20/09/2023 07:00
Μετά από τέσσερα χρόνια προσπαθειών, ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να μετατραπεί από «βούρκο», σε οργανωμένο, εξυγιασμένο επιχειρηματικό πάρκο, η άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση στο Καλοχώρι, αρκεί η πλειοψηφία των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες στην περιοχή, να αρπάξουν τις δυνατότητες που τους παρέχει ο νόμος και οι πόροι του ΕΣΠΑ.
Το παράθυρο αυτό άνοιξε με τη δημοσίευση σε ΦΕΚ ( 15.9.2023, Τεύχος Β, Αρ. Φύλλου 5486) της απόφασης των υπουργών Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Ανάπτυξης, με την οποία η περιοχή του Καλοχωρίου χαρακτηρίζεται ως άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση, η οποία χρήζει περιβαλλοντικής και λειτουργικής εξυγίανσης, σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο ν.4982/2022 (άρθρο 20/παρ.2).
Η ΚΥΑ εκδόθηκε μετά την εκπόνηση μελετών, που ανατέθηκαν από την Γ.Γ. Βιομηχανίας (σ.σ. στη Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ) και, ακολούθως, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ( Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ, Γ.Τσακούμης & Σια ΕΕ, Δίκτυο Α.Ε.) και οι οποίες, αποτύπωσαν την υφιστάμενη κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή της Α.Β.Σ και την ανάγκη οριοθέτησης και εξυγίανσής της, καθώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι περίπου 900 εταιρείες που είναι εγκατεστημένες εκεί, είναι πολλά, προβλήματα που προξενούν αλυσιδωτές επιπτώσεις στις κοντινές κοινότητες και μεγάλη υποβάθμιση στο φυσικό περιβάλλον.
Το Καλοχώρι, η βιομηχανική περιοχή που βρίσκεται μόλις 7-8 χλμ. από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, αποτελεί αναμφισβήτητα, «ντροπή» για ένα κράτος που θέλει να λέγεται σύγχρονο Ευρωπαϊκό και να μιλάει για πράσινη, βιώσιμη ανάπτυξη, με έμφαση στον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Υποστήριξη της εξυγίανσης από τις επιχειρήσεις
Όπως έχουν τονίσει στο makthes.gr, άμεσα εμπλεκόμενοι φορείς, το εάν το παράθυρο που άνοιξε, θα γίνει πόρτα για να περάσει η εξυγίανση, θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες και πάνω απ’ όλα από τη βούληση των επιχειρήσεων που έχουν ιδιοκτησίες στην περιοχή. Κι’ αυτό γιατί το 55% των 875 επιχειρήσεων , θα πρέπει να συστήσουν μία Εταιρεία Ανάπτυξης και Διαχείρισης Επιχειρηματικού Πάρκου ( ΕΑΔΕΠ) , η οποία θα λειτουργήσει ως ο επισπεύδων φορέας για την εκπόνηση των μελετών και των έργων που χρειάζεται η περιοχή. Σε αυτή την Εταιρεία, θα μπορούν να συμμετέχουν και φορείς, αλλά ο κρίσιμος παράγοντας είναι η συμμετοχή των επιχειρήσεων.
Και φυσικά, στη συνέχεια, θα πρέπει να ακολουθήσει μία περίοδος μελετών και έργων, με αντικείμενο την εξυγίανση της βιομηχανικής συγκέντρωσης, τόσο στο τμήμα που βρίσκεται νοτίως του ΠΑΘΕ/ΝΕΟΑΘ, όσο και στο τμήμα άνωθεν του ΠΑΘΕ/ΝΕΟΑΘ. Για την εξυγίανση, που συνεπάγεται έργα πολεοδομικής οργάνωσης, υποδομών και λειτουργικής εξυγίανσης, οι εταιρείες θα πρέπει να καταβάλλουν εισφορά σε γη και χρήμα.
Αυτοδιοίκηση και παραγωγικοί φορείς
Σε πρώτο στάδιο πάντως, μετά την δημοσίευση της ΚΥΑ και αφού γίνουν οι αυτοδιοικητικές εκλογές, θα πρέπει να αναμένουμε την ανάληψη πρωτοβουλίας από την Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, για την έναρξη του διαλόγου με τις επιχειρήσεις της περιοχής.
Την ανάγκη εξυγίανσης της Α.Β.Σ. Καλοχωρίου, έχουν υποστηρίξει ένθερμα η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, οι Δήμοι της Δυτικής Θεσσαλονίκης και η ΚΕΔΕ, τα Επιμελητήρια και οι παραγωγικοί φορείς Θεσσαλονίκης και Βόρειας Ελλάδας, ώστε να ακολουθηθεί το πρότυπο των Οινοφύτων και του Πάρκου Εξυγίανσης που θα διαμορφωθεί στην εκεί , μεγάλη, άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση.
Καλοχώρι: το προφίλ της βιομηχανικής συγκέντρωσης
Η ευρύτερη βιομηχανική περιοχή Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης, έχει συνολική έκταση 11.293 στρέμματα περίπου και χωροθετείται εντός των Δημοτικών Ενοτήτων Εχεδώρου του Δήμου Δέλτα και Μενεμένης του Δήμου Αμπελοκήπων - Μενεμένης. (σ.σ. τελικώς εξαιρέθηκε το πρώην στρατόπεδο Γκόνου)
Η περιοχή οριοθετείται δυτικά από την Εγνατία οδό και τον Γαλλικό ποταμό, νότια από τον Θερμαϊκό, τον οικισμό της Δ.Κ. Καλοχωρίου και τη λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου, ανατολικά από τη Λαχαναγορά Θεσσαλονίκης, τη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης (οδός 26ης Οκτωβρίου), το ρέμα Δενδροποτάμου και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και βόρεια από τον οικισμό της Νέας Μαγνησίας, την οδό Βέροιας/Νέας Μοναστηρίου και τις εγκαταστάσεις των ΕΛ.ΠΕ. Επιπλέον, διχοτομείται από τον αυτοκινητόδρομο ΠΑΘΕ/ΝΕΟΑΘ.
Στην περιοχή αυτή, όπως αναφέρεται στην ΚΥΑ, μπορεί να ιδρυθεί Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης (Ε.Π.Ε.), τα ακριβή όρια του οποίου θα προσδιοριστούν στην κοινή υπουργική απόφαση έγκρισης ανάπτυξης Ε.Π.Ε. που θα εκδοθεί, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 20 του ν. 4982/2022. Δηλαδή, όπως προβλέπεται, το Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης (Ε.Π.Ε.) ιδρύεται και αναπτύσσεται στις περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις (Α.Β.Σ.), είτε με αίτηση της ενδιαφερόμενης Εταιρείας Ανάπτυξης και Διαχείρισης Επιχειρηματικού Πάρκου (Ε.Α.Δ.Ε.Π.), είτε με δημοσίευση πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την ίδρυση, ανάπτυξη και λειτουργία του, από τη Γ.Γ. Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Για την ίδρυση Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης, απαιτείται να έχουν διαπιστωθεί σημαντικά λειτουργικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, η κάλυψη από τις δομημένες επιφάνειες να υπερβαίνει το 15,02% της οριοθετημένης έκτασης και, η αιτούμενη προς οριοθέτηση έκταση να έχει εμβαδό άνω των 100 στρεμμάτων, προϋποθέσεις που καλύπτονται στην περίπτωση της Άτυπης Βιομηχανικής Συγκέντρωσης Καλοχωρίου.
Οι επιχειρήσεις της περιοχής
Στα 11.293 στρέμματα, κάτωθεν και άνωθεν της ΠΑΘΕ, λειτουργούν 875 επιχειρήσεις, Τα δομημένα οικόπεδα καλύπτουν επιφάνεια 7.017 στρεμμάτων, ενώ τα κτίρια καλύπτουν το 15% της επιφάνειας, δηλαδή 1.694,68 στρέμματα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχαν παρουσιάσει οι μελετητές, η κατανομή δραστηριοτήτων στη συγκεκριμένη έκταση είναι η ακόλουθη: τα κενά οικόπεδα, χωρίς χρήση είναι 3.087,54 στρέμματα και αντιπροσωπεύουν το 26,47% της έκτασης. Τα πρατήρια καυσίμων και τα πλυντήρια οχημάτων καλύπτουν 105,50 στρέμματα, ποσοστό 0,90%. Για γεωργική χρήση και γεωργικές εγκαταστάσεις χρησιμοποιούνται 182,93 στρέμματα (1,57%) και για κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις 301,85 στρέμματα (2,59%). Οι μεταποιητικές επιχειρήσεις (βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εργαστήρια) καλύπτουν το 12,83% της έκτασης,1.496,95 στρέμματα. Οι κάθε είδους εμπορικές επιχειρήσεις (χονδρεμπόριο, λιανεμπόριο) αξιοποιούν 1671,41 στρέμματα, το 14,33% της συγκεκριμένης περιοχής, ενώ τα logistics (μεταφορικές εταιρείες και αποθήκες) απλώνονται σε 1.693,82 στρέμματα, το 14,52% της περιοχής.
Τα συνεργεία και τα μηχανουργία χρησιμοποιούν 808,15 στρέμματα, το 6,93% του συνολικού εδάφους, ενώ τα διυλιστήρια που υπάρχουν στην περιοχή αναπτύσσονται στο 5,35% του συνολικού εδάφους, δηλαδή 623,67 στρέμματα. Για περιβαλλοντικές υποδομές, όπως η ανακύκλωση και η διαχείριση αποβλήτων, αξιοποιούνται 55,73 στρέμματα, ποσοστό 0,48%, ενώ οι εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας καταλαμβάνουν 108,37 στρέμματα, ποσοστό 0,93%. Σε ανάλογη έκταση 108,88 στρεμμάτων (ποσοστό επίσης 0,93%) αναπτύσσονται επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, ενώ το οδικό δίκτυο καταλαμβάνει 1.058,63 στρέμματα, 9,08% του συνόλου. Σε 26,03 στρέμματα (ποσοστό 0,22%) υπάρχουν κατοικίες, ενώ για κάποιες ειδικές χρήσεις είναι δεσμευμένα 103,24 στρέμματα, ποσοστό 0,89%.
Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, στις εταιρείες που είναι εγκατεστημένες στο Καλοχώρι, δίνεται μία ευκαιρία, να εξυγιάνουν την περιοχή λειτουργίας τους, κάτι που οπωσδήποτε να αποτελέσει πλεονέκτημα σε κάθε μελλοντική συνεργασία ή και αίτημα και την ένταξη σε επενδυτικό πρόγραμμα.
Μετά από τέσσερα χρόνια προσπαθειών, ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για να μετατραπεί από «βούρκο», σε οργανωμένο, εξυγιασμένο επιχειρηματικό πάρκο, η άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση στο Καλοχώρι, αρκεί η πλειοψηφία των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες στην περιοχή, να αρπάξουν τις δυνατότητες που τους παρέχει ο νόμος και οι πόροι του ΕΣΠΑ.
Το παράθυρο αυτό άνοιξε με τη δημοσίευση σε ΦΕΚ ( 15.9.2023, Τεύχος Β, Αρ. Φύλλου 5486) της απόφασης των υπουργών Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Ανάπτυξης, με την οποία η περιοχή του Καλοχωρίου χαρακτηρίζεται ως άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση, η οποία χρήζει περιβαλλοντικής και λειτουργικής εξυγίανσης, σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο ν.4982/2022 (άρθρο 20/παρ.2).
Η ΚΥΑ εκδόθηκε μετά την εκπόνηση μελετών, που ανατέθηκαν από την Γ.Γ. Βιομηχανίας (σ.σ. στη Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ) και, ακολούθως, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ( Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ, Γ.Τσακούμης & Σια ΕΕ, Δίκτυο Α.Ε.) και οι οποίες, αποτύπωσαν την υφιστάμενη κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή της Α.Β.Σ και την ανάγκη οριοθέτησης και εξυγίανσής της, καθώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι περίπου 900 εταιρείες που είναι εγκατεστημένες εκεί, είναι πολλά, προβλήματα που προξενούν αλυσιδωτές επιπτώσεις στις κοντινές κοινότητες και μεγάλη υποβάθμιση στο φυσικό περιβάλλον.
Το Καλοχώρι, η βιομηχανική περιοχή που βρίσκεται μόλις 7-8 χλμ. από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, αποτελεί αναμφισβήτητα, «ντροπή» για ένα κράτος που θέλει να λέγεται σύγχρονο Ευρωπαϊκό και να μιλάει για πράσινη, βιώσιμη ανάπτυξη, με έμφαση στον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Υποστήριξη της εξυγίανσης από τις επιχειρήσεις
Όπως έχουν τονίσει στο makthes.gr, άμεσα εμπλεκόμενοι φορείς, το εάν το παράθυρο που άνοιξε, θα γίνει πόρτα για να περάσει η εξυγίανση, θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες και πάνω απ’ όλα από τη βούληση των επιχειρήσεων που έχουν ιδιοκτησίες στην περιοχή. Κι’ αυτό γιατί το 55% των 875 επιχειρήσεων , θα πρέπει να συστήσουν μία Εταιρεία Ανάπτυξης και Διαχείρισης Επιχειρηματικού Πάρκου ( ΕΑΔΕΠ) , η οποία θα λειτουργήσει ως ο επισπεύδων φορέας για την εκπόνηση των μελετών και των έργων που χρειάζεται η περιοχή. Σε αυτή την Εταιρεία, θα μπορούν να συμμετέχουν και φορείς, αλλά ο κρίσιμος παράγοντας είναι η συμμετοχή των επιχειρήσεων.
Και φυσικά, στη συνέχεια, θα πρέπει να ακολουθήσει μία περίοδος μελετών και έργων, με αντικείμενο την εξυγίανση της βιομηχανικής συγκέντρωσης, τόσο στο τμήμα που βρίσκεται νοτίως του ΠΑΘΕ/ΝΕΟΑΘ, όσο και στο τμήμα άνωθεν του ΠΑΘΕ/ΝΕΟΑΘ. Για την εξυγίανση, που συνεπάγεται έργα πολεοδομικής οργάνωσης, υποδομών και λειτουργικής εξυγίανσης, οι εταιρείες θα πρέπει να καταβάλλουν εισφορά σε γη και χρήμα.
Αυτοδιοίκηση και παραγωγικοί φορείς
Σε πρώτο στάδιο πάντως, μετά την δημοσίευση της ΚΥΑ και αφού γίνουν οι αυτοδιοικητικές εκλογές, θα πρέπει να αναμένουμε την ανάληψη πρωτοβουλίας από την Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, για την έναρξη του διαλόγου με τις επιχειρήσεις της περιοχής.
Την ανάγκη εξυγίανσης της Α.Β.Σ. Καλοχωρίου, έχουν υποστηρίξει ένθερμα η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, οι Δήμοι της Δυτικής Θεσσαλονίκης και η ΚΕΔΕ, τα Επιμελητήρια και οι παραγωγικοί φορείς Θεσσαλονίκης και Βόρειας Ελλάδας, ώστε να ακολουθηθεί το πρότυπο των Οινοφύτων και του Πάρκου Εξυγίανσης που θα διαμορφωθεί στην εκεί , μεγάλη, άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση.
Καλοχώρι: το προφίλ της βιομηχανικής συγκέντρωσης
Η ευρύτερη βιομηχανική περιοχή Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης, έχει συνολική έκταση 11.293 στρέμματα περίπου και χωροθετείται εντός των Δημοτικών Ενοτήτων Εχεδώρου του Δήμου Δέλτα και Μενεμένης του Δήμου Αμπελοκήπων - Μενεμένης. (σ.σ. τελικώς εξαιρέθηκε το πρώην στρατόπεδο Γκόνου)
Η περιοχή οριοθετείται δυτικά από την Εγνατία οδό και τον Γαλλικό ποταμό, νότια από τον Θερμαϊκό, τον οικισμό της Δ.Κ. Καλοχωρίου και τη λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου, ανατολικά από τη Λαχαναγορά Θεσσαλονίκης, τη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης (οδός 26ης Οκτωβρίου), το ρέμα Δενδροποτάμου και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και βόρεια από τον οικισμό της Νέας Μαγνησίας, την οδό Βέροιας/Νέας Μοναστηρίου και τις εγκαταστάσεις των ΕΛ.ΠΕ. Επιπλέον, διχοτομείται από τον αυτοκινητόδρομο ΠΑΘΕ/ΝΕΟΑΘ.
