Το μυστικό της μακροβιότητας κατέχουν οι κάτοικοι της Ικαρίας

Κατέχουν το ρεκόρ… μακροβιότητας, καθώς ζουν πάνω από 90 χρόνια. Το μυστικό τους κρύβεται στη μεσογειακή διατροφή, η οποία θωρακίζει την καρδιά, αλλά καταπολεμά και την κατάθλιψη.

Της Νικολέττας Μπούκα
bouka@makthes.gr

Παράλληλα η καθημερινή χρήση ελαιολάδου δρα ευεργετικά στη σεξουαλική τους δραστηριότητα, ενώ καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας τους παίζουν η μέτρια κατανάλωση καφέ (ένα-δυο φλιτζάνια ημερησίως) και η μεσημεριανή ανάπαυση.
Ο λόγος για τους κατοίκους της Ικαρίας, που μαζί με τη Σαρδηνία και την Οκινάβα της Ιαπωνίας είναι οι περιοχές του κόσμου με τα υψηλότερα ποσοστά υπερήλικων παγκοσμίως. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι, αν και στην Ευρώπη μόλις το 0,1% του πληθυσμού ζει πάνω από 90 χρόνια, στην Ικαρία το αντίστοιχο ποσοστό είναι δεκαπλάσιο.
Τις ανακοινώσεις αυτές έκαναν χθες ο καθηγητής Καρδιολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών, Χριστόδουλος Στεφανάδης, ο καθηγητής Καρδιολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστος Πίτσαβος, ο επίκουρος καθηγητής Καρδιολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών, Εμμανουήλ Βαβουρανάκης, και η επιμελήτρια στην Α’ πανεπιστημιακή καρδιολογική κλινική του γενικού νοσοκομείου Αθηνών “Ιπποκράτειο”, Χριστίνα Χρυσοχόου, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που δόθηκε με αφορμή το συμπόσιο για την επεμβατική καρδιολογία, που διοργανώνει από σήμερα έως και τις 17 Ιουλίου, στην Ικαρία, το Ελληνικό Κολέγιο Καρδιολογίας.
Παράλληλα ανέφεραν ότι οι μέχρι τώρα επιστημονικές παρατηρήσεις συγκλίνουν στο ότι ο τρόπος ζωής των κατοίκων της Ικαρίας είναι αυτός που δρα προστατευτικά στην εμφάνιση καρδιαγγειακών και νεοπλασματικών νοσημάτων. Επιπλέον η μακροχρόνια κατανάλωση ψαριών, φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και τσαγιού, σε συνδυασμό με την ορεσίβια ζωή και τη χαλιναγώγηση του στρες, ενισχύει την μακροβιότητα των Ικαριωτών.

Η έρευνα
Ήδη, η Α’ πανεπιστημιακή καρδιολογική κλινική ξεκίνησε μια μελέτη καταγραφής των κλινικών και παρακλινικών χαρακτηριστικών και των συνηθειών τρόπου ζωής των κατοίκων της Ικαρίας μέσης και προχωρημένης ηλικίας.
Τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης, που διεξήχθη από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο του 2009 και συμπεριέλαβε 673 ηλικιωμένα άτομα (μέσης ηλικίας 75 ± 6,5, έτη εκ των οποίων το 49% ήταν άνδρες) και 657 νεότερα (μέσης ηλικίας 54 ± 7 έτη, 46% άνδρες), μόνιμους κατοίκους της νήσου, δείχνουν τα εξής: ο επιπολασμός του καπνίσματος βρέθηκε να είναι 17% στους ηλικιωμένους και 42% στους μεσήλικες, η αρτηριακή υπέρταση βρέθηκε σε ποσοστό 65% των ηλικιωμένων και 29% των μεσηλίκων, ο σακχαρώδης διαβήτης σε 23% των ηλικιωμένων και 13% των μεσηλίκων και ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου καταγράφηκε στο 21% των ηλικιωμένων και στο 4% των μεσηλίκων. Όσο αφορά την υπερλιπιδαιμία, αυτή παρατηρήθηκε στο 42% των ηλικιωμένων και στο 40% των μεσηλίκων, ενώ τα ηλικιωμένα άτομα είχαν μεγαλύτερο επιπολασμό μεταβολικού συνδρόμου (58% έναντι 45% στους νεότερους).
“Αυτό, όμως, που φαίνεται να διακρίνει τους ηλικιωμένους κατοίκους της Ικαρίας είναι ο τύπος της δίαιτας, που περιλαμβάνει συχνότερα ψάρι, φρούτα, λαχανικά, όσπρια και τσάι απ’ ό,τι στους νεότερους. Η υιοθέτηση πιο υγιεινής διατροφής ήταν πιο συχνή στους ηλικιωμένους της Ικαρίας (68% στους υπερήλικες άνδρες άνω των 80 ετών και 64% στις υπερήλικες γυναίκες) σε σύγκριση με ανάλογης ηλικίας άτομα από τη μελέτη ‘ΑΤΤΙΚΗ’ (αστικής - ημιαστικής περιοχής) κι από άλλες μελέτες νησιωτικών πληθυσμών της Μεσογείου”, ανέφερε ο καθηγητής Καρδιολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστος Πίτσαβος.


Και σιέστα και άσκηση

Παράλληλα εξήγησε ότι τα ηλικιωμένα άτομα συνηθίζουν τη μεσημεριανή ανάπαυση (ποσοστό 75%) συχνότερα από τους νεότερους, ενώ εμφανίζουν και χαμηλότερα ποσοστά κατάθλιψης. Επίσης ποσοστό 68% των ηλικιωμένων κατοίκων αναφέρουν τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα λήψη ροφήματος τσαγιού, το οποίο φαίνεται να μειώνει τα επίπεδα λιπιδίων ακόμα και σε διαβητικούς, ενώ βελτιώνει τη νεφρική λειτουργία.
Όσον αφορά την άσκηση, το 85% των συμμετεχόντων στη μελέτη ανέφεραν μέτρια ενασχόληση σε φυσική δραστηριότητα. Φαίνεται ότι η ενασχόληση σε βάδιση και αγροτικές δουλειές που εμφανίζουν τα ηλικιωμένα άτομα της μελέτης βελτιώνει το σωματικό βάρος και μειώνει την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων, ενώ μειώνει ακόμα και το μέγεθος της υπερτροφίας της αριστερής κοιλίας, ανεξαρτήτως του σωματικού βάρους, δηλαδή ακόμα και σε υπέρβαρα/παχύσαρκα άτομα.
Μάλιστα, η ενασχόληση με φυσική καθημερινή δραστηριότητα μεταξύ των υπερηλίκων (ηλικίας άνω των 80 ετών) φαίνεται να σχετίζεται με 54% μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.