Η Θεσσαλονίκη, που θέλει να γίνει τουριστικός προορισμός και καμαρώνει για την προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων στο ξενοδοχειακό κλάδο, ακόμη δεν έχει πιάσει το νόημα της τουριστικής ανάπτυξης. Έτσι αντί να πηγαίνει μπροστά, χάνει πόντους στην ευρωπαϊκή τουριστική αγορά, παρότι έχει τα φθηνότερα ξενοδοχεία από τις εννέα (9) ανταγωνίστριες πόλεις ανάλογου μεγέθους, ενώ οι τουρίστες που την επισκέφθηκαν το 2022 της έδωσαν την χειρότερη αξιολόγηση, το χαμηλότερο βαθμό, των τελευταίων αρκετών ετών.

Και γιατί δεν πάει καλά η Θεσσαλονίκη ως τουριστικός προορισμός ή, έστω, δεν πάει όσο καλά θα θέλαμε; Γιατί το προϊόν που έχει η πόλη να «πουλήσει», έχει τα προβλήματά του όπως έδειξε και ο βαθμός (7,9) που πήρε από τους επισκέπτες που ήρθαν στην πόλη το 2022. Και στα αρνητικά, ανέφεραν την κατάσταση στους δρόμους, το πάρκινγκ, την (μη) καθαριότητα, την ηχορύπανση, τα πάρκα και το πράσινο (προφανώς λίγα και αφρόντιστα), τις προβληματικές συγκοινωνίες. Εκεί πάσχει το «προϊόν Θεσσαλονίκη» αν κι όχι μόνο, γιατί φαίνεται πως δεν καταφέρνει να προβάλλει αποτελεσματικά και τις μεγάλες διοργανώσεις που φιλοξενεί, όπως π.χ. τον διεθνή νυxτερινό ημιμαραθώνιο.

Με μία κουβέντα, για να αναπτυχθεί η Θεσσαλονίκη ως τουριστικός προορισμός, να προσελκύσει περισσότερους ξένους επισκέπτες αλλά και υψηλοτέρων εισοδημάτων, θα πρέπει οπωσδήποτε να βελτιωθεί το πρόσωπο της πόλης και, θα προσθέταμε, να αξιοποιηθούν οι παραθαλάσσιες περιοχές της. Δεν αρκούν η γαστρονομία, τα πολλά και καλά ξενοδοχεία, τα μνημεία της Unesco, η νυκτερινή διασκέδαση.

Χτυπάει το καμπανάκι για τους δημάρχους

Το καμπανάκι λοιπόν χτυπάει για τους δημοτικούς άρχοντες και όσους, στις επικείμενες εκλογές, θα διεκδικήσουν την ψήφο των πολιτών. Γιατί τα προβλήματα που κάνουν δύσκολη τη ζωή των κατοίκων της πόλης, είναι αυτά που αξιολογούν αρνητικά και οι επισκέπτες. Άρα οι επίδοξοι αυτοδιοικητικοί, επιδιώκοντας συνεργασία και με άλλους εμπλεκόμενους φορείς, θα πρέπει να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν ουσιαστικές παρεμβάσεις στην πόλη.

Οι πρώτοι μήνες του 2023

Κι ενώ το 2023 μπήκε χωρίς υγιεινομικούς περιορισμούς λόγω άρσης των μέτρων κατά του covid, στο πρώτο 4μηνο της χρονιάς οι πληρότητες στα ξενοδοχεία, σε σχέση με το αντίστοιχοι περυσινό διάστημα μειώθηκαν κατά -4%, παρότι στο α’ τετράμηνο του 2022, υπήρχαν ακόμη σε ισχύ περιορισμοί που επηρέαζαν τον τουρισμό και τις μετακινήσεις.

Η μείωση των πληροτήτων, αποδίδεται στη μείωση των διανυκτερεύσεων στα ξενοδοχεία χαμηλών κατηγοριών, συνεπεία της ανόδου των κρατήσεων σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, αλλά... βραχυχρόνια μίσθωση δεν υπάρχει μόνο στη Θεσσαλονίκη και οι τιμές των δωματίων δεν αυξήθηκαν μόνο στα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης (+16% στη μέση τιμή), μα στα ξενοδοχεία και της Αθήνας όπως και σε όλα γενικότερα τα καταλύματα.

Σε αυτά τα στοιχεία, που αναλύθηκαν κατά την χθεσινή παρουσίαση της Ετήσιας Έρευνας Ικανοποίησης των Επισκεπτών και Απόδοσης των Ξενοδοχείων της Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιεί για την Ένωση Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης η GBR Consulting, αναφέρθηκε και κάτι ακόμη που δείχνει πόσο απέχει η Θεσσαλονίκη από το να γίνει διεθνής τουριστικός προορισμός.

Στην Αθήνα, η μέση τιμή του δωματίου σε 5άστερο ξενοδοχείο, είναι στα 204 ευρώ και στην Θεσσαλονίκη, μόλις στα 124 ευρώ, δηλαδή κατά περίπου 40% χαμηλότερη. Βεβαίως η Θεσσαλονίκη δεν είναι Αθήνα, αλλά τόσο μεγάλη απόκλιση είναι οπωσδήποτε προβληματική για τους επενδυτές. 

Τον Απρίλιο του 2023, η μέση πληρότητα στα ξενοδοχεία της Αθήνας ήταν 75,7% και η μέση τιμή δωματίου (ADR) ήταν 124,67 ευρώ ενώ στα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης η μέση πληρότητα ήταν 66,7% και η μέση τιμή δωματίου στα 93,54 ευrώ. Τα ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης περιμένουν τις αεροπορικές συνδέσεις της θερινής περιόδου, για να αυξηθούν οι πληρότητες, ενώ επιχειρηματίες του κλάδου υποστηρίζουν ότι στην πράξη, η μέση τιμή δωματίου ήταν χαμηλότερη τον Απρίλιο καθώς οι επιχειρήσεις κάνουν μειώσεις τιμών κατά περίπτωση αλλά όχι σπάνια.

Λίγες οι διεθνείς αεροπορικές συνδέσεις

Γεγονός είναι ότι η Θεσσαλονίκη έχει πολύ λίγες τακτικές συνδέσεις με το εξωτερικό, στη διάρκεια όλου του χρόνου. Η Θεσσαλονίκη δεν δέχεται πτήσεις υπερατλαντικές και Αμερικανούς επισκέπτες, απευθείας. Οι τιμές στα ξενοδοχεία της πόλης είναι «χτυπημένες» - παρά την αύξηση που καταγράφηκε και λόγω της αύξησης στο ενεργειακό κόστος – με αποτέλεσμα να μη φέρνουν τα αναμενόμενα έσοδα στους επενδυτές. Το αποτύπωμα της κρουαζιέρας στην οικονομία της πόλης είναι πολύ περιορισμένο, ειδικά με το συγκριτικά τεράστιο αποτύπωμα που απολαμβάνει σε προβολή. Τα ξενοδοχεία της πόλης, παρότι δέχονται αρκετούς Βαλκάνιους, Ισραηλινούς και Δυτικοευρωπαίους τουρίστες, στηρίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην εγχώρια αγορά, αφού το 48% των διανυκτερεύσεων γίνεται από Έλληνες.

Η συγκεκριμένη έρευνα, που γίνεται για την ΕΞΘ από το 2010, σε όλα αυτά τα χρόνια (πλην της διετίας του κορoνοϊού) σε μεγάλο βαθμό καταγράφει στην πόλη την ίδια περίπου κατάσταση, αν και στη διάρκεια αυτών των ετών, ενισχύθηκαν σημαντικά οι ξενοδοχειακές υποδομές και προστέθηκαν πολλά ξενοδοχεία 4ης και 5ης κατηγορίας (το 80% των νέων ξενοδοχειακών μονάδων). Τα ίδια προβλήματα που και παραπάνω αναφέρονται, επιμένουν και μάλιστα επιδεινώνονται, ενώ τα έσοδα ανά δωμάτιο, παραμένουν χαμηλά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις επιχειρήσεις και όσους αναλαμβάνουν επενδυτικά projects.

Η πόλη έχει ανάγκη σοβαρών βελτιώσεων στις υποδομές, στις συγκοινωνίες της, στην ποιότητα των κοινόχρηστων χώρων και χώρων πρασίνου, στην καθαριότητα, στις συνθήκες μετακίνησης πεζών και οδηγών. Η Θεσσαλονίκη χρειάζεται ένα καλά οργανωμένο, λειτουργικό αστικό περιβάλλον.

Ήταν θετικό ότι στην χθεσινή παρουσίαση της έρευνας της ΕΞΘ, ήταν παρόντες δύο υποψήφιοι δήμαρχοι Θεσσαλονίκης όπως και η σημερινή αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τουρισμού. Γιατί η πόλη χρειάζεται δραστικές παρεμβάσεις όπως και ένα πρόγραμμα τουριστικής προβολής με συγκεκριμένους στόχους, βήματα υλοποίησης και σαφές χρονοδιάγραμμα. Να μη συζητάμε μόνο τα προβλήματα, να βρίσκουμε λύσεις και όπου χρειάζεται μεγαλύτερη δύναμη πυρός, να ασκούνται πιέσεις, κεντρικά και από τους βουλευτές που θα στείλουν οι Θεσσαλονικείς στο κοινοβούλιο.