ΑΠΟΨΕΙΣ

Ο Ζακ Ντελόρ και ο Βόλφγκαγκ Σόιμπλε, που «έφυγαν» από τη ζωή την περασμένη Τετάρτη, ήταν δύο άνθρωποι που επηρέασαν δραματικά δύο τελείως διαφορετικές φάσεις την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο πρώτος ήταν ένας Ευρωπαίος οραματιστής με τα γνωστά ομώνυμα πακέτα που ξεκίνησαν το 1987 ως μεταρρύθμιση του κοινοτικού προϋπολογισμού (Ντελόρ Ι) και συνεχίστηκαν το 1992 ως δέσμη μέτρων (Ντελόρ ΙΙ). Και ο δεύτερος ως ένας σκληρός πραγματιστής που μετά το 2010 ήθελε μια πιο μικρή Ευρώπη, που θα είναι απόλυτα δημοσιονομικά πειθαρχημένη.
Ήταν και οι δύο πολιτικά προϊόντα δύο τελείως διαφορετικών εποχών. Ο Γάλλος σοσιαλιστής διετέλεσε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 1985 έως το 1995, σε μία περίοδο κατά την οποία κτίστηκε το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα και όταν ακόμη «λεφτά υπήρχαν» στα ευρωπαϊκά ταμεία. Το θέμα ήταν να βρεθούν οι τρόποι οι πιο ανίσχυρες χώρες, όπως ήταν η Ελλάδα και η Πορτογαλία, να μπορέσουν να πλησιάσουν σιγά σιγά τις πιο ανεπτυγμένες.

Ο Γερμανός συντηρητικός της CDU ήταν ο ισχυρός υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και πρόεδρος του πανίσχυρου Eurogroup, σε μία περίοδο κατά την οποία με την έναρξη της κρίσης χρέους η ευρωζώνη είχε αρχίσει να έχει σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα. Τότε ο Γερμανός πρότεινε την προσωρινή αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη, που ευτυχώς λόγω της Μέρκελ, αλλά και του Ομπάμα δεν προχώρησε.

Δε θα ξεχάσω την πρώτη μου επαφή με τον Σόιμπλε. Ήμουν στη Γερμανία όταν τον Οκτώβριο του 1990 τρεις σφαίρες από ένα τρελό Γερμανό ψηφοφόρο έφευγαν με στόχο τον τότε υπουργό Εσωτερικών. Η μία τον άφησε παράλυτο. Αυτό που θυμάμαι έντονα ήταν πως 6 εβδομάδες αργότερα ο Σόιμπλε, που είχε δεχτεί μία σφαίρα στο μάγουλο και μία στη σπονδυλική στήλη, κάλεσε τους Γερμανούς δημοσιογράφους στο νοσοκομείο που νοσηλευόταν και στην πρώτη του δημόσια εμφάνιση τούς διαβεβαίωσε ότι γι’ αυτόν «η ζωή και η πολιτική συνεχίζεται». Ακόμη θυμάμαι τα σχόλια του γερμανικού Τύπου ότι ο Σόιμπλε μπήκε στην αίθουσα της συνέντευξης τσουλώντας ο ίδιος και χωρίς βοήθεια το αναπηρικό του καροτσάκι. Το παρασκήνιο έλεγε ότι δε δέχτηκε τη βοήθεια κανενός!

Πέρα από τις πολιτικές του απόψεις για τον Σόιμπλε η ζωή, η καθημερινότητα, η πολιτική και η οικονομία έπρεπε να διαπνέονται από την ίδια προτεσταντική αυστηρότητα. Με την ίδια λογική που το 2012 ήθελε να μικρύνει την Ευρώπη διώχνοντας προσωρινά την Ελλάδα από την ευρωζώνη και αποζημιώνοντάς την με μερικές δεκάδες δις, με την ίδια λογική το 2022 και μεσούσης της ενεργειακής κρίσης χαρακτήριζε «κακομαθημένη» τη γερμανική κοινωνία, έλεγε ότι το κράτος πρέπει να βοηθήσει μόνο όσους έχουν πραγματική ανάγκη και προέτρεπε τους Γερμανούς «απλά να φορέσουν ένα πουλόβερ ή και ένα δεύτερο πουλόβερ» για να αποφύγουν το κρύο στο σπίτι τους…

Οι καιροί άλλαξαν. Δυστυχώς δε θα δούμε άλλους Ντελόρ. Πολύ φοβάμαι ότι θα ξαναζήσουμε νέους Σόιμπλε.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31.12.2023