Στην περιοχή αυτή, όπως αναφέρεται στην ΚΥΑ, μπορεί να ιδρυθεί Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης (Ε.Π.Ε.), τα ακριβή όρια του οποίου θα προσδιοριστούν στην κοινή υπουργική απόφαση έγκρισης ανάπτυξης Ε.Π.Ε. που θα εκδοθεί, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 20 του ν. 4982/2022. Δηλαδή, όπως προβλέπεται, το Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης (Ε.Π.Ε.) ιδρύεται και αναπτύσσεται στις περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις (Α.Β.Σ.), είτε με αίτηση της ενδιαφερόμενης Εταιρείας Ανάπτυξης και Διαχείρισης Επιχειρηματικού Πάρκου (Ε.Α.Δ.Ε.Π.), είτε με δημοσίευση πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την ίδρυση, ανάπτυξη και λειτουργία του, από τη Γ.Γ. Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Για την ίδρυση Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης, απαιτείται να έχουν διαπιστωθεί σημαντικά λειτουργικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, η κάλυψη από τις δομημένες επιφάνειες να υπερβαίνει το 15,02% της οριοθετημένης έκτασης και, η αιτούμενη προς οριοθέτηση έκταση να έχει εμβαδό άνω των 100 στρεμμάτων, προϋποθέσεις που καλύπτονται στην περίπτωση της Άτυπης Βιομηχανικής Συγκέντρωσης Καλοχωρίου.
Οι επιχειρήσεις της περιοχής
Στα 11.293 στρέμματα, κάτωθεν και άνωθεν της ΠΑΘΕ, λειτουργούν 875 επιχειρήσεις, Τα δομημένα οικόπεδα καλύπτουν επιφάνεια 7.017 στρεμμάτων, ενώ τα κτίρια καλύπτουν το 15% της επιφάνειας, δηλαδή 1.694,68 στρέμματα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχαν παρουσιάσει οι μελετητές, η κατανομή δραστηριοτήτων στη συγκεκριμένη έκταση είναι η ακόλουθη: τα κενά οικόπεδα, χωρίς χρήση είναι 3.087,54 στρέμματα και αντιπροσωπεύουν το 26,47% της έκτασης. Τα πρατήρια καυσίμων και τα πλυντήρια οχημάτων καλύπτουν 105,50 στρέμματα, ποσοστό 0,90%. Για γεωργική χρήση και γεωργικές εγκαταστάσεις χρησιμοποιούνται 182,93 στρέμματα (1,57%) και για κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις 301,85 στρέμματα (2,59%). Οι μεταποιητικές επιχειρήσεις (βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εργαστήρια) καλύπτουν το 12,83% της έκτασης,1.496,95 στρέμματα. Οι κάθε είδους εμπορικές επιχειρήσεις (χονδρεμπόριο, λιανεμπόριο) αξιοποιούν 1671,41 στρέμματα, το 14,33% της συγκεκριμένης περιοχής, ενώ τα logistics (μεταφορικές εταιρείες και αποθήκες) απλώνονται σε 1.693,82 στρέμματα, το 14,52% της περιοχής.
Τα συνεργεία και τα μηχανουργία χρησιμοποιούν 808,15 στρέμματα, το 6,93% του συνολικού εδάφους, ενώ τα διυλιστήρια που υπάρχουν στην περιοχή αναπτύσσονται στο 5,35% του συνολικού εδάφους, δηλαδή 623,67 στρέμματα. Για περιβαλλοντικές υποδομές, όπως η ανακύκλωση και η διαχείριση αποβλήτων, αξιοποιούνται 55,73 στρέμματα, ποσοστό 0,48%, ενώ οι εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας καταλαμβάνουν 108,37 στρέμματα, ποσοστό 0,93%. Σε ανάλογη έκταση 108,88 στρεμμάτων (ποσοστό επίσης 0,93%) αναπτύσσονται επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, ενώ το οδικό δίκτυο καταλαμβάνει 1.058,63 στρέμματα, 9,08% του συνόλου. Σε 26,03 στρέμματα (ποσοστό 0,22%) υπάρχουν κατοικίες, ενώ για κάποιες ειδικές χρήσεις είναι δεσμευμένα 103,24 στρέμματα, ποσοστό 0,89%.
Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, στις εταιρείες που είναι εγκατεστημένες στο Καλοχώρι, δίνεται μία ευκαιρία, να εξυγιάνουν την περιοχή λειτουργίας τους, κάτι που οπωσδήποτε να αποτελέσει πλεονέκτημα σε κάθε μελλοντική συνεργασία ή και αίτημα και την ένταξη σε επενδυτικό πρόγραμμα.
ΣΧΟΛΙΑ