από τους πολυτιμότερους και ανθεκτικότερους λίθους που υπάρχουν στη φύση.

Άλλοι , όπως εγώ, θυμήθηκαν τους στίχους ενός τραγουδιού (Αμνηστία 64) του Διονύση Σαββοπούλου που άρχιζε ως εξής :»Κοράκου χρώμα τα μαλλιά κι ασπρίσανε..»

Πράγματι ασπρίσανε τα μαλλιά του 25χρονου τότε, εκείνη την πρωταπριλιά του 1983, νεαρού συντάκτη της εφημερίδας ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ που βρέθηκε στο Παλαί ντε Σπορ για μια συναυλία που την ένοιωσε γερά η Θεσσαλονίκη. Ήμουν σε υπερδιέγερση.

Ήταν μια συναυλία του Διονύση Σαββοπούλου, που οργάνωσε επιτροπή της «γενιάς του 1-1-4» για τα είκοσι χρόνια (1963-83) από τις μεγαλειώδεις σε όγκο και παλμό διαδηλώσεις της δεκαετίας του ´60 με αιτήματα και συνθήματα όπως «1-1-4 για τη Δημοκρατία-15% για την Παιδεία».

Μια συναυλία που έγινε μέσα στο το υπερ-πολιτικοποιημένο κλίμα στο ΑΠΘ και με τους ‘’εκδρομείς του εξήντα’’ που τότε γίνονταν σαραντάρηδες να εορτάζουν μαζί με τον τροβαδούρο τους, συνέπεσε με την κυκλοφορία ενός πολύ σημαντικού δίσκου του Θεσσαλονικιού δημιουργού , τα ‘’Τραπεζάκια Έξω’’, τα οποία παρουσίασε για πρώτη φορά εκείνο το βράδι της 1ης Απριλίου 1983.

Στη σκηνή δέσποζε ένα πανό: «1-1-4 ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 15% ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ»

Στο πανεπιστήμιο ειδικότερα, όλες τις προηγούμενες μέρες επικρατούσε κλίμα ‘’δημιουργικής αναμονής’’, με γεμάτα κυλικεία και αμφιθέατρα, με καπνό, καφέ, συζητήσεις και αντιπαραθέσεις . Την ημέρα της συναυλίας γίνονταν οι πρυτανικές εκλογές από τις οποίες τελικά εξελέγη ο καθηγητής Δημήτρης Φατούρος, αλλά στα ισόγεια της Νομικής και της Πρυτανείας μπορούσε κανείς δει τις φωτογραφίες και τα ντοκουμέντα από τους αγώνες της γενιάς του 1-1-4 και του 15% για την παιδεία.

Εφτά χιλιάδες κόσμος μέσα και άλλοι τόσοι που δεν μπόρεσαν να μπουν. Σπουδαία μπάντα με Μηνά Αλεξιάδη (πιάνο), Γιάννη Χατζή (κρουστά), Βασίλη Παπαβασιλείου (μπάσο) Βασίλη Σαλέα (κλαρίνο), Χρήστο Ζέρβα και Παναγιώτη Καλατζόπουλο (, μπουζούκι και κιθάρες), Γιώργο Δεσποτίδη (βιολί) . Μαζί και η ‘’Οπισθοδρομική Κομπανία’’ με τη νεαρή τότε Ελευθερία Αρβανιτάκη που παράτησε τη δουλειά της στην Αθήνα για να πλαισιώσει τον Θεσσαλονικιό τροβαδούρο.

Πολλοί θυμούνται ακόμα την αποπομπή της ''σαλάτας''- δηλαδή της ανθοδέσμης που προσφέρθηκε επί σκηνής στο Σαββόπουλο -από τον τιμώμενο.

Άλλοι έχουν ''κρατήσει'' εκείνη την τρυφερή σκηνή του βαλς με την σύζυγο του την Άσπα μπροστά στο πανελλήνιο...

Όλο το νόημα όμως που είχε η βραδιά για τον τροβαδούρο, ακούστηκε στο λογίδριό του όταν τέλειωνε το ‘’Τσάμικο’’ -που ακούγαμε για πρώτη φορά –υπό την συγκλονιστική συνοδεία του κλαρίνου του Βασίλη Σαλέα:

''O,τι απομένει είναι μια συνάθροιση σαραντάρηδων. Στο σπίτι μας όλοι παραπονιούνται ‘’τι έχει αυτός ο άνθρωπος’’ . Τι να έχει αγαπητοί μου συνομήλικοι; Συνδεθήκαμε άπαξ και δια παντός με τη μοίρα αυτού του τόπου και έκτοτε καθόμαστε σε αναμμένα κάρβουνα. Τα Συντάγματα άλλαξαν, αλλά ό,τι αγαπήσαμε και ό,τι ονειρευτήκαμε εξακολουθεί να επαφίεται στον πατριωτισμό μας''!

Και στη συνέχεια:

''Η κοινωνία παραμένει ανώριμη να δεχτεί τη συμμετοχή του προσώπου στα κοινά. Έτσι αναπόφευκτα αυτοί οι άνθρωποι, οι φοιτητές της δεκαετίας του 60, υποχώρησαν στους τελευταίους κοινωνικούς προμαχώνες: Την οικογένεια και την εργασία .Όπως είδατε όμως απόψε, αυτό δεν τους ικανοποιεί. Κάθονται, σα να λέμε, σε αναμένα κάρβουνα.’’

Φεύγοντας , μετά τη συναυλία, αρκετοί είχαν συγκρατήσει κομμάτια από στίχους των τραγουδιών που μόλις είχαν πρωτακούσει και που σε μερικές εβδομάδες θα ήταν στα χείλη ολονών’’:

-‘’Το ροκ του μέλλοντός μας’’

-‘’ Μπιζανίου κι Αναλήψεως , Αλαμάνα και Γραβιά, Αμέρικα, , Βελεστίνο, Άγιοι Σαράντα...

Η Ελλάδα που αντιστέκεται...’’.

-‘’Είμαι δεκαεξάρης, σας γ…ω τα λύκεια’’.

-‘’Βγάζω τα τραπεζάκια μου έξω’’.

- Τον χειμώνα ετούτο

άμα τον πηδήσαμε

Γι’ άλλα δέκα χρόνια

άιντε καθαρίσαμε…’’

-‘’Εθνική Ελλάδος γειά σου’’.

Πιο πολύ μου έκανε εντύπωση η ‘’διασκευή που ήδη είχε κάνει μια φοιτητριούλα και τραγουδούσε στην παρέα της κατεβαίνοντας τον ‘’σαλίγκαρο’’ στα σκαλιά του Παλέ. :

‘’Να μας έχει ο Θεός γερούς, να συνεδριάζουμε , τα μάτια μας να βγάζουμε’’!