07/10/2019 14:25
Τις επόμενες ημέρες το θέμα του μετρό αναμένεται να μονοπωλήσει και πάλι τη δημόσια συζήτηση. Τη Δευτέρα το δημοτικό συμβούλιο συνεδριάζει με μοναδικό θέμα «Εξέλιξη των έργων του μετρό της Θεσσαλονίκης – νέα χρονοδιαγράμματα ολοκλήρωσης». Προφανώς στο επίκεντρο θα τεθεί ο σταθμός της Βενιζέλου και η τύχη των σημαντικών αρχαιοτήτων που βρέθηκαν εκεί, και που η σημερινή κυβέρνηση αποφάσισε να αποσπάσει και να επανατοποθετήσει.
Στη συζήτηση έχουν προσκληθεί «η Άρτα και τα Γιάννινα» -η Άρτα κυριολεκτικά, αφού κλήθηκε να τοποθετηθεί επί του θέματος η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας, όπως και αυτή της Αχαΐας, της Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος, της Πέλλας. Έχουν άποψη όλοι αυτοί οι αρχαιολόγοι για το μετρό της Θεσσαλονίκης; Μεταξύ των εκατό περίπου προσκεκλημένων περιλαμβάνονται φορείς όπως ο Ιατρικός, ο Οδοντιατρικός και ο Φαρμακευτικός Σύλλογος, ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων κτλ. Ατομικά ο καθένας προφανώς έχει σχηματίσει μια γνώμη, όμως σε ένα τέτοιας σημασίας έργο οι αποφάσεις δεν νοείται να λαμβάνονται στη βάση του τι πιστεύει ο τάδε και ο δείνα αναρμόδιος φορέας.
Μια συγκριτική μελέτη που δεν έγινε
Η βέλτιστη λύση για το σταθμό Βενιζέλου θα έπρεπε να ληφθεί εξαρχής, όταν βρέθηκαν οι αρχαιότητες, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια:
Όταν το 2012 βρέθηκαν οι αρχαιότητες δεν έγινε καμία τέτοιου είδους συγκριτική μελέτη της μιας και της άλλης λύσης. Αρχικά ανακοινώθηκε, δίκην τελεσιγράφου, από την τότε κυβέρνηση (ΝΔ) ότι τα αρχαία θα αποσπαστούν και θα μεταφερθούν στο στρατόπεδο Παύλου Μελά, κι ότι όποιος άρθρωνε αντιρρήσεις έπρεπε να διαλέξει ή μετρό ή αρχαία. Τελικά η ίδια κυβέρνηση κατέληξε το 2014 ότι υπάρχει λύση επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων. Η επόμενη κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ) άλλαξε ρότα -και μετρό και αρχαία. Κατατέθηκαν διάφορες τεχνικές προτάσεις και επιλέχθηκε ένας συνδυασμός τους, εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και έγιναν πρόδρομες εργασίες αξίας 5 εκατ. ευρώ. Όμως από το βήμα της ΔΕΘ ο τωρινός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι επιστρέφουμε στη λύση του 2014. Για μια ακόμη φορά, χωρίς συγκριτική μελέτη του τι κοστίζει αυτό το πισωγύρισμα κι αν συμφέρει περισσότερο σε χρήμα, χρόνο και ταλαιπωρία (χωρίς να λαμβάνεται καν υπόψιν ο παράγοντας του πολιτιστικού κεφαλαίου).
Το κόστος σε χρόνο και χρήμα
Η διατήρηση των αρχαιοτήτων εκτιμάται ότι θα κοστίσει περί τα 40 εκατ. ευρώ. Η προηγούμενη διοίκηση της Αττικό Μετρό υποστήριζε ότι μπορούσε να «παζαρέψει» το ύψος της πρόσθετης σύμβασης και να κατεβάσει το ποσό στα 25 εκατ. ευρώ.
Η απόσπαση και επανατοποθέτηση υπολογίζεται ότι θα κοστίζει περί τα 15 εκατ. ευρώ (20 εκατ. αν προσθέσουμε και το κόστος των εργασιών που έχουν ήδη γίνει).
Πόσος χρόνο θα χρειαστεί; Εδώ τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο. Η προηγούμενη διοίκηση της Αττικό Μετρό υποστήριζε ότι 2020 ή έστω αρχές 2021 θα παραδινόταν 12 από τους 13 σταθμούς και θα απέμενε ο σταθμός Βενιζέλου που θα «κούμπωνε» το 2023 στην υπόλοιπη γραμμή, με μια διακοπή 6 μηνών. Η νυν διοίκηση υποστηρίζει ότι το γεγονός ότι ακόμα ψάχνουμε την τεχνική λύση για τη διατήρηση των αρχαιοτήτων σημαίνει ότι τέτοια λύση δεν υπάρχει. Άρα επιστρέφουμε στην προηγούμενη λύση, με την οποία όλοι οι σταθμοί θα παραδοθούν σε λειτουργία το 2023.
Ειλημμένες αποφάσεις
Σήμερα, στο δημοτικό συμβούλιο ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό αναμένεται να παρουσιάσει την απόφαση της για αλλαγή πλεύσης στο θέμα του σταθμού Βενιζέλου. Αν πρόκειται για ειλημμένη απόφαση, τίθεται το ερώτημα προς τι η διαβούλευση των εκατό φορέων που προσκλήθηκαν; Και πώς ελήφθη αυτή η απόφαση; Και πώς η Αττικό μετρό επεξεργάζεται τη μελέτη κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου με τη μέθοδο της προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων, όταν την ίδια ώρα ζήτησε από τον εργολάβο να ενσωματώσει τις παρατηρήσεις της στην (προηγούμενη) μελέτη για την in situ διατήρηση των αρχαίων και να την επιστρέψει το συντομότερο δυνατό; Στο μεταξύ ακόμα εξακολουθούν να ισχύουν η γνωμοδότηση του ΚΑΣ και η απόφαση της (προηγούμενης) υπουργού Πολιτισμού.
Οι «μετρόπληκτοι»
Ως κατακλείδα, αντιγράφουμε τα ερωτήματα που έθεσε ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης στις αρχές Αυγούστου: «Έπειτα από συσκέψεις επί συσκέψεων και από την συμφωνία για την εμφάνιση ενός σταθμού που θα αξιοποιεί in vivo τα ευρήματα στην περιοχή, αποτελώντας ένα αρχιτεκτονικό στολίδι για την πόλη, ικανό να σημάνει αφ’ εαυτού ένα σημείο αναφοράς για αυτήν, ερχόμαστε ξανά στο σημείο μηδέν. Ποιος όμως από όλους αυτούς που ανακινεί το συγκεκριμένο θέμα θα αναλάβει το κόστος της χρονικής καθυστέρησης που συνεπάγονται οι προτεινόμενες αλλαγές στο σχέδιο χάρτου;
Ποιος θα αναλάβει να αποζημιώσει αυτούς τους επαγγελματίες και τις οικογένειες τους που δεν αντέχουν άλλο να συντηρούν καταστήματα χωρίς πελάτες για δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια; Ποιος θα αναλάβει το κόστος της οικονομικής υπανάπτυξης αυτής της σπουδαίας πόλης στο όνομα κάποιων προσωπικών στρατηγικών προτεραιοτήτων;».
Τις επόμενες ημέρες προγραμματίζεται ευρεία σύσκεψη για τις επιπτώσεις των καταστηματαρχών, παρουσία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του δήμου Θεσσαλονίκης και της διοίκησης της Αττικό Μετρό, προκειμένου να βρεθoύν τρόποι να απαλυνθούν οι επιπτώσεις στις επιχειρήσεις των λεγόμενων «μετρόπληκτων».
(Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" 6/10/2019)
Τις επόμενες ημέρες το θέμα του μετρό αναμένεται να μονοπωλήσει και πάλι τη δημόσια συζήτηση. Τη Δευτέρα το δημοτικό συμβούλιο συνεδριάζει με μοναδικό θέμα «Εξέλιξη των έργων του μετρό της Θεσσαλονίκης – νέα χρονοδιαγράμματα ολοκλήρωσης». Προφανώς στο επίκεντρο θα τεθεί ο σταθμός της Βενιζέλου και η τύχη των σημαντικών αρχαιοτήτων που βρέθηκαν εκεί, και που η σημερινή κυβέρνηση αποφάσισε να αποσπάσει και να επανατοποθετήσει.
Στη συζήτηση έχουν προσκληθεί «η Άρτα και τα Γιάννινα» -η Άρτα κυριολεκτικά, αφού κλήθηκε να τοποθετηθεί επί του θέματος η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας, όπως και αυτή της Αχαΐας, της Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος, της Πέλλας. Έχουν άποψη όλοι αυτοί οι αρχαιολόγοι για το μετρό της Θεσσαλονίκης; Μεταξύ των εκατό περίπου προσκεκλημένων περιλαμβάνονται φορείς όπως ο Ιατρικός, ο Οδοντιατρικός και ο Φαρμακευτικός Σύλλογος, ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων κτλ. Ατομικά ο καθένας προφανώς έχει σχηματίσει μια γνώμη, όμως σε ένα τέτοιας σημασίας έργο οι αποφάσεις δεν νοείται να λαμβάνονται στη βάση του τι πιστεύει ο τάδε και ο δείνα αναρμόδιος φορέας.
Μια συγκριτική μελέτη που δεν έγινε
Η βέλτιστη λύση για το σταθμό Βενιζέλου θα έπρεπε να ληφθεί εξαρχής, όταν βρέθηκαν οι αρχαιότητες, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια:
Όταν το 2012 βρέθηκαν οι αρχαιότητες δεν έγινε καμία τέτοιου είδους συγκριτική μελέτη της μιας και της άλλης λύσης. Αρχικά ανακοινώθηκε, δίκην τελεσιγράφου, από την τότε κυβέρνηση (ΝΔ) ότι τα αρχαία θα αποσπαστούν και θα μεταφερθούν στο στρατόπεδο Παύλου Μελά, κι ότι όποιος άρθρωνε αντιρρήσεις έπρεπε να διαλέξει ή μετρό ή αρχαία. Τελικά η ίδια κυβέρνηση κατέληξε το 2014 ότι υπάρχει λύση επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων. Η επόμενη κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ) άλλαξε ρότα -και μετρό και αρχαία. Κατατέθηκαν διάφορες τεχνικές προτάσεις και επιλέχθηκε ένας συνδυασμός τους, εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και έγιναν πρόδρομες εργασίες αξίας 5 εκατ. ευρώ. Όμως από το βήμα της ΔΕΘ ο τωρινός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι επιστρέφουμε στη λύση του 2014. Για μια ακόμη φορά, χωρίς συγκριτική μελέτη του τι κοστίζει αυτό το πισωγύρισμα κι αν συμφέρει περισσότερο σε χρήμα, χρόνο και ταλαιπωρία (χωρίς να λαμβάνεται καν υπόψιν ο παράγοντας του πολιτιστικού κεφαλαίου).
Το κόστος σε χρόνο και χρήμα
Η διατήρηση των αρχαιοτήτων εκτιμάται ότι θα κοστίσει περί τα 40 εκατ. ευρώ. Η προηγούμενη διοίκηση της Αττικό Μετρό υποστήριζε ότι μπορούσε να «παζαρέψει» το ύψος της πρόσθετης σύμβασης και να κατεβάσει το ποσό στα 25 εκατ. ευρώ.
