Στένωση της καρωτίδας: Μια «αθόρυβη» νόσος
Oι στενώσεις των καρωτίδων ευθύνονται για το 30%-40% του συνόλου των αγγειακών ισχαιμικών εγκεφαλικών
03/08/2020 16:29
Η στένωση καρωτίδας είναι μια αποφρακτική αρτηριακή νόσος (Αθηρωμάτωση) των δύο κεντρικών τροφοφόρων αρτηριών του εγκεφάλου (δεξιά και αριστερά πλάγια στον λαιμό), που μπορεί για μεγάλο χρονικό διάστημα να μείνει χωρίς κανένα σύμπτωμα (ασυμπτωματική νόσος). Δυστυχώς, το πρώτο συμβάν μπορεί να είναι ένα σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (Α.Ε.Ε.) με μόνιμες επιπτώσεις στην εγκεφαλική λειτουργία (συμπτωματική νόσος).
Σύμφωνα με τον Αγγειοχειρουργό Δρ Κωνσταντίνο Τριγωνάκη, γνωρίζουμε πρώτον ότι οι στενώσεις των καρωτίδων ευθύνονται για το 30%-40% του συνόλου των αγγειακών ισχαιμικών εγκεφαλικών και μπορεί να αφήσουν μόνιμη αναπηρία στο 1/3 των ασθενών αυτών και δεύτερον τη συνύπαρξη σοβαρής στεφανιαίας νόσου στο 1/3 των ασθενών αυτών.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα ενός προειδοποιητικού παροδικού ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου (Π.Ι.Ε.), που μπορεί να διαρκέσει από μερικά λεπτά μέχρι και ένα 24ωρο, είναι η προσωρινή τύφλωση του ενός ματιού, η μερική ή ολική παράλυση της μίας πλευράς του σώματος και η δυσκολία στην ομιλία (μπερδεμένη ομιλία ή απώλεια της ομιλίας).
Όποιος έχει τέτοια συμπτώματα βρίσκεται σε πολύ σοβαρό κίνδυνο να πάθει ένα σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και πρέπει άμεσα να απευθυνθεί στον ιατρό του.
Θεραπεία
Υπάρχουν 3 θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως υπογραμμίζει ο ιατρός:
1) Η συντηρητική φαρμακευτική αγωγή με την χορήγηση ενός αντιλιπιδαιμικού φαρμάκου για την επιβράδυνση της νόσου, με μείωση της «κακής» (LDL) χοληστερίνης και τη σταθεροποίηση της αθηρωματικής πλάκας, μαζί με ένα αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο για την καλύτερη ροή του αίματος, με μείωση της δημιουργίας θρόμβων.
2) Η καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή είναι η καθιερωμένη πλέον χειρουργική επέμβαση, με άριστα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, που μπορεί να διενεργηθεί με τοπική/περιοχική ή με γενική αναισθησία.
3) Η καρωτιδική αγγειοπλαστική με τοποθέτηση Stent, μια νεότερη μέθοδος με αμφιλεγόμενα άμεσα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα από τις έως σήμερα μελέτες (σε πολλές μελέτες διπλάσιες επιπλοκές σε σχέση με την κλασική ενδαρτηρεκτομή), μπορεί να προτιμηθεί μόνο σε επιλεγμένους ασθενείς, όπως μετά από προηγηθείσα επέμβαση με έντονες ουλές ή ακτινοθεραπεία στον λαιμό ή έντονη μείωση της κινητικότητας του λαιμού ή σε ασθενείς με πάρα πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας.
Θεραπευτικές ενδείξεις
«Ο ασθενής με συμπτωματική νόσο των καρωτίδων και στένωση >50% μετά από ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισοδίο ή μικρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο πρέπει να χειρουργηθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα, διότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να επακολουθήσει, ιδιαίτερα τους πρώτους τρεις μήνες, ένα σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο», αναφέρει ο κ. Τριγωνάκης.
Για τους ασθενείς με ασυμπτωματική νόσο των καρωτίδων δεν υπάρχει ομοφωνία για την ένδειξη της χειρουργικής αντιμετώπισης μόνο με το απόλυτο μέγεθος της στένωσης!
Εδώ παράλληλα με τη συντηρητική φαρμακευτική αγωγή και την καταπολέμηση/ρύθμιση των παραγόντων αθηρωματικού κινδύνου (Κάπνισμα, Υπέρταση, Σακχαρώδης Διαβήτης, Υπερλιπιδαιμία), θα εκτιμηθεί η ποιότητα και η μορφολογία της αθηρωματικής πλάκας («μαλακή», εξελκωμένη, ασταθής και επικίνδυνη για ρήξη ή «σκληρή» και απασβεστωμένη, που σημαίνει πιο σταθερή και λιγότερο επικίνδυνη), αν η στένωση έχει γρήγορη εξέλιξη και είναι >70-80% καθώς και η ηλικία και το προσδόκιμο επιβίωσης (πρέπει να είναι >5 έτη).
«Στο σημείο αυτό θέλω να τονίσω ότι ο αγγειοχειρουργός είναι ο μοναδικός ιατρός που κατέχει και μπορεί να προσφέρει όλες τις θεραπευτικές προσεγγίσεις της καρωτιδικής νόσου και ο καθ’ ύλην αρμόδιος για τη σωστή ένδειξη της θεραπευτικής επιλογής προς όφελος του ασθενή του. Και μην ξεχνάτε ποτέ την «δεύτερη» γνώμη».
Πώς γίνεται η διάγνωση;
«Η καλύτερη αναίμακτη μέθοδος διάγνωσης της καρωτιδικής νόσου είναι το έγχρωμο υπερηχογράφημα (Triplex), με το οποίο μπορεί να γίνει και η ακριβής μέτρηση της στένωσης, αλλά και το πιο σημαντικό, ο προσδιορισμός της μορφής: δηλαδή αν υπάρχουν εξελκώσεις με πιθανότητα δημιουργίας επικίνδυνων θρόμβων, αλλά και της ποιότητας της αθηρωματικής πλάκας, αν δηλαδή είναι ‘μαλακή’, που σημαίνει ασταθής και επικίνδυνη για ρήξη ή ‘σκληρή’ και απασβεστωμένη, που σημαίνει πιο σταθερή και λιγότερο επικίνδυνη για τον ασθενή», εξηγεί ο κ. Τριγωνάκης.
Η αγγειογραφική μελέτη θα χρησιμοποιηθεί όταν υπάρχει η ένδειξη για επέμβαση και διενεργείται ή ως αξονική τομογραφία/αγγειογραφία ή ως μαγνητική τομογραφία/αγγειογραφία με συνεκτίμηση του εγκεφάλου και των ενδοκράνιων αρτηριών. Πολύ σπάνια θα χρειαστεί η επεμβατική μέθοδος της εκλεκτικής ψηφιακής αγγειογραφίας (DSA), σύμφωνα με τον ίδιο.
Δρ Κωνσταντίνος Τριγωνάκης, Αγγειοχειρουργός FEBVS (European Board of Vascular Surgery)
Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης
INFO!
Τηλ.: 2310 225 383
info@trigonakis.gr
Η στένωση καρωτίδας είναι μια αποφρακτική αρτηριακή νόσος (Αθηρωμάτωση) των δύο κεντρικών τροφοφόρων αρτηριών του εγκεφάλου (δεξιά και αριστερά πλάγια στον λαιμό), που μπορεί για μεγάλο χρονικό διάστημα να μείνει χωρίς κανένα σύμπτωμα (ασυμπτωματική νόσος). Δυστυχώς, το πρώτο συμβάν μπορεί να είναι ένα σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (Α.Ε.Ε.) με μόνιμες επιπτώσεις στην εγκεφαλική λειτουργία (συμπτωματική νόσος).
Σύμφωνα με τον Αγγειοχειρουργό Δρ Κωνσταντίνο Τριγωνάκη, γνωρίζουμε πρώτον ότι οι στενώσεις των καρωτίδων ευθύνονται για το 30%-40% του συνόλου των αγγειακών ισχαιμικών εγκεφαλικών και μπορεί να αφήσουν μόνιμη αναπηρία στο 1/3 των ασθενών αυτών και δεύτερον τη συνύπαρξη σοβαρής στεφανιαίας νόσου στο 1/3 των ασθενών αυτών.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα ενός προειδοποιητικού παροδικού ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου (Π.Ι.Ε.), που μπορεί να διαρκέσει από μερικά λεπτά μέχρι και ένα 24ωρο, είναι η προσωρινή τύφλωση του ενός ματιού, η μερική ή ολική παράλυση της μίας πλευράς του σώματος και η δυσκολία στην ομιλία (μπερδεμένη ομιλία ή απώλεια της ομιλίας).
Όποιος έχει τέτοια συμπτώματα βρίσκεται σε πολύ σοβαρό κίνδυνο να πάθει ένα σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και πρέπει άμεσα να απευθυνθεί στον ιατρό του.
Θεραπεία
Υπάρχουν 3 θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως υπογραμμίζει ο ιατρός:
1) Η συντηρητική φαρμακευτική αγωγή με την χορήγηση ενός αντιλιπιδαιμικού φαρμάκου για την επιβράδυνση της νόσου, με μείωση της «κακής» (LDL) χοληστερίνης και τη σταθεροποίηση της αθηρωματικής πλάκας, μαζί με ένα αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο για την καλύτερη ροή του αίματος, με μείωση της δημιουργίας θρόμβων.
2) Η καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή είναι η καθιερωμένη πλέον χειρουργική επέμβαση, με άριστα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, που μπορεί να διενεργηθεί με τοπική/περιοχική ή με γενική αναισθησία.
3) Η καρωτιδική αγγειοπλαστική με τοποθέτηση Stent, μια νεότερη μέθοδος με αμφιλεγόμενα άμεσα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα από τις έως σήμερα μελέτες (σε πολλές μελέτες διπλάσιες επιπλοκές σε σχέση με την κλασική ενδαρτηρεκτομή), μπορεί να προτιμηθεί μόνο σε επιλεγμένους ασθενείς, όπως μετά από προηγηθείσα επέμβαση με έντονες ουλές ή ακτινοθεραπεία στον λαιμό ή έντονη μείωση της κινητικότητας του λαιμού ή σε ασθενείς με πάρα πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας.
Θεραπευτικές ενδείξεις
«Ο ασθενής με συμπτωματική νόσο των καρωτίδων και στένωση >50% μετά από ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισοδίο ή μικρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο πρέπει να χειρουργηθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα, διότι υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να επακολουθήσει, ιδιαίτερα τους πρώτους τρεις μήνες, ένα σοβαρό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο», αναφέρει ο κ. Τριγωνάκης.
Για τους ασθενείς με ασυμπτωματική νόσο των καρωτίδων δεν υπάρχει ομοφωνία για την ένδειξη της χειρουργικής αντιμετώπισης μόνο με το απόλυτο μέγεθος της στένωσης!
Εδώ παράλληλα με τη συντηρητική φαρμακευτική αγωγή και την καταπολέμηση/ρύθμιση των παραγόντων αθηρωματικού κινδύνου (Κάπνισμα, Υπέρταση, Σακχαρώδης Διαβήτης, Υπερλιπιδαιμία), θα εκτιμηθεί η ποιότητα και η μορφολογία της αθηρωματικής πλάκας («μαλακή», εξελκωμένη, ασταθής και επικίνδυνη για ρήξη ή «σκληρή» και απασβεστωμένη, που σημαίνει πιο σταθερή και λιγότερο επικίνδυνη), αν η στένωση έχει γρήγορη εξέλιξη και είναι >70-80% καθώς και η ηλικία και το προσδόκιμο επιβίωσης (πρέπει να είναι >5 έτη).
«Στο σημείο αυτό θέλω να τονίσω ότι ο αγγειοχειρουργός είναι ο μοναδικός ιατρός που κατέχει και μπορεί να προσφέρει όλες τις θεραπευτικές προσεγγίσεις της καρωτιδικής νόσου και ο καθ’ ύλην αρμόδιος για τη σωστή ένδειξη της θεραπευτικής επιλογής προς όφελος του ασθενή του. Και μην ξεχνάτε ποτέ την «δεύτερη» γνώμη».
Πώς γίνεται η διάγνωση;
«Η καλύτερη αναίμακτη μέθοδος διάγνωσης της καρωτιδικής νόσου είναι το έγχρωμο υπερηχογράφημα (Triplex), με το οποίο μπορεί να γίνει και η ακριβής μέτρηση της στένωσης, αλλά και το πιο σημαντικό, ο προσδιορισμός της μορφής: δηλαδή αν υπάρχουν εξελκώσεις με πιθανότητα δημιουργίας επικίνδυνων θρόμβων, αλλά και της ποιότητας της αθηρωματικής πλάκας, αν δηλαδή είναι ‘μαλακή’, που σημαίνει ασταθής και επικίνδυνη για ρήξη ή ‘σκληρή’ και απασβεστωμένη, που σημαίνει πιο σταθερή και λιγότερο επικίνδυνη για τον ασθενή», εξηγεί ο κ. Τριγωνάκης.
Η αγγειογραφική μελέτη θα χρησιμοποιηθεί όταν υπάρχει η ένδειξη για επέμβαση και διενεργείται ή ως αξονική τομογραφία/αγγειογραφία ή ως μαγνητική τομογραφία/αγγειογραφία με συνεκτίμηση του εγκεφάλου και των ενδοκράνιων αρτηριών. Πολύ σπάνια θα χρειαστεί η επεμβατική μέθοδος της εκλεκτικής ψηφιακής αγγειογραφίας (DSA), σύμφωνα με τον ίδιο.
Δρ Κωνσταντίνος Τριγωνάκης, Αγγειοχειρουργός FEBVS (European Board of Vascular Surgery)
Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης
INFO!
Τηλ.: 2310 225 383
info@trigonakis.gr
