Φοιτητές της θεατρικής ομάδας της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, παρουσιάζουν τη «Δίκη της Μαίρης Ντιούγκαν» του Βείλερ Μπάγερτ, στο Βασιλικό Θέατρο Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον δικαστικό θρίλερ, το οποίο «ανεβαίνει» με την επιμέλεια αποκλειστικά φοιτητών της Σχολής, περιλαμβανομένης της σκηνοθεσίας και της μουσικής επένδυσης. Το κοινό θα μπορεί να τους απολαύσει στο Βασιλικό Θέατρο (ΚΘΒΕ), στις 22, 23 και 29 Ιανουαρίου 2024.

Περίληψη

Βράδυ. Δυνατές φωνές, ένας καβγάς… Μια διαθήκη ανυπόγραφη… Ένα ματωμένο μεταξωτό νυχτικό… Ένα καρφωμένο μαχαίρι… Μια προδοσία : “Μαίρη Ντιούγκαν κατηγορείσαι για την ανθρωποκτονία α’ βαθμού του εραστή σου, Έντγκαρ Ράις”. Πόσο κοντά βρίσκεται κανείς στο έγκλημα όταν μέχρι τα μεσάνυχτα εκατομμύρια δολλάρια μπορεί να έχουν γίνει καπνός; Ο χρόνος τρέχει, η δίκη αρχίζει.

Αναφορικά με το έργο

Το έργο γνώρισε μεγάλη επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ αλλά και στις ευρωπαϊκές και διεθνείς σκηνές στα τέλη της δεκαετίας του ΄20. Το 1929 μεταφέρθηκε πρώτη φορά στον κινηματογράφο, σε σκηνοθεσία του ίδιου του συγγραφέα. (Πηγή ΕΡΤNEWS) Στην Ελλάδα, το έργο μεταδόθηκε για πρώτη φορά σε ραδιοφωνική μεταφορά των Δημήτρη Κωνσταντινίδη και Μήτσου Λυγίζου το 1958. Έναν αιώνα μετά το έργο επιστρέφει στη θεατρική σκηνή - αυτή τη φορά του Βασιλικού Θεάτρου - από τη θεατρική ομάδα της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης.

Σκηνοθετικό Σημείωμα

Πόσο τυφλή είναι στ‘ αλήθεια η δικαιοσύνη; Μήπως οφείλει να έχει συνεχώς «ορθάνοιχτα τα μάτια της;» Τί επιλέγει, όταν συγκρούεται το κοινωνικό «πιστεύω» με την αλήθεια; Στη δίκη αυτή οι μάρτυρες που «ορκίζονται να πουν την αλήθεια και μόνον την αλήθεια», κατ’ ουσίαν, δεν «εξετάζοναι», αλλά μετέχουν σε μια μορφή εξομολόγησης, με σκοπό την αποδοχή των ενδόμυχων σκέψεών τους από την κοινωνία, τους ενόρκους, ή μάλλον τον ίδιο τους τον εαυτό.

Κι όλα αυτά, όχι στην κοινωνία που απεικονίζει ο Veiller αλλά σε μια κοινωνία τέτοια που τα κοινωνικά «πρέπει» δεν εξαλείφονται αλλά «φοράνε» τον μανδύα ενός εκπολιτισμού κίβδηλου και συνάμα υποκριτικού. Ισως βρισκόμαστε στο ίδιο βράδυ της δολοφονίας, ίσως λίγα δευτερόλεπτα πριν, κι ίσως όλοι να είχαν αναλογιστεί ότι ο Ράις άξιζε να πεθάνει. Μήπως ο δολοφόνος δεν είναι ένας αλλά μια συλλογική, σιωπηρή -για καιρό- εξελισσόμενη συνειδητή δολοφονία που μόνο ένας «τόλμησε» να πραγματοποιήσει;

Οι χαρακτήρες, ή μάλλον η ερμηνεία, αποδίδει αντικειμενικά την ψυχική πραγματολογία, αποστερώντας όμως τον βαθύτατα εμποτισμένο κοινωνικό αναχρονισμό της εποχής, αφού η παράσταση θέτει στον πυρήνα το σπάσιμο του ιψενικού παραδοσιακού τριγώνου, επανορίζοντάς το θαρραλέα, ασκώντας κριτική σιωπηρή, αλλά τόσο δυνατή στη θέση της γυναίκας ως εραστή αλλά και κοινωνό του 20ου αιώνα.

Διάχυτες είναι σκηνές - αναλαμπές προστιθέμενες στο πρωτότυπο κείμενο, από ένα τραύμα - τον φόνο του Εντγκαρ Ράις - που σαν ανοιχτή πληγή στο υποσυνείδητο δεν λέει να κλείσει: η Μαίρη κρατά το μαχαίρι, απειλεί ότι θα σκοτώσει με όση δύναμη έχει, οι φωνές δεν λένε να σωπάσουν… Μια σκηνοθετική προσέγγιση βασισμένη στα διδάγματα της σύγχρονης ψυχολογίας σχετικά με το πώς ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιδρά σε μια τραυματική εμπειρία.

Νεφέλη Καλαντζή-Άκις Παπαδόπουλος

Σημείωμα Μουσικής

Η μουσική είναι ως επί το πλείστον πρωτότυπη. Ακολουθώντας το εξπρεσιονιστικό πρότυπο, είναι κατά βάση ατονική, αγγίζοντας μάλιστα μέχρι και τα όρια του αλεατορισμού, στην προσπάθειά της να αποδώσει με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο τα αναδυόμενα συναισθήματα της στιγμής. Εξπρεσιονιστικές τεχνικές και ρηξικέλευθες αρμονίες αποτελούν τον πυρήνα της μουσικής σύνθεσης, με την διαφωνία να δεσπόζει σε μία διαρκή πάλη με την επίλυσή της, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε μία δίκη.

Μοναδική εξαίρεση αποτελεί το κομμάτι με το οποίο θα ανοίξει η αυλαία, εισαγωγή από το concerto για βιόλα του P.Hindemith με την επωνυμία “Der Schwanendreher”. Το συγκεκριμένο κομμάτι, γραμμένο το 1935, επιλέχθηκε λόγω της ιστορίας του και του πρωτότυπου τίτλου του. Schwanendreher σημαίνει τόσο ο πτηνοτρόφος όσο και ο «λατερντζής», ο τροβαδούρος, που γύριζε την λατέρνα και εξιστορούσε τα παραμύθια. Αυτήν την δεύτερη σημασία είχε κατά νου και ο συνθέτης -όπως φαίνεται από το εισαγωγικό σημείωμα του έργου- κάνοντας εν τέλει τον ερμηνευτή έναν σύγχρονο τροβαδούρο. Από ¨αυτόν¨ θα αρχίζει να ξετυλίγεται το νήμα της ιστορίας της Δίκης της Μαίρης Ντιούγκαν.

Δήμητρα Βαξεβανίδου-Συντελή

Συντελεστές

Σκηνοθεσία - Διασκευή Κειμένου: Νεφέλη Καλαντζή, Άκις Παπαδόπουλος

Μαίρη Ντιούγκαν: Αναστασία Δεββέ

Δικαστής: Χρήστος Αρβανίτης

Τζίμι Ντιούγκαν: Ζαφείρης Παρασχάκης

Εισαγγελέας Γκλόνι: Μαρία Εγρέ

Γιερτρούδη Ράις: Ξένια Μαντζούφα

Άρθουρ Γουέστ: Δημήτρης Αγατιανός

Γραμματέας: Αρμέλντα Μουχολλάρι

Λοχαγός Πράιτ - Μαρί Ντιτρώ: Βασιλίνα Παπαδημητρίου

Ντόλμαρ Λόρι: Βασιλική Σκούντζου

Τζέιμς Γουέλκαν: Στέφανος Τσιρτσώνης

Τζον Άντισον: Πέτρος Μάνος

Επιθεωρήτρια Τζο: Χαρά Ζένιου

Φερμ Μέι: Κοραλία Εξάρχου

Τζέιν Άρθουρ: Σοφία Ευτυχία Πετράκου

Πάτι Κέρνι - Λουίζα Πλένστερ: Θεανώ Αναστασιάδου

Αστυνόμος: Βασίλης Κύρκος

Σύνθεση - Μουσική Επιμέλεια: Δήμητρα Βαξεβανίδου - Συντελή

Τα όργανα παίζουν οι: Κωνσταντίνα Πετρίδου (βιολί), Μαρίνα Καντζόγλου (φλάουτο), Βασίλης Δαμιανάκης (κιθάρα), Δήμητρα Βαξεβανίδου - Συντελή (βιόλα)

Γραφικά - Βιντεοσκόπηση: Γιώργος Φλέγγας