ΑΠΟΨΕΙΣ

Έφυγε μαζί με μία ολόκληρη εποχή

 22/05/2022 21:45

Η Κατερίνα Βελλίδη υπήρξε η «σιδηρά κυρία» των ακμαζουσών τότε εφημερίδων «Μακεδονία» και «Θεσσαλονίκη» τη δεκαετία του ’80.

Ήταν χρόνια που ο κόσμος διάβαζε πολύ εφημερίδες, τις οποίες υπολόγιζαν και σέβονταν επίσης πολύ, οι ισχυροί του πολιτικού κόσμου, τα κόμματα και όλες οι προσωπικότητες της δημόσιας ζωής. Την «ένιωθες» ως δύναμη ισχύος την κυριαρχία του τυπωμένου χαρτιού, πριν αυτή η δύναμη μειωθεί και έλθει για να βάλει νέους κανόνες η ψηφιακή τεχνολογία και το διαδίκτυο.

Η κόρη του Ιωάννη Βελλίδη έφυγε από τη ζωή παίρνοντας μαζί της, θα ’λέγε κανείς, μία ολόκληρη εποχή επιτευγμάτων στον Τύπο της Βόρειας Ελλάδας αλλά και λαθών και αδυναμιών, σημαντικών καινοτομιών αλλά και διαψεύσεων.

Το πως όμως εκείνο το κραταιό συγκρότημα του Τύπου έπεσε ως άλλος «αβύθιστος ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ» στο δικό του «παγόβουνο» και βυθίστηκε στον ωκεανό της χρεωκοπίας, παραμένει αντικείμενο συζητήσεων, διενέξεων και τριβών, με φόντο ένα παράπονο και παράλληλα και μία απορία για το πως τα «κατάφερε» η Θεσσαλονίκη και δεν έχει ακόμα ένα εφάμιλλης ισχύος και εμβέλειας συγκρότημα ΜΜΕ. Ή έστω και ένα μεγάλο ιδιωτικό κανάλι .

Η ίδια η Κατερίνα Βελλίδη έγραψε πως κάποια στιγμή σκέφτηκε τη δημιουργία ενός μεγάλου καναλιού το οποίο αν γινόταν ίσως αποτελούσε και μια «ασπίδα» για το συγκρότημα όταν ήρθαν οι μέρες που ο διάδοχος του Ανδρέα Παπανδρέου το 1996 στην εξουσία, δεν θέλησε να συμβάλει στη διάσωση αν και έγιναν προτάσεις για διαδικασίες απόλυτα νόμιμες.

Σύμφωνα με πολλούς τα επιχειρηματικά λάθη, η όποια διαχείριση, αλλά και ο «ο ρομαντισμός» της που η ίδια η Κ. Βελλίδη αναφέρει στο βιβλίο της («Ήταν Βαρύς ο Χειμώνας που γεννήθηκα» -εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗΣ, 2010) σε κίνηση αυτοκριτικής, υπήρξαν καθοριστικά για την κατάρρευση του οργανισμού Βελλίδη.

Στον πρόλογο του βιβλίου ο αξέχαστος διευθυντής της «Ελευθεροτυπίας» Σεραφείμ Φυντανιδης ανέφερε ότι γνώρισε την Κατερίνα Βελλίδη στις αρχές της δεκαετίας του ’90 από τον εκδότη του Κίτσο Τεγόπουλο και διαπίστωσε πως «μολονότι η Κατερίνα αντιμετώπιζε πολύ σοβαρά προβλήματα στη ‘Μακεδονία’, ήταν ανοιχτόκαρδη, πάντα χαμογελαστή και έδειχνε να παλεύει με πολύ κουράγιο».

Και πρόσθεσε: «Ύστερα ήρθε η καταστροφή. Η Κατερίνα τα έχασε όλα. Και το χειρότερο ήταν ότι άκουσε τότε και διάβασε -ακόμα και πρόσφατα- φοβερά πράγματα για παρανομίες, χλιδάτη ζωή και άλλα σχετικά…».

Διαπίστωσε όμως ο ίδιος ότι η Κ. Βελλίδη «άντεξε και κράτησε αυτό που κληρονόμησε από τον πατέρα της: την αρχοντιά».

Υπήρξε, σύμφωνα με τον Σερ. Φυντανίδη, όλη αυτή η περιπέτεια «ένα μάθημα πρόσφατης ιστορίας, αλλά και ένα δείγμα ανθρώπινης αντοχής και αξιοπρέπειας για όσους αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα και μεγάλες δόσεις αχαριστίας».

Ο διακεκριμένος συνάδελφος Παντελής Σαββίδης κατά την παρουσίαση του βιβλίου, το 2013, είχε τονίσει :

«Εκεί που θα σταθώ κριτικός απέναντι στην κ. Βελλίδη δεν είναι ο διάχυτος ρομαντισμός της, διότι μου αρέσουν οι ρομαντικοί άνθρωποι, είναι ίσως το άλας της γής, αλλά η ψευδαίσθησή της ότι η πολιτική ηγεσία δεν θα εγκατέλειπε στην τύχη του το συγκρότημα διότι πίστευε στον εθνικό του ρόλο. Λάθος μεγάλο. Φοβάμαι πως από την εποχή Σημίτη η Ελλάδα εισήλθε στον αστερισμό της αποδόμησης και ίσως μία αντιαποδομητική στάση της ίδιας και των εφημερίδων της να ήταν μία από τις αιτίες που η πολιτική ηγεσία την εγκατέλειψε.

Αυτοκριτικά στέκεται και η ίδια στο γεγονός ότι δεν προχώρησε στη λειτουργία ενός δικού της τηλεοπτικού σταθμού, παρόλο που είχε τη σχετική άδεια, που θα της έδινε δύναμη τη στιγμή που η δύναμη των εφημερίδων απομειωνόταν».

Η «Μακεδονία» που ιστορικά αποτελεί σταθμό στην πορεία του Τύπου στην Ελλάδα, εκδόθηκε από τον Κωνσταντίνο Βελλίδη τον Ιούλιο του 1911. Τα γραφεία της ήταν στον Φραγγομαχαλά, στην οδό Τοπ Χανέ, τη σημερινή οδό Φράγκων.

Αργότερα στεγάστηκε σε γραφεία επί της Εγνατίας.

Τον Μάιο του 1953 έγιναν τα εγκαίνια στο επί της οδού Τσιμισκή ιδιόκτητο κτίριό της και το 1969 τα εγκαίνια του επίσης ιδιόκτητου κτιρίου επί της Μοναστηρίου 85. Στις τελετές οι ηγέτες όλων των πολιτικών παρατάξεων αλλά και προσωπικότητες του πνευματικού και πανεπιστημιακού κόσμου εξήραν την «Μακεδονία» (και από το 1963 και το αδελφάκι της τη «Θεσσαλονίκη» που ίδρυσε ο Ι. Βελλίδης) για «την δημοκρατική παράδοση και τους συνεχείς αγώνες υπέρ της Βορείου Ελλάδος».

Μεγάλες μορφές στο διάβα των πολλών δεκαετιών υπήρξαν συνεργάτες της «Μακεδονίας». Κωστής Παλαμάς, Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Παύλος Νιρβάνας, Στρατής Μυριβήλης, Ηλίας Βενέρης, Φώτης Κόντογλου, Σπύρος Μελάς, Τίμος Μωραϊτίνης, Αιμίλιος Χουρμούζιος, Γεώργιος Βαφόπουλος, Σταματης Σταματίου, Δημήτρης Ψαθάς, ,Αλέκος Σακελλάριος και ο μεγάλος σκιτσογράφος Φωκίων Δημητριάδης.

Η «Μακεδονία» και η «Θεσσαλονίκη» πορεύθηκαν υπό την στιβαρή και καινοτόμα καθοδήγηση του Ιωάννη Βελλίδη μέχρι τον θάνατό του τον Μάρτιο του 1978.

Ο ίδιος από το 1934, σε πολυκύμαντες εποχές της πολιτικής ιστορίας του τόπου, (πόλεμοι, εμφύλιος, δικτατορίες) έδωσε σταδιακά νέα πνοή με αλλεπάλληλα νέα ξεκινήματα όπως τον Μάρτιο του 1945 με την επανέκδοση μετά την Κατοχή.

Επί των ημερών της Κατερίνας Βελλίδη έγιναν αλλαγές στον τεχνολογικό εξοπλισμό (φωτοσύνθεση, πιεστήριο, δεκαετία ’80). Ιδρύθηκε το «Βελλίδειο Πολιτιστικό Κέντρο», εκδόθηκε το περιοδικό «Επιλογές» της Κυριακάτικης «Μακεδονίας» στα πρότυπα ευρωπαϊκών εκδόσεων.

Ο Graphic Art Designer Γιώργος Φυσικόπουλος θυμήθηκε τη γέννηση των «Επιλογών» και έκανε της εξής ανάρτηση:

«Αύγουστος του 1980.

‘Κύριε Φυσικόπουλε θέλω να φτιάξουμε ένα περιοδικό όπως έκανε η γαλλική Figaro το Madame Figaro, το οποίο θα διανέμεται δωρεάν από την εφημερίδα μας’.

Έτσι απλά άρχισαν οι ‘Επιλογές’ της ‘Μακεδονίας’.

Από το πρωί που έμαθα την ‘φυγή’ της, μου ήταν αδύνατο να μην φτιάξω και το πορτραίτο της όπως την γνώρισα.

Καλό ταξίδι Κατερίνα Βελλίδη…».

Την πόρτα της Μοναστηρίου 85 πέρασα και εγώ, στις αρχές της δεκαετίας του ’80 όταν ο Αντώνης Κούρτης και ο αξέχαστος Αντώνης Πεκλάρης μου έδωσαν την ευκαιρία να δοκιμάσω την τύχη μου στη δημοσιογραφία. Ήμουν συνεχώς εκεί μέχρι το κλείσιμο των εφημερίδων το 1996.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22.05.2022