ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μυρτώ Αλικάκη: Πρέπει ως λαός να δούμε τη σχέση μας με την ευθύνη

Η γνωστή ηθοποιός που κατακτάται από τον «Θεό της Σφαγής» μιλά στη «ΜτΚ» για τον φανατισμό που γεννά τη βία και την ευθύνη που συνεχώς αναζητούμε στους άλλους

 13/03/2022 21:33

Μυρτώ Αλικάκη: Πρέπει ως λαός να δούμε τη σχέση μας με την ευθύνη

Βιολέτα Φωτιάδη

Ένας μικρός τσακωμός ανάμεσα σε δύο 11χρονα παιδιά θα πυροδοτήσει έναν τεράστιο καυγά μεταξύ των μεγάλων παιδιών που λέγονται γονείς. Παρά τις προσπάθειες για πολιτισμένη συζήτηση και επίλυση του θέματος, οι τέσσερις γονείς χάνουν σταδιακά την ψυχραιμία τους, γελοιοποιούνται, γίνονται έρμαια των ορμών τους και των ταπεινών ενστίκτων τους και τελικά κατακτούνται από τον «Θεό της Σφαγής».

Το πολυβραβευμένο έργο της Γιασμίνας Ρεζά, θέτει επί σκηνής ζητήματα όπως η γονεϊκότητα, η συναισθηματική ωρίμανση και τα ερεθίσματα που πυροδοτούν τη βία. Ανάμεσα στους τέσσερις «ενήλικες» που συνθέτουν αυτή την τραγελαφική συνάντηση που παρακολουθούμε βρίσκεται και η Μυρτώ Αλικάκη, η οποία εξηγεί πως το έργο μάς δείχνει, μεταξύ άλλων, «πόσο δύσκολο είναι να διαχωρίζουμε τη θέση μας από τα παιδιά».

«Η παράσταση δείχνει κάτι που αφορά την βαθιά φύση του τι σημαίνει να είσαι γονιός και προσωπικά με έχει απασχολήσει πολύ το αν τα παιδιά είναι προέκταση του εαυτού μας. Είναι πάντα επίκαιρο αυτό το έργο γιατί δεν υπάρχει κάποιο σοβαρό ζήτημα που δεν αγγίζει. Διανύουμε μία περίοδο που υπάρχει η αίσθηση ότι ο κόσμος έχει παραδοθεί στη βία αλλά πιστεύω ότι το φαινόμενο είναι παγκόσμιο. O κόσμος είναι πιεσμένος, σε όλα τα μέτωπα και για πολύ καιρό. Το κλείσιμο στο σπίτι, η οικονομική ανασφάλεια και η κατάρρευση πολλών αξιών κάνουν την πίεση να είναι πιο έντονη από κάθε άλλη φορά», αναφέρει η ηθοποιός.

«Ίσως κάποια στιγμή να μην μπορούμε να τιθασεύσουμε το τέρας της σφαγής»

Η συναισθηματική ωρίμανση που θα έπρεπε να έρχεται με την ηλικία αλλά τελικά έρχεται -αν έρθει ποτέ- κατά το δοκούν είναι ακόμα ένα ζήτημα που εξετάζει η μαύρη κωμωδία της Ρεζά. «Το ότι ένας άνθρωπος έχει ενηλικιωθεί σωματικά δεν σημαίνει ότι έχει ενηλικιωθεί και ψυχικά. Πολύ συχνά είναι δύο πράγματα που δεν συνδέονται. Αυτό σίγουρα δεν οφείλεται στην έλλειψη μόρφωσης», τονίζει η κ. Αλικάκη και συμπληρώνει πως: «Συναντάς ανθρώπους που μπορεί να είναι χαμηλού μορφωτικού επιπέδου αλλά με απίστευτη συναισθηματική νοημοσύνη και ευγένεια και τρόπους και συναντάς και ανθρώπους που νομίζουν ότι ανήκουν σε ανώτερα κοινωνικά στρώματα και είναι χειρότεροι από οτιδήποτε άλλο. Επίσης το να συμπεριφέρεσαι με μία φαινομενική ευγένεια δεν σημαίνει ότι είσαι και ουσιαστικά ευγενικός».

Ζώντας σε μία εποχή που ο καθένας μας δοκιμάζει καθημερινά τα όρια της ψυχραιμίας του και βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στο προσωπικό του mental breakdown είναι πολύ εύκολο να κατακτηθούμε και εμείς οι ίδιοι από τον «Θεό της Σφαγής». Το θέμα, για την ηθοποιό, είναι το ερέθισμα που πυροδοτεί το οποιοδήποτε ξέσπασμα καθώς, όπως λέει, «δεν γίνεται να βγαίνουμε εκτός εαυτού με το παραμικρό»:

«Στη ζωή του κάθε ανθρώπου θα έρθει κάποια στιγμή που ίσως δεν μπορέσει να τιθασεύσει το τέρας της σφαγής που όλοι μπορεί να κρύβουμε μέσα μας. Το θέμα είναι πόσο σοβαρό είναι το ερέθισμα. Το να χάσεις την ψυχραιμία σου λόγω μίας φορτισμένης κατάστασης μπορούμε να πούμε, σε ένα βαθμό, ότι είναι κατανοητό και ανθρώπινο. Όταν όμως η βία συνδέεται συστηματικά με ιδεολογίες και με φανατισμό είναι κάτι πολύ πιο σοβαρό. Νιώθεις την ανάγκη να υπερασπιστεί τυφλά αυτό που πιστεύεις απέναντι σε φανταστικούς εχθρούς και αυτό σε κάνει επικίνδυνο. Όλα αυτά τα φαινόμενα της βίας, του φανατισμού κ.λπ. δεν είναι καινούρια. Όμως είμαστε σε μία περίοδο που ο κόσμος νιώθει ότι βρίσκεται στο κενό και ψάχνει κάπου να ακουμπήσει. Εκεί έρχεται ο φανατισμός και βρίσκει πρόσφορο έδαφος».

Πριν το θυμό όμως ήρθε η άρνηση. Η μαεστρία με την οποία συνηθίζουμε να αποποιούμαστε των ευθυνών μας και να φορτώνουμε τα λάθη μας στους άλλους δημιουργεί το κατάλληλο κλίμα για να ανθίσει η βία.

«Πρέπει ως λαός να δούμε τη σχέση μας με την ευθύνη. Όταν κάτι δεν πάει καλά στον τόπο μας είναι πολύ εύκολο να κατηγορήσουμε κάτι πέρα από εμάς και αυτό είναι κάτι προσφιλές στον ελληνικό λαό. Η βία πατάει σε στο ότι ο άλλος φταίει για αυτό που συμβαίνει και εκεί θα εκτονώσω την οργή και την επιθετικότητά μου. Αν είναι να βγάλουμε την επιθετικότητά μας κάπου ας την “βγάλουμε” με τη μορφή μίας διαμαρτυρίας απέναντι σε κάτι και όχι μετατρέποντας σε σάκο του μποξ άλλες κοινωνικές ομάδες», λέει η ηθοποιός.

Τέλος εποχής;

Πέραν των θεατρικών δραστηριοτήτων της η Μυρτώ Αλικάκη έχει πρωταγωνιστήσει και εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια σε τηλεοπτικές σειρές που μας αποδεικνύουν πως η τηλεόραση γυρίζει σελίδα στην ιστορία των τηλεοπτικών προγραμμάτων τόσο στην αισθητική και τη σκηνοθεσία όσο και τη μυθοπλασία. Το «Έτερος Εγώ», η «Καρτ Ποστάλ» και ο «Σιωπηλός Δρόμος» είναι μερικές από τις λεγόμενες new age σειρές που θυμίζουν περισσότερο πλατφόρμα και λιγότερο τηλεόραση και δημιούργησαν νέες νόρμες σηματοδοτώντας μία νέα εποχή.

«Οι Έλληνες πάντα αντιγράφουμε κάπως αυτό που γίνεται στο εξωτερικό και δεν το λέω ως κάτι κακό απαραίτητα. Η εξέλιξη στην εικόνα και η νέα αίσθηση που υπάρχει στις σειρές αφορά και την τεχνολογία. Έχουμε τελείως διαφορετικά μέσα συγκριτικά με παλαιότερα και επίσης είναι και οι παραγωγές διαφορετικές. Είτε πρόκειται για μεγαλύτερες παραγωγές που είναι γυρισμένες σε φυσικούς χώρους είτε πρόκειται για μικρότερες που είναι σε στούντιο η αισθητική είναι πολύ ανεβασμένη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Έχουν μεγαλύτερη επαφή με την πραγματικότητα. Παλαιότερα ο θεατής ένιωθε ότι ο κόσμος της τηλεόρασης ήταν κάτι άλλο από την πραγματική ζωή ενώ τώρα οι παραγωγές είναι τέτοιες που πλησιάζουν την καθημερινότητα του κόσμου», σημειώνει η ηθοποιός.

Παρόλα αυτά, και η ίδια θα θυμηθεί και θα παραδεχθεί πως σειρές όπως τα «Υπέροχα Πλάσματα» ίσως να εξαιρούνται από εκείνες που είχαν απόσταση από την καθημερινή ζωή των τηλεθεατών. Συγκεκριμένα η αναπαράσταση των περιπετειών των τριαντάρηδων εκείνης της εποχής ήταν το ατού των «Υπέροχων Πλασμάτων» και για αυτό το λόγο η σειρά καθιερώθηκε ως μία από τις πιο δημοφιλείς του καιρού της και όχι μόνο:

«Τα ‘Υπέροχα Πλάσματα’ από άποψη αισθητικής και κινηματογράφησης ήταν μία εξαίρεση για τις σειρές της εποχής τους. Ήταν πολύ προσεγμένη, σύγχρονη και θα μπορούσε να είναι ένα ντοκουμέντο για τη δεκαετία στην οποία γυρίστηκαν. Αποτυπώνουν την αίσθηση των 30αριδων της Αθήνας εκείνης της εποχής», καταλήγει η κ. Αλικάκη.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

«O Θεός της Σφαγής»

Θέατρο Φαργκάνη (Αγίου Παντελεήμονος 10 -πλησίον Καμάρας- τηλ.: 2310 208 007)

Παραστάσεις: Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή έως τις 20 Μαρτίου 2022

Προπώληση εισιτηρίων: viva.gr & Ταμείο Θεάτρου

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 13.02.2022

Ένας μικρός τσακωμός ανάμεσα σε δύο 11χρονα παιδιά θα πυροδοτήσει έναν τεράστιο καυγά μεταξύ των μεγάλων παιδιών που λέγονται γονείς. Παρά τις προσπάθειες για πολιτισμένη συζήτηση και επίλυση του θέματος, οι τέσσερις γονείς χάνουν σταδιακά την ψυχραιμία τους, γελοιοποιούνται, γίνονται έρμαια των ορμών τους και των ταπεινών ενστίκτων τους και τελικά κατακτούνται από τον «Θεό της Σφαγής».

Το πολυβραβευμένο έργο της Γιασμίνας Ρεζά, θέτει επί σκηνής ζητήματα όπως η γονεϊκότητα, η συναισθηματική ωρίμανση και τα ερεθίσματα που πυροδοτούν τη βία. Ανάμεσα στους τέσσερις «ενήλικες» που συνθέτουν αυτή την τραγελαφική συνάντηση που παρακολουθούμε βρίσκεται και η Μυρτώ Αλικάκη, η οποία εξηγεί πως το έργο μάς δείχνει, μεταξύ άλλων, «πόσο δύσκολο είναι να διαχωρίζουμε τη θέση μας από τα παιδιά».

«Η παράσταση δείχνει κάτι που αφορά την βαθιά φύση του τι σημαίνει να είσαι γονιός και προσωπικά με έχει απασχολήσει πολύ το αν τα παιδιά είναι προέκταση του εαυτού μας. Είναι πάντα επίκαιρο αυτό το έργο γιατί δεν υπάρχει κάποιο σοβαρό ζήτημα που δεν αγγίζει. Διανύουμε μία περίοδο που υπάρχει η αίσθηση ότι ο κόσμος έχει παραδοθεί στη βία αλλά πιστεύω ότι το φαινόμενο είναι παγκόσμιο. O κόσμος είναι πιεσμένος, σε όλα τα μέτωπα και για πολύ καιρό. Το κλείσιμο στο σπίτι, η οικονομική ανασφάλεια και η κατάρρευση πολλών αξιών κάνουν την πίεση να είναι πιο έντονη από κάθε άλλη φορά», αναφέρει η ηθοποιός.

«Ίσως κάποια στιγμή να μην μπορούμε να τιθασεύσουμε το τέρας της σφαγής»

Η συναισθηματική ωρίμανση που θα έπρεπε να έρχεται με την ηλικία αλλά τελικά έρχεται -αν έρθει ποτέ- κατά το δοκούν είναι ακόμα ένα ζήτημα που εξετάζει η μαύρη κωμωδία της Ρεζά. «Το ότι ένας άνθρωπος έχει ενηλικιωθεί σωματικά δεν σημαίνει ότι έχει ενηλικιωθεί και ψυχικά. Πολύ συχνά είναι δύο πράγματα που δεν συνδέονται. Αυτό σίγουρα δεν οφείλεται στην έλλειψη μόρφωσης», τονίζει η κ. Αλικάκη και συμπληρώνει πως: «Συναντάς ανθρώπους που μπορεί να είναι χαμηλού μορφωτικού επιπέδου αλλά με απίστευτη συναισθηματική νοημοσύνη και ευγένεια και τρόπους και συναντάς και ανθρώπους που νομίζουν ότι ανήκουν σε ανώτερα κοινωνικά στρώματα και είναι χειρότεροι από οτιδήποτε άλλο. Επίσης το να συμπεριφέρεσαι με μία φαινομενική ευγένεια δεν σημαίνει ότι είσαι και ουσιαστικά ευγενικός».

Ζώντας σε μία εποχή που ο καθένας μας δοκιμάζει καθημερινά τα όρια της ψυχραιμίας του και βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στο προσωπικό του mental breakdown είναι πολύ εύκολο να κατακτηθούμε και εμείς οι ίδιοι από τον «Θεό της Σφαγής». Το θέμα, για την ηθοποιό, είναι το ερέθισμα που πυροδοτεί το οποιοδήποτε ξέσπασμα καθώς, όπως λέει, «δεν γίνεται να βγαίνουμε εκτός εαυτού με το παραμικρό»:

«Στη ζωή του κάθε ανθρώπου θα έρθει κάποια στιγμή που ίσως δεν μπορέσει να τιθασεύσει το τέρας της σφαγής που όλοι μπορεί να κρύβουμε μέσα μας. Το θέμα είναι πόσο σοβαρό είναι το ερέθισμα. Το να χάσεις την ψυχραιμία σου λόγω μίας φορτισμένης κατάστασης μπορούμε να πούμε, σε ένα βαθμό, ότι είναι κατανοητό και ανθρώπινο. Όταν όμως η βία συνδέεται συστηματικά με ιδεολογίες και με φανατισμό είναι κάτι πολύ πιο σοβαρό. Νιώθεις την ανάγκη να υπερασπιστεί τυφλά αυτό που πιστεύεις απέναντι σε φανταστικούς εχθρούς και αυτό σε κάνει επικίνδυνο. Όλα αυτά τα φαινόμενα της βίας, του φανατισμού κ.λπ. δεν είναι καινούρια. Όμως είμαστε σε μία περίοδο που ο κόσμος νιώθει ότι βρίσκεται στο κενό και ψάχνει κάπου να ακουμπήσει. Εκεί έρχεται ο φανατισμός και βρίσκει πρόσφορο έδαφος».

Πριν το θυμό όμως ήρθε η άρνηση. Η μαεστρία με την οποία συνηθίζουμε να αποποιούμαστε των ευθυνών μας και να φορτώνουμε τα λάθη μας στους άλλους δημιουργεί το κατάλληλο κλίμα για να ανθίσει η βία.

«Πρέπει ως λαός να δούμε τη σχέση μας με την ευθύνη. Όταν κάτι δεν πάει καλά στον τόπο μας είναι πολύ εύκολο να κατηγορήσουμε κάτι πέρα από εμάς και αυτό είναι κάτι προσφιλές στον ελληνικό λαό. Η βία πατάει σε στο ότι ο άλλος φταίει για αυτό που συμβαίνει και εκεί θα εκτονώσω την οργή και την επιθετικότητά μου. Αν είναι να βγάλουμε την επιθετικότητά μας κάπου ας την “βγάλουμε” με τη μορφή μίας διαμαρτυρίας απέναντι σε κάτι και όχι μετατρέποντας σε σάκο του μποξ άλλες κοινωνικές ομάδες», λέει η ηθοποιός.

Τέλος εποχής;

Πέραν των θεατρικών δραστηριοτήτων της η Μυρτώ Αλικάκη έχει πρωταγωνιστήσει και εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια σε τηλεοπτικές σειρές που μας αποδεικνύουν πως η τηλεόραση γυρίζει σελίδα στην ιστορία των τηλεοπτικών προγραμμάτων τόσο στην αισθητική και τη σκηνοθεσία όσο και τη μυθοπλασία. Το «Έτερος Εγώ», η «Καρτ Ποστάλ» και ο «Σιωπηλός Δρόμος» είναι μερικές από τις λεγόμενες new age σειρές που θυμίζουν περισσότερο πλατφόρμα και λιγότερο τηλεόραση και δημιούργησαν νέες νόρμες σηματοδοτώντας μία νέα εποχή.

«Οι Έλληνες πάντα αντιγράφουμε κάπως αυτό που γίνεται στο εξωτερικό και δεν το λέω ως κάτι κακό απαραίτητα. Η εξέλιξη στην εικόνα και η νέα αίσθηση που υπάρχει στις σειρές αφορά και την τεχνολογία. Έχουμε τελείως διαφορετικά μέσα συγκριτικά με παλαιότερα και επίσης είναι και οι παραγωγές διαφορετικές. Είτε πρόκειται για μεγαλύτερες παραγωγές που είναι γυρισμένες σε φυσικούς χώρους είτε πρόκειται για μικρότερες που είναι σε στούντιο η αισθητική είναι πολύ ανεβασμένη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Έχουν μεγαλύτερη επαφή με την πραγματικότητα. Παλαιότερα ο θεατής ένιωθε ότι ο κόσμος της τηλεόρασης ήταν κάτι άλλο από την πραγματική ζωή ενώ τώρα οι παραγωγές είναι τέτοιες που πλησιάζουν την καθημερινότητα του κόσμου», σημειώνει η ηθοποιός.

Παρόλα αυτά, και η ίδια θα θυμηθεί και θα παραδεχθεί πως σειρές όπως τα «Υπέροχα Πλάσματα» ίσως να εξαιρούνται από εκείνες που είχαν απόσταση από την καθημερινή ζωή των τηλεθεατών. Συγκεκριμένα η αναπαράσταση των περιπετειών των τριαντάρηδων εκείνης της εποχής ήταν το ατού των «Υπέροχων Πλασμάτων» και για αυτό το λόγο η σειρά καθιερώθηκε ως μία από τις πιο δημοφιλείς του καιρού της και όχι μόνο:

«Τα ‘Υπέροχα Πλάσματα’ από άποψη αισθητικής και κινηματογράφησης ήταν μία εξαίρεση για τις σειρές της εποχής τους. Ήταν πολύ προσεγμένη, σύγχρονη και θα μπορούσε να είναι ένα ντοκουμέντο για τη δεκαετία στην οποία γυρίστηκαν. Αποτυπώνουν την αίσθηση των 30αριδων της Αθήνας εκείνης της εποχής», καταλήγει η κ. Αλικάκη.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

«O Θεός της Σφαγής»

Θέατρο Φαργκάνη (Αγίου Παντελεήμονος 10 -πλησίον Καμάρας- τηλ.: 2310 208 007)

Παραστάσεις: Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή έως τις 20 Μαρτίου 2022

Προπώληση εισιτηρίων: viva.gr & Ταμείο Θεάτρου

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 13.02.2022

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία