27/09/2023 07:00
Πίσω πηγαίνει για τουλάχιστον ένα εξάμηνο και ίσως μέχρι τα μέσα του 2024, η ολοκλήρωση της παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ- EGIS PROJECTS, η οποία είχε ανακηρυχθεί από το ΤΑΙΠΕΔ προτιμητέος επενδυτής τον Αύγουστο του 2021, προσφέροντας τίμημα 1,496 δις ευρώ και αναλαμβάνοντας την υποχρέωση εκτέλεσης έργων προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ στους τρεις κάθετους άξονες.
Προφανώς και το Ταμείο θέλει την είσπραξη του μεγάλου τιμήματος της παραχώρησης- να μη λησμονούμε ότι η παραχώρηση του οδικού άξονα αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση της χώρας μας- οπότε εκπλήσσει το γεγονός ότι στο τελευταίο αναθεωρημένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης ( ADP) του Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ ( ΦΕΚ στις 23/9/2023), φαίνεται να μην έχει επιτευχθεί πρόοδος στα προαπαιτούμενα για την υπογραφή της Σύμβασης, αφού ελληνικό δημόσιο και Εγνατία Οδός Α.Ε., δεν έχουν εκπληρώσει τα αναμενόμενα.
Από την άλλη πλευρά ο υποψήφιος επενδυτής, δηλώνει ( σ.σ. έκθεση Α’ εξαμήνου 2023 ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) ότι «σε σχέση με το έργο της Εγνατίας Οδού, έχουν προσκομιστεί όλα τα απαραίτητα έγγραφα για τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου της Εγνατίας Οδού κι αναμένεται η ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών από την πλευρά της Πολιτείας».
Σύμφωνα με πληροφορίες του makthes.gr, η καθυστέρηση στις διαδικασίες, σκοντάφτει κυρίως σε δύο σημεία των προαπαιτούμενων.
ΚΥΑ για την αύξηση των διοδίων
Συγκεκριμένα, η Eγνατία Οδός, που είναι ο πιο φθηνός αυτοκινητόδρομος για τους χρήστες, με χρέωση 0,03ευρώ/χλμ, θα πρέπει σταδιακά να προσαρμοστεί τιμολογιακά στα ισχύοντα στην αγορά, δηλαδή να φθάσει η χρέωση στα 0,06- 0,07 ευρώ/χλμ. Η αύξηση θα γίνει σταδιακά, αλλά σε πρώτη φάση και πριν την παραχώρηση, Υπουργική Απόφαση θα αυξάνει τη χρέωση στα 0,04 ευρώ/ ανά χιλιόμετρο, ενώ μετά την παραχώρηση, η επόμενη αύξηση θα ανεβάζει το κόστος στα 0,05 ευρώ/χλμ.
Να μη ξεχνάμε, ότι η αύξηση των διοδίων είναι εκ των ουκ άνευ για να προχωρήσει η υπογραφή της σύμβασης, αφού από τα έσοδα που θα αντλεί ο παραχωρησιούχος (σ.σ. παίρνει τη διαχείριση του άξονα και των τριών καθέτων για 35 χρόνια) , θα πρέπει να αποσβέσει την επένδυση που κάνει, αλλά και να βάλει κέρδη στα ταμεία του.
Βεβαίως, προεκλογικά, ουδείς περίμενε κυβερνητική πρωτοβουλία για αύξηση των διοδίων στην Εγνατία, αλλά όπως πληροφορούμαστε, ο νέος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, που βρέθηκε με πολλές καυτές πατάτες στα χέρια του και μάλιστα σε περίοδο ανόδου των τιμών των καυσίμων, άρα επιβαρυντική για τις μεταφορές, δεν βιάζεται να βάλει την υπογραφή του σε μία τέτοια απόφαση.
Η αναπροσαρμογή των διοδίων όμως, δεν είναι η μοναδική ανεκπλήρωτη, ως σήμερα, απαίτηση.
Αδειοδότηση των 73 σηράγγων
Το ελληνικό δημόσιο και συγκεκριμένα η Διοικητική Αρχή Σηράγγων, θα πρέπει να αδειοδοτήσει το σύνολο των σηράγγων (απεριόριστη ή εκτός επικίνδυνων φορτίων κατά περίπτωση). Να σημειωθεί ότι η Εγνατία Οδός περιλαμβάνει 73 σήραγγες, συνολικού μήκους 50 χλμ. Δεν γνωρίζουμε σε πιο βαθμό έχει προχωρήσει αυτή η διαδικασία, της αδειοδότησης, αλλά είναι βέβαιο ότι δεν έχει ολοκληρωθεί.
Επίσης, η Εγνατία Οδός Α.Ε., από την πλευρά της, θα πρέπει να κατασκευάσει και να θέσει σε λειτουργία όλους τους σταθμούς διοδίων, μετωπικούς και πλευρικούς. Όπως πληροφορείται το makthes.gr, η Εταιρεία έχει εκπληρώσει αυτή την υποχρέωση και ο μόνος σταθμός που δεν λειτουργεί, είναι ο κατασκευασμένος πλευρικός σταθμός στο Πολύκαστρο, επειδή δεν έχει ακόμη αναβαθμιστεί ο δρόμος Θεσσαλονίκης (Χαλάστρα)- Πολυκάστρου, σε κλειστό αυτοκινητόδρομο με δύο λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας, έργο που αποτελεί αντικείμενο της παραχώρησης της Εγνατίας Οδού.
Σε λειτουργία 35 σταθμοί διοδίων
Όσον αφορά την κατασκευή μετωπικού σταθμού διοδίων στον Πλάτανο Ημαθίας, αυτός θα πρέπει να κατασκευαστεί από τον παραχωρησιούχο. Να σημειωθεί ότι στον άξονα της Εγνατίας λειτουργούν 14 μετωπικοί σταθμοί και, ακόμη τέσσερις ( 4) στους καθέτους, δηλαδή συνολικά 18 μετωπικοί, ενώ λειτουργούν και 17 πλευρικοί σταθμοί, ήτοι 35 μετωπικοί και πλευρικοί σταθμοί.
Στις υποχρεώσεις της Εγνατίας Οδού Α.Ε., περιλαμβάνεται και η ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων στους κάθετους άξονες, κάτι αναγκαίο για να γίνουν τα έργα στα τμήματα που πρέπει να γίνουν έργα αναβάθμισης.
Στον κάθετο άξονα Θεσσαλονίκη- Σέρρες – Προμαχώνας, πρέπει να αναβαθμιστεί το τμήμα Χριστός-Αμπέλα μήκους 9,8 χλμ. Στον άξονα Χαλάστρα Θεσσαλονίκης – Εύζωνοι, πρέπει να αναβαθμιστεί το τμήμα Χαλάστρα- Άγιος Αθανάσιος – Πολύκαστρο, μήκους 44 χλμ. Στον μόνο κάθετο που δεν απαιτούνται ουσιώδεις αναβαθμίσεις, είναι ο Σιάτιστα – Κρυσταλλοπηγή καθώς διαθέτει τεχνικά χαρακτηριστικά όμοια με εκείνα της Εγνατίας Οδού (2 λωρίδες +ΛΕΑ ανά ρέυμα κυκλοφορίας).
Το χρονοδιάγραμμα της ολοκλήρωσης
Σύμφωνα με το τελευταίο ADP του ΤΑΙΠΕΔ:
Πίσω πηγαίνει για τουλάχιστον ένα εξάμηνο και ίσως μέχρι τα μέσα του 2024, η ολοκλήρωση της παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ- EGIS PROJECTS, η οποία είχε ανακηρυχθεί από το ΤΑΙΠΕΔ προτιμητέος επενδυτής τον Αύγουστο του 2021, προσφέροντας τίμημα 1,496 δις ευρώ και αναλαμβάνοντας την υποχρέωση εκτέλεσης έργων προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ στους τρεις κάθετους άξονες.
Προφανώς και το Ταμείο θέλει την είσπραξη του μεγάλου τιμήματος της παραχώρησης- να μη λησμονούμε ότι η παραχώρηση του οδικού άξονα αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση της χώρας μας- οπότε εκπλήσσει το γεγονός ότι στο τελευταίο αναθεωρημένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης ( ADP) του Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ ( ΦΕΚ στις 23/9/2023), φαίνεται να μην έχει επιτευχθεί πρόοδος στα προαπαιτούμενα για την υπογραφή της Σύμβασης, αφού ελληνικό δημόσιο και Εγνατία Οδός Α.Ε., δεν έχουν εκπληρώσει τα αναμενόμενα.
Από την άλλη πλευρά ο υποψήφιος επενδυτής, δηλώνει ( σ.σ. έκθεση Α’ εξαμήνου 2023 ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) ότι «σε σχέση με το έργο της Εγνατίας Οδού, έχουν προσκομιστεί όλα τα απαραίτητα έγγραφα για τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση του έργου της Εγνατίας Οδού κι αναμένεται η ολοκλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών από την πλευρά της Πολιτείας».
Σύμφωνα με πληροφορίες του makthes.gr, η καθυστέρηση στις διαδικασίες, σκοντάφτει κυρίως σε δύο σημεία των προαπαιτούμενων.
ΚΥΑ για την αύξηση των διοδίων
Συγκεκριμένα, η Eγνατία Οδός, που είναι ο πιο φθηνός αυτοκινητόδρομος για τους χρήστες, με χρέωση 0,03ευρώ/χλμ, θα πρέπει σταδιακά να προσαρμοστεί τιμολογιακά στα ισχύοντα στην αγορά, δηλαδή να φθάσει η χρέωση στα 0,06- 0,07 ευρώ/χλμ. Η αύξηση θα γίνει σταδιακά, αλλά σε πρώτη φάση και πριν την παραχώρηση, Υπουργική Απόφαση θα αυξάνει τη χρέωση στα 0,04 ευρώ/ ανά χιλιόμετρο, ενώ μετά την παραχώρηση, η επόμενη αύξηση θα ανεβάζει το κόστος στα 0,05 ευρώ/χλμ.
Να μη ξεχνάμε, ότι η αύξηση των διοδίων είναι εκ των ουκ άνευ για να προχωρήσει η υπογραφή της σύμβασης, αφού από τα έσοδα που θα αντλεί ο παραχωρησιούχος (σ.σ. παίρνει τη διαχείριση του άξονα και των τριών καθέτων για 35 χρόνια) , θα πρέπει να αποσβέσει την επένδυση που κάνει, αλλά και να βάλει κέρδη στα ταμεία του.
Βεβαίως, προεκλογικά, ουδείς περίμενε κυβερνητική πρωτοβουλία για αύξηση των διοδίων στην Εγνατία, αλλά όπως πληροφορούμαστε, ο νέος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, που βρέθηκε με πολλές καυτές πατάτες στα χέρια του και μάλιστα σε περίοδο ανόδου των τιμών των καυσίμων, άρα επιβαρυντική για τις μεταφορές, δεν βιάζεται να βάλει την υπογραφή του σε μία τέτοια απόφαση.
Η αναπροσαρμογή των διοδίων όμως, δεν είναι η μοναδική ανεκπλήρωτη, ως σήμερα, απαίτηση.
Αδειοδότηση των 73 σηράγγων
Το ελληνικό δημόσιο και συγκεκριμένα η Διοικητική Αρχή Σηράγγων, θα πρέπει να αδειοδοτήσει το σύνολο των σηράγγων (απεριόριστη ή εκτός επικίνδυνων φορτίων κατά περίπτωση). Να σημειωθεί ότι η Εγνατία Οδός περιλαμβάνει 73 σήραγγες, συνολικού μήκους 50 χλμ. Δεν γνωρίζουμε σε πιο βαθμό έχει προχωρήσει αυτή η διαδικασία, της αδειοδότησης, αλλά είναι βέβαιο ότι δεν έχει ολοκληρωθεί.
Επίσης, η Εγνατία Οδός Α.Ε., από την πλευρά της, θα πρέπει να κατασκευάσει και να θέσει σε λειτουργία όλους τους σταθμούς διοδίων, μετωπικούς και πλευρικούς. Όπως πληροφορείται το makthes.gr, η Εταιρεία έχει εκπληρώσει αυτή την υποχρέωση και ο μόνος σταθμός που δεν λειτουργεί, είναι ο κατασκευασμένος πλευρικός σταθμός στο Πολύκαστρο, επειδή δεν έχει ακόμη αναβαθμιστεί ο δρόμος Θεσσαλονίκης (Χαλάστρα)- Πολυκάστρου, σε κλειστό αυτοκινητόδρομο με δύο λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας, έργο που αποτελεί αντικείμενο της παραχώρησης της Εγνατίας Οδού.
Σε λειτουργία 35 σταθμοί διοδίων
Όσον αφορά την κατασκευή μετωπικού σταθμού διοδίων στον Πλάτανο Ημαθίας, αυτός θα πρέπει να κατασκευαστεί από τον παραχωρησιούχο. Να σημειωθεί ότι στον άξονα της Εγνατίας λειτουργούν 14 μετωπικοί σταθμοί και, ακόμη τέσσερις ( 4) στους καθέτους, δηλαδή συνολικά 18 μετωπικοί, ενώ λειτουργούν και 17 πλευρικοί σταθμοί, ήτοι 35 μετωπικοί και πλευρικοί σταθμοί.
Στις υποχρεώσεις της Εγνατίας Οδού Α.Ε., περιλαμβάνεται και η ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων στους κάθετους άξονες, κάτι αναγκαίο για να γίνουν τα έργα στα τμήματα που πρέπει να γίνουν έργα αναβάθμισης.
Στον κάθετο άξονα Θεσσαλονίκη- Σέρρες – Προμαχώνας, πρέπει να αναβαθμιστεί το τμήμα Χριστός-Αμπέλα μήκους 9,8 χλμ. Στον άξονα Χαλάστρα Θεσσαλονίκης – Εύζωνοι, πρέπει να αναβαθμιστεί το τμήμα Χαλάστρα- Άγιος Αθανάσιος – Πολύκαστρο, μήκους 44 χλμ. Στον μόνο κάθετο που δεν απαιτούνται ουσιώδεις αναβαθμίσεις, είναι ο Σιάτιστα – Κρυσταλλοπηγή καθώς διαθέτει τεχνικά χαρακτηριστικά όμοια με εκείνα της Εγνατίας Οδού (2 λωρίδες +ΛΕΑ ανά ρέυμα κυκλοφορίας).
Το χρονοδιάγραμμα της ολοκλήρωσης
Σύμφωνα με το τελευταίο ADP του ΤΑΙΠΕΔ:
ΣΧΟΛΙΑ