Της Δέσποινας Βογιατζόγλου

Στον «πυρήνα» των πρώτων «πράσινων» ελληνικών πόλεων μεσαίου μεγέθους, που ενσωματώνουν στις διαδικασίες τους την συστηματική καταγραφή, αξιολόγηση και ανάδειξη του αστικού πράσινου, μέσω των «Τεχνολογιών Ψηφιοποίησης», συμπεριλαμβάνεται πλέον η πόλη της Κατερίνης. Ο λόγος για το βραβευμένο (Βραβεία Περιβάλλοντος 2022 - «Environmental Awards 2022»)* Πρόγραμμα Εφαρμογής, «Αποτύπωση-ψηφιοποίηση του αστικού πράσινου δήμου Κατερίνης στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής», του δήμου Κατερίνης.

Σε διάστημα, μικρότερο από ένα χρόνο το πρόγραμμα συνεχίζεται και περνά πλέον στο στάδιο της ολοκλήρωσης, ενώ ξεκινά και η δεύτερη φάση που αφορά στα δέντρα των Αύλειων Χώρων Σχολικών Μονάδων, με ανάλογες δράσεις.

Η υλοποίηση του προγράμματος εστιάζει στις ποιοτικές και ποσοτικές παραμέτρους που αφορούν στην ικανότητα ή μη της «προσαρμογής», καθώς και της «προσαρμοστικότητας» του κάθε δασικού είδους δέντρου, στην εκτίμηση της υγείας και σταθερότητάς τους καθώς και στις συνθήκες του μικροκλίματος.

Όπως διευκρινίζει ο δήμαρχος Κατερίνης, Κώστας Κουκοδήμος: «Για πρώτη φορά όλες οι ψηφιακές πληροφορίες του προγράμματος αυτού, δίνουν τη δυνατότητα στον δήμο μας και στις υπηρεσίες του, να λειτουργούν "έξυπνα", διαδραστικά, ώστε να λαμβάνονται άμεσα και έγκαιρα αποφάσεις για παρεμβάσεις με τη λήψη των κατάλληλων μέτρων, στα θέματα που αφορούν στην Αειφορική-Βιώσιμη Διαχείριση και στην ζωντανή παρουσία του αστικού πρασίνου στην πόλη της Κατερίνης».

Η ταυτότητα του προγράμματος

Για πρώτη φορά, στη νεότερη ιστορία της πόλης της Κατερίνης ολοκληρώθηκε σε διάστημα μικρότερο των επτά μηνών ή αποτύπωση του πολύ μεγάλου αριθμού, που πλησιάζει τις επτά χιλιάδες δένδρα, των δενδροστοιχιών-παρόδιων νησίδων καθώς και των πεντακοσίων χιλιάδων και πλέον χαρακτηριστικών-μεταβλητών όλων των δένδρων (ποσοτικές και ποιοτικές μεταβλητές), με συνολική επίγεια μέτρηση και απογραφή κάθε πληροφορίας που αφορά σε κάθε δένδρο ξεχωριστά.

Ψηφιοποίηση 500.000 χαρακτηριστικών των δέντρων

Ο δήμος της Κατερίνης ξεκίνησε από τις 11 Ιανουαρίου 2022 την ψηφιοποίηση των 500.000 και πλέον χαρακτηριστικών των δένδρων των Δενδροστοιχιών-Παρόδιων νησίδων, ενώ μέχρι σήμερα ολοκληρώθηκε η ψηφιακή εισαγωγή ποσοστού 95%, στους πίνακες excel, για κάθε δένδρο ξεχωριστά ανά οδό και τμήμα αυτής.

Παράλληλα δημιουργήθηκε φωτογραφική βάση δεδομένων ατόμου και δενδροδόχου, η οποία θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για το «τώρα» αλλά και τις επόμενες δεκαετίες, ενώ ξεκίνησε η Χαρτογραφική ενσωμάτωση του κάθε δένδρου ξεχωριστά σε Ορθοφωτοχάρτες του 2015-2016 και σε λογισμικό περιβάλλον Autocad, καθώς και η Στατιστική-πολυκριτηριακή ανάλυση με το Στατιστικό λογισμικό S.P.S.S..

Με την ολοκλήρωση του Προγράμματος Εφαρμογής «Αποτύπωση-Ψηφιοποίηση του αστικού πράσινου δήμου Κατερίνης στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής» ο δήμος διαθέτει το κατάλληλο «εργαλείο» για να διαμορφώσει, από εδώ και πέρα πλέον, «καθαρές», επιστημονικές, σαφώς διακριτές κατευθυντήριες γραμμές και αρχές σχεδιασμού, συντήρησης και ανάπτυξης του αστικού πράσινου, με ενιαίο ολιστικό τρόπο, συστηματικά, για όλους τους «πράσινους» χώρους, στο πλαίσιο μιας αειφορικής-βιώσιμης πράσινης πόλης. 

Ο Σχεδιασμός αυτός, θα αφορά στο «τώρα» αλλά και στις επόμενες δεκαετίες, στις επόμενες γενιές των παιδιών μας, αποκλείοντας έτσι κάθε «λανθασμένη» παρέμβαση ειδικά στην επιλογή ειδών και στην διαχείριση των κλαδεύσεων ανά είδος και αποκλείοντας κατά το δυνατόν απλές «εμπειρικές» μεθόδους και τεχνικές, που δεν λαμβάνουν υπόψη την επιστημονική παρατήρηση και παρακολούθηση.

Η βράβευση του δήμου Κατερίνης στα Βραβεία Περιβάλλοντος 2022 («Environmental Awards 2022») που αφορούσε και το πράσινο της πόλης, σε συνδυασμό με την ευαισθησία της Δημοτικής αρχής στα περιβαλλοντικά ζητήματα, δημιούργησε ένα πρόσθετο αίσθημα ευθύνης, απέναντι στην κοινωνία και ειδικότερα στους δημότες.

Επισημαίνεται ότι η βράβευση αυτή, του Προγράμματος Εφαρμογής, σύμφωνα με το πρωτόκολλο της Διοργάνωσης απονομής των Βραβείων που αναδεικνύουν και επιβραβεύουν καλές πρακτικές και πρωτοβουλίες για την Προστασία του Περιβάλλοντος και την Αειφορία, καθώς και Καινοτόμα «Πράσινα» έργα, Τεχνολογίες ή Προγράμματα, αφορά στην Ενότητα 3. «Organization and Process Innovation», Υποενότητα «Sustainable Public Authorities», στην κατηγορία «Εφαρμογή Καλών Πρακτικών Προστασίας Περιβάλλοντος στο Δήμο Κατερίνης/Environmental Excellence to Local Authorities».

Τα δέντρα «φίλτρα» της πόλης

Παράλληλα αξιολογείται η αποτελεσματικότητα των δένδρων ως προς την απορρύπανση της πόλης της Κατερίνης, δηλαδή, ως προς τη δυνατότητά τους να απορροφούν και να «φιλτράρουν» τα αιωρούμενα σωματίδια (οργανικά χημικά, οξέα, μέταλλα και σκόνη) που ευθύνονται για την ατμοσφαιρική ρύπανση. 

Ως γνωστόν, τα δένδρα αποτελούν τους «πνεύμονες» ενός οικοσυστήματος μίας πόλης, απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και παράγουν οξυγόνο, παρέχουν ηχητική απομόνωση και αντιθορυβική προστασία, με δυνατότητες για σημαντικά ποσοστά μείωσης του θορύβου. Σε αρκετές περιπτώσεις τα υγιή δένδρα λειτουργούν ως «συμπαγείς» ανεμοφράκτες. 

Τα προαναφερόμενα στοιχεία αποτελούν τον κεντρικό «πυρήνα» δεδομένων, που απαιτούνται τόσο για την έρευνα όσο και για την ανάπτυξη των συγκεκριμένων Στρατηγικών Σχεδιασμού και Προσαρμογής της πόλης στην Κλιματική Κρίση με ολιστικό τρόπο.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 11.06.2023