ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Η Απειλή» που ζούμε στο παρόν μας

Το έργο της Άρτεμης Μουστακλίδου ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Στάθη Μαυρόπουλου από την ομάδα Γρκαν Γκινιόλ

 25/01/2022 07:00

«Η Απειλή» που ζούμε στο παρόν μας

Κυριακή Τσολάκη

Είναι γνωστή η ένδεια και παράλληλα η δίψα που υπάρχει στο ελληνικό θέατρο για σύγχρονη ελληνική θεατρική γραφή. Ένα τέτοιο έργο τώρα και μάλιστα βραβευμένο με Κρατικό Βραβείο έρχεται να μας δείξει ότι , πέρα από τα κλασικά κείμενα που έχουν έναν διαχρονικό χαρακτήρα, υπάρχουν και νέοι έλληνες δημιουργοί που χαρακτηρίζονται από νοήματα τα οποία προσαρμόζονται σε όλες σχεδόν τις εποχές.

Μια από αυτούς η Άρτεμης Μουστακλίδου και «Η Απειλή» της. Ένα έργο που τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο το 2012 περιλαμβάνει όμως θέματα όπως η απομόνωση, ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, η ενδοοικογενειακή βία, η έλλειψη κοινωνικών ενδιαφερόντων και αλληλεγγύης που αναπαράγουν και συντηρούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα βρίσκουμε στη σύγχρονη καθημερινότητά μας.

Πρόκειται για μια μαύρη κωμωδία που γράφτηκε με αφορμή τις προσλαμβάνουσες που είχε η συγγραφέας όταν εγκαταστάθηκε σε ένα χωριό της επαρχίας. Η υπόθεση στρέφεται γύρω από ένα ζευγάρι που ζει κλεισμένο στο διαμέρισμά του για άγνωστο λόγο. Η γυναίκα δεν βγαίνει ποτέ έξω, ενώ ο άντρας βγαίνει μόνο για τη δουλειά του και τα απολύτως απαραίτητα. Όταν δίπλα τους μετακομίζει μια αλλοδαπή οικογένεια, πανικοβάλλονται. Κλείνονται στο σπίτι και ακούν τρομοκρατημένοι τους θορύβους από το διπλανό διαμέρισμα. Αρχίζουν να οπλοφορούν σχεδιάζοντας τη φυσική εξόντωσή τους. Η απειλή είναι οι ήχοι των άλλων και το ζευγάρι μετατρέπεται σε θλιβερούς υπερασπιστές ενός πλασματικού οχυρού. «Είχαμε φύγει από τη Θεσσαλονίκη με τον σύζυγό μου και γενικά μου έκανε εντύπωση πώς αντιμετώπιζαν στη μικρή κοινωνία του χωριού τους ξένους, κυρίως τους Αλβανούς. Τους αποκαλούσαν με την εθνικότητά τους κι εκείνοι απαντούσαν κανονικά. Πρώτη φορά είχα γνωρίσει κάτι τέτοιο. Τώρα όπως έχουν περάσει τα χρόνια κι έχει εξελιχθεί η κατάσταση με τους πρόσφυγες αυτό είναι κάτι σχεδόν σύνηθες. Σκέφτηκα το έργο σε μια πόλη έχοντας στο μυαλό μου τη Θεσσαλονίκη, τι έβλεπα και τι με επηρέαζε σε αστικό περιβάλλον. Τότε το προσφυγικό δεν είχε ξεκινήσει, ούτε ξέραμε ότι θα προκύψει το #metoo», λέει στο makthes.gr η Άρτεμις Μουστακλίδου.

Το έργο έχει έμμεση σχέση όμως και με τον εγκλεισμό και τα επακόλουθά του που προκάλεσαν ο κορονοϊός και η πανδημία. «Τώρα είδα και έναν ρατσισμό που βλέπεις στα μάτια του άλλου. Είχε αρρωστήσει από κόβιντ ο άντρας μου και κάναμε καραντίνα 14 μέρες. Όταν βγήκαμε από αυτό αντιμετωπίσαμε πολύ περίεργα βλέμματα. Τότε θυμήθηκα το έργο και σκέφτηκα ότι κάθε μέρα κοιτάμε τους άλλους καχύποπτα. Βήχει στο σχολείο ένα παιδάκι ή βλέπεις κάποιον με συνάχι στο σούπερ μάρκετ και αμέσως αποτραβιέσαι. Στην αρχή νόμιζα ότι το παθαίνουν αυτό μόνο οι μεγάλοι ηλικιακά, αλλά, δυστυχώς, δεν συμβαίνει μόνο με αυτούς», τονίζει η συγγραφέας.

Το έργο ανεβαίνει από την ομάδα Γκραν Γκινιόλ σε σκηνοθεσία Στάθη Μαυρόπουλου. Η ίδια δεν είναι από τους συγγραφείς που απαιτούν να βρίσκονται στις δοκιμές μιας παράστασης. «Το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να ρωτήσω τι θέλει ο καθένας. Άλλοι σκηνοθέτες σε θέλουν εκεί από την αρχή και άλλοι στο τελικό αποτέλεσμα για να δουν την αντίδραση. Μου αρέσει όμως κι εμένα να εκπλήσσομαι. Ειδικά μετά την αφίσα που είδα θέλω πάρα πολύ να δω πώς είναι η παράσταση».

Σε δύο διαφορετικά timelines

Το κείμενο είναι γραμμένο στη μορφή του σύγχρονου ρεαλισμού του νεοελληνικού θεάτρου με στοιχεία παραλόγου. Ο σκηνοθέτης Στάθης Μαυρόπουλος λέει τώρα στο makthes.gr κάτι που η συγγραφέας δεν γνωρίζει ακόμη για την παράσταση: «Έχουμε χωρίσει την παράσταση σε δύο διαφορετικά timelines. Το ένα είναι το έργο όπως διαδραματίζεται από την ίδια όπου είναι σε πολύ γκροτέσκ τρόπο, σχεδόν κωμικοτραγικό που αγγίζει τα όρια του γελοίου και το δεύτερο είναι ένας ξεχωριστός τρόπος φωτισμένος και δοσμένος διαφορετικά με έναν απόλυτο ρεαλισμό. Περιγράφει μια σύγχρονη σχέση την οποία βλέπουμε καθημερινά γύρω μας, η οποία περικλείει την ενδοοικογενειακή βία, πράγματα που τα αντιμετωπίζουμε καθημερινά, αυτόν τον παραλογισμό που ζούμε σήμερα, που δεν μας είναι καθόλου παράλογο να κυκλοφορούμε με μάσκες, κάποιος να βήχει δίπλα μας και να τον κοιτάζουμε τελείως καχύποπτα κάτι που όταν το έγραψε η Μουστακλίδου το 2012 ήταν επιστημονική φαντασία. Σήμερα όλο αυτό που περιγράφει ο σκηνοθέτης είναι καθημερινότητα. Βομβαρδιζόμαστε με ειδήσεις ότι ο τάδε έδειρε ή σκότωσε ή κακοποίησε ή βίασε τη γυναίκα του, όχι ότι δεν γινόταν παλιά αυτό, απλώς σήμερα αναδεικνύεται πιο πολύ. Έτσι λοιπόν εμείς βαδίζουμε σε δύο τελείως διαφορετικά βήματα τα οποία εκ πρώτης όψεως δεν φαίνονται στο κείμενο. Αυτή είναι η δικιά μας πρόταση για το καινούριο ανέβασμα του έργου».

Όταν διάβασε το κείμενο το 2014 δεν μπορούσε να πάει το μυαλό του σε έναν εγκλεισμό. «Το θεωρούσα ένα κομμάτι παραλόγου το οποίο συναντάμε πολλές φορές σε συγγραφείς που ασχολούνται με αυτό το είδος. Σήμερα αυτό το πράγμα δεν είναι απλώς επίκαιρο, αλλά καθημερινότητα. Αυτό που μου φάνηκε πάρα πολύ γοητευτικό είναι ότι το έργο έχει από κάτω ένα πολύ περίεργο χιούμορ. Μέσα στους ήρωες, όσο γελοίοι κι αν είναι, δυστυχώς, αναγνωρίζω και τον εαυτό . Δηλαδή νιώθω ότι θα μπορούσα να είμαι κι εγώ ένας από αυτούς», τονίζει ο Στάθης Μαυρόπουλος.

