Στη δημιουργία νέου τμήματος ποδηλατόδρομου και στην αναβάθμιση μέρους του υφιστάμενου προσανατολίστηκε ο δήμος Θεσσαλονίκης, έχοντας ήδη εξασφαλίσει 1 εκατ. ευρώ από πόρους της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Στόχος του κεντρικού δήμου είναι να ενισχύσει έργα και δράσεις, που συμβάλλουν στη λεγόμενη βιώσιμη αστική ανάπτυξη.

Ανακατασκευή και νέες υποδομές

Η υποδομή που υπάρχει σήμερα, μήκους περίπου 11,7 χλμ., θα αναβαθμιστεί στο κομμάτι λιμάνι - νέος σιδηροδρομικός σταθμός, ακολουθώντας τις οδούς «Σαλαμίνος, Πολυτεχνείου, Αναγεννήσεως», αναφέρει στη «ΜτΚ» ο αντιδήμαρχος Αστικής Ανθεκτικότητας και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων του κεντρικού δήμου Γιώργος Δημαρέλος. Ταυτόχρονα, θα γίνει το καινούργιο κομμάτι από την Παπάφη μέχρι το πολιτιστικό κέντρο της Τούμπας, προσθέτει ο κ. Δημαρέλος και τονίζει ότι και τα δύο έργα θα υλοποιηθούν με βάση τις τελευταίες τεχνικές προδιαγραφές, που έχουν οριστεί από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ήδη από το 2016.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι προδιαγραφές που έθεσε το υπουργείο προ διετίας θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά σε πόλη της Ελλάδος, στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον κ. Δημαρέλο.

Ο ποδηλατόδρομος στην Παπάφη

Σε ό,τι αφορά το νέο ποδηλατόδρομο επί της οδού Παπάφη, θα κατασκευαστεί στη μία πλευρά του δρόμου, επί της οποίας η κίνηση των ποδηλατών θα είναι αμφίδρομη. Με βάση το σχεδιασμό, ο υφιστάμενος ποδηλατόδρομος επί της οδού Λ. Καυταντζόγλου θα συνδέεται με αυτόν της Παπάφη και μέσω της οδού Κλεάνθους θα καταλήγει στην Τούμπα και ειδικότερα στο πολιτιστικό κέντρο.

Ακόμη προβλέπεται «διαχωρισμένη υποδομή από το οδικό δίκτυο και από το πεζοδρόμιο» καθώς το προηγούμενο «μοντέλο», σύμφωνα με το οποίο κατασκευάστηκε το αρχικό δίκτυο των ποδηλατόδρομων, «ήταν βάψιμο πάνω στο οδόστρωμα. Εδώ πέρα μιλάμε για κατασκευή. Θα υπάρχει πεζούλι, το οποίο θα οριοθετεί τον ποδηλατόδρομο από το πεζοδρόμιο και το δρόμο», περιγράφει στη «ΜτΚ» ο αντιδήμαρχος.

Στην πλευρά της Παπάφη όπου θα κατασκευαστεί ο ποδηλατόδρομος θα «θυσιαστούν» οι σημερινές θέσεις στάθμευσης, ενώ όταν θα ολοκληρωθεί το έργο, «θα είναι και πολύ πιο δύσκολο» να παρατηρείται το σημερινό φαινόμενο της στάθμευσης των Ι.Χ. έξω από ποδηλατόδρομους ή και πάνω σε αυτούς.

Παράλληλα, «ο σχεδιασμός λαμβάνει υπόψη» την ύπαρξη των στάσεων του ΟΑΣΘ και τους κάδους απορριμμάτων, προκειμένου να μην παρεμποδίζεται η κίνηση επιβατών, ποδηλατών και πεζών.

Το υπόλοιπο δίκτυο

Να σημειωθεί ότι εκτός των προαναφερθέντων, το λοιπό τμήμα του υφιστάμενου δικτύου (σ.σ. λεωφόρος Στρατού, Λ. Καυταντζόγλου, Κουντουριώτου κτλ.) «δεν αγγίζεται προς το παρόν, λόγω κόστους» ξεκαθαρίζει ο αντιδήμαρχος, επιχειρηματολογώντας πως τόσο η αναβάθμιση όσο και η επέκταση προς την Τούμπα θα κοστίσουν ένα εκατομμύριο ευρώ.

Υλοποίηση και διαβούλευση

Σχετικώς με το χρονικό ορίζοντα υλοποίησης του έργου, «η διαγωνιστική διαδικασία θέλουμε να ξεκινήσει μέχρι τον Μάρτιο», σημειώνει ο ίδιος, αν και «με τίποτα δεν το προλαβαίνουμε» να κατασκευαστεί μέχρις ότου η παρούσα δημοτική αρχή παραδώσει τη «σκυτάλη» στην επόμενη το Σεπτέμβριο του 2019.

Ερωτηθείς εάν προηγήθηκε διαβούλευση της πρωτοβουλίας του δήμου, ο κ. Δημαρέλος τονίζει ότι «γενικά η όλη συζήτηση με τους ποδηλατόδρομους είχε αποτελέσει και αντικείμενο του ευρωπαϊκού προγράμματος Urbact, στο οποίο είχε δημιουργηθεί ένα τοπικό γκρουπ, στο οποίο συμμετείχαν διάφοροι και ποδηλατικές οργανώσεις και μάλιστα σαν περιοχή μελέτης είχε επικεντρωθεί και το κομμάτι της Τούμπας, οπότε ήταν ενήμεροι». Βέβαια, οι ποδηλάτες «είχαν προτείνει πάρα πολλά σημεία, αλλά δεν μπορείς να τα κάνεις όλα», επισημαίνει ο κ. Δημαρέλος.

Ποδηλατόδρομοι στα «χαρτιά»

Κατά την άποψη του αντιδημάρχου, αυτό που έχουμε σήμερα είναι ποδηλατόδρομος μόνο στα χαρτιά. «Τώρα εμείς πάμε και φτιάχνουμε βάσει τεχνικών προδιαγραφών, που έχει βγάλει το υπουργείο, υποδομή κανονική για ποδήλατα, η οποία σιγά σιγά, ανάλογα με τις χρηματοδοτήσεις, θα επεκτείνεται». Μάλιστα τονίζει ότι η διοίκηση Γ. Μπουτάρη δεν ήθελε να κάνει μια απ’ τα ίδια. Επισημαίνει ότι πρόκειται για ακριβό έργο, το οποίο μπορεί να γίνει μόνο με χρηματοδότηση απ’ το ΕΣΠΑ. Δεν υπάρχει περίπτωση δήμος να δώσει ένα εκατομμύριο απ’ την τσέπη του, απ’ το τεχνικό του πρόγραμμα. Είναι τόσες οι ανάγκες που υπάρχουν γενικά σε επίπεδο τεχνικού προγράμματος. «Προς αυτήν την κατεύθυνση πιέζουμε, να λέμε ‘ανοίχτε και άλλες τέτοιες χρηματοδοτήσεις, για να γίνεται σοβαρή δουλειά και να μη βάφουμε δρόμους και να λέμε ότι κάναμε ποδηλατόδρομους’», καταλήγει.

Κρίνοντας αναγκαίο το δίκτυο των ποδηλατόδρομων να μην περιορίζεται στα όρια του δήμου Θεσσαλονίκης, αλλά να «κουμπώνει» με τους γειτονικούς, ο αντιδήμαρχος ενημερώνει ότι γίνονται συζητήσεις με την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όχι όμως και με την Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, δεδομένου ότι στην ΠΕΔ ΚΜ υπάρχουν «δήμαρχοι οι οποίοι δεν είναι όλοι της ίδιας αντίληψης για τα ποδήλατα», όπως ο ίδιος υποστηρίζει.

Η περίπτωση της παραλίας

Όπως επισημαίνει ο αντιδήμαρχος Αστικής Ανθεκτικότητας και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων του δήμου Θεσσαλονίκης Γ. Δημαρέλος, τέτοια έργα γίνονται μόνο εφόσον εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση από μεγάλα χρηματοδοτικά προγράμματα.

Αναφορικά με την περίπτωση της ποδηλατικής γραμμής κατά μήκος της παλιάς και νέας παραλίας, αυτή είναι «ένας ποδηλατόδρομος αναψυχής. Καλό είναι αυτό, αλλά η επίπτωση στη λειτουργία της πόλης θα είναι όταν ο κόσμος χρησιμοποιεί το ποδήλατο για να πηγαίνει στη δουλειά. Η νέα παραλία δεν βοηθάει πολύ σ’ αυτήν την κατεύθυνση», διαμηνύει ο αντιδήμαρχος και συμπληρώνει πως τα τελευταία χρόνια υπάρχει αύξηση του αριθμού των ποδηλατών. Σε αυτό το πλαίσιο «βλέπουμε ότι υπάρχει πίεση να πάμε σ’ αυτήν την κατεύθυνση» και τελικά «ο σκοπός είναι να φύγει η κρίση και να μη γυρίσει πάλι ο κόσμος στο αυτοκίνητο», διαμηνύει ο κ. Δημαρέλος.

Το ποδήλατο στο μέλλον

Ο κ. Δημαρέλος, που είναι συγκοινωνιολόγος, εμφανίζεται «απολύτως» βέβαιος για τη δυναμική της χρήσης του ποδηλάτου στη Θεσσαλονίκη, αν και δηλώνει ότι «δεν είμαι καθόλου ικανοποιημένος», λαμβάνοντας υπόψη πως «υπάρχει πολύς χώρος και ο χώρος δημιουργείται όταν βοηθούν και οι υποδομές. Εμείς κάναμε την αρχή και θεωρούμε ότι αυτό πρέπει να συνεχιστεί σε όλο το μητροπολιτικό συγκρότημα. Πρέπει να υπάρχει μητροπολιτική αντίληψη του θέματος και χρηματοδότηση».

Στο ερώτημα ποια επιχειρήματα θα χρησιμοποιούσε για να πείσει το δημότη της πόλης να προτιμήσει το ποδήλατο έναντι του αυτοκινήτου, ο αντιδήμαρχος παραδέχεται ότι «τώρα δεν έχει και πολύ μεγάλα κίνητρα να του πεις ‘πάρε το ποδήλατο’». Εντούτοις «κάποιος πείθεται όταν βλέπει ότι υπάρχει θέληση να πάει προς τα κει η στόχευση και να υπάρχει ασφαλής υποδομή. Εμείς τώρα δεν μπορούμε να πούμε ότι θα πείσουμε τον άλλο. Αν υπάρχει υποδομή διαθέσιμη, τότε έχω και τα επιχειρήματα». Σήμερα η πραγματική στόχευση είναι «να μπορέσω να πάρω αυτόν που έχει το αυτοκίνητο και να τον πάω στο ποδήλατο ή στο λεωφορείο», καταλήγει ο κ. Δημαρέλος.

Να σημειωθεί ότι πηγή χρηματοδότησης του έργου είναι οι ολοκληρωμένες χωρικές επενδύσεις βιώσιμης αστικής ανάπτυξης της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και ήδη ο δήμος Θεσσαλονίκης έχει εξασφαλίσει το σχετικό ένα εκατομμύριο ευρώ.

