18/01/2022 11:00
Ο αθλητισμός είναι παραδοσιακά ένας τομέας, στον οποίο κυριαρχούν οι άνδρες, παρά την αυξανόμενη είσοδο και συμμετοχή των γυναικών τα τελευταία χρόνια συγκριτικά με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν και των επιτυχιών τους σε αυτόν, που διαδέχονται η μία την άλλη. Συνεπώς, οι κοινωνικές αντιλήψεις περί θηλυκότητας και αρρενωπότητας, που συνδέουν συχνά τον αθλητισμό με «ανδρικά» χαρακτηριστικά, όπως είναι η σωματική δύναμη, η αντοχή και η ταχύτητα, φαίνεται πως εξακολουθούν να αποτελούν τροχοπέδη για την πρόοδο όσον αφορά στην ισότητα των δύο φύλων στον χώρο.
Σύμφωνα με τα ισχύοντα στερεότυπα, οι γυναίκες που ασχολούνται με τον αθλητισμό θεωρούνται «αρρενωπές» -ανάλογα βέβαια και με το είδος του αθλήματος- ενώ αντίστοιχα οι άνδρες που δεν επιδεικνύουν ενδιαφέρον για τον αθλητισμό μπορεί να θεωρούνται «θηλυπρεπείς». Ως εκ τούτου, τα αγόρια θα «πρέπει» να κάνουν δραστηριότητες που απαιτούν δύναμη, αντοχή, είναι επιθετικές ή επικίνδυνες, ενώ τα κορίτσια θα «πρέπει» να συνδέονται με δραστηριότητες που σχετίζονται με τον ρυθμό, την έκφραση, την ελαστικότητα, την ευελιξία και τον συντονισμό.
Έχει, όμως, τελικά φύλο ο αθλητισμός; Η συντριπτική παρουσία των ανδρών σε αυτόν (είτε ως συμμετέχοντες είτε ως θεατές) διαμορφώνει (και) τις αθλητικές εμπειρίες των αθλητριών; Πόσο σημαντική είναι η εξωτερική εμφάνιση μιας αθλήτριας στην καριέρα της; Τυγχάνουν διαφορετικής αντιμετώπισης ανάλογα με τη φύση του αθλήματός τους;
Η «ΜτΚ» και το makthes.gr επικοινώνησαν με τρεις Ελληνίδες αθλήτριες, που διαπρέπουν σε πιο «ανδροπρεπή» αθλήματα, όπως είναι το ποδόσφαιρο, το χάντμπολ και η άρση βαρών και αντίστοιχα με άλλες τρεις, οι οποίες ασχολούνται με πιο «γυναικεία» αθλήματα, όπως είναι το βόλεϊ, ο στίβος και η συγχρονισμένη κολύμβηση και έθεσαν ερωτήματα βάσει των παραπάνω.
Βάσει των απαντήσεων. γίνεται φανερό πως τα στερεότυπα και οι ισχύουσες κοινωνικές αντιλήψεις για τη συμμετοχή των γυναικών στον αθλητισμό αντανακλώνται στα πιο «αρρενωπά» αθλήματα και λιγότερο στα πιο «θηλυκά».
Θωμαή Βαρδαλή (ποδόσφαιρο): «Όταν ήμουν σε μικρότερη ηλικία και πήγαινα στο σχολείο, άκουγα κάποια σχόλια του τύπου ότι είμαι αγοροκόριτσο κ.τ.λ., αλλά δεν αντιμετώπισα έντονα σεξισμό στον χώρο. Ίσως γιατί από μικρή ηλικία δεν άφησα και εγώ περιθώρια στα αγόρια, καθώς μπορούσα να παίξω μαζί τους και να ξεχωρίσω. Αλλά, σίγουρα ακούς στα ελληνικά γήπεδα διάφορα σεξιστικά σχόλια, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει στα γήπεδα της Ευρώπης, καθώς σε όλες σχεδόν τις χώρες το άθλημα είναι επαγγελματικό, μεταδίδονται live οι αγώνες και γενικότερα είναι διαφορετική η νοοτροπία. Δυστυχώς, είμαστε λίγο πίσω στην Ελλάδα σε αυτά, αν και ελπίζω σιγά σιγά να αρχίσει να αλλάζει η κατάσταση και εδώ, γιατί το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα, με το οποίο μπορούν να ασχοληθούν το ίδιο καλά τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες. Όσον αφορά στα στερεότυπα, μου έκανε εντύπωση παλαιότερα που άκουγα μητέρες να λένε στο κοριτσάκι τους να μην ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, γιατί θα έχει στραβά πόδια ή θα γίνει αγοροκόριτσο. Πρόκειται για νοοτροπίες, οι οποίες έχουν τις ρίζες τους σε χρόνια παλιά, αλλά έχω την αίσθηση ότι το κλίμα αλλάζει, γιατί πλέον έχουμε πολλές γυναικείες ακαδημίες στην Ελλάδα σε σχέση με την περίοδο που ξεκίνησα εγώ να παίζω ποδόσφαιρο».
Μαρία Χατζηπαρασίδου (χάντμπολ): «Η αλήθεια είναι πως δεν έχω ακούσει ποτέ κάτι που να με κάνει να νιώσω άσχημα και να οφείλεται στο φύλο μου. Μου έχει τύχει, ωστόσο, να βρίσκομαι σε μία παρέα, να με ρωτήσουν με τι ασχολούμαι και να τους πω ‘παίζω χάντμπολ’. Η πρώτη αντίδραση είναι ‘α, είναι πολύ σκληρό άθλημα’, η οποία κρύβει ένα είδος σεξισμού. Παρ’ ότι έχω σκεφτεί ότι θα μπορούσα να είχα ασχοληθεί με άλλο άθλημα (μικρότερη πέρασα από το βόλεϊ), για να έχω π.χ. ένα πιο θηλυκό κορμί, εντούτοις, καταλήγω ότι λόγω χαρακτήρα μού ταιριάζει απόλυτα αυτό που κάνω. Μάλιστα, αν και είναι όντως ένα σκληρό άθλημα και απαιτεί πολύ δύναμη, ψυχική και σωματική, όσο μεγαλώνω με ιντριγκάρει περισσότερο. Πάντως, δεν έχω νιώσει ποτέ μειονεκτικά σε σχέση με τους άντρες συναδέλφους μου».
Κωνσταντίνα Μπεντέλη (άρση βαρών): «Έχω νιώσει πολύ έντονο σεξισμό, κυρίως από ανθρώπους της ομοσπονδίας, οι οποίοι μας θεωρούν λιγότερο ικανές εμάς τις γυναίκες. Έτσι, θα βοηθήσουν περισσότερο έναν άντρα, γιατί θεωρούν ότι πιο εύκολα θα φέρει αποτελέσματα, ενώ στην πραγματικότητα δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Εγώ ήμουν αθλήτρια του κικ μπόξινγκ και για να με απομακρύνει η μητέρα μου από αυτό, με «έσπρωξε» στην άρση βαρών και τελικά μου άρεσε. Δεν έχω νιώσει ποτέ άσχημα για το σώμα μου, απεναντίας έχω ακούσει πολύ κολακευτικά σχόλια και από άντρες και από γυναίκες. Τώρα ειδικά με το crossfit, που έχει συνηθίσει το μάτι του κόσμου σε τέτοια σώματα, πιο ογκώδη, οι αρσιβαρίστριες φαίνονται πιο γυναίκες συγκριτικά με τις άλλες».
