Ανησυχητικά αυξητικούς ρυθμούς εμφανίζει τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των περιστατικών καρκίνου του θυρεοειδούς, της συχνότερης κακοήθειας του ενδοκρινικού συστήματος. Βέβαια, η αύξηση στα νούμερα αποδίδεται και στην εξέλιξη των διαγνωστικών μεθόδων, που εντοπίζουν πλέον με μεγαλύτερη ακρίβεια και εγκαίρως την πάθηση.

Τι είναι όμως ο καρκίνος του θυρεοειδούς; Σύμφωνα με τον Ιωσήφ Βιτάλ, Χειρουργό Ωτορινολαρυγγολόγο, πρόκειται για μια πάθηση που προσβάλει πιο συχνά τις γυναίκες. Μάλιστα, εκτιμάται ότι σε μία δεκαετία θα αποτελεί τον τρίτο συχνότερο καρκίνο μεταξύ του γυναικείου πληθυσμού. Αν και στο άκουσμά του είναι τρομακτικός, οι περισσότερες μορφές του είναι ιάσιμες, αρκεί να εντοπιστούν νωρίς και να λάβουν την ενδεδειγμένη θεραπεία. Είναι ενδεικτικό πως οι θάνατοι από καρκίνο του θυρεοειδούς είναι χαμηλότεροι του 1% των θανάτων από όλους τους λοιπούς καρκίνους.

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς εμφανίζεται με διάφορες μορφές, ανάλογα με την προέλευσή του. «Έτσι, όταν προέρχεται από τα θυλακιώδη κύτταρα μπορεί να εκδηλωθεί ως θηλώδης, που είναι και ο πιο συχνός σε ποσοστό 80%, ως θυλακιώδης και ως αναπλαστικός ή αμετάπλαστος. Όταν προέρχεται από τα “C” κύτταρα του θυρεοειδούς παίρνει τις μορφές του μυελοειδούς καρκινώματος, ενός νευροενδοκρινούς όγκου που παράγει την ορμόνη καλσιτονίνη», διευκρινίζει ο κ. Βιτάλ.

Καρκίνος του θυρεοειδούς και συμπτώματα

Στις περισσότερες περιπτώσεις ο καρκίνος του θυρεοειδούς δεν προκαλεί συμπτώματα. Όπως αναφέρει ο κ. Βιτάλ, το πιο σύνηθες είναι ο ασθενής να ανακαλύψει τυχαία μόνος του μια μάζα ή έναν όζο στον λαιμό του ή μετά από κάποια απεικονιστική εξέταση στον τράχηλο που είχε άλλους σκοπούς. Βέβαια αν η μάζα έχει μεγαλώσει πολύ, μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία κατάποσης, δύσπνοια, ενώ σε πιο προχωρημένα στάδια ακόμα και σε αίσθημα πνιγμού και έντονη βραχνάδα.

Συνήθως, αναπλαστικός καρκίνος είναι αυτός που εντοπίζεται πιο εύκολα, αφού αναπτύσσεται ταχύτατα και εκδηλώνει συμπτώματα γρήγορα, τα οποία ουσιαστικά προκαλούνται από την πίεση γειτονικών οργάνων. Πάντως, δεν σημαίνει πως κάθε θυρεοειδικός όζος είναι καρκίνος. Αντίθετα εκτιμάται ότι μόνο το 5% είναι κακοήθεις.

Οι αιτίες του καρκίνου του θυρεοειδούς παραμένουν αδιευκρίνιστες, όμως υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής του, όπως είναι το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδούς, αλλά και η έκθεση σε ακτινοβολία, μετά από ακτινοθεραπεία για άλλες ογκολογικές παθήσεις. Τελευταία είναι υπό έρευνα και πιθανή σύνδεση της εμφάνισης του καρκίνου του θυρεοειδούς με προϋπάρχουσα αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα.

Διάγνωση και θεραπεία

Για τη διάγνωση ο ιατρός θα ζητήσει λεπτομερές ιστορικό, θα ψηλαφήσει τον τράχηλο, θα ζητήσει αιματολογικό έλεγχο, θα προχωρήσει στη διενέργεια υπερηχογραφήματος και τέλος θα ολοκληρώσει τη σειρά των εξετάσεων με παρακέντηση δια λεπτής βελόνης, όπου χρειάζεται, που συνιστάται σε κάθε όζο μεγαλύτερο του 1 εκατοστού ή σε όζους με ύποπτα χαρακτηριστικά στις απεικονιστικές εξετάσεις.

«Για τη θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς επιλέγεται η χειρουργική οδός, με την επέμβαση εκλογής να είναι συνηθέστερα η ολική θυρεοειδεκτομή. Πριν από την επέμβαση μάλιστα θα χαρτογραφηθούν και οι λεμφαδένες του τραχήλου μέσω απεικονιστικών εξετάσεων, ώστε να διαπιστωθεί αν θα χρειαστεί παράλληλα με την αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα και αυτή των λεμφαδένων με ύποπτα ευρήματα. Η ολική θυρεοειδεκτομή διενεργείται μέσω τομής στο κάτω μέρος του λαιμού», εξηγεί ο κ. Βιτάλ.

Στη συνέχεια και αφού ολοκληρωθεί η επέμβαση και ανάλογα με τον τύπου του θυρεοειδικού καρκίνου χορηγείται ραδιενεργό ιώδιο, ώστε να καταστρέψει τυχόν κακοήθη κύτταρα ή μικρές μεταστάσεις στους λεμφαδένες που δεν εξαλείφθηκαν με το χειρουργείο. Το ραδιενεργό ιώδιο χορηγείται από του στόματος σε μορφή κάψουλας ή υγρού. Ο θεραπευτικός κύκλος ολοκληρώνεται με τη χορήγηση δια βίου φαρμακευτικής αγωγής και συγκεκριμένα θυρεοειδικής ορμόνης.

Πέραν της ολικής θυρεοειδεκτομής, στις θεραπευτικές επιλογές, που είναι όμως κυρίως συμπληρωματικές, περιλαμβάνεται και η ακτινοβολία.

Σπάνια η υποτροπή

Υποτροπή του καρκίνου του θυρεοειδούς μετά τη θεραπεία θεωρείται σπάνια και συνήθως εμφανίζεται δεκαετίες μετά την πρώτη θεραπευτική προσέγγιση.

Συμβαίνει δε όταν υπάρχουν μικρομεταστάσεις του καρκίνου εκτός του αδένα, προτού αυτός αφαιρεθεί, οι οποίες δεν είναι εμφανείς. Η επιλογή ενός έμπειρου ιατρού που θα είναι κοντά στον ασθενή σε όλα τα στάδια της διαδικασίας είναι ιδιαίτερα σημαντική για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς, αλλά και για την κατάλληλη θεραπευτική του αντιμετώπιση.

INFO!

Ιωσήφ Βιτάλ MD, PhD, FEB-ORL HNS

Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος