Πάνε σχεδόν δεκαπέντε χρόνια από τότε που εγκατέλειψαν τα μαγαζιά και τα γραφεία τους στη στοά Αγίου Μηνά, όμως κάποιοι από τους επαγγελματίες επιστρέφουν σχεδόν κάθε μέρα, και την ανοίγουν κάπως τελετουργικά, σκουπίζουν, τακτοποιούν και ψήνουν ελληνικό καφέ για να αναπολήσουν τα παλιά και να σχολιάσουν ξανά και ξανά την σημερινή εγκατάλειψη του κτιρίου.

Προσπαθώντας να φωτογραφίσω τη στοά εξωτερικά, για το ρεπορτάζ που θα διαβάσετε στη «Μακεδονία της Κυριακής», βρήκα την πόρτα ανοικτή. Τι τύχη! Προχωρώντας προς τα μέσα έγινα αντιληπτή και άκουσα ένα «Γεια σας», με τον τόνο του εμπόρου που θέλει να σου πει «τι θα θέλατε; Πώς μπορώ να εξυπηρετήσω;». Λες και ακόμη λειτουργούσαν τα μαγαζιά της στοάς και ήμουν μια ακόμη πελάτισσα.

Ο κ. Γιώργος Τσιτουρίδης πέρασε σαράντα χρόνια στη στοά Αγίου Μηνά, αρχικά διατηρώντας ένα κατάστημα με αθλητικά είδη - «το πήρα από τον Αμπραχαμιάν, τον παλιό αθλητή του Άρεως» θα πει- και στη συνέχεια, όταν τα μεγάλα καταστήματα αθλητικών ειδών του κέντρου εξαφάνισαν τα μικρά εμπορικά, ένα αναψυκτήριο. «Κάποτε ήταν εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, όλοι μαζεύονταν εδώ, αθλητικοί παράγοντες, πολιτικοί…» μου λέει, αραδιάζοντας ένα σωρό ονόματα επαγγελματιών στα γειτονικά μαγαζιά - ο Ρεϊζης, ο Παύλος που πέθανε, η Ειρήνη που είχε τα μανταρίσματα, ράφτες, λογιστές, εκτελωνιστές, ένας ολόκληρος μικρόκοσμος που δεν υπάρχει πια.

Μαζί με τον Γιώργο Κανακάρη, που διατηρούσε εκεί λογιστικό γραφείο από τη δεκαετία του ’90, έρχονται σχεδόν μέρα παρά μέρα, ανοίγουν το παλιό αναψυκτήριο του κ. Τσιτουρίδη, ετοιμάζουν ελληνικό καφέ και τα λένε - «μια ζωή περάσαμε εδώ». Θυμούνται ακόμα και τα γυρίσματα που έγιναν στη στοά για την ταινία «Ουζερί Τσιτσάνης» και είχαν ρολο κομπάρσου. «Στις 9 Φεβρουαρίου θα έρθει πάλι ο Μανούσος Μανουσάκης για τα γυρίσματα του δεύτερου κύκλου της σειράς Κόκκινο Ποτάμι» με πληροφορούν.

Όλο την αξιοποιούν και όλο μένει στην ίδια κατάσταση

Ο κ. Τσιτουρίδης έφυγε από τη στοά το 2009, μαζί με τους περισσότερους, όταν ο τότε Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων έκανε έξωση στους επαγγελματίες, με σκοπό να ανακαινίσει και να αξιοποιήσει τη στοά. «Από τη δεκαετία του ’90 που ήρθα εγώ όλο το αξιοποιούν κι όλο μένει σε αυτή την κατάσταση» λέει ο κ. Κανακάρης. «Ξέρετε πόσες φορές ήρθαν υπάλληλοι από την Αθήνα και μετρήσαν τα κτίρια για να πάρουν τα εκτός έδρας; Πάνω από 10 φορές». Πρόσφατα κάποιοι υπάλληλοι έκαναν κάποια μερεμέτια, σοβάτισαν κάποια γκρέμια και σφράγισαν με μεταλλικές πόρτες και δυο κλειδαριές δυο καταστήματα επί της Ίωνος Δραγούμη που έχασκαν ανοικτά. 

Η εταιρεία Κτιριακές Υποδομές ΑΕ (διάδοχος του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων, που είχε στην κυριότητά του το κτιριακό συγκρότημα) σκοπεύει εντός του 2023 να αξιοποιήσει τη στοά, όπως θα διαβάσετε στο αυριανό φύλλο της «Μακεδονίας». Όταν το αναφέρω αυτό στους δύο συνταξιούχους επαγγελματίες κουνούν το κεφάλι με σκεπτικισμό. «Έχουμε ακούσει πόσες φορές ότι θα αξιοποιηθεί η στοά. Από μελέτες πάμε καλά, 40 φορές το αποτυπώσαν το κτίριο. Το 2014 θα έκαναν έναν διαγωνισμό. Το 2022 μάθαμε ότι ήρθαν κάποιοι ενδιαφερόμενοι από το Ισραήλ μαζί με 2-3 μηχανικούς, μάθαμε ότι το πήραν αλλά τελικά ήταν λόγια…» μου λεν. «Τόσα χρόνια και να μην κάνουν τη σκεπή; Αυτό είναι διατηρητέο, ήταν στην πυρίκαυστο ζώνη. Κοίτα από εκεί έσπασε και φεύγουν οι σοβάδες. Από τότε που φύγαμε μόνο κάτι πολιτιστικές εκδηλώσεις έγιναν εδώ. Μακάρι να την αξιοποιήσουν, να πάρει ζωή».

Ανεγέρθηκε το 1906

Η στοά Αγίου Μηνά ανεγέρθηκε το 1906 για να στεγάσει την Τράπεζα της Ανατολής. Διασώθηκε από την πυρκαγιά του 1917 στο μεγαλύτερο μέρος της. Γύρω στο 1937 στη θέση του οικοπέδου που έμεινε ελεύθερο, περιμετρικά του ναού στην Ίωνος Δραγούμε, στην Βασιλέως Ηρακλείου και μέχρι στη συμβολή της με την οδό Βενιζέλου, κτίστηκαν ισόγεια καταστήματα, τα οποία αποτέλεσαν χαρακτηριστικά δείγματα πρώιμης μοντέρνας αρχιτεκτονικής της δεκαετίας του ’30. Αρχικά ανήκε στην Ελληνική Κοινότητα Θεσσαλονίκης , μετέπειτα στον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων και σήμερα στην Κτιριακές Υποδομές Α.Ε Το συνολικό εμβαδό των καταστημάτων είναι 4.570 τ.μ Ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα έχει κριθεί διατηρητέο.