ΑΠΟΨΕΙΣ

Μέρες του ’70

 19/10/2020 13:00

Από αυτόν άκουσα για πρώτη φορά τον όρο «δημιουργική φωτογραφία». Μου το εξήγησε ξεφυλλίζοντας ένα αγγλικό περιοδικό με φωτογραφίες νεαρών «φαν» των Beatles, που απαθανάτιζαν το πάθος και το ντύσιμο εκείνης της νεολαίας. «Το ρεπορτάζ», έλεγε, «είναι λειψό αν βάλεις μόνο φωτογραφίες του Λένον και γενικές του κόσμου. Πρέπει να δεις με την κάμερα και το άσπρο του ματιού». Άλλες φορές, σε κινηματογραφικά αφιερώματα για διάσημους σκηνοθέτες, αφοπλιστικά μου έλεγε «πάμε παρέα για να σου εξηγήσω τα πλάνα του σκηνοθέτη». Είναι βέβαιο ότι ο κινηματογράφος διαμόρφωσε την οπτική του αξέχαστου Βασίλη Μποζίκη ως φωτορεπόρτερ.

Το Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης διοργανώνει έκθεση φωτογραφιών από το αρχείο του αξέχαστου φωτορεπόρτερ , το οποίο η οικογένειά του δώρισε στο Κέντρο Ιστορίας του δήμου Θεσσαλονίκης. Η έκθεση με τίτλο «Ψυχή μου εσύ, Θεσσαλονίκη! Βασίλης Μποζίκης 1970-1980» λειτουργεί στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης (Μέγαρο Μπίλλη, Πλ. Ιπποδρομίου).

Δρόμοι της πόλης, συνοικίες, διαδηλώσεις, τα πρόσωπα και μεγάλα πολιτικά γεγονότα, οι παλαιότερες οικίες, παιδιά που παίζουν, ο μεγάλος σεισμός.

Την πρώτη πενταετία του ’80 κάναμε πολλά ρεπορτάζ στο πανεπιστήμιο, στο Παλέ, στην Αριστοτέλους, με αφορμή πορείες, συγκεντρώσεις και πολιτιστικά γεγονότα. Θυμάμαι τον Βασίλη νωχελικό στην αρχή, σχεδόν ακίνητο, να απολαμβάνει το γεγονός. Μετά τον έχανα. «Έμπαινε στο κλίμα» γινόταν αεικίνητος και «σκηνοθετούσε» το θέμα, με τον μοναδικό του τρόπο, απαθανατίζοντας τον Μίκη, τον Μάνο, τον Μαρκόπουλο, τον Μικρούτσικο, τον Σαββόπουλο… το πάθος και τη συγκίνηση του πλήθους.

Ήμασταν λόγω της συνεργασίας μας σε θέματα Νεολαίας και Παιδείας για την εφημερίδα «Θεσσαλονίκη», στις φοιτητικές εκλογές με τις ουρές στις κάλπες, τους πάγκους των παρατάξεων, τα πηγαδάκια και τις εντάσεις. Αυτός την «κοπανούσε» για στιγμιότυπα από παρέες φοιτητών στο γκαζόν. Έμπαινε στην κουβέντα τους, ρωτούσε, διαφωνούσε, πατρικά υποχωρούσε. «Σου συμπληρώνω το ρεπορτάζ» μου έλεγε. «Εκτός από τη γροθιά της επανάστασης, υπάρχει και η τρυφερότητα της επανάστασης».

Συνεργάστηκε με σπουδαίους σκηνοθέτες, ηθοποιούς, σκηνογράφους, συνθέτες, τραγουδιστές και τους αγάπησε όλους. «Έμπαινε» στην ουσία της δημιουργίας τους, μάθαινε και εξελισσόταν κι ο ίδιος σαν δημιουργός. Κορυφαίες στιγμές του η συνεργασία με τον Μίνωα Βολανάκη κατά τη θητεία του ως καλλιτεχνικού διευθυντή του ΚΘΒΕ, με τον Ντανιέλ Λομέλ στο «ΑΕΝΑΟΝ» Χοροθέατρο και την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης. Δεν βρίσκω καλύτερο τρόπο να περιγράψω τη σχέση του με το θέατρο, από κάτι που έγραψε γι’ αυτόν ο κορυφαίος θεατρολόγος Νικηφόρος Παπανδρέου:

«Ο Βασίλης Μποζίκης πάσχιζε με θάρρος να διασώσει ό,τι μπορεί να διασωθεί από τη φευγαλέα, την άπιαστη πραγματικότητα της θεατρικής παράστασης».

Με το ίδιο θάρρος προσπάθησε να διασώσει με την κάμερά εικόνες της αγαπημένης του Θεσσαλονίκης. Την είδε να αλλάζει, όταν η παλιά όψη της με τα ωραία νεοκλασικά, τους μαχαλάδες και τα παραδοσιακά σπίτια έσβηνε σταδιακά από τη σύγχρονη, απρόσωπη ανοικοδόμηση. Έγινε κομμάτι της συνείδησης αυτής της πόλης.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18 Οκτωβρίου 2020