Τη δυνατότητα αυτόματης εποπτείας γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση UAVs/drones παρέχει το καινοτόμο και πρωτότυπο έργο που ολοκλήρωσε πριν από μερικές ημέρες το τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με τρεις ακόμα κρατικούς και ιδιωτικούς φορείς .

Ο Γιάννης Παπαευσταθίου, καθηγητής του τμήματος και επιστημονικός υπεύθυνος του έργου για το ΑΠΘ, περιγράφει στη «ΜτΚ» πως οι πρακτικές που χρησιμοποιούνται έως τώρα για την επιθεώρηση των εναέριων γραμμών μεταφοράς ενέργειας, παρέχουν χαμηλή ακρίβεια των αποτελεσμάτων, έχουν μεγάλο κόστος λόγω της χρήσης πολλαπλών οχημάτων και εξειδικευμένου προσωπικού για να γίνει ο σχετικός έλεγχος των γραμμών, και σε περιπτώσεις όπου κρίνεται απαραίτητη η επαφή του προσωπικού με τους ηλεκτροφόρους αγωγούς υπάρχει πάντα η πιθανότητα να τεθεί σε κίνδυνο το ανθρώπινο δυναμικό.

Λύση για τα δύσβατα σημεία

«Μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα εποπτεύουν τις γραμμές μεταφοράς ενέργειας ρεύματος. Η ιδέα και η ανάγκη ανέκυψε διότι πολλές από αυτές τις γραμμές βρίσκονται σε δύσβατα σημεία και χρειάζονται εποπτεία σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ο έλεγχος σήμερα γίνεται από ειδικά συνεργεία, με κατάλληλα οχήματα ενώ υπάρχουν και σημεία στα οποία δεν μπορούν να προσεγγιστούν παρά μόνον με τα πόδια. Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα κατασκευάσαμε δύο drones εκ των οποίων το ένα έχει τη δυνατότητα να πετά και σε κακές καιρικές συνθήκες και το δεύτερο επεξεργάζεται όλες τις πληροφορίες και τα δεδομένα αυτόματα», εξηγεί για το καινοτόμο αυτό έργο ο κ. Παπαευσταθίου. Περιγράφει πως είναι σημαντικό να υπάρχει drone που αντέχει σε βροχή και ισχυρούς ανέμους καθώς τότε σημειώνονται και οι περισσότερες βλάβες των γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Τα στοιχεία συλλέγονται μέσω οπτικών και θερμικών καμερών. Το δεύτερο «έξυπνο» drone είναι αποτέλεσμα εκτενέστερης έρευνας και ανάπτυξης και σύμφωνα με τον κ. Παπαευσταθίου, «αυτόματα καταλαβαίνει ότι υπάρχουν προβλήματα στις γραμμές και ενημερώνει τον χρήστη ότι για παράδειγμα μπορεί να έχει κοπεί ένα καλώδιο ή ένας απομονωτής να έχει ζεσταθεί οπότε σύντομα θα υπάρξει πρόβλημα στο δίκτυο. Όλα αυτά γίνονται με αυτόματο τρόπο πάνω στο μη επανδρωμένο αεροσκάφος χωρίς να χρειάζεται να γίνει κάποια ενέργεια χειροκίνητα».

Το έργο

Στο συγκεκριμένο έργο, φορέας διαχείρισης είναι η ΔΕΔΔΗΕ και συμμετέχουν το ΑΠΘ, το Πολυτεχνείο Κρήτης και η εταιρία GeoSense με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Όπως εξηγεί ο κ. Παπαευσταθίου, η ομάδα του ΑΠΘ ασχολήθηκε με την επεξεργασία των δεδομένων που προέρχονται από τις θερμικές και οπτικές κάμερες, πάνω στο drone, σε πραγματικό χρόνο. Σκοπός του έργου είναι να υπάρχει μεν ένας χρήστης, ο οποίος ωστόσο δεν θα χρειάζεται να κάνει τίποτα περισσότερο από το να παρακολουθεί ότι όντως το drone βρίσκεται στον αέρα. «Ήδη έχουν εκπαιδευτεί υπάλληλοι της ΔΕΔΔΗΕ για να χειρίζονται τα συγκεκριμένα drones τα οποία είναι μεγάλα σε μέγεθος, ζυγίζουν 10 κιλά. Μόλις ολοκληρωθεί μία χαρτογράφηση των πυλώνων της ΔΕΔΔΗΕ (έργο ανεξάρτητο που εκπονεί η ΔΕΔΔΕΗ) τα drones θα μπορούν αυτόματα να πετούν πάνω από συγκεκριμένους πυλώνες ώστε να γίνονται οι έλεγχοι χωρίς να χρειάζεται ανθρώπινο δυναμικό στο πεδίο», εξηγεί. Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης-ΕΤΠΑ) και από εθνικούς πόρους μέσω του ΕΠ Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ), στο πλαίσιο της Δράσης «ΕΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ» (ΕΣΠΑ 2014-2020). Τα drones έχουν δοκιμαστεί πιλοτικά σε γραμμές στα Χανιά, όπου η ΔΕΔΔΗΕ προκάλεσε τεχνητά προβλήματα στις γραμμές και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη τα εντόπισαν άμεσα και με ακρίβεια. Τέλος, ο κ. Παπαευσταθίου εξηγεί ότι τα drones «θα μπορούν να αποτρέψουν πιθανές πυρκαγιές που προκαλούνται από τα καλώδια καθώς η θερμική κάμερα θα δει ότι κάτι θερμαίνεται και υπάρχει περίπτωση να κοπεί και να ειδοποιήσει πριν βρεθεί το καλώδιο στο έδαφος. Πολλές πυρκαγιές προκαλούνται από καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος που κόβονται και γίνεται ανάφλεξη στο έδαφος».