Της Μελίνας Δερμεντζοπούλου

Αντιπεριφερειάρχη Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Η δυτική Θεσσαλονίκη, μία αδικημένη διαχρονικά αναπτυξιακά περιοχή του πολεοδομικού συγκροτήματος, προβάλλεται πλέον καθημερινά στην επικαιρότητα ως ένας δυναμικά εξελισσόμενος τόπος.

Σε μία περιοχή όπου έχει συντελεστεί σημαντική μετακίνηση πληθυσμού για οικονομικούς κυρίως λόγους, παρατηρούμε πολλές και σημαντικές παρεμβάσεις. Επίσης όμως παρατηρείται ότι στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έχουν τα χαρακτηριστικά ενός ενιαίου σχεδιασμού.

Και εδώ προκύπτουν οι προκλήσεις για τη δυτική Θεσσαλονίκη και τους ανθρώπους της. Οι προκλήσεις για να μην οδηγηθούμε σε μία περιοχή που αναπτύσσεται αλλά οι κάτοικοί της μένουν καθηλωμένοι.

Εξαιτίας των ως άνω συνθηκών κρίνεται ως ύψιστη προτεραιότητα η χάραξη και η υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης κοινωνικής πολιτικής, δηλαδή του συνόλου των μορφών και των μεθόδων κοινωνικής δράσης που υλοποιούνται μέσω της λήψης προληπτικών και διαρθρωτικών μέτρων με στόχο τον περιορισμό των ανισοτήτων και την ευημερία εντός της κοινωνίας.

Στην περίοδο που διανύουμε, οι πολιτικές λιτότητας που ακολούθησαν την μακροχρόνια ύφεση και την δημοσιονομική προσαρμογή, έχουν θέσει υπό δοκιμασία, τις αντοχές της κοινωνικής πολιτικής, τόσο της κεντρικής όσο και της περιφερειακής. Οι κοινωνικές ανάγκες αυξάνονται, οι διαθέσιμοι πόροι για κοινωνική πολιτική έχουν περιοριστεί.

Παρά τη δύσκολη συγκυρία, σε περιφερειακό επίπεδο αναλήφθηκαν και υλοποιούνται μία σειρά από παρεμβάσεις που συμβάλουν στην ύφανση του πλέγματος κοινωνικής προστασίας και συγκεκριμένα στην διασφάλιση της κάλυψης των πρωτογενών αναγκών των κατοίκων, σίτιση, υγεία, ασφάλεια, στέγη, και των δευτερογενών αναγκών του πολίτη, όπως εκπαίδευση, υγιές κοινωνικό περιβάλλον, κουλτούρα-στάση ζωής ατόμων, κοινωνική συνύπαρξη, στήριξη οικογένειας - ΑμεΑ - κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων - προσφύγων , ψυχαγωγία κ.λπ.

Όσο εκτυλίσσονται στην περιοχή οι παρεμβάσεις στις υποδομές, στην εξυγίανση της περιβάλλοντος και οι υπόλοιπες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, ο μεγάλος στόχος και το κύριο μέλημα εντοπίζεται στον μη μείνει κανένας συνάνθρωπός μας μόνος.

Προς αυτήν την κατεύθυνση παραμένει ενεργό το πρόγραμμα του Ταμείου Επισιτιστικής Βοήθειας Απόρων για τη δυτική Θεσσαλονίκη με τη συστηματική διανομή και εξασφάλιση τροφίμων, βρεφικής τροφής, βασικών ειδών ατομικής υγιεινής και ειδών οικιακής καθαριότητας για τις οικογένειες της δυτικής Θεσσαλονίκης που αποδεδειγμένα το έχουν ανάγκη, καθώς κριτήριο είναι να είναι δικαιούχοι του ΚΕΑ. Για την περίοδο 2020-2021 οι δικαιούχοι έφτασαν να αριθμούν τους 24.816.

Περαιτέρω, η περιοχή καλύπτεται από δομές κοινωνικής ένταξης που λειτουργούν από τους Δήμους, πολλές από αυτές με τη στήριξη της Περιφέρειας όπως Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων, Δημοτικά Ιατρεία για ευπαθείς ομάδες, Κοινωνικά Παντοπωλεία, Κοινωνικά Φαρμακεία, Συμβουλευτικά Κέντρα και Ξενώνες Κακοποιημένων Γυναικών και Οικογένειας, Κέντρα Κοινότητας, Υπνωτήριο Αστέγων.

Επιπλέον μέσα από τις δομές αυτές αλλά και με ειδικά προγράμματα γίνεται στοχευμένη προσπάθεια για τους ηλικιωμένους και την υποστήριξη αυτόνομης διαβίωσής τους και ενίσχυση των υπηρεσιών υγείας και φροντίδας μέσω του δικτύου παροχής υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας.

Η πραγματικότητα είναι ότι ο σχεδιασμός ειδικά στις δομές που λειτουργούν σε επίπεδο Δήμων θα είχε βέλτιστα αποτελέσματα εάν ήταν κεντρικός και ακριβώς αυτή η προσπάθεια γίνεται, να μπορέσουμε δηλαδή σε περιφερειακό επίπεδο να πετύχουμε μια ισόρροπη και οριζόντια κάλυψη των αναγκών στην περιοχή αυτή που εμφανίζει μεγαλύτερη συγκέντρωση ευάλωτου πληθυσμού.

Παράλληλα, συγκεκριμένος σχεδιασμός γίνεται για την κάλυψη της αναπηρίας με τη χρηματοδότηση δομών που καλύπτουν την αναπηρία, κέντρων διημέρευσης ημερήσιας φροντίδας ατόμων με αναπηρία, στεγών υποστηριζόμενης διαβίωσης, προμήθεια οχημάτων εξυπηρέτησης ΑμεΑ.

Το ίδιο ισχύει και με την χρηματοδότηση δομών για την παιδική προστασία, τη φροντίδα ανήλικων κακοποιημένων παιδιών, την υποστήριξη του συστήματος απομάκρυνσης των παιδιών από το επικίνδυνο περιβάλλον. Στον τομέα της παιδικής προστασίας επιχειρούμε ακόμα περισσότερα προληπτικά μέτρα με προγράμματα παρέμβασης για εφήβους και νέους που εντοπίζονται με προβληματική χρήση νόμιμων και παράνομων ουσιών και εξαρτητικών συμπεριφορών αλλά και την φροντίδα, την πρόληψη και την καταπολέμηση του αποκλεισμού των παιδιών.

Καθώς στην περιοχή είναι συγκεντρωμένοι και πληθυσμοί Ρομά δίνεται ειδικό βάρος στην υιοθέτηση πολιτικών και παρεμβάσεων με σκοπό την προώθηση της ισότητας των ευκαιριών και την κοινωνικοοικονομική ενσωμάτωση των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, όπως η χρηματοδότηση παραρτημάτων Ρομά στα κέντρα Κοινότητας των Δήμων, προγράμματα εκμάθησης ελληνικής γλώσσας και ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων. Επιπλέον υλοποιούνται ενέργειες εντός των περιφερειακών αρμοδιοτήτων για τη διασφάλιση των συνθηκών δημόσιας υγείας για την περιοχή όπου εντοπίζεται κίνδυνος.

Το σύνολο των ενεργειών σε επίπεδο κοινωνικής πολιτικής στα όρια της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και σε ειδικότερες ομάδες στόχους, είτε γεωγραφικά είτε με άλλα χαρακτηριστικά, υποστηρίζεται από το Περιφερειακό Παρατηρητήριο Κοινωνικής Ένταξης. Έναν μηχανισμό που διαπιστώνει τις κοινωνικές ανάγκες των πολιτών, εντοπίζει τα κενά και βοηθά στη χάραξη πολιτικών κοινωνικής ένταξης και συνοχής αλλά και στην παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής τους με διαφάνεια και αποδοτικότητα.

Απώτερος στόχος των παρεμβάσεων τόσο στη δυτική Θεσσαλονίκη, όσο και στο σύνολο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας είναι η σταδιακή απεξάρτηση των εξυπηρετούμενων από τις δημόσιες παροχές και η αποκατάσταση της αυτοδυναμίας τους και του αυτοσεβασμού τους. Για τους επωφελούμενους, που είναι ικανοί και διαθέσιμοι προς εργασία, η απεξάρτηση να επιτευχθεί μέσω της σταδιακής επανένταξης στην αγορά εργασίας, ενώ για τους υπόλοιπους η απεξάρτηση να επιτευχθεί μέσω της κοινωνικής συμμετοχής και της διασύνδεσής τους με φορείς που παρέχουν φροντίδα κατάλληλη για τις ανάγκες τους.

Η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει η δυτική Θεσσαλονίκη είναι όλες οι αναπτυξιακές παρεμβάσεις να ολοκληρωθούν όσο το δυνατόν συντομότερα και ο σχεδιασμός τους να έχει μία ολοκληρωμένη προσέγγιση με προσανατολισμό τον άνθρωπο και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της δυτικής Θεσσαλονίκης αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας συνεχίζει να εφαρμόζει ένα πλέγμα πολιτικών που εξασφαλίζει ένα σύγχρονο πολυεπίπεδο δίχτυ ασφαλείας για όλους τους συμπολίτες μας.

*Δημοσιεύθηκε στην ειδική έκδοση της "ΜτΚ" για τη Δυτική Θεσσαλονίκη, στις 03.07.2022