Παίζουν οι: Ιωάννα Λαμνή και Γιάννης Μόχλας

4-28 Φεβρουαρίου στο Θέατρο Τ

Είναι γνωστή η ένδεια και παράλληλα η δίψα που υπάρχει στο ελληνικό θέατρο για σύγχρονη ελληνική θεατρική γραφή. Ένα τέτοιο έργο τώρα και μάλιστα βραβευμένο με Κρατικό Βραβείο έρχεται να μας δείξει ότι , πέρα από τα κλασικά κείμενα που έχουν έναν διαχρονικό χαρακτήρα, υπάρχουν και νέοι έλληνες δημιουργοί που χαρακτηρίζονται από νοήματα τα οποία προσαρμόζονται σε όλες σχεδόν τις εποχές.

Μια από αυτούς η Άρτεμης Μουστακλίδου και «Η Απειλή» της. Ένα έργο που τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο το 2012 περιλαμβάνει όμως θέματα όπως η απομόνωση, ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, η ενδοοικογενειακή βία, η έλλειψη κοινωνικών ενδιαφερόντων και αλληλεγγύης που αναπαράγουν και συντηρούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα βρίσκουμε στη σύγχρονη καθημερινότητά μας.

Πρόκειται για μια μαύρη κωμωδία που γράφτηκε με αφορμή τις προσλαμβάνουσες που είχε η συγγραφέας όταν εγκαταστάθηκε σε ένα χωριό της επαρχίας. Η υπόθεση στρέφεται γύρω από ένα ζευγάρι που ζει κλεισμένο στο διαμέρισμά του για άγνωστο λόγο. Η γυναίκα δεν βγαίνει ποτέ έξω, ενώ ο άντρας βγαίνει μόνο για τη δουλειά του και τα απολύτως απαραίτητα. Όταν δίπλα τους μετακομίζει μια αλλοδαπή οικογένεια, πανικοβάλλονται. Κλείνονται στο σπίτι και ακούν τρομοκρατημένοι τους θορύβους από το διπλανό διαμέρισμα. Αρχίζουν να οπλοφορούν σχεδιάζοντας τη φυσική εξόντωσή τους. Η απειλή είναι οι ήχοι των άλλων και το ζευγάρι μετατρέπεται σε θλιβερούς υπερασπιστές ενός πλασματικού οχυρού. «Είχαμε φύγει από τη Θεσσαλονίκη με τον σύζυγό μου και γενικά μου έκανε εντύπωση πώς αντιμετώπιζαν στη μικρή κοινωνία του χωριού τους ξένους, κυρίως τους Αλβανούς. Τους αποκαλούσαν με την εθνικότητά τους κι εκείνοι απαντούσαν κανονικά. Πρώτη φορά είχα γνωρίσει κάτι τέτοιο. Τώρα όπως έχουν περάσει τα χρόνια κι έχει εξελιχθεί η κατάσταση με τους πρόσφυγες αυτό είναι κάτι σχεδόν σύνηθες. Σκέφτηκα το έργο σε μια πόλη έχοντας στο μυαλό μου τη Θεσσαλονίκη, τι έβλεπα και τι με επηρέαζε σε αστικό περιβάλλον. Τότε το προσφυγικό δεν είχε ξεκινήσει, ούτε ξέραμε ότι θα προκύψει το #metoo», λέει στο makthes.gr η Άρτεμις Μουστακλίδου.

Το έργο έχει έμμεση σχέση όμως και με τον εγκλεισμό και τα επακόλουθά του που προκάλεσαν ο κορονοϊός και η πανδημία. «Τώρα είδα και έναν ρατσισμό που βλέπεις στα μάτια του άλλου. Είχε αρρωστήσει από κόβιντ ο άντρας μου και κάναμε καραντίνα 14 μέρες. Όταν βγήκαμε από αυτό αντιμετωπίσαμε πολύ περίεργα βλέμματα. Τότε θυμήθηκα το έργο και σκέφτηκα ότι κάθε μέρα κοιτάμε τους άλλους καχύποπτα. Βήχει στο σχολείο ένα παιδάκι ή βλέπεις κάποιον με συνάχι στο σούπερ μάρκετ και αμέσως αποτραβιέσαι. Στην αρχή νόμιζα ότι το παθαίνουν αυτό μόνο οι μεγάλοι ηλικιακά, αλλά, δυστυχώς, δεν συμβαίνει μόνο με αυτούς», τονίζει η συγγραφέας.

