Έξι παιδιά έχασαν τη ζωή τους από στρεπτόκοκκο τους πρώτους μήνες του 2023, εκ των οποίων τα δύο κατέληξαν σε νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης. Ο πρώτος θάνατος για φέτος καταγράφηκε τον Φεβρουάριο, όταν ένα κοριτσάκι 6 ετών κατέληξε στο «Ιπποκράτειο» έπειτα από ραγδαία επιδείνωση της υγείας του. Ο θάνατος του 7χρονου από τη Νάουσα, προκάλεσε όμως ιδιαίτερη ανησυχία καθώς φαίνεται να συνδέεται χρονικά με μία έξαρση της συγκεκριμένης λοίμωξης στα παιδιά.

Ο στρεπτόκοκκος δεν είναι κάτι που αντιμετωπίζουν πρώτη φορά οι γιατροί, καθώς κάθε χρόνο νοσούν παιδιά αλλά και μεγάλοι από το συγκεκριμένο βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις. Συνήθως προκαλεί ήπια συμπτώματα, αλλά μπορεί να είναι θανατηφόρος όταν εξελίσσεται σε διεισδυτική λοίμωξη. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα δεδομένα που αιτιολογούν τον λόγο που μπορεί να αποκτήσει διεισδυτικότητα και να προκαλέσει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών. Οι παιδίατροι, που μιλούν στη «ΜτΚ», δίνουν κάποιες πιθανές εξηγήσεις για τους νοσούντες που καταρρέουν μέσα σε λίγα 24ωρα, ενώ προτείνουν ψυχραιμία και παρατηρητικότητα.

Πότε προκαλεί ανεπάρκεια και σήψη

Το 7χρονο παιδί από τη Νάουσα που δυστυχώς κατέληξε, τρεις ημέρες μετά τα πρώτα συμπτώματα, όταν έφτασε στη Θεσσαλονίκη φαίνεται πως ήταν ήδη αργά. Οι γιατροί στο «Γ. Γεννηματάς» προσπαθούσαν για πέντε ώρες να το σώσουν αλλά ήταν μάταιο. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ», το παιδί όταν διακομίσθηκε στο νοσοκομείο είχε αρχίσει να μελανιάζει και υπήρχε αιμορραγία σε όλα τα ζωτικά του όργανα. Γύρω στις 9 μ.μ. μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Ιπποκράτειο, όπου υπέστη ανακοπή καρδιάς και παρά τις προσπάθειες των γιατρών ήταν δύσκολο να επαναφέρουν το μικρό παιδί.

«Οι περιπτώσεις που προκαλείται διεισδυτική στρεπτοκοκκική λοίμωξη είναι σπάνιες. Δεν ξέρουμε σίγουρα τι ακριβώς συμβαίνει και μπαίνει ο στρεπτόκοκκος στην κυκλοφορία του αίματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις ακόμα και η διάγνωση να γίνει εγκαίρως, μπορεί να μην αποτραπεί το μοιραίο. Προκαλεί πολυοργανική ανεπάρκεια και το ένα ζωτικό όργανο μετά το άλλο σταματά να ανταποκρίνεται. Υπάρχει αιμορραγία και καταλήγει σε σήψη» αναφέρει στη «ΜτΚ» ο παιδίατρος και γιατρός δημόσιας υγείας και κοινωνικής ιατρικής, Νίκος Καρανταγλής.

Η πανδημία φαίνεται να επηρέασε την άμυνα των παιδιών απέναντι στον στρεπτόκοκκο, ενώ το θανατηφόρο ποσοστό σχετίζεται με τα χαρακτηριστικά του κάθε οργανισμού. «Μετά από δύο χρόνια που έμειναν προστατευμένα τα παιδιά από τις ιώσεις λόγω κορονοϊού και των μέτρων προστασίας, τώρα υπάρχει μεγαλύτερη δεξαμενή παιδιών που δεν εκτέθηκαν σε λοιμώξεις και έχουν μικρότερη ανοσία απέναντί τους. Γι’ αυτό τον λόγο, βλέπουμε ότι είναι Ιούνιος και ακόμη έχουμε λοιμώξεις και υψηλούς πυρετούς. Πάντα υπάρχουν όμως και ασθενείς που έχουν υποκειμενικά ελλείμματα στην ανοσία τους και διαθέτουν ανοσολογική προδιάθεση για βαριά νόσηση. Επίσης, οι συνλοιμώξεις μπορούν να αποβούν μοιραίες, διότι αν ένα παιδί έχει ταλαιπωρηθεί από μία ίωση και ταυτόχρονα κολλήσει στρεπτόκοκκο, θα έχει εξασθενημένο οργανισμό και αυτό είναι επικίνδυνο» εξηγεί ο κ. Καρανταγλής.

«Ο στρεπτόκοκκος πάντα υπήρχε, δεν είναι κάτι καινούριο, συνήθως προκαλεί αμυγδαλίτιδες. Υπάρχουν στελέχη όμως που μπορούν να οδηγήσουν σε σηψαιμία και σε θάνατο. Το πώς αντιδράσει το κάθε άτομο πάντα εξαρτάται από το ανοσολογικό του και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει . Υπάρχουν περιπτώσεις που από έναν πόνο στο λαιμό κατέληξαν σε προβλήματα στην καρδιά και τους νεφρούς» τονίζει η καθηγήτρια Παιδιατρικής και διευθύντρια Β’ Παιδιατρικής Κλινικής στο «ΑΧΕΠΑ», Ασημίνα Γαλλή - Τσινοπούλου.

Αυξημένη προσέλευση στα νοσοκομεία

Μετά το θάνατο του 7χρονου, η ανησυχία γονέων αυξήθηκε και επισκέπτονται νοσοκομεία για να υποβάλλουν τα παιδιά τους σε τεστ στρεπτόκοκκου. Μόνο στην Νάουσα, τα πρώτα 24ωρα προσήλθαν στο νοσοκομείο της περιοχής τουλάχιστον 45 παιδιά για εξέταση Strep Test, εκ των οποίων τα 7 ήταν θετικά και μόλις τα δύο είχαν συμπτώματα. Η προσέλευση ήταν αυξημένη και στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης. «Υπάρχουν πολλά παιδιά που έρχονται για εξέταση στο ‘ΑΧΕΠΑ’. Επειδή περιγράφτηκαν θανατηφόρες περιπτώσεις, οι γονείς ανησυχούν και προσέρχονται στις εφημερίες. Υπάρχει μία έξαρση, καθώς έχει αλλάξει η επιδημιολογική εικόνα και παρατηρείται μία παράταση της εποχής που εμφανίζεται ο στρεπτόκοκκος. Συνήθως όλες οι ιώσεις εξαφανίζονται μέχρι το τέλος της άνοιξης, αλλά φέτος αυτή η περίοδος έχει παραταθεί» σημειώνει η κ. Γαλλή - Τσινοπούλου.

«Προτείνουμε στους γονείς αρχικά να είναι ψύχραιμοι» επισημαίνει ο κ. Καρανταγλής «αλλά να έχουν από κοντά τα παιδιά συνεχώς. Όταν υποστηρίξεις ιατρικά ένα παιδί και δεν έχει καλές στιγμές τις πρώτες τρεις ημέρες ή έχει πέσει ο πυρετός και παραμένει κακόκεφο, τότε χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση και πρέπει να επικοινωνήσουν με τον γιατρό».

Ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ Μιχάλης Γιαννάκος, μιλώντας στη «ΜτΚ», αναφέρει ότι πρέπει να αλλάξουν τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ για τα τεστ στρεπτόκοκκου στα νοσοκομεία. «Υπάρχει έντονη ανησυχία από τους γονείς και προβληματισμός, διότι ο στρεπτόκοκκος βλέπουμε ότι αρχικά ξεγελάει και μοιάζει με γαστρεντερίτιδα. Η συμπτωματολογία του δεν παραπέμπει άμεσα σε αυτόν, γι’ αυτό πρέπει να αλλάξουν οι οδηγίες του ΕΟΔΥ και να κάνουν τεστ όσα παιδιά έχουν πυρετό» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Γιαννάκος.

«Αυτό που έχει σημασία, για τους γονείς και τους παιδιάτρους, είναι η κλινική εξέταση. Ο έλεγχος γίνεται είτε με τα γρήγορα τεστ είτε με καλλιέργεια με επίχρισμα από το λαιμό. Αν εντοπιστεί εγκαίρως, χορηγείται αντιβίωση και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Δεν χρειάζεται πανικός αλλά δεν πρέπει να υποτιμούνται τα συμπτώματα» τονίζει η καθηγήτρια Παιδιατρικής και διευθύντρια Β’ Παιδιατρικής Κλινικής στο «ΑΧΕΠΑ», Ασημίνα Γαλλή - Τσινοπούλου.

Δεν θα σταματήσουν οι ελλείψεις στις αντιβιώσεις

Τα κύρια συμπτώματα του στρεπτόκοκκου είναι ο υψηλός πυρετός και ο πόνος στον λαιμό, ενώ όταν εμφανίζονται και κόκκινα σημάδια στο δέρμα του ασθενούς η διάγνωση είναι η οστρακιά.

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, ο στρεπτόκοκκος αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικό πενικιλίνης ή αμοξυκιλλίνης . Όλες οι αντιβιώσεις παρουσιάζουν ελλείψεις όμως, μεταξύ αυτών και αυτές που καταπολεμούν το συγκεκριμένο βακτήριο. «Πανευρωπαϊκά υπάρχει πρόβλημα, καθώς υπάρχει έλλειψη στις πρώτες ύλες. Σε όλη την Ευρώπη υπάρχει χαμηλή επάρκεια στις αντιβιώσεις, διότι οι εταιρείες δεν μπορούν να προχωρήσουν την παρασκευή» λέει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του ΣΥΦΑ Σπύρος Νικολαΐδης.

Δεν προβλέπεται, σύμφωνα με τον κ. Νικολαΐδη, να υπάρχει άμεσα λύση στο πρόβλημα των ελλείψεων. «Δεν βλέπουμε να ομαλοποιείται σύντομα η ροή και ότι θα σταματήσουν οι ελλείψεις. Η ζήτηση αντιβιοτικών δεν αυξήθηκε πάντως λόγω του στρεπτόκοκκου. Αυξήθηκαν, προς το παρόν, μόνο τα Strep Tests» σημειώνει.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18.06.2023