Ο βουλευτής και τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης, μιλάει στη «ΜτΚ» για το άνοιγμα των σχολείων, κάνοντας λόγο για «ακραία αναλγησιά» του υπουργείου Παιδείας, που επέλεξε όπως λέει, τη μη εφαρμογή του μέτρου της αραίωσης του μαθητικού πληθυσμού που ήταν αναγκαία στις συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία. Ο ίδιος χαρακτηρίζει «ανέκδοτα» τους χειρισμούς της Νίκης Κεραμέως για επιτυχία στην υλοποίηση της τηλεκπαίδευσης, τονίζοντας πως με την απόφασή της να μη γίνουν οι προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις και φέτος, «ομολογεί ότι δεν πήγε καλά η χρονιά». Ο κ. Φίλης, αναφέρεται στην πανεπιστημιακή αστυνομία, την υλοποίηση του ψηφισθέντος νομοσχεδίου και τις αντιδράσεις, λέγοντας πως τα πανεπιστήμια «δεν μπορούν να λειτουργήσουν με φιρμάνια, αστυνομίες και συστήματα παρακολούθησης» και πως οι αποφάσεις αυτές «ρίχνουν λάδι στη φωτιά».

Πως κρίνετε τους χειρισμούς της κυβέρνησης για το άνοιγμα των σχολικών βαθμίδων με self tests; Τι θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά;

Το βασικό μέτρο που έπρεπε να ληφθεί από τον Σεπτέμβριο είναι η αραίωση του μαθητικού πληθυσμού, που σημαίνει λιγότερα παιδιά σε κάθε τμήμα. Δυστυχώς η κυβέρνηση δεν θέλησε να το αγγίξει, παρότι ήταν το πρώτο που εισηγήθηκε η Επιτροπή των Ειδικών Λοιμωξιολόγων πέρυσι τον Αύγουστο. Προφασίστηκε διάφορα. Ας μην το εφάρμοζε καθ’ ολοκληρίαν, σε όλη την επικράτεια, ας έβαζε προτεραιότητες, ας αξιοποιούσε και την εκ περιτροπής διδασκαλία, τις βάρδιες και άλλα πολλά που προτείναμε. Θα είχαν κερδηθεί μήνες, βδομάδες παρουσίας των μαθητών στην τάξη.

Τώρα, υπό πίεση, κι ενώ έχουν αφήσει τη μαθητική αγωνία να κορυφωθεί, εδέησαν να ανακοινώσουν το αυτονόητο που ζητάμε από το Νοέμβριο, δηλαδή να μην εφαρμοστεί η Τράπεζα Θεμάτων και να μην γίνουν εξετάσεις, εκτός των πανελληνίων. Ταυτόχρονα ξεκίνησαν με καθυστέρηση τους εμβολιασμούς των εκπαιδευτικών, ενώ άφησαν εκείνους που δουλεύουν στην Ειδική Αγωγή απροστάτευτους από το Σεπτέμβριο. Και διατηρούν ακόμα τη λαιμητόμο που λέγεται «Βάση Εισαγωγής», και η οποία θα κόψει 20-25 χιλιάδες παιδιά από τα ΑΕΙ, μήπως μεγαλώσει η πίτα των υποβαθμισμένων κολεγίων. Δυστυχώς, μόνο αντιπαιδαγωγικά μέτρα και ακραία αναλγησία. Όταν υπάρχει η έκτακτη συνθήκη της πανδημίας, δεν μπορεί να παίζεις με το άγχος των παιδιών και να τους αυξάνεις τα προβλήματα.

"Είναι αναγκαίο να μην εφαρμοστεί τουλάχιστον φέτος 

η «λαιμητόμος - Κεραμέως» που θα κόψει 

χιλιάδες αποφοίτους λυκείου από τα πανεπιστήμια.

 Αυτό είναι σήμερα η προτεραιότητα".

Στην κριτική που ασκείτε κάνετε λόγο επί της ουσίας για μια «χαμένη εκπαιδευτική χρονιά», την ώρα που η υπουργός Παιδείας κάνει λόγο για μεγάλη επιτυχία της τηλεκπαίδευσης...

Είναι ανέκδοτα αυτά που λέει η κ. Κεραμέως. Και η ίδια εξάλλου, με την απόφαση να μη γίνουν οι προαγωγικές εξετάσεις και φέτος, ομολογεί ότι δεν πήγε καλά η χρονιά. Άλλωστε την επιτυχία την είδε αυτή μόνο. Γνωρίζουν καλύτερα οι γονείς, γνωρίζουν και οι εκπαιδευτικοί που έχουν δώσει τον καλύτερό τους εαυτό, χωρίς να είναι επιμορφωμένοι, χωρίς να τους έχουν δοθεί τα κατάλληλα ψηφιακά εργαλεία. Όποιος διάβασε την πρόσφατη πανελλαδική έρευνα, θα δει την πραγματική εικόνα: Το 61% των εκπαιδευτικών δηλώνει ότι η τηλεκπαίδευση είχε αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχολογία των μαθητών, το 78% ανέφερε ότι αντιμετώπισε ως και σοβαρά προβλήματα με την πλατφόρμα, το 75% ότι δεν έτυχε επιμόρφωσης, που σύμφωνα με όλους τους ειδικούς ήταν απαραίτητη προκειμένου η «σύγχρονη» τηλεκπαίδευση να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Κάτι που ο ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε από την πρώτη βδομάδα εφαρμογής της, ως αυτονόητη προϋπόθεση. Πέρα από τα παιδαγωγικά, η «δωρεάν χορηγία» της CISCO μάθαμε ότι χρεώνεται δύο και πλέον εκατομμύρια ευρώ και τα μετα-δεδομένα όσων πήραν μέρος έγιναν περιουσία της πολυεθνικής εταιρίας. Σκανδαλώδες. Δεν μηδενίζω ό,τι έγινε, η τηλεκπαίδευση ήταν αναγκαία στις συνθήκες, αλλά με ένα στα τρία παιδιά χωρίς καλή πρόσβαση οι μαθησιακές ανισότητες διευρύνθηκαν εξαιτίας της κακής εφαρμογής της. Κι αυτό γιατί στο τιμόνι βρέθηκε μια κυβέρνηση που νοιαζόταν να νομοθετεί μόνο για κολέγια και πανεπιστημιακή αστυνομία. Αυτή ήταν η ΝΔ πάντα, αν και η σημερινή ξεπερνά τον… παλιό καλό εαυτό της. Επαναλαμβάνω: είναι αναγκαίο να μην εφαρμοστεί τουλάχιστον φέτος η «λαιμητόμος - Κεραμέως» που θα κόψει χιλιάδες αποφοίτους λυκείου από τα πανεπιστήμια. Αυτό είναι σήμερα η προτεραιότητα.

"Το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να λειτουργήσει

 με φιρμάνια, αστυνομίες και συστήματα παρακολούθησης. 

Δεν αντιμετωπίζεις υπαρκτά προβλήματα 

ανοίγοντας αστυνομικά τμήματα στις πανεπιστημιουπόλεις 

και στέλνοντας μέσα εκατοντάδες ειδικούς φρουρούς. 

Λάδι στη φωτιά ρίχνεις".

Στα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας, αν και κλειστά, καταγράφονται αντιδράσεις για την εφαρμογή του ψηφισθέντος νομοσχεδίου...

Τα πανεπιστήμια είναι κλειστά επί ένα χρόνο και αυτό δεν συμβαίνει σε καμία ευρωπαϊκή χώρα στον ίδιο βαθμό. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σε βάρος των πανεπιστημίων και των φοιτητών. Θα περιμέναμε να δείξει ενεργητικότητα στο άνοιγμα των πανεπιστημίων με τα κατάλληλα υγειονομικά μέτρα, όχι να πλήττει τη δημοκρατία και τα δικαιώματα των παιδιών στη μόρφωση. Ονομάζουν «πολιτική» το να σπρώχνουν ένα παιδί να φύγει από το πανεπιστήμιο, επειδή για διάφορους λόγους, πες από προσωπική ατυχία, πες από ανωριμότητα, από κάποιο οικογενειακό ή κοινωνικό πρόβλημα, δεν έχει καταφέρει να πάρει πτυχίο στην ώρα του. Αυτό λέγεται μισανθρωπία και αδιαφορία για την κοινωνία, είναι αδυναμία κατανόησης του γεγονότος ότι η κοινωνία δεν είναι ενιαία, δεν έχουν όλοι τις ίδιες ευκολίες, τους ίδιους πόρους και την ίδια τύχη. Το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να λειτουργήσει με φιρμάνια, αστυνομίες και συστήματα παρακολούθησης. Δεν αντιμετωπίζεις υπαρκτά προβλήματα ανοίγοντας αστυνομικά τμήματα στις πανεπιστημιουπόλεις και στέλνοντας μέσα εκατοντάδες ειδικούς φρουρούς. Λάδι στη φωτιά ρίχνεις. Οι ανάγκες φύλαξης αντιμετωπίζονται σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ με υπηρεσίες που ανήκουν και απολογούνται στα πανεπιστήμια. Αυτή είναι η ορθή προσέγγιση, τελείως διαφορετική από της κυβέρνησης. Δεν αποτελεί ποτέ λύση, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, να επιβάλλεις αστυνομοκρατία, όπως έγινε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη. Όλα αυτά, είναι προϊόντα και ιδέες άγνοιας του χώρου. Όπως είναι άγνοια, να ισχυρίζεται κάποιος ότι τα πανεπιστήμια δεν έχουν για παράδειγμα εσωτερικό κανονισμό και πειθαρχικές ποινές.

Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση αφενός χαϊδεύει το κοινό που ξέρει μόνο τη ζοφερή και ψευδή εικόνα που ζωγραφίζουν τα ΜΜΕ, αφετέρου επιτίθεται στη νεολαία, θεωρώντας ότι έτσι θα αμφισβητήσει την ιδεολογία της Αριστεράς και θα εμπεδώσει τη δική της, τον νεοσυντηρητισμό. Όμως η νεολαία αντιδρά στον αυταρχισμό και την τυφλή καταστολή. Τα νομοθετήματα Χρυσοχοΐδη – Κεραμέως απέτυχαν παταγωδώς, είδατε τι έγινε με το νόμο για τις διαδηλώσεις, κουρελόχαρτο έγινε. Για αυτό και ο κ. Μητσοτάκης εμφανίστηκε σκεπτικός και φοβισμένος. Διαβάζει τώρα τις δημοσκοπήσεις στο χώρο της νεολαίας. Φαίνεται ότι τις κολακείες των φιλικών ΜΜΕ τις πίστεψαν και αυτοί οι ίδιοι και ξέχασαν προς στιγμή ότι οι κυβερνήσεις που τα έβαλαν με τη νεολαία, σύντομα τα πήραν όλα πίσω, όπως έχει δείξει η ιστορία.

Πιστεύετε δηλαδή ότι μπορεί να πάρει πίσω το νομοσχέδιο η κυβέρνηση;

Θα το σκεφτεί καλά ο κ. Χρυσοχοΐδης και ο κ. Μητσοτάκης, γιατί η πανεπιστημιακή αστυνομία θα είναι πρόξενος προβλημάτων και όχι θεσμός που θα αντιμετωπίσει προβλήματα.

Τα πανεπιστήμια ωστόσο «ταλαιπωρούνται» σε πολλές περιπτώσεις από τις παρατεταμένες καταλήψεις. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει;

Τα πανεπιστήμια ταλαιπωρούνται από την κυβερνητική πολιτική, αυτή είναι η αιτία που ξέσπασαν φοιτητικές καταλήψεις σε δυο τρία πανεπιστήμια της χώρας. Κυρίως όμως στη Θεσσαλονίκη, αφού σε άλλες πανεπιστημιουπόλεις η αντιμετώπιση των καταλήψεων ήταν διαφορετική. Αλλά αυτό θέλει γνώση, εμπειρία, κόπο και σύνεση. Δεν τα ‘χουν όλοι. Αν νομίζει κανείς ότι η λύση σε κάθε πρόβλημα είναι να στέλνεις τα ΜΑΤ, αλίμονο δεν κάνει τίποτα. Αλλού οι πρυτάνεις, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στο Δημοκρίτειο, θα τα διαβάσατε, κατάφεραν μέσα από διάλογο να αποτρέψουν κάθε πιθανότητα ζημιάς και να ολοκληρώσουν οι φοιτητές τη διαμαρτυρία τους ομαλά. Η κύρια ευθύνη πάντως είναι στην κυβέρνηση που εκβιάζει τις πανεπιστημιακές αρχές, ώστε να γίνουν συνεπιβάτες στο κλίμα της ανωμαλίας και της αστυνομοκρατίας.

Να μείνουμε στα ΑΕΙ. Ένα χρόνο εκτός πανεπιστημίων, οι φοιτητές διεκδικούν την επιστροφή τους με self tests. Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει;

Το υπουργείο δεν «σπατάλησε» τον… πολύτιμο χρόνο του, ώστε να λειτουργήσουν τουλάχιστον εργαστήρια και κλινικές. Εδώ και καιρό, φοιτητές και πανεπιστημιακοί ζητούσαν να επιστρέψουν στις σχολές τους, με υγειονομικά μέτρα. Έγινε ως τώρα κάτι; Τίποτα απολύτως. Προχθές η Ολομέλεια της Ιατρικής Κρήτης έστειλε επιστολή στον πρωθυπουργό αναδεικνύοντας επί λέξη ότι «από την αρχή της πανδημίας το υπουργείο δεν έχει δείξει το απαραίτητο ενδιαφέρον και την απαιτούμενη, για τις σημερινές συνθήκες, μέριμνα». Άλλες ήταν οι επείγουσες προτεραιότητες του υπουργείου. Η νομοθέτηση υπέρ των κολεγίων και η επιβολή μέτρων καταστολής. Ήταν βολική κιόλας η απουσία φοιτητών από τις σχολές για να τα προχωρήσουν όλα αυτά. Τώρα ζητάει από τα πανεπιστήμια να βάζουν τη βούλα τους σε πτυχία τριετών κολεγίων. Δυναμιτίζουν τον κορμό της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και χλευάζουν την προσπάθεια και το όνειρο της ελληνικής οικογένειας να σπουδάσει τα παιδιά της σε ένα καλό δημόσιο πανεπιστήμιο με κόπους και έξοδα. Γιατί, πώς να το κάνουμε; στις διεθνείς αξιολογήσεις, τα ιδιωτικά κολέγια στην Ελλάδα κατατάσσονται εκατοντάδες και χιλιάδες θέσεις χαμηλότερα από τα δημόσια πανεπιστήμια. Όσο για τα self tests, είναι επικουρικό μέτρο, με σοβαρό ποσοστό λανθασμένης ένδειξης. Ένα σχέδιο θα τα συμπεριελάμβανε, μαζί με άλλα μέτρα, τα οποία έχουν σχεδιάσει ήδη οι αρχές όλων των πανεπιστημίων. Υπάρχουν όμως κι άλλα που πρέπει να γίνουν, όπως η ενίσχυση της φοιτητικής μέριμνας, λόγω της συρρίκνωσης του οικογενειακού προϋπολογισμού εξαιτίας της πανδημίας. Πολλά παιδιά δεν θα έχουν τα μέσα να επιστρέψουν στις σχολές τους.

Κάνοντας απολογισμό στο ζήτημα της ανωτατοποίησης των ΤΕΙ, στην οποία είχε προχωρήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, πως αποτιμάτε την κατάσταση και πως σχολιάζετε την πρόθεση της κυβέρνησης να επαναφέρει την τεχνολογική ανώτατη εκπαίδευση;

Ήταν μια διαδικασία αναβάθμισης της τεχνολογικής εκπαίδευσης, που ξεκίνησε επί των ημερών μας και προφανώς δεν θα ολοκληρωνόταν σε ένα χρόνο. Υπήρχε σχέδιο, με προσλήψεις πανεπιστημιακών καθηγητών, επενδύσεις σε εργαστήρια και άλλα. Απέναντι σε αυτό, μην γελιέστε, δεν είναι η επανασύσταση των ΤΕΙ, αλλά το σπρώξιμο των αποφοίτων της Γ’ Γυμνασίου σε πρώιμη κατάρτιση και ανήλικη εργασία. Ο στόχος τους είναι να σπουδάζουν λιγότεροι, ώστε τα λαϊκά στρώματα να διεκδικούν με τη σειρά τους λιγότερα και να έχουν μικρότερη αυτοπεποίθηση. Ο καπιταλισμός αλλάζει, αλλά η σημερινή ΝΔ έχει μείνει κολλημένη στις χαμηλές αμοιβές και τα ανύπαρκτα εργασιακά δικαιώματα, που μαζί με τα κέρδη των επιχειρήσεων αυξάνουν -δήθεν- τις επενδύσεις. Μιλούν με σχήματα του Μεσοπολέμου.

Δεν το λέμε εμείς, μόνο. Η βασική κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι να υπάρχει ενιαία τριτοβάθμια εκπαίδευση και ποσοστό άνω του 40% των νέων να έχουν πανεπιστημιακό πτυχίο. Αυτό επιδιώκει να εξουδετερώσει σήμερα η κυβέρνηση με τα σχέδιά της για τα ΤΕΙ. Έχουν απέχθεια να βλέπουν νέους από όλα τα κοινωνικά στρώματα να σπουδάζουν σε υψηλής ποιότητας δημόσια πανεπιστήμια, όπως επιβάλλει το Σύνταγμα. Εδώ και 20 χρόνια ονειρεύονται να καταργήσουν το άρθρο 16 του Συντάγματος του '75 και επειδή δεν το πέτυχαν, τώρα προσπαθούν να φέρουν τα αναγνωρισμένα κολέγια από την πίσω πόρτα. Δεν πιστεύω ότι θα το πετύχουν. Εκατοντάδες χιλιάδες νέοι θα αντιταχθούν στα σχέδιά τους -ως προς αυτό να είστε σίγουρη.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 25 Απριλίου 2021