ΔΙΕΘΝΗ

Ο κορονοϊός βάζει "ταφόπλακα" στο ρόλο των ΗΠΑ ως υπερδύναμης

Η διαχείριση της πανδημίας από τον εκκεντρικό Ντόναλντ Τραμπ αλλάζει -πιθανόν για πάντα- ό,τι ξέραμε για την ισορροπία των δυνάμεων

 13/04/2020 19:30

Ο κορονοϊός βάζει "ταφόπλακα" στο ρόλο των ΗΠΑ ως υπερδύναμης

Δήμητρα Τσαμποδήμου

Η αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ στην πανδημία, την οποία απέρριψε κάποτε ως φάρσα, κατακρίθηκε έντονα εντός αμερικανικής επικράτειας ως τρομακτικά ανεπαρκής στο σημείο της ανευθυνότητας.

Ωστόσο, χάρη σε μεγάλο βαθμό και στον Τραμπ, εκτυλίσσεται μια παράλληλη καταστροφή σε ολόκληρο τον κόσμο: η καταστροφή της φήμης της Αμερικής ως ασφαλούς, αξιόπιστου και κορυφαίου διεθνούς ηγέτη και εταίρου.

Μπορεί να ονομαστεί πλέον και "διπλό χτύπημα Τραμπ". Διπλωματικά, οι ΗΠΑ είναι σε μηχανική υποστήριξη.

"Η εγωκεντρική, τυχαία και επίμονα αρνητική αντίδραση της κυβέρνησης του Τραμπ στον Covid-19 θα καταλήξει να κοστίσει Αμερικανούς τρισεκατομμύρια δολάρια και χιλιάδες θανάτους που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί", έγραψε ο Stephen Walt, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Χάρβαρντ.

"Αλλά δεν είναι η μόνη ζημιά που θα υποφέρουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Μακριά από το να «κάνουμε και πάλι την Αμερική υπέροχη», αυτή η επική πολιτική αποτυχία θα αμαυρώσει περαιτέρω τη φήμη της ως χώρας που ξέρει πώς να φέρνει αποτελέσματα ».

Αυτή η δυσμενής μετατόπιση θα μπορούσε να είναι μόνιμη, προειδοποίησε ο Walt. Από την ανάληψη των καθηκόντων του το 2017, ο Τραμπ προσέβαλε τους φίλους της Αμερικής, υπονόμευσε τις πολιτικές συμμαχίες και επέλεξε την αντιπαράθεση αντί της συνεργασίας. Οι κυρώσεις, τα εμπάργκο και τα μποϊκοτάζ απέναντι στην Κίνα, το Ιράν και την Ευρώπη έχουν διχάσει τον πλανήτη.

Ως επί το πλείστον, οι περισσότεροι ξένοι ηγέτες που έχουν «πληρώσει» τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του πλανητάρχη, όπως η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, παρέμειναν ευγενικοί και γύρισαν… και το άλλο μάγουλο για λόγους διατήρησης της ευρύτερης σχέσης.

Ωστόσο, η αδιαφορία και η ανειλικρίνεια του Τραμπ όσον αφορά την αντιμετώπιση της πανδημίας, η οποία έχει αφήσει άφωνους τους ξένους παρατηρητές καθώς και τουλάχιστον δύσπιστους τους Αμερικανούς, τεντώνει το σχοινί επικίνδυνα.

Η ανάρμοστη συμπεριφορά του εκκεντρικού δισεκατομμυριούχου, ανεκτή στο παρελθόν, θεωρείται πλέον ως εντελώς επικίνδυνη. Είναι από καιρό σαφές, τουλάχιστον σε πολλούς στην Ευρώπη, ότι οι ηγέτες και οι υπόλοιπες χώρες δεν μπορούσαν να εμπιστεύονται τον Τραμπ. Τώρα πλέον θεωρείται απειλή. Και δεν είναι μόνο η αποτυχημένη ηγεσία του. Πλέον, μιλάμε για ανοιχτά εχθρικές, απερίσκεπτες ενέργειες.

Η εξαγριωμένη αντίδραση των Γερμανών μετά από τη «μυστηριώδη εξαφάνιση» 200.000 προστατευτικών μασκών που προορίζονταν για το Βερολίνο και χάθηκαν κάπου στην Ταϊλάνδη, μια υπόθεση στην οποία φέρεται να έχουν εμπλακεί οι ΗΠΑ καθώς το υλικό όλα δείχνουν πως ανακατευθύνθηκε στις ΗΠΑ είναι ένα παράδειγμα. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη απόδειξη πως ο Τραμπ ενέκρινε την «πειρατεία». Αλλά είναι κάτι που θα έκανε - ή έτσι πιστεύουν οι άνθρωποι.

"Θεωρούμε ότι αυτό αποτελεί πράξη σύγχρονης πειρατείας. Αυτός δεν είναι τρόπος αντιμετώπισης των διατλαντικών εταίρων. Ακόμα και σε περιόδους παγκόσμιας κρίσης, δεν πρέπει να καταφύγουμε στην τακτική της Άγριας δύσης ", δήλωσε ο Αντρέας Γκέισελ, ένας κορυφαίος πολιτικός του Βερολίνου. Επιπροσθέτως, η Μέρκελ αρνήθηκε να δώσει στο Trump το τεκμήριο της αθωότητας.

Οι Ευρωπαίοι ήταν ήδη εξοργισμένοι από τις προσπάθειες του Αμερικανού Προέδρου για την απόκτηση μονοπωλιακών δικαιωμάτων σε ένα εμβόλιο κοροναϊού που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γερμανία. Αυτό το τελευταίο παράδειγμα εθνικιστικού εγωκεντρισμού ήρθε μετά την οργισμένη αντίδραση σε ολόκληρη την ΕΕ σχετικά με την ταξιδιωτική απαγόρευση του Τραμπ, που επιβλήθηκε τον περασμένο μήνα χωρίς διαβούλευση ή επιστημονική αιτιολόγηση.

Η βλάβη στη φήμη των ΗΠΑ δεν περιορίζεται στην Ευρώπη. Υπήρξε απογοήτευση μεταξύ των χωρών της G7 καθώς μια κοινή δήλωση για την αντιμετώπιση της πανδημίας δεν μπορούσε να συμφωνηθεί, διότι ο Τραμπ επέμενε να το ονομάσει τον κορονοϊό "ιό της Ουχάν" αποδίδοντας ξεκάθαρα την ευθύνη στην Κίνα.

Επίσης, η διεθνής δράση που ήθελε να αναλάβει ο ΟΗΕ είχε παρεμποδιστεί από τις αντιρρήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με την ορολογία.

Ο Ντόναλντ Τραμπ αγνόησε τις απεγνωσμένες εκκλήσεις για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας ομάδας ή συνασπισμού Covid-19, δείχνοντας πως αγνοεί πεισματικά την καταστροφή που πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

"Η μάχη του Trump ενάντια στην συνεργασία και την πολυσυμμετοχικότητα έχει καταστήσει ομάδες όπως ακόμη και η G7 να μην λειτουργούν πλέον", σχολίασε ο Christoph Schult στο Der Spiegel. "Ο κοροναϊός καταστρέφει τα τελευταία απομεινάρια μιας παγκόσμιας τάξης."

Οι σουρεαλιστικές τηλεοπτικές ενημερώσεις του Τραμπ για τον Covid-19 υπονομεύουν περαιτέρω το σεβασμό για την αμερικανική ηγεσία. Ο πλανητάρχης διαδίδει τακτικά ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες, βασίζεται σε προσωπικά ένστικτα, μαλώνει με δημοσιογράφους και αντιπαρατίθεται με επιστημονικούς και ιατρικούς εμπειρογνώμονες.

Αν και απορρίπτει δημοσίως την εξωτερική βοήθεια, ο Τραμπ έχει ζητήσει ιδιωτικά από τους ευρωπαίους και ασιάτες συμμάχους βοήθεια - ακόμη και εκείνους, όπως η Νότια Κορέα, που προηγουμένως επιτιμούσε. Και συνεχίζει να κηλιδώνει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σε μια καταφανή αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων.

Κι ενώ ο πλανήτης ολόκληρος παρακολουθεί, η απουσία ενός δίκαιου, οικονομικά προσιτού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης στις ΗΠΑ, ο διαγωνισμός μεταξύ των αμερικανικών Πολιτειών για περιορισμένες ιατρικές προμήθειες, ο δυσανάλογος αριθμός των νεκρών μεταξύ των εθνοτικών μειονοτήτων, οι χαοτικοί κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης και η έλλειψη κεντρικού συντονισμού, θυμίζουν μιας φτωχή, αναπτυσσόμενη χώρα, όχι το πιο ισχυρό έθνος στη γη.

Αυτός είναι ένας τίτλος που οι ΗΠΑ εμφανίζονται σε τροχιά να απολέσουν και αυτή η πορεία μπορεί να αποδειχτεί μη αναστρέψιμη. Η εσωτερική κατάρρευση εξαιτίας της πανδημίας και οι παγκόσμιες αντιλήψεις για τον αμερικανικό εγωισμό και την ανικανότητα, θα μπορούσαν να αλλάξουν τα πάντα. Σύμφωνα με τον Walt, ο Τραμπ "έχει αποτύχει ως ηγέτης σε βαθμό που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία των ΗΠΑ».

Οι Αμερικανοί συνειδητοποιούν πόσο έχει μειωθεί το ηθικό και το χρηματοοικονομικό τους απόθεμα. Ίσως σε αυτή τη στιγμή ακραίου στρες, φαίνεται να μην έχει σημασία. Αλλά θα έχει σημασία αργότερα - για αυτούς και για τη μελλοντική διεθνή ισορροπία εξουσίας.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Heiko Maas, δήλωσε ότι ελπίζει ότι η κρίση θα επιβάλλει μια θεμελιώδη αμερικανική επανεξέταση σχετικά με το αν «το μοντέλο της Αμερικής» λειτουργεί πραγματικά ». Η απάντηση της κυβέρνησης Τραμπ ήταν πολύ αργή, είπε. "To ρήγμα στις διεθνείς σχέσεις έχει υψηλό τίμημα ", προειδοποίησε ο Μάας.

Η διαρκής δυσαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ «λιποτάκτησαν» την ώρα της μάχης στον πόλεμο του 2020, μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο κόσμος.

Πηγή: Guardian

Η αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ στην πανδημία, την οποία απέρριψε κάποτε ως φάρσα, κατακρίθηκε έντονα εντός αμερικανικής επικράτειας ως τρομακτικά ανεπαρκής στο σημείο της ανευθυνότητας.

Ωστόσο, χάρη σε μεγάλο βαθμό και στον Τραμπ, εκτυλίσσεται μια παράλληλη καταστροφή σε ολόκληρο τον κόσμο: η καταστροφή της φήμης της Αμερικής ως ασφαλούς, αξιόπιστου και κορυφαίου διεθνούς ηγέτη και εταίρου.

Μπορεί να ονομαστεί πλέον και "διπλό χτύπημα Τραμπ". Διπλωματικά, οι ΗΠΑ είναι σε μηχανική υποστήριξη.

"Η εγωκεντρική, τυχαία και επίμονα αρνητική αντίδραση της κυβέρνησης του Τραμπ στον Covid-19 θα καταλήξει να κοστίσει Αμερικανούς τρισεκατομμύρια δολάρια και χιλιάδες θανάτους που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί", έγραψε ο Stephen Walt, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Χάρβαρντ.

"Αλλά δεν είναι η μόνη ζημιά που θα υποφέρουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Μακριά από το να «κάνουμε και πάλι την Αμερική υπέροχη», αυτή η επική πολιτική αποτυχία θα αμαυρώσει περαιτέρω τη φήμη της ως χώρας που ξέρει πώς να φέρνει αποτελέσματα ».

Αυτή η δυσμενής μετατόπιση θα μπορούσε να είναι μόνιμη, προειδοποίησε ο Walt. Από την ανάληψη των καθηκόντων του το 2017, ο Τραμπ προσέβαλε τους φίλους της Αμερικής, υπονόμευσε τις πολιτικές συμμαχίες και επέλεξε την αντιπαράθεση αντί της συνεργασίας. Οι κυρώσεις, τα εμπάργκο και τα μποϊκοτάζ απέναντι στην Κίνα, το Ιράν και την Ευρώπη έχουν διχάσει τον πλανήτη.

Ως επί το πλείστον, οι περισσότεροι ξένοι ηγέτες που έχουν «πληρώσει» τον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του πλανητάρχη, όπως η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, παρέμειναν ευγενικοί και γύρισαν… και το άλλο μάγουλο για λόγους διατήρησης της ευρύτερης σχέσης.

Ωστόσο, η αδιαφορία και η ανειλικρίνεια του Τραμπ όσον αφορά την αντιμετώπιση της πανδημίας, η οποία έχει αφήσει άφωνους τους ξένους παρατηρητές καθώς και τουλάχιστον δύσπιστους τους Αμερικανούς, τεντώνει το σχοινί επικίνδυνα.

Η ανάρμοστη συμπεριφορά του εκκεντρικού δισεκατομμυριούχου, ανεκτή στο παρελθόν, θεωρείται πλέον ως εντελώς επικίνδυνη. Είναι από καιρό σαφές, τουλάχιστον σε πολλούς στην Ευρώπη, ότι οι ηγέτες και οι υπόλοιπες χώρες δεν μπορούσαν να εμπιστεύονται τον Τραμπ. Τώρα πλέον θεωρείται απειλή. Και δεν είναι μόνο η αποτυχημένη ηγεσία του. Πλέον, μιλάμε για ανοιχτά εχθρικές, απερίσκεπτες ενέργειες.

Η εξαγριωμένη αντίδραση των Γερμανών μετά από τη «μυστηριώδη εξαφάνιση» 200.000 προστατευτικών μασκών που προορίζονταν για το Βερολίνο και χάθηκαν κάπου στην Ταϊλάνδη, μια υπόθεση στην οποία φέρεται να έχουν εμπλακεί οι ΗΠΑ καθώς το υλικό όλα δείχνουν πως ανακατευθύνθηκε στις ΗΠΑ είναι ένα παράδειγμα. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη απόδειξη πως ο Τραμπ ενέκρινε την «πειρατεία». Αλλά είναι κάτι που θα έκανε - ή έτσι πιστεύουν οι άνθρωποι.

"Θεωρούμε ότι αυτό αποτελεί πράξη σύγχρονης πειρατείας. Αυτός δεν είναι τρόπος αντιμετώπισης των διατλαντικών εταίρων. Ακόμα και σε περιόδους παγκόσμιας κρίσης, δεν πρέπει να καταφύγουμε στην τακτική της Άγριας δύσης ", δήλωσε ο Αντρέας Γκέισελ, ένας κορυφαίος πολιτικός του Βερολίνου. Επιπροσθέτως, η Μέρκελ αρνήθηκε να δώσει στο Trump το τεκμήριο της αθωότητας.

Οι Ευρωπαίοι ήταν ήδη εξοργισμένοι από τις προσπάθειες του Αμερικανού Προέδρου για την απόκτηση μονοπωλιακών δικαιωμάτων σε ένα εμβόλιο κοροναϊού που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γερμανία. Αυτό το τελευταίο παράδειγμα εθνικιστικού εγωκεντρισμού ήρθε μετά την οργισμένη αντίδραση σε ολόκληρη την ΕΕ σχετικά με την ταξιδιωτική απαγόρευση του Τραμπ, που επιβλήθηκε τον περασμένο μήνα χωρίς διαβούλευση ή επιστημονική αιτιολόγηση.

Η βλάβη στη φήμη των ΗΠΑ δεν περιορίζεται στην Ευρώπη. Υπήρξε απογοήτευση μεταξύ των χωρών της G7 καθώς μια κοινή δήλωση για την αντιμετώπιση της πανδημίας δεν μπορούσε να συμφωνηθεί, διότι ο Τραμπ επέμενε να το ονομάσει τον κορονοϊό "ιό της Ουχάν" αποδίδοντας ξεκάθαρα την ευθύνη στην Κίνα.

Επίσης, η διεθνής δράση που ήθελε να αναλάβει ο ΟΗΕ είχε παρεμποδιστεί από τις αντιρρήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με την ορολογία.

Ο Ντόναλντ Τραμπ αγνόησε τις απεγνωσμένες εκκλήσεις για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας ομάδας ή συνασπισμού Covid-19, δείχνοντας πως αγνοεί πεισματικά την καταστροφή που πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

"Η μάχη του Trump ενάντια στην συνεργασία και την πολυσυμμετοχικότητα έχει καταστήσει ομάδες όπως ακόμη και η G7 να μην λειτουργούν πλέον", σχολίασε ο Christoph Schult στο Der Spiegel. "Ο κοροναϊός καταστρέφει τα τελευταία απομεινάρια μιας παγκόσμιας τάξης."

Οι σουρεαλιστικές τηλεοπτικές ενημερώσεις του Τραμπ για τον Covid-19 υπονομεύουν περαιτέρω το σεβασμό για την αμερικανική ηγεσία. Ο πλανητάρχης διαδίδει τακτικά ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες, βασίζεται σε προσωπικά ένστικτα, μαλώνει με δημοσιογράφους και αντιπαρατίθεται με επιστημονικούς και ιατρικούς εμπειρογνώμονες.

Αν και απορρίπτει δημοσίως την εξωτερική βοήθεια, ο Τραμπ έχει ζητήσει ιδιωτικά από τους ευρωπαίους και ασιάτες συμμάχους βοήθεια - ακόμη και εκείνους, όπως η Νότια Κορέα, που προηγουμένως επιτιμούσε. Και συνεχίζει να κηλιδώνει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας σε μια καταφανή αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων.

Κι ενώ ο πλανήτης ολόκληρος παρακολουθεί, η απουσία ενός δίκαιου, οικονομικά προσιτού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης στις ΗΠΑ, ο διαγωνισμός μεταξύ των αμερικανικών Πολιτειών για περιορισμένες ιατρικές προμήθειες, ο δυσανάλογος αριθμός των νεκρών μεταξύ των εθνοτικών μειονοτήτων, οι χαοτικοί κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης και η έλλειψη κεντρικού συντονισμού, θυμίζουν μιας φτωχή, αναπτυσσόμενη χώρα, όχι το πιο ισχυρό έθνος στη γη.

Αυτός είναι ένας τίτλος που οι ΗΠΑ εμφανίζονται σε τροχιά να απολέσουν και αυτή η πορεία μπορεί να αποδειχτεί μη αναστρέψιμη. Η εσωτερική κατάρρευση εξαιτίας της πανδημίας και οι παγκόσμιες αντιλήψεις για τον αμερικανικό εγωισμό και την ανικανότητα, θα μπορούσαν να αλλάξουν τα πάντα. Σύμφωνα με τον Walt, ο Τραμπ "έχει αποτύχει ως ηγέτης σε βαθμό που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία των ΗΠΑ».

Οι Αμερικανοί συνειδητοποιούν πόσο έχει μειωθεί το ηθικό και το χρηματοοικονομικό τους απόθεμα. Ίσως σε αυτή τη στιγμή ακραίου στρες, φαίνεται να μην έχει σημασία. Αλλά θα έχει σημασία αργότερα - για αυτούς και για τη μελλοντική διεθνή ισορροπία εξουσίας.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Heiko Maas, δήλωσε ότι ελπίζει ότι η κρίση θα επιβάλλει μια θεμελιώδη αμερικανική επανεξέταση σχετικά με το αν «το μοντέλο της Αμερικής» λειτουργεί πραγματικά ». Η απάντηση της κυβέρνησης Τραμπ ήταν πολύ αργή, είπε. "To ρήγμα στις διεθνείς σχέσεις έχει υψηλό τίμημα ", προειδοποίησε ο Μάας.

Η διαρκής δυσαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ «λιποτάκτησαν» την ώρα της μάχης στον πόλεμο του 2020, μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο κόσμος.

Πηγή: Guardian

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία