ΑΠΟΨΕΙΣ

Η «Πρακτική Άσκηση» είναι μία πολύ διαδεδομένη μέθοδος για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας. Κανείς δεν γεννιέται «μαθημένος» που έλεγαν και οι παλαιότεροι από εμάς, οπότε μία πολύ ωραία μέθοδος για να «μάθει» ένας νέος άνθρωπος είναι να απασχοληθεί σε μία θέση εργασίας για κάποιο χρονικό διάστημα, προφανώς σε μία επιχείρηση που θα εκδηλώσει κι εκείνη το δικό της ενδιαφέρον για να τον απασχολήσει. Παρότι η μέθοδος αυτή είναι δημοφιλής «για τα παιδιά των άλλων» δυστυχώς δεν τυγχάνει μεγάλης δημοφιλίας στον κόσμο των οικογενειακών επιχειρήσεων «για τα δικά μας παιδιά». Τα μέλη της οικογένειας μάλλον το θεωρούν υποτιμητικό το παιδί τους που πιθανόν αύριο να είναι ο ηγέτης αυτής της επιχείρησης να ξεκινήσει την καριέρα του ως «πρακτικάριος».

Κι όμως! Η «Πρακτική Άσκηση» (ΠΑ) είναι ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσουν τα μέλη της οικογένειάς σας τη λειτουργία της οικογενειακής επιχείρησης, ενώ ταυτόχρονα θα βελτιώνουν τις επαγγελματικές τους δεξιότητες. Αν μάλιστα τα μέλη της επόμενης γενιάς είναι φοιτητές, τότε είναι βέβαιο ότι η ΠΑ θα συμβάλλει θετικά στην ωρίμανσή τους και στην αντιμετώπιση των σπουδών τους με άλλο πρίσμα.

Αφορμή για τα παραπάνω είναι μία πρόσφατη συζήτηση. Πριν δεκαπέντε ημέρες, συμμετείχα σε σχετική συζήτηση με μία οικογενειακή επιχείρηση η οποία τυποποιεί όσπρια. Στο τιμόνι της βρίσκεται η δεύτερη γενιά και ετοιμάζεται η τρίτη να αναλάβει τα ηνία της. Τα τέσσερα μέλη της τρίτης γενιάς άκουγαν ατελείωτες ιστορίες από τον παππού και τη γιαγιά, που ήταν εκείνοι που από το μηδέν είχαν καταφέρει να δημιουργήσουν την οικογενειακή επιχείρηση. Ως παιδιά πάντα συμμετείχαν στις οικογενειακές συναντήσεις, όπου το κυρίαρχο θέμα ήταν και πάλι η οικογενειακή επιχείρηση και οι λειτουργίες της. Θυμούνται ιστορίες με παραγωγούς οσπρίων, με πελάτες, με δύσκολες συγκυρίες όπου οι ποσότητες οσπρίων δεν επαρκούσαν και έπρεπε να βρεθεί λύση για να ικανοποιηθούν οι παραγγελίες, συγκρούσεις με το προσωπικό, τα πρώτα βήματα των εξαγωγών και ο εορτασμός των πρώτων 25 χρόνων από την ίδρυση της οικογενειακής επιχείρησης.

Τα τέσσερα παιδιά είναι φοιτητές και αποφάσισαν να κάνουν τη δική τους ΠΑ κατά τη διάρκεια το καλοκαιριού. Και οι τέσσερις ομολόγησαν ότι στο τέλος της πρώτης εβδομάδας ΠΑ συνειδητοποίησαν ότι τελικά νόμιζαν ότι ήξεραν περισσότερα, αλλά ήξεραν πολύ λιγότερα πράγματα τόσο για την καλλιέργεια των οσπρίων, όσο και για τη λειτουργία της οικογενειακής επιχείρησης. Σε κάθε περίπτωση, οι οικογενειακές επιχειρήσεις πρέπει να κατανοήσουν εγκαίρως ότι η μετάβαση από τη μια γενιά στην άλλη εμπεριέχει και την πρόκληση της γνώσης της λειτουργίας της εταιρείας και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιείται, από τους μελλοντικούς ιδιοκτήτες της που πιθανόν είναι και οι μελλοντικοί της ηγέτες. Η λύση στο πρόβλημα είναι ακριβώς η θεσμοθέτηση ΠΑ και για τα μέλη της επόμενης γενιάς. Μάλιστα η ΠΑ μπορεί να μην αφορά όσους είναι φοιτητές, αλλά και τους νεότερους, δηλαδή όσους είναι μαθητές Γυμνασίου ή Λυκείου.

Για να μάθει η επόμενη γενιά τις πραγματικές διαστάσεις του επιχειρηματικού περιβάλλοντος θα μπορούσε για παράδειγμα να συμμετέχει σε έρευνες που υλοποιούν συνήθως τα τμήματα marketing των εταιρειών. Σε μία άλλη οικογενειακή επιχείρηση που επεξεργαζόταν και τυποποιούσε μόνον ρύζι, μια από τις θυγατέρες των ιδιοκτητών συμμετείχε σε μία τέτοια έρευνα η οποία αφορούσε τα προϊόντα διατροφής χωρίς γλουτένη και την επίδραση της δημοτικότητάς τους στη γκάμα των προϊόντων τα οποία προσφέρει η επιχείρηση. Το μέλος αυτό της επόμενης γενιάς έγινε μέλος μίας ερευνητικής ομάδας που το αποτέλεσμα της έρευνας και των συμπερασμάτων της, αποτέλεσε βασική πηγή νέων στρατηγικών κατευθύνσεων για την εταιρεία τα επόμενα πέντε χρόνια. Η «μικρή» «ψήλωσε» τουλάχιστον 10 πόντους από την ικανοποίηση! Κι αν σκεφθούμε ότι σπούδαζε marketing και της άρεσε η μελέτη της ψυχολογίας του καταναλωτή, τότε καταλαβαίνουμε πόση αξία είχε η συμμετοχή της στην έρευνα, στις σπουδές της και στην αυτοπεποίθησή της.

Αλλά η τύχη της κατά τη διάρκεια της ΠΑ δεν σταμάτησε εδώ. Ένας από τους θείους της νεαρής, της πρόσφερε μία μοναδική εμπειρία μάθησης. Την ξενάγησε σε έναν από τους ορυζώνες της εταιρείας. Της είπε τα πάντα για το ρύζι, την καλλιέργειά του, τη συγκομιδή του, την επεξεργασία του και την τυποποίησή του. Μαζί με αυτά το νεαρό κορίτσι έμαθε το πλέον σημαντικό: ο θείος της είπε ότι η οικογενειακή τους επιχείρηση ήταν η πρώτη που ξεκίνησε να καλλιεργεί, να προωθεί στην αγορά και να επεξεργάζεται βιολογικό ρύζι.

Δυστυχώς η νεαρή υποψήφια διάδοχος δεν τα ήξερε όλ’ αυτά μέχρι τότε. Τα έμαθε όμως εντασσόμενη σε ομάδα και μαθαίνοντάς τα εργαζόμενη σκληρά όπως και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι που δεν είναι μέλη της οικογένειας, αντί να λιάζεται βαριεστημένα σε κάποια από τις πανέμορφες παραλίες της Χαλκιδικής. Τελικά το κέρδος της ήταν μεγάλο που «έχασε» το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών της!

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 17.03.2024