Το έργο ανεβαίνει από την ομάδα Γκραν Γκινιόλ σε σκηνοθεσία Στάθη Μαυρόπουλου. Η ίδια δεν είναι από τους συγγραφείς που απαιτούν να βρίσκονται στις δοκιμές μιας παράστασης. «Το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να ρωτήσω τι θέλει ο καθένας. Άλλοι σκηνοθέτες σε θέλουν εκεί από την αρχή και άλλοι στο τελικό αποτέλεσμα για να δουν την αντίδραση. Μου αρέσει όμως κι εμένα να εκπλήσσομαι. Ειδικά μετά την αφίσα που είδα θέλω πάρα πολύ να δω πώς είναι η παράσταση».

Σε δύο διαφορετικά timelines

Το κείμενο είναι γραμμένο στη μορφή του σύγχρονου ρεαλισμού του νεοελληνικού θεάτρου με στοιχεία παραλόγου. Ο σκηνοθέτης Στάθης Μαυρόπουλος λέει τώρα στο makthes.gr κάτι που η συγγραφέας δεν γνωρίζει ακόμη για την παράσταση: «Έχουμε χωρίσει την παράσταση σε δύο διαφορετικά timelines. Το ένα είναι το έργο όπως διαδραματίζεται από την ίδια όπου είναι σε πολύ γκροτέσκ τρόπο, σχεδόν κωμικοτραγικό που αγγίζει τα όρια του γελοίου και το δεύτερο είναι ένας ξεχωριστός τρόπος φωτισμένος και δοσμένος διαφορετικά με έναν απόλυτο ρεαλισμό. Περιγράφει μια σύγχρονη σχέση την οποία βλέπουμε καθημερινά γύρω μας, η οποία περικλείει την ενδοοικογενειακή βία, πράγματα που τα αντιμετωπίζουμε καθημερινά, αυτόν τον παραλογισμό που ζούμε σήμερα, που δεν μας είναι καθόλου παράλογο να κυκλοφορούμε με μάσκες, κάποιος να βήχει δίπλα μας και να τον κοιτάζουμε τελείως καχύποπτα κάτι που όταν το έγραψε η Μουστακλίδου το 2012 ήταν επιστημονική φαντασία. Σήμερα όλο αυτό που περιγράφει ο σκηνοθέτης είναι καθημερινότητα. Βομβαρδιζόμαστε με ειδήσεις ότι ο τάδε έδειρε ή σκότωσε ή κακοποίησε ή βίασε τη γυναίκα του, όχι ότι δεν γινόταν παλιά αυτό, απλώς σήμερα αναδεικνύεται πιο πολύ. Έτσι λοιπόν εμείς βαδίζουμε σε δύο τελείως διαφορετικά βήματα τα οποία εκ πρώτης όψεως δεν φαίνονται στο κείμενο. Αυτή είναι η δικιά μας πρόταση για το καινούριο ανέβασμα του έργου».

Όταν διάβασε το κείμενο το 2014 δεν μπορούσε να πάει το μυαλό του σε έναν εγκλεισμό. «Το θεωρούσα ένα κομμάτι παραλόγου το οποίο συναντάμε πολλές φορές σε συγγραφείς που ασχολούνται με αυτό το είδος. Σήμερα αυτό το πράγμα δεν είναι απλώς επίκαιρο, αλλά καθημερινότητα. Αυτό που μου φάνηκε πάρα πολύ γοητευτικό είναι ότι το έργο έχει από κάτω ένα πολύ περίεργο χιούμορ. Μέσα στους ήρωες, όσο γελοίοι κι αν είναι, δυστυχώς, αναγνωρίζω και τον εαυτό . Δηλαδή νιώθω ότι θα μπορούσα να είμαι κι εγώ ένας από αυτούς», τονίζει ο Στάθης Μαυρόπουλος.

Παίζουν οι: Ιωάννα Λαμνή και Γιάννης Μόχλας

4-28 Φεβρουαρίου στο Θέατρο Τ

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία