29/03/2020 22:31
Του Στέφανου Μαχτσίρα
Πολυσυζητημένο μέτρο για τα εργασιακά αποτελεί η κυβερνητική ενθάρρυνση της μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης στις πληττόμενες επιχειρήσεις για τους επόμενους 6 μήνες. Η ΠΝΠ δεν ξεκαθαρίζει αν το μέτρο αφορά όλες τις επιχειρήσεις ή μόνο αυτές που πλήττονται και παραπέμπει σε «υπουργική απόφαση». Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Εργασίας, μετά τον σάλο που ξέσπασε, η υπουργική απόφαση προβλέπει πως η επίμαχη διάταξη θα αφορά μόνο τις πληττόμενες επιχειρήσεις και το χρονικό διάστημα εφαρμογής του δεν θα επεκταθεί πέραν των 3 μηνών ή και λιγότερο.
Μπορεί φαινομενικά το μέτρο να βοηθάει στη διατήρηση των θέσεων εργασίας, έστω και με τα μισά χρήματα για τους εργαζόμενους, ωστόσο δεν είναι λίγοι όσοι εκφράζουν φόβους πως πολλές εταιρείες θα εκμεταλλευτούν την δυνατότητα που τους παρέχει η κυβέρνηση και με πρόσχημα την κρίση θα... μονιμοποιήσουν τη μερική απασχόληση καταβάλλοντας μισό μισθό στους εργαζόμενους. Οι επιχειρήσεις που πλήττονται μπορούν να εφαρμόσουν συνδυαστικά την εκ περιτροπής εργασία με το μέτρο της αναστολής συμβάσεων εργασίας.
Ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης σημείωσε πως αυτό το μέτρο μαζί με τη δυνατότητα αναστολής της σύμβασης αποτελούν ευέλικτα εργαλεία για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας σε όσες επιχειρήσεις επηρεάζει ο κορονοϊός.
Σύμφωνα με το άρθρο 9 της ΠΝΠ για τους επόμενους 6 μήνες ο εργοδότης δύναται, με απόφασή του, να ορίζει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης ως εξής:
– Κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο 2 εβδομάδες με περίοδο αναφοράς τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα.
– Ο ανωτέρω τρόπος οργάνωσης της εργασίας γίνεται ανά εβδομάδα και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης.
– Εργοδότης που θα εφαρμόσει αυτόν τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν κατά την έναρξη εφαρμογής του.
Στο τέλος κάθε μήνα o εργοδότης υποχρεούται να δηλώνει την εφαρμογή του ανωτέρω τρόπου εργασίας σε ειδικό έντυπο στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη».
Βοήθημα 600 ευρώ σε επιστήμονες
Στη στήριξη 166.000 επιστημόνων (γιατρών, μηχανικών, οικονομολόγων, εκπαιδευτικών και ερευνητών) προχωρά η κυβέρνηση στο πλαίσιο των μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Στη σχετική ανακοίνωση που υπογράφουν οι υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας και Δικαιοσύνης, διευκρινίζεται ότι στους γιατρούς περιλαμβάνονται και οι οδοντίατροι, οι ψυχίατροι και το λοιπό ιατρικό προσωπικό, ενώ στο πρόγραμμα θα ενταχθούν και αρχιτέκτονες καθώς και λογιστές.
«Το πρόγραμμα θα αποσκοπεί στην αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων των ωφελουμένων και τον ψηφιακό μετασχηματισμό στον αντίστοιχο κλάδο. Το εκπαιδευτικό επίδομα των ωφελουμένων θα είναι ύψους 600 ευρώ για έκαστο εξ αυτών και θα αφορά 100 ώρες τηλεκατάρτισης» διευκρινίζεται στην ανακοίνωση, ενώ όπως σημειώνεται το εκπαιδευτικό επίδομα θα καταβληθεί, σε δύο δόσεις με την ολοκλήρωση έκαστης διδακτικής ενότητας.
Οι ωφελούμενοι θα λάβουν και πιστοποίηση για τα αντικείμενα κατάρτισης.
Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί άμεσα από τη Γενική Γραμματεία Εργασίας του υπουργείου Εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων και θα χρηματοδοτηθεί από συγχρηματοδοτούμενους πόρους
Η διαδικασία για τα 800 ευρώ
Στην ιστοσελίδα της «Εργάνη», eservices.yeka.gr, πρέπει να μπουν πρώτα οι εργοδότες με τους κωδικούς TAXIS και να κάνουν δήλωση αναστολής δραστηριοτήτων εργοδοτών μέχρι τις 31 Μαρτίου. Με το άνοιγμα της πλατφόρμας την Τρίτη, υπήρξε «βροχή» αιτήσεων από εργοδότες με 100 νέες φόρμες να προστίθενται ανά λεπτό λειτουργίας.
Εκτός από τους εργαζόμενους στους οποίους έχει ανασταλεί η σύμβαση εργασίας και δικαιούνται τα 800 ευρώ, οι επιχειρήσεις-εργοδότες υποχρεούνται να συμπεριλάβουν στην υπεύθυνη δήλωση και τους εργαζόμενους των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει λυθεί, από 1ης Μαρτίου 2020 έως 20 Μαρτίου 2020, είτε με καταγγελία από τους ίδιους, είτε με οικειοθελή αποχώρηση του εργαζόμενου.
Την αποζημίωση των 800 ευρώ θα λάβουν στις αρχές Απριλίου όλοι οι εργαζόμενοι των οποίων είτε ανεστάλη προσωρινά η σύμβαση εργασίας τους λόγω διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης με κρατική εντολή είτε η σύμβασή τους ανεστάλη μέχρι τις 30 Απριλίου 2020 λόγω μείωσης του τζίρου της επιχείρησης. Στους δικαιούχους του επιδόματος περιλαμβάνονται και ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και ατομικές επιχειρήσεις. Η αποζημίωση αφορά σε διάστημα 45 ημερών, από τα μέσα Μαρτίου έως τις 30 Απριλίου, και θα είναι αφορολόγητη, ακατάσχετη και δεν θα μπορεί να συμψηφιστεί με άλλες οφειλές. Επιπλέον, το κράτος θα καλύπτει πλήρως τα ασφαλιστικά δικαιώματα, συνταξιοδοτικά και υγείας, των εργαζομένων και τις ασφαλιστικές τους εισφορές βάσει του συνόλου του ονομαστικού τους μισθού.
Για να λάβουν οι εργαζόμενοι την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 800 ευρώ θα πρέπει να προηγηθούν δύο απαραίτητα «ηλεκτρονικά βήματα».
Αρχικά οι εργοδότες θα δηλώσουν σε ειδική ενότητα που έχει δημιουργηθεί στο σύστημα «Εργάνη» τους εργαζομένους που απασχολούσαν στην επιχείρηση που ανεστάλη η λειτουργία της με κρατική εντολή. Στη συνέχεια οι εργαζόμενοι θα συμπληρώσουν τη σχετική δήλωση για την ειδική αποζημίωση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα του υπουργείου εργασίας και να δηλώσουν εκεί τον τραπεζικό λογαριασμό τους. Η αποζημίωση θα πιστωθεί απευθείας στους εργαζομένους.
Επιχειρήσεις
Τα μέτρα για τις επιχειρήσεις μέχρι στιγμής προβλέπουν:
-Αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων και δόσεων ρυθμίσεων φορολογικών οφειλών.
-Παράταση προθεσμίας καταβολής τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών μηνών Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2020 οι οποίες δύναται να καταβληθούν έως 30/9/2020 και έως 31/10/2020 αντίστοιχα.
-Τρίμηνη παράταση της προθεσμίας καταβολής δόσεων ενεργών ρυθμισμένων εργοδοτών-επιχειρήσεων οι οποίες ήταν απαιτητές στις 31/3/2020 καθώς και όλων των επόμενων μηνιαίων δόσεων της κάθε ρύθμισης.
-Καταβολή του 60% του μισθώματος του επαγγελματικού ακινήτου στις επιχειρήσεις που το κράτος ανέστειλε προσωρινά τη λειτουργία τους.
-Δυνατότητα καταβολής του δώρου Πάσχα προς τους εργαζόμενους επεκτείνεται μέχρι το καλοκαίρι. Αντίθετα ισχύει η υποχρέωση καταβολής του στις προθεσμίες του ισχύοντα νόμου στις λοιπές επιχειρήσεις.
-Συμμετοχή στο χρηματοδοτικό σχήμα της επιστρεπτέας προκαταβολής από το κράτος προς τις επιχειρήσεις, με εκτεταμένο χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής και περίοδο χάριτος.
-Συμμετοχή σε ειδικά χρηματοδοτικά σχήματα επιδότησης επιτοκίου ενήμερων επιχειρηματικών δανείων, εγγυήσεων για χορήγηση δανείων, επιχειρηματικών και επενδυτικών δανείων με επιδότηση επιτοκίου.
Στη λίστα με τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας προστίθενται συνεχώς νέες επιχειρήσεις που πλήττονται (αναλυτικά η λίστα στο makthes.gr) ανάλογα με την εξέλιξη της κρίσης. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε ότι μέσα στον Απρίλιο θα ενεργοποιηθεί και το μέτρο της «επιστρεπτέας προκαταβολής», ενός μηχανισμού χορήγησης ρευστότητας στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες με ευνοϊκούς όρους. Μέχρι το τέλος του Απρίλη αναμένεται παρέμβαση της κυβέρνησης και για την προστασία της πρώτης κατοικίας που λήγει την Πρωτομαγιά.
Αν οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι δεν αξιοποιήσουν τα ευνοϊκά μέτρα περί της αναστολής πληρωμής των φορολογικών υποχρεώσεων και καταβάλλουν το φόρο την προβλεπόμενη ημερομηνία, θα έχουν έκπτωση φόρου 25% επί των βεβαιωμένων οφειλών ΔΟΥ και των δόσεων ρυθμίσεων βεβαιωμένων φορολογικών οφειλών. Η έκπτωση δεν ισχύει για το ΦΠΑ.
Το σχέδιο για τις επιταγές
Το βασικό στοιχείο των σχετικών ρυθμίσεων για τις επιταγές είναι η αναστολή πληρωμής των μεταχρονολογημένων επιταγών που αφορούν πληττόμενες επιχειρήσεις (περιλαμβανομένων και επιχειρήσεων που θα ενταχθούν στους πληττόμενους ΚΑΔ τον Απρίλιο), κατά 75 ημέρες. «Παγώνουν» δηλαδή οι προθεσμίες λήξης για να μην «σκάσουν» μαζικά επιταγές και προκληθεί ντόμινο πτωχεύσεων στην αγορά δίνοντας χρόνο στις επιχειρήσεις να «ανασάνουν». Η ΠΝΠ προβλέπει αναλυτικά:
1. Από την έκδοση της σχετικής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου και μέχρι την 31η Μαΐου 2020 για τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) των επιχειρήσεων που έχουν αναστείλει τη δραστηριότητά τους με κρατική εντολή ή πληγεί δραστικά από την επιδημία του COVID-19, με βάση τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα, αναστέλλονται οι προθεσμίες λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιόγραφων κατά 75 ημέρες από την ημερομηνία λήξης εκάστου αξιογράφου. Το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις για τις οποίες θα ανασταλεί η δραστηριότητά τους ή θα περιληφθούν στις δραστικά πληττόμενες επιχειρήσεις κατά το μήνα Απρίλιο του 2020 από την επομένη της ημερομηνίας δημοσίευσης της συμπερίληψης των συγκεκριμένων Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας στις πληττόμενες επιχειρήσεις. Το μέτρο ισχύει για όλα τα αξιόγραφα που θα προσκομιστούν ηλεκτρονικά από τους εκδότες τους στις τράπεζες εντός τριών εργάσιμων ημερών από την έκδοση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, μέσω ειδικής εφαρμογής της Τειρεσίας Α.Ε., ανεξαρτήτως αν η επιχείρηση περιλαμβάνεται σήμερα στις πληττόμενες ή θα περιληφθεί σ’ αυτές στο μέλλον. Για τον κομιστή της επιταγής, οι τράπεζες θα κληθούν να καλύψουν το τυχόν ακάλυπτο ποσόν, με κριτήριο όμως το τραπεζικό και συναλλακτικό προφίλ (αξιόχρεο) του εκδότη της επιταγής.
2. Οι κομιστές αξιογράφων που δεν δραστηριοποιούνται σε πληττόμενους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας θα έχουν δικαίωμα να ενταχθούν ατομικά (οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις με βάση μόνο τον ΑΦΜ τους), στις πληττόμενες επιχειρήσεις και να λάβουν ασφαλιστικές και φορολογικές αναστολές από την 1η Απριλίου και εντεύθεν αν το σύνολο των αξιογράφων που αναστέλλονται είναι μεγαλύτερο του 20% του μέσου μηνιαίου τζίρου τους το 2019, με την εξαίρεση επιχειρήσεων που υπάγονται σε συγκεκριμένους ΚΑΔ που παρουσιάζουν σημαντική αύξηση του τζίρου τους στη διάρκεια της κρίσης. Οι ειδικές ρυθμίσεις που αφορούν το συγκεκριμένο μέτρο θα προβλεφθούν με υπουργική απόφαση.
3. Στο πλαίσιο των τραπεζικών προϊόντων με εγγυοδοσία από πόρους του ΕΣΠΑ ή μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας, που προετοιμάζει το υπουργείο ανάπτυξης και επενδύσεων, θα προβλεφθεί η δυνατότητα λήψης κεφαλαίου κινήσεως στους εκδότες ή/και τους κομιστές μεταχρονολογημένων επιταγών, για τη διευκόλυνση της άμεσης αποπληρωμής τους.
Αγωνία για επιχειρήσεις και εργαζόμενους
Τι λένε στη «ΜτΚ» παράγοντες της αγοράς
Ανασφάλεια και αβεβαιότητα για μια κρίση που εξελίσσεται και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη διάρκεια και τον αντίκτυπο που θα έχει σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους, εκφράζουν φορείς της αγοράς που μίλησαν στη «ΜτΚ».
«Αχαρτογράφητα νερά»
«Ο τουρισμός κινείται πλέον σε αχαρτογράφητα νερά και κανείς δεν ξέρει πως θα εξελιχτούν τα πράγματα» τονίζει ο πρόεδρος της ένωσης ξενοδόχων Θεσσαλονίκης Ανδρέας Μανδρίνος, που εκτιμά πως πολύ δύσκολα μπορεί να σωθεί η φετινή καλοκαιρινή σεζόν για τον τουριστικό κλάδο. Ο κ.Μανδρίνος θεωρεί «εξαιρετικά» τα οικονομικά μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για τις πληττόμενες επιχειρήσεις ενώ όσον αφορά τη δυνατότητα που παρέχεται στις επιχειρήσεις για μερική απασχόληση εργαζομένων και αναστολή συμβάσεων εργασίας επισημαίνει ότι «θα βοηθήσουν στην επιβίωση των επιχειρήσεων καθώς όταν ο τζίρος είναι μηδενικός δεν μπορούν οι επιχειρήσεις να καταβάλλουν ολόκληρο το μισθό στους εργαζόμενους».
«Χαμένη χρονιά το 2020»
«Καμπανάκι» κινδύνου για τις ζοφερές προοπτικές που διαγράφονται στον τομέα της εστίασης από την πανδημία κρούει ο πρόεδρος της ένωσης εστιατόρων ψητοπωλών και καφέ-μπαρ νομού Θεσσαλονίκης, Ιωάννης Φιλοκώστας. Ο κ.Φιλοκώστας υπογραμμίζει πως «η φετινή χρονιά είναι χαμένη για τις επιχειρήσεις στον επισιτιστικό κλάδο» ενώ προβλέπει πως μετά το πέρας της κρίσης πολλές μικρές επιχειρήσεις δε θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Παράλληλα, επισημαίνει πως τα μέτρα της κυβέρνησης αν και είναι θετικά, αποτελούν «σταγόνα στον ωκεανό» μπροστά σε ότι έχει να αντιμετωπίσει ο κλάδος. Ο πρόεδρος ζητάει μάλιστα να εξεταστεί και διαγραφή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων για τις επιχειρήσεις – «θύματα» του κορονοϊού.
«Να μη γίνει ξέφραγο αμπέλι η αγορά εργασίας»
Τον φόβο πως πολλοί επιχειρηματίες μπορεί να εκμεταλλευτούν την κατάσταση και να προχωρήσουν σε απολύσεις εκτινάσσοντας τα ποσοστά ανεργίας ή να προβούν σε δυσμενείς αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις εκβιάζοντας τους εργαζόμενους εκφράζει ο πρόεδρος του εργατικού κέντρου Θεσσαλονίκης, Χάρης Κυπριανίδης. Ο κ.Κυπριανίδης τονίζει χαρακτηριστικά πως «δεν πρέπει να γίνει ξέφραγο αμπέλι η αγορά εργασίας». Ο πρόεδρος επισημαίνει ότι το «επίδομα των 800 ευρώ δεν αρκεί για να τα βγάλουν πέρα οι εργαζόμενοι» προτρέποντας παράλληλα την κυβέρνηση να προχωρήσει σε μέτρα όπως «η κάλυψη του μισθού των εργαζομένων που πλήττονται πέραν του βοηθήματος καθώς και η αναστολή πληρωμής λογαριασμών κοινής ωφέλειας».
«Αφορμή για επίθεση στα εργατικά δικαιώματα ο κορονοϊός»
«Πολλές επιχειρήσεις με αφορμή την πανδημία βρήκαν ευκαιρία να εφαρμόσουν αντεργατικά μέτρα καθώς συνεχώς δεχόμαστε καταγγελίες για απολύσεις, μονομερή αλλαγή συμβάσεων και εξαναγκασμό εργαζομένων σε παραίτηση» σημειώνει ο πρόεδρος της ένωσης εμποροϋπαλλήλων νομού Θεσσαλονίκης, Πέτρος Σημάδης. Πολλές από τις καταγγελίες αφορούν τους κλάδους του εμπορίου,των ξενοδοχείων και της υγείας σύμφωνα με τον κ.Σημάδη. Ο πρόεδρος προτρέπει μάλιστα τους εργαζόμενους να καταγγέλουν στα εργατικά σωματεία αντίστοιχα φαινόμενα. Ταυτόχρονα, ο κ.Σημάδης υποστηρίζει πως 9 στα 10 μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση αφορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις και τη διασφάλιση των κερδών τους ενώ για το επίδομα των 800 ευρώ εκτιμά πως δεν μπορεί ο εργαζόμενος να ανταπεξέλθει στις ανάγκες του με αυτά τα χρήματα.
«Πληθωριστική πολιτική από την ΕΚΤ»
Επιφυλακτικός για την επάρκεια και για τη χρηματοδότηση των μέτρων που ανακοινώθηκαν αν και «κινούνται σε θετική κατεύθυνση», εμφανίστηκε ο Μανώλης Βλαχογιάννης, α’ αντιπρόεδρος του ΕΒΕΘ. Ο κ.Βλαχογιάννης υπογράμμισε παράλληλα πως αυτή τη στιγμή είναι αδύνατον να προβλεφθούν με ακρίβεια η διάρκεια της κρίσης και η ένταση της ύφεσης που θα επέλθει στην οικονομία. Αναφορικά με τη δυνατότητα που παρέχεται στις επιχειρήσεις για μερική απασχόληση των εργαζόμενων και αναστολή σύμβασης εργασίας, ο Μανώλης Βλαχογιάννης πιστεύει πως είναι μέτρα που θα συμβάλλουν στην επιβίωση των επιχειρήσεων. Ο αντιπρόεδρος του ΕΒΕΘ θεωρεί πως η ΕΚΤ πρέπει και μετά το τέλος της πανδημίας να ακολουθήσει επιθετική πληθωριστική πολιτική τυπώνοντας εμμέσως χρήμα (αγορά ομολόγων κρατών και εταιρειών, παρέχοντας έτσι ρευστότητα στις ευρωπαϊκές οικονομίες) για να μετριάσει τις επιπτώσεις του κορονοϊού.
Μάχη επιβίωσης για την οικονομία
Η διάρκεια της πανδημίας κρίνει το μέγεθος της ύφεσης - Τακτική «βλέποντας και κάνοντας» από την κυβέρνηση με τα μέτρα να ενισχύονται αναλόγως της κατάστασης – Αδυνατεί να δράσει η Ευρώπη για να αντιμετωπίσει την πρωτοφανή κρίση
Στο άγνωστο με βάρκα την...ελπίδα πορεύεται η ελληνική οικονομία με την διάρκεια της πρωτόγνωρης κρίσης που κλυδωνίζει συθέμελα το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα να καθορίζει την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών. Το πόσο ακόμα θα διαρκέσει η πανδημία θα επηρεάσει άμεσα και την «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό. Οι εκτιμήσεις για τον τουριστικό κλάδο αναφέρουν πως θα αργήσει πολύ να ανακάμψει με τη φετινή χρονιά να θεωρείται χαμένη, κάτι που θα έχει άμεσο αντίκτυπο σε κρατικά έσοδα και ανεργία.
Αν και η άνευ προηγουμένου κατάσταση με την οποία έρχεται αντιμέτωπη η Ευρώπη απαιτεί «πολεμικά» μέτρα όπως ευρωομόλογα και συνεχή πακέτα ρευστότητας για να αντέξουν οι οικονομίες, με τον πρώην και τη νυν πρόεδρο της ΕΚΤ να πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση, οι χώρες του Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία) αντιδρούν, συζητώντας μόνο δανεισμό χωρών (με όρους προφανώς) από τον Μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης (ESM) παραπέμποντας τα ευρωομόλογα στις ευρωπαϊκές...καλένδες.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην τοποθέτησή του, επέμεινε στο περιεχόμενο της επιστολής για την έκδοση κορωνό-ομολόγου που συνυπέγραψε με 9 ηγέτες (Μακρόν,Κόντε μεταξύ αυτών τονίζοντας συγχρόνως με έμφαση την ανάγκη λήψης γενναίων πρωτοβουλιών από την Ευρώπη φέρνοντας σαν παράδειγμα το πακέτο στήριξης στις ΗΠΑ.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την αναντιστοιχία ανάμεσα στους όρους που χρησιμοποιούνται για την περιγραφή αυτής της κρίσης (επική, πρωτοφανής άνευ προηγουμένου κλπ) και στα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής και ζήτησε να διερευνηθούν όλοι οι εναλλακτικοί τρόποι μίας ενιαίας ευρωπαϊκής απάντησης.
Ηγέτες κατώτεροι των περιστάσεων
Ενδεικτικό του αδιεξόδου στο οποίο περιέρχεται η Ευρώπη είναι το βέτο των πρωθυπουργών Ιταλίας και Ισπανίας στο προσχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής την Πέμπτη καθώς ορισμένες χώρες δεν δέχονταν τα ευρωομόλογα. H καγκελάριος Μέρκελ μάλιστα, απέρριψε το αίτημα για αμοιβαιοποίηση χρέους και προειδοποίησε τους πάντες να μην έχουν «μη ρεαλιστικές προσδοκίες» σύμφωνα με αξιωματούχους. Η κωλυσιεργία της Ευρώπης να λάβει γενναίες αποφάσεις φαίνεται από το κοινό ανακοινωθέν μετά τη σύνοδο που αν και αναφέρει πως θα γίνει ό,τι χρειαστεί παραπέμπει τις αποφάσεις για συγκεκριμένα μέτρα στο Eurogroup που την Τρίτη είχε πετάξει το...μπαλάκι στους αρχηγούς των κρατών! Την ίδια ώρα, στην Αμερική το Κογκρέσο ενέκρινε πακέτο – «μαμούθ» 2 τρισ. δολαρίων παρέχοντας ρευστότητα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους φανερώνοντας ταυτόχρονα την ανεπάρκεια και τις ιδεοληψίες των ηγεσιών των κρατών του Βορρά που αδυνατούν ακόμα και τώρα να αντιληφθούν την πραγματικότητα και να δράσουν προτάσσοντας το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον.
΄Υφεση από 1-8% στην Ελλάδα
Οι προβλέψεις (με όση αξιοπιστία μπορεί να έχουν) ξένων οίκων και οικονομολόγων για την οικονομία την τρέχουσα χρονιά είναι ζοφερές με τη συρρίκνωση να κυμαίνεται από 1% έως και 8%, δηλαδή στο ακραίο σενάριο, το πλήγμα αυτό σε απόλυτα νούμερα ανέρχεταισε περίπου 15,5 δισ. ευρώ. Τα επιτεύγματα της χώρας μετά από μνημονιακές θυσίες χρόνων εξανεμίζονται μέσα στο χάος που έχει προκαλέσει στην οικονομική δραστηριότητα ο κορονοϊός. Η ελπίδα όλων είναι η γρήγορη επάνοδος της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2021.
Η κυβέρνηση διά στόματος του υπουργού οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα εκτιμά ότι φέτος θα έχουμε ύφεση από 1-3%, όταν ο στόχος πριν την πανδημία ήταν για ανάπτυξη 2,5%-2,8%. Στο ίδιο μήκος κύματος, η ΤτΕ προβλέπει μηδενική ανάπτυξη για το 2020 ενώ η Morgan Stanley «βλέπει» ύφεση 5,3% για την Ελλάδα το 2020, αλλά και «γύρισμα» σε ανάπτυξη 6,3% το 2021 με το δημοσιονομικό έλλειμμα να διαμορφώνεται φέτος στο -1,3% και το δημόσιο χρέος στο 189,3% του ΑΕΠ. Καθίσταται λοιπόν σαφές από όλες τις εκτιμήσεις πως η συρρίκνωση του ΑΕΠ φέτος είναι κάτι παραπάνω από βέβαιη με την ένταση και τη διάρκεια της ύφεσης να κρίνει και τα επιπλέον μέτρα που θα κληθεί να λάβει η κυβέρνηση για να μην επέλθει κατάρρευση στην παραγωγική δραστηριότητα της χώρας στηρίζοντας παράλληλα τους εργαζόμενους.
Σύμφωνα με το οικονομικο επιτελείο, το δημοσιονομικό κόστος των ληφθέντων μέτρων αντιστοιχεί στο 2,5% του ΑΕΠ, κάτι που μεταφράζεται σε ταμειακή επιβάρυνση 6 δισ. ευρώ για Μάρτιο και Απρίλιο. Την επόμενη εβδομάδα, αναφέρουν πληροφορίες, θα τεθούν επί τάπητος τα νέα δεδομένα ανακοινώνοντας επιπλέον μέτρα στήριξης (μείωση ορίου ηλεκτρονικών συναλλαγών, επίσπευση φοροελφρύνσεων) καθώς όπως ανέφερε και ο κ.Σταϊκούρας, το 90% των επιχειρήσεων πλήττονται. Στο «οπλοστάσιο» της χώρας της οποίας οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι καλυμμένες μέχρι τον Ιούνιο, υπάρχουν το «μαξιλάρι» ασφαλείας των 37 δισ. ευρώ όπως και τα 12 δισ.ευρώ τα οποία διαθέτει η ΕΚΤ για την αγορά ελληνικών ομολόγων (βοηθώντας στη διατήρηση του κόστους δανεισμού του δημοσίου από τις αγορές σε χαμηλά επίπεδα), στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης ύψους 750 δισ. ευρώ.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Μαρτίου 2020
Του Στέφανου Μαχτσίρα
Πολυσυζητημένο μέτρο για τα εργασιακά αποτελεί η κυβερνητική ενθάρρυνση της μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης στις πληττόμενες επιχειρήσεις για τους επόμενους 6 μήνες. Η ΠΝΠ δεν ξεκαθαρίζει αν το μέτρο αφορά όλες τις επιχειρήσεις ή μόνο αυτές που πλήττονται και παραπέμπει σε «υπουργική απόφαση». Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Εργασίας, μετά τον σάλο που ξέσπασε, η υπουργική απόφαση προβλέπει πως η επίμαχη διάταξη θα αφορά μόνο τις πληττόμενες επιχειρήσεις και το χρονικό διάστημα εφαρμογής του δεν θα επεκταθεί πέραν των 3 μηνών ή και λιγότερο.
Μπορεί φαινομενικά το μέτρο να βοηθάει στη διατήρηση των θέσεων εργασίας, έστω και με τα μισά χρήματα για τους εργαζόμενους, ωστόσο δεν είναι λίγοι όσοι εκφράζουν φόβους πως πολλές εταιρείες θα εκμεταλλευτούν την δυνατότητα που τους παρέχει η κυβέρνηση και με πρόσχημα την κρίση θα... μονιμοποιήσουν τη μερική απασχόληση καταβάλλοντας μισό μισθό στους εργαζόμενους. Οι επιχειρήσεις που πλήττονται μπορούν να εφαρμόσουν συνδυαστικά την εκ περιτροπής εργασία με το μέτρο της αναστολής συμβάσεων εργασίας.
Ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης σημείωσε πως αυτό το μέτρο μαζί με τη δυνατότητα αναστολής της σύμβασης αποτελούν ευέλικτα εργαλεία για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας σε όσες επιχειρήσεις επηρεάζει ο κορονοϊός.
Σύμφωνα με το άρθρο 9 της ΠΝΠ για τους επόμενους 6 μήνες ο εργοδότης δύναται, με απόφασή του, να ορίζει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης ως εξής:
– Κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο 2 εβδομάδες με περίοδο αναφοράς τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα.
– Ο ανωτέρω τρόπος οργάνωσης της εργασίας γίνεται ανά εβδομάδα και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης.
– Εργοδότης που θα εφαρμόσει αυτόν τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό εργαζομένων που απασχολούνταν κατά την έναρξη εφαρμογής του.
Στο τέλος κάθε μήνα o εργοδότης υποχρεούται να δηλώνει την εφαρμογή του ανωτέρω τρόπου εργασίας σε ειδικό έντυπο στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη».
Βοήθημα 600 ευρώ σε επιστήμονες
Στη στήριξη 166.000 επιστημόνων (γιατρών, μηχανικών, οικονομολόγων, εκπαιδευτικών και ερευνητών) προχωρά η κυβέρνηση στο πλαίσιο των μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας. Στη σχετική ανακοίνωση που υπογράφουν οι υπουργοί Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας και Δικαιοσύνης, διευκρινίζεται ότι στους γιατρούς περιλαμβάνονται και οι οδοντίατροι, οι ψυχίατροι και το λοιπό ιατρικό προσωπικό, ενώ στο πρόγραμμα θα ενταχθούν και αρχιτέκτονες καθώς και λογιστές.
«Το πρόγραμμα θα αποσκοπεί στην αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων των ωφελουμένων και τον ψηφιακό μετασχηματισμό στον αντίστοιχο κλάδο. Το εκπαιδευτικό επίδομα των ωφελουμένων θα είναι ύψους 600 ευρώ για έκαστο εξ αυτών και θα αφορά 100 ώρες τηλεκατάρτισης» διευκρινίζεται στην ανακοίνωση, ενώ όπως σημειώνεται το εκπαιδευτικό επίδομα θα καταβληθεί, σε δύο δόσεις με την ολοκλήρωση έκαστης διδακτικής ενότητας.
Οι ωφελούμενοι θα λάβουν και πιστοποίηση για τα αντικείμενα κατάρτισης.
Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί άμεσα από τη Γενική Γραμματεία Εργασίας του υπουργείου Εργασίας και κοινωνικών υποθέσεων και θα χρηματοδοτηθεί από συγχρηματοδοτούμενους πόρους
Η διαδικασία για τα 800 ευρώ
Στην ιστοσελίδα της «Εργάνη», eservices.yeka.gr, πρέπει να μπουν πρώτα οι εργοδότες με τους κωδικούς TAXIS και να κάνουν δήλωση αναστολής δραστηριοτήτων εργοδοτών μέχρι τις 31 Μαρτίου. Με το άνοιγμα της πλατφόρμας την Τρίτη, υπήρξε «βροχή» αιτήσεων από εργοδότες με 100 νέες φόρμες να προστίθενται ανά λεπτό λειτουργίας.
Εκτός από τους εργαζόμενους στους οποίους έχει ανασταλεί η σύμβαση εργασίας και δικαιούνται τα 800 ευρώ, οι επιχειρήσεις-εργοδότες υποχρεούνται να συμπεριλάβουν στην υπεύθυνη δήλωση και τους εργαζόμενους των οποίων η σύμβαση εργασίας έχει λυθεί, από 1ης Μαρτίου 2020 έως 20 Μαρτίου 2020, είτε με καταγγελία από τους ίδιους, είτε με οικειοθελή αποχώρηση του εργαζόμενου.
Την αποζημίωση των 800 ευρώ θα λάβουν στις αρχές Απριλίου όλοι οι εργαζόμενοι των οποίων είτε ανεστάλη προσωρινά η σύμβαση εργασίας τους λόγω διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης με κρατική εντολή είτε η σύμβασή τους ανεστάλη μέχρι τις 30 Απριλίου 2020 λόγω μείωσης του τζίρου της επιχείρησης. Στους δικαιούχους του επιδόματος περιλαμβάνονται και ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και ατομικές επιχειρήσεις. Η αποζημίωση αφορά σε διάστημα 45 ημερών, από τα μέσα Μαρτίου έως τις 30 Απριλίου, και θα είναι αφορολόγητη, ακατάσχετη και δεν θα μπορεί να συμψηφιστεί με άλλες οφειλές. Επιπλέον, το κράτος θα καλύπτει πλήρως τα ασφαλιστικά δικαιώματα, συνταξιοδοτικά και υγείας, των εργαζομένων και τις ασφαλιστικές τους εισφορές βάσει του συνόλου του ονομαστικού τους μισθού.
Για να λάβουν οι εργαζόμενοι την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 800 ευρώ θα πρέπει να προηγηθούν δύο απαραίτητα «ηλεκτρονικά βήματα».
Αρχικά οι εργοδότες θα δηλώσουν σε ειδική ενότητα που έχει δημιουργηθεί στο σύστημα «Εργάνη» τους εργαζομένους που απασχολούσαν στην επιχείρηση που ανεστάλη η λειτουργία της με κρατική εντολή. Στη συνέχεια οι εργαζόμενοι θα συμπληρώσουν τη σχετική δήλωση για την ειδική αποζημίωση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα του υπουργείου εργασίας και να δηλώσουν εκεί τον τραπεζικό λογαριασμό τους. Η αποζημίωση θα πιστωθεί απευθείας στους εργαζομένους.
Επιχειρήσεις
Τα μέτρα για τις επιχειρήσεις μέχρι στιγμής προβλέπουν:
-Αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων και δόσεων ρυθμίσεων φορολογικών οφειλών.
-Παράταση προθεσμίας καταβολής τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών μηνών Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2020 οι οποίες δύναται να καταβληθούν έως 30/9/2020 και έως 31/10/2020 αντίστοιχα.
-Τρίμηνη παράταση της προθεσμίας καταβολής δόσεων ενεργών ρυθμισμένων εργοδοτών-επιχειρήσεων οι οποίες ήταν απαιτητές στις 31/3/2020 καθώς και όλων των επόμενων μηνιαίων δόσεων της κάθε ρύθμισης.
-Καταβολή του 60% του μισθώματος του επαγγελματικού ακινήτου στις επιχειρήσεις που το κράτος ανέστειλε προσωρινά τη λειτουργία τους.
-Δυνατότητα καταβολής του δώρου Πάσχα προς τους εργαζόμενους επεκτείνεται μέχρι το καλοκαίρι. Αντίθετα ισχύει η υποχρέωση καταβολής του στις προθεσμίες του ισχύοντα νόμου στις λοιπές επιχειρήσεις.
-Συμμετοχή στο χρηματοδοτικό σχήμα της επιστρεπτέας προκαταβολής από το κράτος προς τις επιχειρήσεις, με εκτεταμένο χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής και περίοδο χάριτος.
-Συμμετοχή σε ειδικά χρηματοδοτικά σχήματα επιδότησης επιτοκίου ενήμερων επιχειρηματικών δανείων, εγγυήσεων για χορήγηση δανείων, επιχειρηματικών και επενδυτικών δανείων με επιδότηση επιτοκίου.
Στη λίστα με τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας προστίθενται συνεχώς νέες επιχειρήσεις που πλήττονται (αναλυτικά η λίστα στο makthes.gr) ανάλογα με την εξέλιξη της κρίσης. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε ότι μέσα στον Απρίλιο θα ενεργοποιηθεί και το μέτρο της «επιστρεπτέας προκαταβολής», ενός μηχανισμού χορήγησης ρευστότητας στις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες με ευνοϊκούς όρους. Μέχρι το τέλος του Απρίλη αναμένεται παρέμβαση της κυβέρνησης και για την προστασία της πρώτης κατοικίας που λήγει την Πρωτομαγιά.
Αν οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι δεν αξιοποιήσουν τα ευνοϊκά μέτρα περί της αναστολής πληρωμής των φορολογικών υποχρεώσεων και καταβάλλουν το φόρο την προβλεπόμενη ημερομηνία, θα έχουν έκπτωση φόρου 25% επί των βεβαιωμένων οφειλών ΔΟΥ και των δόσεων ρυθμίσεων βεβαιωμένων φορολογικών οφειλών. Η έκπτωση δεν ισχύει για το ΦΠΑ.
Το σχέδιο για τις επιταγές
Το βασικό στοιχείο των σχετικών ρυθμίσεων για τις επιταγές είναι η αναστολή πληρωμής των μεταχρονολογημένων επιταγών που αφορούν πληττόμενες επιχειρήσεις (περιλαμβανομένων και επιχειρήσεων που θα ενταχθούν στους πληττόμενους ΚΑΔ τον Απρίλιο), κατά 75 ημέρες. «Παγώνουν» δηλαδή οι προθεσμίες λήξης για να μην «σκάσουν» μαζικά επιταγές και προκληθεί ντόμινο πτωχεύσεων στην αγορά δίνοντας χρόνο στις επιχειρήσεις να «ανασάνουν». Η ΠΝΠ προβλέπει αναλυτικά:
1. Από την έκδοση της σχετικής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου και μέχρι την 31η Μαΐου 2020 για τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) των επιχειρήσεων που έχουν αναστείλει τη δραστηριότητά τους με κρατική εντολή ή πληγεί δραστικά από την επιδημία του COVID-19, με βάση τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα, αναστέλλονται οι προθεσμίες λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιόγραφων κατά 75 ημέρες από την ημερομηνία λήξης εκάστου αξιογράφου. Το ίδιο ισχύει και για τις επιχειρήσεις για τις οποίες θα ανασταλεί η δραστηριότητά τους ή θα περιληφθούν στις δραστικά πληττόμενες επιχειρήσεις κατά το μήνα Απρίλιο του 2020 από την επομένη της ημερομηνίας δημοσίευσης της συμπερίληψης των συγκεκριμένων Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας στις πληττόμενες επιχειρήσεις. Το μέτρο ισχύει για όλα τα αξιόγραφα που θα προσκομιστούν ηλεκτρονικά από τους εκδότες τους στις τράπεζες εντός τριών εργάσιμων ημερών από την έκδοση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, μέσω ειδικής εφαρμογής της Τειρεσίας Α.Ε., ανεξαρτήτως αν η επιχείρηση περιλαμβάνεται σήμερα στις πληττόμενες ή θα περιληφθεί σ’ αυτές στο μέλλον. Για τον κομιστή της επιταγής, οι τράπεζες θα κληθούν να καλύψουν το τυχόν ακάλυπτο ποσόν, με κριτήριο όμως το τραπεζικό και συναλλακτικό προφίλ (αξιόχρεο) του εκδότη της επιταγής.
2. Οι κομιστές αξιογράφων που δεν δραστηριοποιούνται σε πληττόμενους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας θα έχουν δικαίωμα να ενταχθούν ατομικά (οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις με βάση μόνο τον ΑΦΜ τους), στις πληττόμενες επιχειρήσεις και να λάβουν ασφαλιστικές και φορολογικές αναστολές από την 1η Απριλίου και εντεύθεν αν το σύνολο των αξιογράφων που αναστέλλονται είναι μεγαλύτερο του 20% του μέσου μηνιαίου τζίρου τους το 2019, με την εξαίρεση επιχειρήσεων που υπάγονται σε συγκεκριμένους ΚΑΔ που παρουσιάζουν σημαντική αύξηση του τζίρου τους στη διάρκεια της κρίσης. Οι ειδικές ρυθμίσεις που αφορούν το συγκεκριμένο μέτρο θα προβλεφθούν με υπουργική απόφαση.
3. Στο πλαίσιο των τραπεζικών προϊόντων με εγγυοδοσία από πόρους του ΕΣΠΑ ή μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας, που προετοιμάζει το υπουργείο ανάπτυξης και επενδύσεων, θα προβλεφθεί η δυνατότητα λήψης κεφαλαίου κινήσεως στους εκδότες ή/και τους κομιστές μεταχρονολογημένων επιταγών, για τη διευκόλυνση της άμεσης αποπληρωμής τους.
Αγωνία για επιχειρήσεις και εργαζόμενους
Τι λένε στη «ΜτΚ» παράγοντες της αγοράς
Ανασφάλεια και αβεβαιότητα για μια κρίση που εξελίσσεται και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη διάρκεια και τον αντίκτυπο που θα έχει σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους, εκφράζουν φορείς της αγοράς που μίλησαν στη «ΜτΚ».
«Αχαρτογράφητα νερά»
«Ο τουρισμός κινείται πλέον σε αχαρτογράφητα νερά και κανείς δεν ξέρει πως θα εξελιχτούν τα πράγματα» τονίζει ο πρόεδρος της ένωσης ξενοδόχων Θεσσαλονίκης Ανδρέας Μανδρίνος, που εκτιμά πως πολύ δύσκολα μπορεί να σωθεί η φετινή καλοκαιρινή σεζόν για τον τουριστικό κλάδο. Ο κ.Μανδρίνος θεωρεί «εξαιρετικά» τα οικονομικά μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για τις πληττόμενες επιχειρήσεις ενώ όσον αφορά τη δυνατότητα που παρέχεται στις επιχειρήσεις για μερική απασχόληση εργαζομένων και αναστολή συμβάσεων εργασίας επισημαίνει ότι «θα βοηθήσουν στην επιβίωση των επιχειρήσεων καθώς όταν ο τζίρος είναι μηδενικός δεν μπορούν οι επιχειρήσεις να καταβάλλουν ολόκληρο το μισθό στους εργαζόμενους».
«Χαμένη χρονιά το 2020»
«Καμπανάκι» κινδύνου για τις ζοφερές προοπτικές που διαγράφονται στον τομέα της εστίασης από την πανδημία κρούει ο πρόεδρος της ένωσης εστιατόρων ψητοπωλών και καφέ-μπαρ νομού Θεσσαλονίκης, Ιωάννης Φιλοκώστας. Ο κ.Φιλοκώστας υπογραμμίζει πως «η φετινή χρονιά είναι χαμένη για τις επιχειρήσεις στον επισιτιστικό κλάδο» ενώ προβλέπει πως μετά το πέρας της κρίσης πολλές μικρές επιχειρήσεις δε θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Παράλληλα, επισημαίνει πως τα μέτρα της κυβέρνησης αν και είναι θετικά, αποτελούν «σταγόνα στον ωκεανό» μπροστά σε ότι έχει να αντιμετωπίσει ο κλάδος. Ο πρόεδρος ζητάει μάλιστα να εξεταστεί και διαγραφή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων για τις επιχειρήσεις – «θύματα» του κορονοϊού.
«Να μη γίνει ξέφραγο αμπέλι η αγορά εργασίας»
Τον φόβο πως πολλοί επιχειρηματίες μπορεί να εκμεταλλευτούν την κατάσταση και να προχωρήσουν σε απολύσεις εκτινάσσοντας τα ποσοστά ανεργίας ή να προβούν σε δυσμενείς αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις εκβιάζοντας τους εργαζόμενους εκφράζει ο πρόεδρος του εργατικού κέντρου Θεσσαλονίκης, Χάρης Κυπριανίδης. Ο κ.Κυπριανίδης τονίζει χαρακτηριστικά πως «δεν πρέπει να γίνει ξέφραγο αμπέλι η αγορά εργασίας». Ο πρόεδρος επισημαίνει ότι το «επίδομα των 800 ευρώ δεν αρκεί για να τα βγάλουν πέρα οι εργαζόμενοι» προτρέποντας παράλληλα την κυβέρνηση να προχωρήσει σε μέτρα όπως «η κάλυψη του μισθού των εργαζομένων που πλήττονται πέραν του βοηθήματος καθώς και η αναστολή πληρωμής λογαριασμών κοινής ωφέλειας».
«Αφορμή για επίθεση στα εργατικά δικαιώματα ο κορονοϊός»
«Πολλές επιχειρήσεις με αφορμή την πανδημία βρήκαν ευκαιρία να εφαρμόσουν αντεργατικά μέτρα καθώς συνεχώς δεχόμαστε καταγγελίες για απολύσεις, μονομερή αλλαγή συμβάσεων και εξαναγκασμό εργαζομένων σε παραίτηση» σημειώνει ο πρόεδρος της ένωσης εμποροϋπαλλήλων νομού Θεσσαλονίκης, Πέτρος Σημάδης. Πολλές από τις καταγγελίες αφορούν τους κλάδους του εμπορίου,των ξενοδοχείων και της υγείας σύμφωνα με τον κ.Σημάδη. Ο πρόεδρος προτρέπει μάλιστα τους εργαζόμενους να καταγγέλουν στα εργατικά σωματεία αντίστοιχα φαινόμενα. Ταυτόχρονα, ο κ.Σημάδης υποστηρίζει πως 9 στα 10 μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση αφορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις και τη διασφάλιση των κερδών τους ενώ για το επίδομα των 800 ευρώ εκτιμά πως δεν μπορεί ο εργαζόμενος να ανταπεξέλθει στις ανάγκες του με αυτά τα χρήματα.
«Πληθωριστική πολιτική από την ΕΚΤ»
Επιφυλακτικός για την επάρκεια και για τη χρηματοδότηση των μέτρων που ανακοινώθηκαν αν και «κινούνται σε θετική κατεύθυνση», εμφανίστηκε ο Μανώλης Βλαχογιάννης, α’ αντιπρόεδρος του ΕΒΕΘ. Ο κ.Βλαχογιάννης υπογράμμισε παράλληλα πως αυτή τη στιγμή είναι αδύνατον να προβλεφθούν με ακρίβεια η διάρκεια της κρίσης και η ένταση της ύφεσης που θα επέλθει στην οικονομία. Αναφορικά με τη δυνατότητα που παρέχεται στις επιχειρήσεις για μερική απασχόληση των εργαζόμενων και αναστολή σύμβασης εργασίας, ο Μανώλης Βλαχογιάννης πιστεύει πως είναι μέτρα που θα συμβάλλουν στην επιβίωση των επιχειρήσεων. Ο αντιπρόεδρος του ΕΒΕΘ θεωρεί πως η ΕΚΤ πρέπει και μετά το τέλος της πανδημίας να ακολουθήσει επιθετική πληθωριστική πολιτική τυπώνοντας εμμέσως χρήμα (αγορά ομολόγων κρατών και εταιρειών, παρέχοντας έτσι ρευστότητα στις ευρωπαϊκές οικονομίες) για να μετριάσει τις επιπτώσεις του κορονοϊού.
Μάχη επιβίωσης για την οικονομία
Η διάρκεια της πανδημίας κρίνει το μέγεθος της ύφεσης - Τακτική «βλέποντας και κάνοντας» από την κυβέρνηση με τα μέτρα να ενισχύονται αναλόγως της κατάστασης – Αδυνατεί να δράσει η Ευρώπη για να αντιμετωπίσει την πρωτοφανή κρίση
Στο άγνωστο με βάρκα την...ελπίδα πορεύεται η ελληνική οικονομία με την διάρκεια της πρωτόγνωρης κρίσης που κλυδωνίζει συθέμελα το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα να καθορίζει την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών. Το πόσο ακόμα θα διαρκέσει η πανδημία θα επηρεάσει άμεσα και την «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό. Οι εκτιμήσεις για τον τουριστικό κλάδο αναφέρουν πως θα αργήσει πολύ να ανακάμψει με τη φετινή χρονιά να θεωρείται χαμένη, κάτι που θα έχει άμεσο αντίκτυπο σε κρατικά έσοδα και ανεργία.
Αν και η άνευ προηγουμένου κατάσταση με την οποία έρχεται αντιμέτωπη η Ευρώπη απαιτεί «πολεμικά» μέτρα όπως ευρωομόλογα και συνεχή πακέτα ρευστότητας για να αντέξουν οι οικονομίες, με τον πρώην και τη νυν πρόεδρο της ΕΚΤ να πιέζουν προς αυτή την κατεύθυνση, οι χώρες του Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία) αντιδρούν, συζητώντας μόνο δανεισμό χωρών (με όρους προφανώς) από τον Μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης (ESM) παραπέμποντας τα ευρωομόλογα στις ευρωπαϊκές...καλένδες.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην τοποθέτησή του, επέμεινε στο περιεχόμενο της επιστολής για την έκδοση κορωνό-ομολόγου που συνυπέγραψε με 9 ηγέτες (Μακρόν,Κόντε μεταξύ αυτών τονίζοντας συγχρόνως με έμφαση την ανάγκη λήψης γενναίων πρωτοβουλιών από την Ευρώπη φέρνοντας σαν παράδειγμα το πακέτο στήριξης στις ΗΠΑ.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την αναντιστοιχία ανάμεσα στους όρους που χρησιμοποιούνται για την περιγραφή αυτής της κρίσης (επική, πρωτοφανής άνευ προηγουμένου κλπ) και στα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής και ζήτησε να διερευνηθούν όλοι οι εναλλακτικοί τρόποι μίας ενιαίας ευρωπαϊκής απάντησης.
Ηγέτες κατώτεροι των περιστάσεων
Ενδεικτικό του αδιεξόδου στο οποίο περιέρχεται η Ευρώπη είναι το βέτο των πρωθυπουργών Ιταλίας και Ισπανίας στο προσχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής την Πέμπτη καθώς ορισμένες χώρες δεν δέχονταν τα ευρωομόλογα. H καγκελάριος Μέρκελ μάλιστα, απέρριψε το αίτημα για αμοιβαιοποίηση χρέους και προειδοποίησε τους πάντες να μην έχουν «μη ρεαλιστικές προσδοκίες» σύμφωνα με αξιωματούχους. Η κωλυσιεργία της Ευρώπης να λάβει γενναίες αποφάσεις φαίνεται από το κοινό ανακοινωθέν μετά τη σύνοδο που αν και αναφέρει πως θα γίνει ό,τι χρειαστεί παραπέμπει τις αποφάσεις για συγκεκριμένα μέτρα στο Eurogroup που την Τρίτη είχε πετάξει το...μπαλάκι στους αρχηγούς των κρατών! Την ίδια ώρα, στην Αμερική το Κογκρέσο ενέκρινε πακέτο – «μαμούθ» 2 τρισ. δολαρίων παρέχοντας ρευστότητα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους φανερώνοντας ταυτόχρονα την ανεπάρκεια και τις ιδεοληψίες των ηγεσιών των κρατών του Βορρά που αδυνατούν ακόμα και τώρα να αντιληφθούν την πραγματικότητα και να δράσουν προτάσσοντας το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον.
΄Υφεση από 1-8% στην Ελλάδα
Οι προβλέψεις (με όση αξιοπιστία μπορεί να έχουν) ξένων οίκων και οικονομολόγων για την οικονομία την τρέχουσα χρονιά είναι ζοφερές με τη συρρίκνωση να κυμαίνεται από 1% έως και 8%, δηλαδή στο ακραίο σενάριο, το πλήγμα αυτό σε απόλυτα νούμερα ανέρχεταισε περίπου 15,5 δισ. ευρώ. Τα επιτεύγματα της χώρας μετά από μνημονιακές θυσίες χρόνων εξανεμίζονται μέσα στο χάος που έχει προκαλέσει στην οικονομική δραστηριότητα ο κορονοϊός. Η ελπίδα όλων είναι η γρήγορη επάνοδος της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2021.
Η κυβέρνηση διά στόματος του υπουργού οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα εκτιμά ότι φέτος θα έχουμε ύφεση από 1-3%, όταν ο στόχος πριν την πανδημία ήταν για ανάπτυξη 2,5%-2,8%. Στο ίδιο μήκος κύματος, η ΤτΕ προβλέπει μηδενική ανάπτυξη για το 2020 ενώ η Morgan Stanley «βλέπει» ύφεση 5,3% για την Ελλάδα το 2020, αλλά και «γύρισμα» σε ανάπτυξη 6,3% το 2021 με το δημοσιονομικό έλλειμμα να διαμορφώνεται φέτος στο -1,3% και το δημόσιο χρέος στο 189,3% του ΑΕΠ. Καθίσταται λοιπόν σαφές από όλες τις εκτιμήσεις πως η συρρίκνωση του ΑΕΠ φέτος είναι κάτι παραπάνω από βέβαιη με την ένταση και τη διάρκεια της ύφεσης να κρίνει και τα επιπλέον μέτρα που θα κληθεί να λάβει η κυβέρνηση για να μην επέλθει κατάρρευση στην παραγωγική δραστηριότητα της χώρας στηρίζοντας παράλληλα τους εργαζόμενους.
Σύμφωνα με το οικονομικο επιτελείο, το δημοσιονομικό κόστος των ληφθέντων μέτρων αντιστοιχεί στο 2,5% του ΑΕΠ, κάτι που μεταφράζεται σε ταμειακή επιβάρυνση 6 δισ. ευρώ για Μάρτιο και Απρίλιο. Την επόμενη εβδομάδα, αναφέρουν πληροφορίες, θα τεθούν επί τάπητος τα νέα δεδομένα ανακοινώνοντας επιπλέον μέτρα στήριξης (μείωση ορίου ηλεκτρονικών συναλλαγών, επίσπευση φοροελφρύνσεων) καθώς όπως ανέφερε και ο κ.Σταϊκούρας, το 90% των επιχειρήσεων πλήττονται. Στο «οπλοστάσιο» της χώρας της οποίας οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι καλυμμένες μέχρι τον Ιούνιο, υπάρχουν το «μαξιλάρι» ασφαλείας των 37 δισ. ευρώ όπως και τα 12 δισ.ευρώ τα οποία διαθέτει η ΕΚΤ για την αγορά ελληνικών ομολόγων (βοηθώντας στη διατήρηση του κόστους δανεισμού του δημοσίου από τις αγορές σε χαμηλά επίπεδα), στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης ύψους 750 δισ. ευρώ.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Μαρτίου 2020
ΣΧΟΛΙΑ