Η απόσπαση και επανατοποθέτηση υπολογίζεται ότι θα κοστίζει περί τα 15 εκατ. ευρώ (20 εκατ. αν προσθέσουμε και το κόστος των εργασιών που έχουν ήδη γίνει).
Πόσος χρόνο θα χρειαστεί; Εδώ τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο. Η προηγούμενη διοίκηση της Αττικό Μετρό υποστήριζε ότι 2020 ή έστω αρχές 2021 θα παραδινόταν 12 από τους 13 σταθμούς και θα απέμενε ο σταθμός Βενιζέλου που θα «κούμπωνε» το 2023 στην υπόλοιπη γραμμή, με μια διακοπή 6 μηνών. Η νυν διοίκηση υποστηρίζει ότι το γεγονός ότι ακόμα ψάχνουμε την τεχνική λύση για τη διατήρηση των αρχαιοτήτων σημαίνει ότι τέτοια λύση δεν υπάρχει. Άρα επιστρέφουμε στην προηγούμενη λύση, με την οποία όλοι οι σταθμοί θα παραδοθούν σε λειτουργία το 2023.
Ειλημμένες αποφάσεις
Σήμερα, στο δημοτικό συμβούλιο ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό αναμένεται να παρουσιάσει την απόφαση της για αλλαγή πλεύσης στο θέμα του σταθμού Βενιζέλου. Αν πρόκειται για ειλημμένη απόφαση, τίθεται το ερώτημα προς τι η διαβούλευση των εκατό φορέων που προσκλήθηκαν; Και πώς ελήφθη αυτή η απόφαση; Και πώς η Αττικό μετρό επεξεργάζεται τη μελέτη κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου με τη μέθοδο της προσωρινής απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων, όταν την ίδια ώρα ζήτησε από τον εργολάβο να ενσωματώσει τις παρατηρήσεις της στην (προηγούμενη) μελέτη για την in situ διατήρηση των αρχαίων και να την επιστρέψει το συντομότερο δυνατό; Στο μεταξύ ακόμα εξακολουθούν να ισχύουν η γνωμοδότηση του ΚΑΣ και η απόφαση της (προηγούμενης) υπουργού Πολιτισμού.
Οι «μετρόπληκτοι»
Ως κατακλείδα, αντιγράφουμε τα ερωτήματα που έθεσε ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης στις αρχές Αυγούστου: «Έπειτα από συσκέψεις επί συσκέψεων και από την συμφωνία για την εμφάνιση ενός σταθμού που θα αξιοποιεί in vivo τα ευρήματα στην περιοχή, αποτελώντας ένα αρχιτεκτονικό στολίδι για την πόλη, ικανό να σημάνει αφ’ εαυτού ένα σημείο αναφοράς για αυτήν, ερχόμαστε ξανά στο σημείο μηδέν. Ποιος όμως από όλους αυτούς που ανακινεί το συγκεκριμένο θέμα θα αναλάβει το κόστος της χρονικής καθυστέρησης που συνεπάγονται οι προτεινόμενες αλλαγές στο σχέδιο χάρτου;
Ποιος θα αναλάβει να αποζημιώσει αυτούς τους επαγγελματίες και τις οικογένειες τους που δεν αντέχουν άλλο να συντηρούν καταστήματα χωρίς πελάτες για δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια; Ποιος θα αναλάβει το κόστος της οικονομικής υπανάπτυξης αυτής της σπουδαίας πόλης στο όνομα κάποιων προσωπικών στρατηγικών προτεραιοτήτων;».
Τις επόμενες ημέρες προγραμματίζεται ευρεία σύσκεψη για τις επιπτώσεις των καταστηματαρχών, παρουσία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του δήμου Θεσσαλονίκης και της διοίκησης της Αττικό Μετρό, προκειμένου να βρεθoύν τρόποι να απαλυνθούν οι επιπτώσεις στις επιχειρήσεις των λεγόμενων «μετρόπληκτων».
(Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" 6/10/2019)
ΣΧΟΛΙΑ