Εύα Χαντάβα (βόλεϊ): «Έχει τύχει να με ρωτήσουν -όταν λέω ότι παίζω επαγγελματικά βόλεϊ- αν κάνω και κάποια άλλη δουλειά για να ζήσω. Και έχω απαντήσει με την εξής ερώτηση: «Αν ήμουν άντρας, θα με ρωτούσες;». Και η απάντηση που έλαβα ήταν πως ‘όχι’. Αυτό από μόνο του λέει πολλά. Γιατί το σύστημα έχει κάνει περισσότερο τα ανδροκρατούμενα αθλήματα να φαίνονται πιο επαγγελματικά, ενώ τα γυναικεία να φαίνονται ως ερασιτεχνικά, πράγμα που δεν είναι αλήθεια. Επίσης, σίγουρα ακούγονται σεξιστικού περιεχομένου σχόλια στα γήπεδα, όπως για παράδειγμα «έρχομαι στο γήπεδο να δω γυναικείο βόλεϊ γιατί έχει ωραίες αθλήτριες». Την στιγμή που το ακούω αυτό, νιώθω ότι καταρρίπτεται όλη η προσπάθεια που έχω κάνει. Δεν μπορώ να ακούει ‘α, εσύ είσαι πετυχημένη, γιατί είσαι όμορφη’, γιατί για να φτάσω στο σημείο που έφτασα, έχω ρίξει πολύ ιδρώτα και έχω θυσιάσει πολλά πράγματα για να πετύχω σε αυτό το άθλημα. Δεν σημαίνει ότι, αν πούμε για παράδειγμα ότι διαθέτω κάποιου είδος ομορφιά, μου ήρθαν πιο εύκολα τα πράγματα. Έτσι, μειώνεται η δουλειά μου και δεν μου αρέσει. Μια όμορφη κοπέλα, αν δεν δουλέψει, δεν μπορεί να πάει μπροστά μόνο με την εξωτερική της εμφάνιση, γιατί το γήπεδο είναι ο καθρέφτης».
Σπυριδούλα Ναζίρη (στίβος): «Η αλήθεια είναι πως δεν έχω εισπράξει ποτέ κάποιου είδους αρνητικό σχόλιο ή ακόμα και αν έχει γίνει κάποια στιγμή στο παρελθόν, θεωρώ ότι παίζει ρόλο και το πόσο σημασία δίνεις εσύ ο ίδιος. Απεναντίας, έχω ακούσει ‘μπράβο’ επειδή γυμνάζομαι και επειδή έχω ένα ωραίο, γυμνασμένο σώμα. Ίσως σε αυτό παίζει ρόλο και η φύση του αθλήματος».
Εβελίνα Παπάζογλου (συγχρονισμένη κολύμβηση): «Δεν έχει τύχει σε μένα προσωπικά, ούτε γενικά στον χώρο της συγχρονισμένης κολύμβησης, αλλά όλα αυτά που συμβαίνουν σε άλλα αθλήματα με κλονίζουν και είναι πολύ άσχημα να γίνονται σε οποιαδήποτε γυναίκα. Προφανώς έχει να κάνει με τη φύση του αθλήματός μου, γιατί στη συγχρονισμένη συνέβη ακριβώς το αντίθετο σε σύγκριση με ό,τι συμβαίνει σε άλλα αθλήματα: Ενώ ήταν μόνο γυναικείο το άθλημα, από το 2015 επιτράπηκε και η συμμετοχή των ανδρών στο μικτό ντουέτο, οπότε στην αρχή ήταν λίγο δύσκολο να το αποδεχτούμε. Αλλά η εξέλιξη είναι μέρος του αθλήματος».
Διαμαντής Μαστρογιαννάκης: «Γίνονται βήματα προς την ισότητα, αλλά έχουμε ακόμη πολύ δρόμο»
Ο διδάσκων στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Αθλητικές Σπουδές: Κοινωνιολογία, Ιστορία, Ανθρωπολογία», Διαμαντής Μαστρογιαννάκης, καταθέτει την άποψή του πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
«Σταδιακά αμβλύνονται οι διαφορές που υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια στον αθλητισμό και αφορούν τα δύο φύλα, καθώς οι γυναίκες βλέπουμε ότι συμμετέχουν πλέον σε πιο ανδροπρεπή αθλήματα, όπως είναι η πάλη, η άρση βαρών κ.τ.λ.», σχολιάζει αρχικά, για να εξηγήσει πως «αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως δεν αναπαράγονται ακόμα και σήμερα τα φυλετικά στερεότυπα και ο σεξισμός. Για παράδειγμα, διαιωνίζεται η αντίληψη που έχει να κάνει με τον σεξουαλικό προσανατολισμό μιας γυναίκας, όταν ασχολείται με πιο ‘δυναμικά’ αθλήματα, όπως είναι η άρση βαρών. Και αυτό γιατί το σώμα των γυναικών που κάνουν βαριά αθλήματα δεν αντιστοιχεί στα κυρίαρχα σεξουαλικά πρότυπα, όπως αυτά έχουν επικρατήσει στην κοινωνία. Ή, επίσης, βλέπουμε διαφορές στην προσέγγιση των ΜΜΕ στην επιτυχία του άνδρα σε σχέση με αυτήν της γυναίκας αθλήτριας».
Να σημειωθεί ότι τα κρατούντα στερεότυπα όσον αφορά τα δύο φύλα επηρεάζουν τη συμμετοχή των γυναικών όχι μόνο στις αθλητικές δραστηριότητες, αλλά και στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων των αθλητικών οργανώσεων. «Ο αθλητισμός είναι ένας χώρος ανδροκρατούμενος, όχι μόνο σε επίπεδο πρακτικών, αλλά και σε επίπεδο διοικητικό. Αν ρίξουμε μια ματιά στο ποια είναι η παρουσία των γυναικών, για παράδειγμα, στις ομοσπονδίες θα το αντιληφθούμε αμέσως», τονίζει και προσθέτει: «Ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν ήταν ένας άνθρωπος απόλυτα μισογύνης, καθώς έλεγε ότι ο αθλητισμός είναι για άνδρες λευκούς και αριστοκράτες. Αυτό ήταν το μότο του και αυτές του οι απόψεις αποτέλεσαν τροχοπέδη για τη συμμετοχή των γυναικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1908 στο Λονδίνο ήταν η πρώτη φορά που έλαβαν μέρος. Συνεπώς, ο αθλητισμός θεμελιώθηκε πάνω σε αυτές τις αρχές και είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει».
Τέλος, ερωτηθείς για το αν μπορεί να επιτευχθεί η ισότητα στον αθλητισμό, απαντάει: «Σταδιακά, αλλά σταθερά τείνουμε προς την εξάλειψη αυτών των στερεοτύπων. Θα χρειαστεί βέβαια να περάσει πολύς χρόνος και να γίνει μία μεγάλη προσπάθεια για να φτάσουμε στο σημείο να μιλάμε για ισότητα στον αθλητισμό. Στην Ευρώπη είναι πιο μπροστά σε τέτοιου είδους θέματα φύλου, ισότητας και συμμετοχής, ενώ στην Ελλάδα πρέπει να γίνουν μεγάλα βήματα».
12/01/2022 11:00
14/09/2022 11:00
Ο αθλητισμός είναι παραδοσιακά ένας τομέας, στον οποίο κυριαρχούν οι άνδρες, παρά την αυξανόμενη είσοδο και συμμετοχή των γυναικών τα τελευταία χρόνια συγκριτικά με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν και των επιτυχιών τους σε αυτόν, που διαδέχονται η μία την άλλη. Συνεπώς, οι κοινωνικές αντιλήψεις περί θηλυκότητας και αρρενωπότητας, που συνδέουν συχνά τον αθλητισμό με «ανδρικά» χαρακτηριστικά, όπως είναι η σωματική δύναμη, η αντοχή και η ταχύτητα, φαίνεται πως εξακολουθούν να αποτελούν τροχοπέδη για την πρόοδο όσον αφορά στην ισότητα των δύο φύλων στον χώρο.
Σύμφωνα με τα ισχύοντα στερεότυπα, οι γυναίκες που ασχολούνται με τον αθλητισμό θεωρούνται «αρρενωπές» -ανάλογα βέβαια και με το είδος του αθλήματος- ενώ αντίστοιχα οι άνδρες που δεν επιδεικνύουν ενδιαφέρον για τον αθλητισμό μπορεί να θεωρούνται «θηλυπρεπείς». Ως εκ τούτου, τα αγόρια θα «πρέπει» να κάνουν δραστηριότητες που απαιτούν δύναμη, αντοχή, είναι επιθετικές ή επικίνδυνες, ενώ τα κορίτσια θα «πρέπει» να συνδέονται με δραστηριότητες που σχετίζονται με τον ρυθμό, την έκφραση, την ελαστικότητα, την ευελιξία και τον συντονισμό.
Έχει, όμως, τελικά φύλο ο αθλητισμός; Η συντριπτική παρουσία των ανδρών σε αυτόν (είτε ως συμμετέχοντες είτε ως θεατές) διαμορφώνει (και) τις αθλητικές εμπειρίες των αθλητριών; Πόσο σημαντική είναι η εξωτερική εμφάνιση μιας αθλήτριας στην καριέρα της; Τυγχάνουν διαφορετικής αντιμετώπισης ανάλογα με τη φύση του αθλήματός τους;
Η «ΜτΚ» και το makthes.gr επικοινώνησαν με τρεις Ελληνίδες αθλήτριες, που διαπρέπουν σε πιο «ανδροπρεπή» αθλήματα, όπως είναι το ποδόσφαιρο, το χάντμπολ και η άρση βαρών και αντίστοιχα με άλλες τρεις, οι οποίες ασχολούνται με πιο «γυναικεία» αθλήματα, όπως είναι το βόλεϊ, ο στίβος και η συγχρονισμένη κολύμβηση και έθεσαν ερωτήματα βάσει των παραπάνω.
Βάσει των απαντήσεων. γίνεται φανερό πως τα στερεότυπα και οι ισχύουσες κοινωνικές αντιλήψεις για τη συμμετοχή των γυναικών στον αθλητισμό αντανακλώνται στα πιο «αρρενωπά» αθλήματα και λιγότερο στα πιο «θηλυκά».
Θωμαή Βαρδαλή (ποδόσφαιρο): «Όταν ήμουν σε μικρότερη ηλικία και πήγαινα στο σχολείο, άκουγα κάποια σχόλια του τύπου ότι είμαι αγοροκόριτσο κ.τ.λ., αλλά δεν αντιμετώπισα έντονα σεξισμό στον χώρο. Ίσως γιατί από μικρή ηλικία δεν άφησα και εγώ περιθώρια στα αγόρια, καθώς μπορούσα να παίξω μαζί τους και να ξεχωρίσω. Αλλά, σίγουρα ακούς στα ελληνικά γήπεδα διάφορα σεξιστικά σχόλια, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει στα γήπεδα της Ευρώπης, καθώς σε όλες σχεδόν τις χώρες το άθλημα είναι επαγγελματικό, μεταδίδονται live οι αγώνες και γενικότερα είναι διαφορετική η νοοτροπία. Δυστυχώς, είμαστε λίγο πίσω στην Ελλάδα σε αυτά, αν και ελπίζω σιγά σιγά να αρχίσει να αλλάζει η κατάσταση και εδώ, γιατί το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα, με το οποίο μπορούν να ασχοληθούν το ίδιο καλά τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες. Όσον αφορά στα στερεότυπα, μου έκανε εντύπωση παλαιότερα που άκουγα μητέρες να λένε στο κοριτσάκι τους να μην ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, γιατί θα έχει στραβά πόδια ή θα γίνει αγοροκόριτσο. Πρόκειται για νοοτροπίες, οι οποίες έχουν τις ρίζες τους σε χρόνια παλιά, αλλά έχω την αίσθηση ότι το κλίμα αλλάζει, γιατί πλέον έχουμε πολλές γυναικείες ακαδημίες στην Ελλάδα σε σχέση με την περίοδο που ξεκίνησα εγώ να παίζω ποδόσφαιρο».
Μαρία Χατζηπαρασίδου (χάντμπολ): «Η αλήθεια είναι πως δεν έχω ακούσει ποτέ κάτι που να με κάνει να νιώσω άσχημα και να οφείλεται στο φύλο μου. Μου έχει τύχει, ωστόσο, να βρίσκομαι σε μία παρέα, να με ρωτήσουν με τι ασχολούμαι και να τους πω ‘παίζω χάντμπολ’. Η πρώτη αντίδραση είναι ‘α, είναι πολύ σκληρό άθλημα’, η οποία κρύβει ένα είδος σεξισμού. Παρ’ ότι έχω σκεφτεί ότι θα μπορούσα να είχα ασχοληθεί με άλλο άθλημα (μικρότερη πέρασα από το βόλεϊ), για να έχω π.χ. ένα πιο θηλυκό κορμί, εντούτοις, καταλήγω ότι λόγω χαρακτήρα μού ταιριάζει απόλυτα αυτό που κάνω. Μάλιστα, αν και είναι όντως ένα σκληρό άθλημα και απαιτεί πολύ δύναμη, ψυχική και σωματική, όσο μεγαλώνω με ιντριγκάρει περισσότερο. Πάντως, δεν έχω νιώσει ποτέ μειονεκτικά σε σχέση με τους άντρες συναδέλφους μου».
Κωνσταντίνα Μπεντέλη (άρση βαρών): «Έχω νιώσει πολύ έντονο σεξισμό, κυρίως από ανθρώπους της ομοσπονδίας, οι οποίοι μας θεωρούν λιγότερο ικανές εμάς τις γυναίκες. Έτσι, θα βοηθήσουν περισσότερο έναν άντρα, γιατί θεωρούν ότι πιο εύκολα θα φέρει αποτελέσματα, ενώ στην πραγματικότητα δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Εγώ ήμουν αθλήτρια του κικ μπόξινγκ και για να με απομακρύνει η μητέρα μου από αυτό, με «έσπρωξε» στην άρση βαρών και τελικά μου άρεσε. Δεν έχω νιώσει ποτέ άσχημα για το σώμα μου, απεναντίας έχω ακούσει πολύ κολακευτικά σχόλια και από άντρες και από γυναίκες. Τώρα ειδικά με το crossfit, που έχει συνηθίσει το μάτι του κόσμου σε τέτοια σώματα, πιο ογκώδη, οι αρσιβαρίστριες φαίνονται πιο γυναίκες συγκριτικά με τις άλλες».
Εύα Χαντάβα (βόλεϊ): «Έχει τύχει να με ρωτήσουν -όταν λέω ότι παίζω επαγγελματικά βόλεϊ- αν κάνω και κάποια άλλη δουλειά για να ζήσω. Και έχω απαντήσει με την εξής ερώτηση: «Αν ήμουν άντρας, θα με ρωτούσες;». Και η απάντηση που έλαβα ήταν πως ‘όχι’. Αυτό από μόνο του λέει πολλά. Γιατί το σύστημα έχει κάνει περισσότερο τα ανδροκρατούμενα αθλήματα να φαίνονται πιο επαγγελματικά, ενώ τα γυναικεία να φαίνονται ως ερασιτεχνικά, πράγμα που δεν είναι αλήθεια. Επίσης, σίγουρα ακούγονται σεξιστικού περιεχομένου σχόλια στα γήπεδα, όπως για παράδειγμα «έρχομαι στο γήπεδο να δω γυναικείο βόλεϊ γιατί έχει ωραίες αθλήτριες». Την στιγμή που το ακούω αυτό, νιώθω ότι καταρρίπτεται όλη η προσπάθεια που έχω κάνει. Δεν μπορώ να ακούει ‘α, εσύ είσαι πετυχημένη, γιατί είσαι όμορφη’, γιατί για να φτάσω στο σημείο που έφτασα, έχω ρίξει πολύ ιδρώτα και έχω θυσιάσει πολλά πράγματα για να πετύχω σε αυτό το άθλημα. Δεν σημαίνει ότι, αν πούμε για παράδειγμα ότι διαθέτω κάποιου είδος ομορφιά, μου ήρθαν πιο εύκολα τα πράγματα. Έτσι, μειώνεται η δουλειά μου και δεν μου αρέσει. Μια όμορφη κοπέλα, αν δεν δουλέψει, δεν μπορεί να πάει μπροστά μόνο με την εξωτερική της εμφάνιση, γιατί το γήπεδο είναι ο καθρέφτης».
Σπυριδούλα Ναζίρη (στίβος): «Η αλήθεια είναι πως δεν έχω εισπράξει ποτέ κάποιου είδους αρνητικό σχόλιο ή ακόμα και αν έχει γίνει κάποια στιγμή στο παρελθόν, θεωρώ ότι παίζει ρόλο και το πόσο σημασία δίνεις εσύ ο ίδιος. Απεναντίας, έχω ακούσει ‘μπράβο’ επειδή γυμνάζομαι και επειδή έχω ένα ωραίο, γυμνασμένο σώμα. Ίσως σε αυτό παίζει ρόλο και η φύση του αθλήματος».
Εβελίνα Παπάζογλου (συγχρονισμένη κολύμβηση): «Δεν έχει τύχει σε μένα προσωπικά, ούτε γενικά στον χώρο της συγχρονισμένης κολύμβησης, αλλά όλα αυτά που συμβαίνουν σε άλλα αθλήματα με κλονίζουν και είναι πολύ άσχημα να γίνονται σε οποιαδήποτε γυναίκα. Προφανώς έχει να κάνει με τη φύση του αθλήματός μου, γιατί στη συγχρονισμένη συνέβη ακριβώς το αντίθετο σε σύγκριση με ό,τι συμβαίνει σε άλλα αθλήματα: Ενώ ήταν μόνο γυναικείο το άθλημα, από το 2015 επιτράπηκε και η συμμετοχή των ανδρών στο μικτό ντουέτο, οπότε στην αρχή ήταν λίγο δύσκολο να το αποδεχτούμε. Αλλά η εξέλιξη είναι μέρος του αθλήματος».
Διαμαντής Μαστρογιαννάκης: «Γίνονται βήματα προς την ισότητα, αλλά έχουμε ακόμη πολύ δρόμο»
Ο διδάσκων στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Αθλητικές Σπουδές: Κοινωνιολογία, Ιστορία, Ανθρωπολογία», Διαμαντής Μαστρογιαννάκης, καταθέτει την άποψή του πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
«Σταδιακά αμβλύνονται οι διαφορές που υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια στον αθλητισμό και αφορούν τα δύο φύλα, καθώς οι γυναίκες βλέπουμε ότι συμμετέχουν πλέον σε πιο ανδροπρεπή αθλήματα, όπως είναι η πάλη, η άρση βαρών κ.τ.λ.», σχολιάζει αρχικά, για να εξηγήσει πως «αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως δεν αναπαράγονται ακόμα και σήμερα τα φυλετικά στερεότυπα και ο σεξισμός. Για παράδειγμα, διαιωνίζεται η αντίληψη που έχει να κάνει με τον σεξουαλικό προσανατολισμό μιας γυναίκας, όταν ασχολείται με πιο ‘δυναμικά’ αθλήματα, όπως είναι η άρση βαρών. Και αυτό γιατί το σώμα των γυναικών που κάνουν βαριά αθλήματα δεν αντιστοιχεί στα κυρίαρχα σεξουαλικά πρότυπα, όπως αυτά έχουν επικρατήσει στην κοινωνία. Ή, επίσης, βλέπουμε διαφορές στην προσέγγιση των ΜΜΕ στην επιτυχία του άνδρα σε σχέση με αυτήν της γυναίκας αθλήτριας».
Να σημειωθεί ότι τα κρατούντα στερεότυπα όσον αφορά τα δύο φύλα επηρεάζουν τη συμμετοχή των γυναικών όχι μόνο στις αθλητικές δραστηριότητες, αλλά και στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων των αθλητικών οργανώσεων. «Ο αθλητισμός είναι ένας χώρος ανδροκρατούμενος, όχι μόνο σε επίπεδο πρακτικών, αλλά και σε επίπεδο διοικητικό. Αν ρίξουμε μια ματιά στο ποια είναι η παρουσία των γυναικών, για παράδειγμα, στις ομοσπονδίες θα το αντιληφθούμε αμέσως», τονίζει και προσθέτει: «Ο Πιέρ ντε Κουμπερτέν ήταν ένας άνθρωπος απόλυτα μισογύνης, καθώς έλεγε ότι ο αθλητισμός είναι για άνδρες λευκούς και αριστοκράτες. Αυτό ήταν το μότο του και αυτές του οι απόψεις αποτέλεσαν τροχοπέδη για τη συμμετοχή των γυναικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1908 στο Λονδίνο ήταν η πρώτη φορά που έλαβαν μέρος. Συνεπώς, ο αθλητισμός θεμελιώθηκε πάνω σε αυτές τις αρχές και είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει».
Τέλος, ερωτηθείς για το αν μπορεί να επιτευχθεί η ισότητα στον αθλητισμό, απαντάει: «Σταδιακά, αλλά σταθερά τείνουμε προς την εξάλειψη αυτών των στερεοτύπων. Θα χρειαστεί βέβαια να περάσει πολύς χρόνος και να γίνει μία μεγάλη προσπάθεια για να φτάσουμε στο σημείο να μιλάμε για ισότητα στον αθλητισμό. Στην Ευρώπη είναι πιο μπροστά σε τέτοιου είδους θέματα φύλου, ισότητας και συμμετοχής, ενώ στην Ελλάδα πρέπει να γίνουν μεγάλα βήματα».
ΣΧΟΛΙΑ