Ναι μεν… αλλά η αντιπολίτευση

Ο δημοτικός σύμβουλος της μείζονος αντιπολίτευσης «Εντάξει» Δημήτρης Κούβελας άσκησε κριτική στη διοίκηση του Γ. Μπουτάρη, αναφέροντας ότι οι ποδηλατόδρομοι «ήταν μία από τις σημαίες της, τις προεκλογικές, ήδη από το 2010» και παρ’ όλα αυτά «δεν αυξήθηκαν οι ποδηλατόδρομοι, αλλά κυρίως δεν συντηρήθηκαν. Αφέθηκαν στην τύχη τους», όπως κατασκευάστηκαν επί δημαρχίας Β. Παπαγεωργόπουλου, λέει ο ίδιος.

«Οχτώ μήνες πριν να φύγουν από τη διοίκηση μπορούν να μας λένε ό,τι θέλουν. Αυτά μένει να φανούν. Μακάρι ο σχεδιασμός να είναι κατάλληλος, για να υλοποιηθεί» συμπληρώνει ο κ. Κούβελας και ξεκαθαρίζει ότι οι ποδηλατόδρομοι «είναι κάτι που το θέλουμε στην πόλη».

Η επικεφαλής της ελάσσονος αντιπολίτευσης «Ανοιχτή πόλη» Γλυκερία Καλφακάκου διατύπωσε μέσω της «ΜτΚ» την πεποίθησή της ότι «η Θεσσαλονίκη δεν είναι πόλη για ποδηλατόδρομους, έχει στενούς δρόμους και ανηφοριές, αλλά εν πάση περιπτώσει να προσπαθήσουμε να γίνουν».

Θετικά διακείμενη στο έργο είναι η «Λαϊκή Συσπείρωση» όπως εξηγεί στη «ΜτΚ» ο δημοτικός σύμβουλος της παράταξης Γιάννης Δελής, παραθέτοντας μία «βασική παράμετρο»: «Βάζουμε την εκπόνηση μιας συνολικής κυκλοφοριακής μελέτης για ολόκληρη την πόλη», ιδίως μετά την ολοκλήρωση του μετρό, διότι αυτό που παρουσιάστηκε στο δημοτικό συμβούλιο «ήταν ένα σχέδιο επί χάρτου».

Μάλιστα ο κ. Δελής τονίζει πως όταν πρωτοδημιουργήθηκαν οι ποδηλατόδρομοι, «φάνηκε ο κόσμος να τους αγκαλιάζει», όμως στη συνέχεια «έγιναν αρκετά ατυχήματα, δεν συντηρήθηκαν και ουσιαστικά εγκαταλείφθηκαν».

Τέλος, ο δημοτικός σύμβουλος της παράταξης «Μένουμε Θεσσαλονίκη» Κωνσταντής Σεβρής επικρίνει τη διοίκηση Μπουτάρη για το χρόνο ανακοίνωσης του έργου, λέγοντας στη «ΜτΚ» πως «είναι λίγο προκλητικό αν σκεφτούμε ότι υπάρχει μία διοίκηση οχτώ ετών που για το ποδήλατο, έξω από λεκτικές σημειώσεις, δεν έχει κάνει τίποτα και ξαφνικά βγαίνουμε λίγο πριν από τις εκλογές με σχέδια, συντηρήσεις και τα λοιπά, αν μη τι άλλο δείχνει μία πρόφαση ενασχόλησης με το ζήτημα και όχι ουσία».

Σε κάθε περίπτωση, «οποιαδήποτε επένδυση, με οποιοδήποτε κίνητρο και αν γίνεται στο ποδήλατο, είναι για την πόλη μας σωτήρια» εξηγεί ο ίδιος.

Κατά την άποψη του κ. Σεβρή «τώρα θα έπρεπε να συζητάμε πώς θα μπορούσαμε να επενδύσουμε ακόμα και σε νέες τεχνολογίες, για να φτιαχτεί ένα ηλεκτρικό αναβατόριο, κατά τα νορβηγικά πρότυπα, που φτιάχνουν σε μία κεντρική αρτηρία ειδικά αναβατόρια, ώστε να μπορούν να απλώνουν το ποδηλατικό τους δίκτυο και σε πιο ψηλές περιοχές».

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 2 Δεκεμβρίου 2018