Θολό, αν όχι και δυστοπικό, φαντάζει το μέλλον για την ελληνική τουριστική βιομηχανία καθώς η ραγδαίως εξελισσόμενη κλιματική αλλαγή και οι θερμοκρασίες… Σαχάρας που θα επικρατούν όλο και πιο συχνά, αλλάζουν οριστικά τα καλοκαίρια μας, με τον τουρισμό της Βόρειας Ελλάδας να μην αποτελεί εξαίρεση.

Αν και είναι νωρίς ακόμα για προβλέψεις με το τοπίο να θυμίζει κινούμενη άμμο, οι ακραίες συνθήκες φαίνεται να στρέφουν τους τουρίστες σε πιο «κρύους» προορισμούς ενώ ακόμα και η σταθερά των καλοκαιρινών διακοπών Ιούλιο, Αύγουστο δεν αποκλείεται να κλονιστεί με τη σεζόν να επεκτείνεται.

Το πού θα κάτσει η μπίλια είναι πολύ νωρίς να ρισκάρει να το προβλέψει κάποιος την ώρα που οι νέες συνθήκες απαιτούν ευελιξία, προσαρμοστικότητα ενώ ίσως και κρύβουν και ευκαιρίες επέκτασης της σεζόν ακόμα και σε μήνες που θεωρούνταν αδιάφοροι μέχρι πρότινος.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο τουριστικός κόσμος σε Χαλκιδική και Θεσσαλονίκη εν μέσω πολλαπλών προκλήσεων, καλείται να χτίσει, όσο αυτό είναι εφικτό με βάση τα νέα δεδομένα, τις δικές του άμυνες.

«Επειδή η Χαλκιδική βρίσκεται στη Βόρεια Ελλάδα ενδεχομένως μία αύξηση της θερμοκρασίας λόγω της έντασης των φαινομένων ακραίου καύσωνα δεν αποκλείεται να ωφελήσει την περιοχή καθώς θα επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος», επισημαίνει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής, Γιάννης Κουφίδης.

«Επιπλέον επειδή η περιοχή διαθέτει βουνό και θάλασσα, αν επικρατεί πολλή ζέστη μερικές μέρες του καλοκαιριού θα μπορούσε κάποιος να πάει στο βουνό για ένα διάστημα και να επιστρέψει αργότερα στη θάλασσα, σε κάθε περίπτωση ακόμα δεν είναι ξεκάθαρο πως θα επηρεαστεί ο τουρισμός, πάντως όσο πιο νότια βρίσκεται μία περιοχή τόσο πιο δύσκολες οι συνθήκες λόγω κλιματικής κρίσης, όσο πιο βόρεια βρίσκεται θα εμφανίσει μεγαλύτερες αντοχές. Η Χαλκιδική ενδεχομένως από αυτή την άποψη ωφελείται», εξηγεί.

Ο τουριστικός κόσμος πέρα από το να προσαρμοστεί όσο μπορεί δεν μπορεί να κάνει και πολλά για την θωράκισή του απέναντι σε αυτές τις αντίξοες κλιματικές συνθήκες, εκτιμά, φέρνοντας το παράδειγμα του Ντουμπάι που καταφέρνει και ανταπεξέρχεται σε αυτές τις καταστάσεις διατηρώντας την ελκυστικότητά του σαν τουριστικός προορισμός, ακόμα κι αν επικρατούν ακραίες θερμοκρασίες.

«Τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρεάζουν την παγκόσμια τουριστική ζωή, οι καύσωνες και οι πυρκαγιές σίγουρα έχουν αντίκτυπο στον τρόπο που ταξιδεύουν οι άνθρωποι. Από εκεί και πέρα είναι πρόωρο να εκτιμήσουμε πιο εξειδικευμένα τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στην τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας», σημειώνει ο γενικός γραμματέας των ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Σιμιακός.

«Τα ξενοδοχεία από την πλευρά τους είναι αναγκαίο να δώσουν έμφαση στην αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ούτως ώστε να γίνουν πιο πράσινα και οικολογικά βοηθώντας και στον περιορισμό της κατανάλωσης πολύτιμων φυσικών πόρων. Το να σκεφτόμαστε και να δρούμε με περιβαλλοντική συνείδηση, «πράσινα», είναι το μόνο εργαλείο για να σταματήσουμε την κλιματική αλλαγή», υποστηρίζει.

Τα στοιχεία

Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών (ETC) δείχνουν ότι ο αριθμός των ανθρώπων που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην περιοχή της Μεσογείου έως τον Νοέμβριο έχει ήδη μειωθεί κατά 10% σε σύγκριση με πέρυσι.

Παρόλο που ο τουριστικός τομέας της Ευρώπης εκτιμάται ότι θα αναπτυχθεί με μέσο ετήσιο ρυθμό 3,3% έως το 2032, η συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων στη νότια Ευρώπη μπορεί να ωθήσει τους ταξιδιώτες σε προορισμούς στο βόρειο τμήμα της ηπείρου. Οι καύσωνες μπορεί «να μειώσουν την ελκυστικότητα της νότιας Ευρώπης ως τουριστικού προορισμού μακροπρόθεσμα ή τουλάχιστον να μειώσουν τη ζήτηση το καλοκαίρι», ανέφερε η Moody's.

Αυτή η αλλαγή θα αποτελέσει πλήγμα για τις χώρες που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στους τουρίστες για την οικονομική τους ανάπτυξη. Η τουριστική βιομηχανία συνέβαλε κατά 14,9% στο ΑΕΠ της Ελλάδας το 2021, ενώ πρόσφερε αύξηση 9,1% και 8,5% για την Ιταλία και την Ισπανία αντίστοιχα.

Για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις

Του Γρηγόρη Τάσιου

Προέδρου ΠΟΞ, ΕΞΧ

Η Μεσόγειος φλέγεται και είναι προφανές πλέον ότι η κλιματική κρίση ήρθε για να μείνει, οπότε θα πρέπει να αναζητήσουμε τους αποδοτικότερους τρόπους προσαρμογής μας στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται. Να το κάνουμε αυτό έγκαιρα και να το κάνουμε σωστά, ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων μας.

Ο τουρισμός ως ένα εξαιρετικά ευαίσθητο προϊόν είναι σαφές ότι απειλείται από την κλιματική κρίση με πολλούς τρόπους. Ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες, ξηρασίες και πυρκαγιές, μπορούν να προκαλέσουν απώλειες σε ανθρώπους, φυσικό πλούτο και υποδομές καθιστώντας μεσομακροπρόθεσμα τους μεσογειακούς προορισμούς λιγότερο ελκυστικούς.

Στη Χαλκιδική παίρνουμε πολύ σοβαρά τις προκλήσεις. Οι ξενοδόχοι παρακολουθούμε διαρκώς τις τάσεις, τις ανάγκες και τον ανταγωνισμό και έχουμε αποδείξει εδώ και χρόνια πως έχουμε την ικανότητα να προσαρμοζόμαστε, να ανακάμπτουμε γρήγορα μέσα από τις δυσκολίες και να συνεχίζουμε την προσφορά μας στην κοινωνία και την οικονομία.

Η αλήθεια είναι όμως πως για να αντιμετωπίσουμε τέτοιας κλίμακας προκλήσεις πρέπει να ενωθούν πολλές δυνάμεις και πολλά χέρια ώστε να δώσουμε απαντήσεις τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.

Οι άμεσες προτεραιότητες αυτή τη στιγμή για τη Χαλκιδική είναι τρείς.

Πρώτα απ’ όλα για να καλύψουμε τα κενά που έχουν εντοπιστεί στα ζητήματα Πολιτικής Προστασίας. Δεν μπορεί σε έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς της χώρας να μην υπάρχει κανονικό παράρτημα του ΕΚΑΒ, με το πλήρες οργανόγραμμά του.

Χρειαζόμαστε οπωσδήποτε αναβάθμιση του Πυροσβεστικού Σώματος, σε κτιριακές υποδομές και εξοπλισμό.

Και σίγουρα απαιτείται συνεργασία όλων των εμπλεκομένων μερών στη διαμόρφωση των σχεδίων πολιτικής προστασίας ώστε όλοι να έχουν λόγο και ρόλο και να μην τρέχουμε εμείς οι ξενοδόχοι τελευταία στιγμή να βρούμε κλίνες φιλοξενίας για πληγέντες από οποιοδήποτε περιστατικό.

Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των συνεπειών της είναι υπόθεση όλων, της Πολιτείας, της Αγοράς και της Κοινωνίας.

Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, το ζήτημα της βιωσιμότητας των προορισμών πρέπει επίσης να είναι στην κορυφή της ατζέντας όλων. Για να μειώσουμε το οικολογικό αποτύπωμα της φιλοξενίας, να βελτιώσουμε την ενεργειακή απόδοση, να αναπτύξουμε τουριστικές θεματικές και πρoϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον, να εκπαιδεύσουμε το ανθρώπινο δυναμικό του κλάδου για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Και πρέπει να βοηθηθούν όλες οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, ανεξάρτητα από την κατηγορία τους, για να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις. Ενδεχομένως εδώ χρειάζονται και πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο από το σύνολο των κρατών μελών της Μεσογείου, προκειμένου να υπάρξουν τα κατάλληλα χρηματοδοτικά πλαίσια και εργαλεία καθώς ο τουρισμός έχει κομβική σημασία για το σύνολο του ευρωπαϊκού Νότου και η Ε.Ε δεν μπορεί να είναι απλός παρατηρητής.

Η ραχοκοκαλιά του κλάδου μας στη Χαλκιδική είναι πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες και οικογενειακές επιχειρήσεις. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να μείνουν πίσω ή να παλεύουν μόνες τους.

Χρειάζεται ξεκάθαρη βούληση για να στηριχτούν στην αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό τους, συμβάλλοντας στον μετριασμό των όποιων επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης και διασφαλίζοντας ότι ο τουρισμός μας θα συνεχίσει να είναι καταλύτης οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 30.07.2023