30/10/2022 09:30
Η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς ναζί κατακτητές στις 30 Οκτωβρίου του 1944.
O ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ αγωνίστηκαν κατά των κατακτητών και των συνεργατών τους, προκειμένου να απελευθερωθεί η πόλη, παρόλο που η συμφωνία της Καζέρτας (26/09/1944) όριζε να παραδοθεί η εξουσία στους Άγγλους και τον Βρετανό αρχιστράτηγο Σκόμπι, όπως έγινε στην Αθήνα. Στην πράξη όμως η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης έγινε από τον ΕΛΑΣ, ο οποίος δεν υπάκουσε στους όρους της εν λόγω συμφωνίας.
Το πρωί της 30ης Οκτωβρίου στρατιωτικά τμήματα ανταρτών, που βρίσκονταν ήδη σε αναμονή σε γειτονιές και προάστια γύρω της Θεσσαλονίκης, εισέρχονται σε αυτή. Οι τελευταίες μονάδες των Γερμανών φεύγουν από την πόλη το απόγευμα της ίδιας μέρας έχοντας προκαλέσει ζημιές σε μία προβλήτα του λιμανιού. Οι Θεσσαλονικείς βγαίνουν στους δρόμους πανηγυρίζοντας και υποδέχονται θερμά τους αντάρτες. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ εισέρχονται στην παραλιακή λεωφόρο Νίκης μέσα σε κλίμα ενθουσιασμού και παρελαύνουν μαζί με πολιτικά τμήματα του εφεδρικού ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ και των αντιστασιακών οργανώσεων του ΕΑΜ σε δρόμους σημαιοστολισμένους και με τους κατοίκους της πόλης να τους επευφημούν.
Δείτε τη μαρτυρία του Γιάννης Πατσακίδη, ενός από τους σημαντικότερους ανθρώπους του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ο οποίος στα 89 χρόνια του μίλησε στην TV100 για τα ιστορικά γεγονότα και περιέγραψε πώς το δικό του τάγμα απέτρεψε την τελευταία στιγμή την ανατίναξη του υδραγωγείου της πόλης από τους Γερμανούς ναζί:
Το πρόγραμμα των σημερινών εκδηλώσεων
Σε αυτό το πλαίσιο ο δήμος Θεσσαλονίκης διοργανώνει σήμερα, Κυριακή, εκδηλώσεις για να τιμήσει τους αγωνιστές που απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη το 1944.
Οι εκδηλώσεις ξεκινούν με κατάθεση στεφάνων στις 11:00 το πρωί στην αναθηματική πλάκα μεταξύ του Βασιλικού Θεάτρου και του Λευκού Πύργου.
Στις 11.15 θα εγκαινιαστεί η έκθεση μυστικών εφημερίδων και άλλων ντοκουμέντων του παράνομου Τύπου της Εθνικής Αντίστασης που κυκλοφόρησαν την περίοδο 1941-1944 στη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη βόρεια Ελλάδα, που διοργανώνει από τις 25 Οκτωβρίου έως τις 7 Νοεμβρίου στο κτίριο Αρχιτεκτονικής του δήμου Θεσσαλονίκης, στην οδό Αγγελάκη, η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων Μακεδονίας (ΕΔΙΑ 1940-1974), σε συνεργασία με το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών προς την Ελλάδα.
Τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν στις 12:00 το μεσημέρι, ενώ θα ακολουθήσει ξενάγηση από τους διοργανωτές της.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων θα πραγματοποιήσει ομιλία η καθηγήτρια στο τμήμα Ιστορίας του ΑΠΘ κα Μαρία Καβάλα, ενώ θα μιλήσουν και μέλη από αντιστασιακές ομάδες, αλλά και από τον Σύλλογο Εξορισθέντων και Φυλακισθέντων Αντιστασιακών, ενώ αναμένεται να βρεθεί και εκπρόσωπος του δήμου Θεσσαλονίκης.
Να σημειωθεί ότι μετά την παραίτηση του ανεξάρτητου δημοτικού συμβούλου, Δρόσου Τσαβλή την περασμένη Πέμπτη, από την προεδρία της Οργανωτικής Επιτροπής των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της 30ης Οκτωβρίου, καθήκοντα ανέλαβε ο πρώην αντιδήμαρχος Γιώργος Αβαρλής, ο οποίος όμως επίσης δεν θα μπορέσει να είναι παρών, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων.
Η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς ναζί κατακτητές στις 30 Οκτωβρίου του 1944.
O ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ αγωνίστηκαν κατά των κατακτητών και των συνεργατών τους, προκειμένου να απελευθερωθεί η πόλη, παρόλο που η συμφωνία της Καζέρτας (26/09/1944) όριζε να παραδοθεί η εξουσία στους Άγγλους και τον Βρετανό αρχιστράτηγο Σκόμπι, όπως έγινε στην Αθήνα. Στην πράξη όμως η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης έγινε από τον ΕΛΑΣ, ο οποίος δεν υπάκουσε στους όρους της εν λόγω συμφωνίας.
Το πρωί της 30ης Οκτωβρίου στρατιωτικά τμήματα ανταρτών, που βρίσκονταν ήδη σε αναμονή σε γειτονιές και προάστια γύρω της Θεσσαλονίκης, εισέρχονται σε αυτή. Οι τελευταίες μονάδες των Γερμανών φεύγουν από την πόλη το απόγευμα της ίδιας μέρας έχοντας προκαλέσει ζημιές σε μία προβλήτα του λιμανιού. Οι Θεσσαλονικείς βγαίνουν στους δρόμους πανηγυρίζοντας και υποδέχονται θερμά τους αντάρτες. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ εισέρχονται στην παραλιακή λεωφόρο Νίκης μέσα σε κλίμα ενθουσιασμού και παρελαύνουν μαζί με πολιτικά τμήματα του εφεδρικού ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ και των αντιστασιακών οργανώσεων του ΕΑΜ σε δρόμους σημαιοστολισμένους και με τους κατοίκους της πόλης να τους επευφημούν.
Δείτε τη μαρτυρία του Γιάννης Πατσακίδη, ενός από τους σημαντικότερους ανθρώπους του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ο οποίος στα 89 χρόνια του μίλησε στην TV100 για τα ιστορικά γεγονότα και περιέγραψε πώς το δικό του τάγμα απέτρεψε την τελευταία στιγμή την ανατίναξη του υδραγωγείου της πόλης από τους Γερμανούς ναζί:
Το πρόγραμμα των σημερινών εκδηλώσεων
Σε αυτό το πλαίσιο ο δήμος Θεσσαλονίκης διοργανώνει σήμερα, Κυριακή, εκδηλώσεις για να τιμήσει τους αγωνιστές που απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη το 1944.
Οι εκδηλώσεις ξεκινούν με κατάθεση στεφάνων στις 11:00 το πρωί στην αναθηματική πλάκα μεταξύ του Βασιλικού Θεάτρου και του Λευκού Πύργου.
Στις 11.15 θα εγκαινιαστεί η έκθεση μυστικών εφημερίδων και άλλων ντοκουμέντων του παράνομου Τύπου της Εθνικής Αντίστασης που κυκλοφόρησαν την περίοδο 1941-1944 στη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη βόρεια Ελλάδα, που διοργανώνει από τις 25 Οκτωβρίου έως τις 7 Νοεμβρίου στο κτίριο Αρχιτεκτονικής του δήμου Θεσσαλονίκης, στην οδό Αγγελάκη, η Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων Μακεδονίας (ΕΔΙΑ 1940-1974), σε συνεργασία με το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών προς την Ελλάδα.
Τα επίσημα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν στις 12:00 το μεσημέρι, ενώ θα ακολουθήσει ξενάγηση από τους διοργανωτές της.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων θα πραγματοποιήσει ομιλία η καθηγήτρια στο τμήμα Ιστορίας του ΑΠΘ κα Μαρία Καβάλα, ενώ θα μιλήσουν και μέλη από αντιστασιακές ομάδες, αλλά και από τον Σύλλογο Εξορισθέντων και Φυλακισθέντων Αντιστασιακών, ενώ αναμένεται να βρεθεί και εκπρόσωπος του δήμου Θεσσαλονίκης.
Να σημειωθεί ότι μετά την παραίτηση του ανεξάρτητου δημοτικού συμβούλου, Δρόσου Τσαβλή την περασμένη Πέμπτη, από την προεδρία της Οργανωτικής Επιτροπής των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της 30ης Οκτωβρίου, καθήκοντα ανέλαβε ο πρώην αντιδήμαρχος Γιώργος Αβαρλής, ο οποίος όμως επίσης δεν θα μπορέσει να είναι παρών, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων.
ΣΧΟΛΙΑ