Τους λόγους για τους οποίους το ΕΣΥ δεν λειτουργεί όπως θα επιθυμούσαν οι πολίτες ανέπτυξε ο υφυπουργός Υγείας, Δημήτρης Βαρτζόπουλος, περιγράφοντας παράλληλα το σχέδιο της κυβέρνησης για τη συνολική αναβάθμιση του συστήματος, που, όπως είπε, αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για τον ίδιο τον πρωθυπουργό. 

«Η εμπιστοσύνη του κόσμου στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό επιβεβαιώνει αυτό που όλοι γνωρίζουμε. Ότι οι σχολές ιατρικής και νοσηλευτικής παράγουν εξαιρετικούς επιστήμονες και εργαζόμενους στον χώρο της υγείας, οι οποίοι διαπρέπουν και στο εξωτερικό. Η δυσαρέσκεια σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του ΕΣΥ, τόσο ως προς την ποιότητα όσο και ως προς την ταχύτητα, είναι εύλογη. Το σύστημά μας υπάρχει εδώ και 40 χρόνια και είναι παρεμφερές με εκείνο της Αγγλίας, των σκανδιναβικών χωρών και της Νότιας Ευρώπης. Στηρίζεται δηλαδή αποκλειστικά στο κράτος και τη χρηματοδότηση από αυτό. 

Στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης, αντίθετα, δεν έχει σημασία ποιος παρέχει τις υπηρεσίες. Τα ταμεία καλύπτουν το όποιο κόστος και τελικά η συμμετοχή του πολίτη στα έξοδα είναι μικρότερη. Στην Ελλάδα φτάνει στο 10% της συνολικής δαπάνης, ενώ στις χώρες που ακολουθούν το άλλο μοντέλο είναι της τάξης του 1.5%.

Τα βασικά προβλήματα του ΕΣΥ είναι δύο. Η μη κάλυψη των κενών θέσεων λόγω των χαμηλών μισθών και η εν γένει δημοσιοΰπαλληλικού χαρακτήρα διοίκηση. Στο δικό μας σύστημα τα στελέχη δεν αξιολογούνται βάσει της αποδοτικότητας στο πεδίο αλλά βάσει των επιστημονικών δεξιοτήτων και της αρχαιότητας. 

Με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που ήδη έχουν αναληφθεί, προσπαθούμε να λύσουμε το συντομότερο δυνατό το πρώτο πρόβλημα. Να αποτρέψουμε δηλαδή τη μαζική φυγή γιατρών και νοσηλευτών στο εξωτερικό, όπου οι μισθοί είναι πολύ υψηλότεροι. Γιατί να μείνει ένας νέος γιατρός εδώ αν μπορεί να πάρει 5000 ευρώ στη Γερμανία; Δίνοντας τη δυνατότητα στους γιατρούς του ΕΣΥ να δουλέψουν παράλληλα και ως ιδιώτες, πάντα υπό αυστηρό έλεγχο, φιλοδοξούμε να κρατήσουμε τους επιστήμονές μας στην Ελλάδα. 

Χρειαζόμαστε μία συνολική αναβάθμιση του συστήματος και είναι σαφές πως η υγεία αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό προσωπικά. Αυτή τη στιγμή, στην Ελλάδα, το δημόσιο σύστημα δίνει 2.000 ευρώ ανά κεφαλή τον χρόνο για υπηρεσίες περίθαλψης, ενώ στην Αγγλία το ποσό φτάνει στις 6.000 και στις χώρες της Σκανδιναβίας τις 7.000. Οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας είναι συγκεκριμένες, αλλά θα κάνουμε το μέγιστο δυνατό για να πετύχουμε την ουσιαστική αναβάθμιση του ΕΣΥ».  

Ο κ. Βαρτζόπουλος μίλησε και για τις πολιτικές που αφορούν την ψυχική υγεία. «Προωθούμε μία σημαντική μεταρρύθμιση σε ό,τι αφορά το πεδίο της ψυχικής υγείας, καθώς τα δημογραφικά και τα ιατρικά δεδομένα έχουν αλλάξει θεαματικά και η προσέγγιση του 1980 και του 1990 δεν απαντά στις ανάγκες του σήμερα. Στις μέρες μας το προσδόκιμο επιβίωσης είναι σημαντικά υψηλότερο άρα έχουμε, για παράδειγμα, περισσότερους ανοϊκούς ασθενείς που χρειάζονται πλήρη καθημερινή φροντίδα. 

Τι κάνουμε λοιπόν; Διαλύουμε τις παλιές υπηρεσίες και δημιουργούμε μια νέα ενιαία δομή για την ψυχική υγεία, η οποία θα μπορεί να καταγράφει κάθε νέο περιστατικό, σε κάθε περιοχή της χώρας και θα παρέχει τις απαραίτητες υπηρεσίες στους ασθενείς, ανάλογα με τις ανάγκες τους. Διαμορφώνουμε δηλαδή ένα νέο σύστημα με ενιαία διοικητική, ιατρική και νοσηλευτική λειτουργία. Το ίδιο κάνουμε και στον τομέα των εξαρτήσεων που δεν συνδέονται πια μόνον με ουσίες αφού υπάρχουν, για παράδειγμα, ο εθισμός στον τζόγο, στο ίντερνετ κλπ. Θα υπάρξουν αντιδράσεις και το ξέρουμε, αλλά η μεταρρύθμιση πρέπει να προχωρήσει».