Τα πρώτα γερά κρας τεστ έρχονται το επόμενο διάστημα για την κυβέρνηση με αφορμή τα νέα μέτρα για την πάταξη της φοροδιαφυγής που περιλαμβάνονται στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο δόθηκε για διαβούλευση. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση θα έρθει σε αντιπαράθεση και ίσως και σε σύγκρουση με φιλικές κοινωνικές ομάδες που αποτελούν το σκληρό πυρήνα της μεσαίας τάξης και οι οποίες αποτέλεσαν το βασικό κορμό των ψηφοφόρων που επέλεξαν στις εκλογές του 2023 να στηρίξουν την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών η σύγκρουση αναμένεται να είναι μεγάλη και να δοκιμάσει τις αντοχές της κυβέρνησης.

Τρία είναι τα βασικά ερωτήματα που τίθενται. Το πρώτο αφορά φυσικά στις ρυθμίσεις που είναι μόνο για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Στην κυβέρνηση απαντούν ότι η παρέμβαση είναι πολυεπίπεδη, δεν αφορά μόνο στους ελεύθερους επαγγελματίες και περιλαμβάνει σειρά ρυθμίσεων, όπως η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των POS με τις ταμειακές μηχανές τους πρώτους μήνες του 2024, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, η καθολική επέκταση του my DATA, η ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, οι διατάξεις για το λαθρεμπόριο καυσίμων, για πιο διαφανείς και αποτελεσματικούς ελέγχους και διασταυρώσεις από την ΑΑΔΕ, ο περιορισμός της χρήσης των μετρητών στις συναλλαγές. Επίσης επισημαίνεται ότι ένα κομμάτι του νομοσχεδίου αφορά στην εισαγωγή ενός νέου και δικαιότερου συστήματος φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών. Τελικός στόχος είναι -όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές- μέσω της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής η ενίσχυση των δαπανών για την παιδεία και την υγεία και στο τέλος της διαδρομής η περαιτέρω μείωση των φορολογικών συντελεστών.

Στο ερώτημα αν οι παρεμβάσεις συνιστούν μεταρρύθμιση ή είναι τελικά αποσπασματικές ρυθμίσεις στην κυβέρνηση απαντούν ότι πρόκειται για μία πολύ σημαντική μεταρρύθμιση που βασίζεται στην αξιοποίηση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων, στον περιορισμό της χρήσης των μετρητών και στη διεξαγωγή στοχευμένων ελέγχων. Αφορά στο μείζον θέμα της φοροδιαφυγής, και ακριβώς επειδή το νομοσχέδιο το αντιμετωπίζει ολιστικά προξενεί ορισμένες αντιδράσεις από την πλευρά εκείνων που αισθάνονται ότι θίγονται. Όσο αφορά στο νέο σύστημα τεκμηρίων και στο ερώτημα γιατί δεν αξιοποιούνται οι νέες τεχνολογίες για τους ελεύθερους επαγγελματίες η απάντηση είναι ότι αξιοποιούνται οι νέες τεχνολογίες τόσο για τους ελεύθερους επαγγελματίες όσο και για τη φοροδιαφυγή σε σχέση με τον ΦΠΑ και το λαθρεμπόριο. 

Ωστόσο, τονίζεται ότι είναι ολοφάνερη ανάγκη, όταν το 71% των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει εισόδημα κάτω από το εισόδημα του μισθωτού που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, να υπάρξει μία παρέμβαση άμεσης απόδοσης με πνεύμα λογικής και δικαιοσύνης. Το νέο σύστημα έχει ως σημείο αναφοράς τον κατώτατο μισθό, θεωρώντας ότι δεν μπορεί ένας ελεύθερος επαγγελματίας να έχει εισόδημα μικρότερο από έναν εργαζόμενο, που αμείβεται με τις κατώτατες αποδοχές, ενώ προβλέπει πιο ευνοϊκό καθεστώς για τις νεοσύστατες ατομικές επιχειρήσεις για τα πρώτα πέντε χρόνια δραστηριοποίησής τους, τους ανάπηρους, τους κατοίκους μικρών νησιών και οικισμών.

Από τη μεριά του ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης έχει επισημάνει ότι «δεν είναι οριζόντιος ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει η κυβέρνηση τους ελεύθερους επαγγελματίες. Γι’ αυτούς που πληρώνουν θα υπάρξει και μείωση. Εκείνοι που θα αισθανθούν παραπάνω πίεση είναι εκείνοι που πληρώνουν λιγότερα από αυτά που βγάζουν» επισημαίνει ο κ. Χατζηδάκης, προσθέτοντας ότι το ζήτημα είναι πως μεγάλο ποσοστό των ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει μικρότερο εισόδημα από τους υπαλλήλους που έχει.

Με δεδομένες βέβαια τις αντιδράσεις που έχουν ήδη προκληθεί το μεγάλο ζήτημα για την κυβέρνηση είναι η αντοχή που θα επιδείξει σε όλες τις διαμαρτυρίες των κοινωνικών ομάδων, καθώς πρόκειται για τμήματα ψηφοφόρων που είναι πολύ κοντά στη ΝΔ και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη τόσο στις εκλογές του 2019 όσο και σε αυτές του 2023. Κρας τεστ, λοιπόν φιλικών κοινωνικών ομάδων.

Δύο θέματα ζητούν λύσεις

Σε εσωτερικό επίπεδο δύο θέματα φαίνεται να ζητούν λύσεις το επόμενο διάστημα για την κυβέρνηση και τη ΝΔ. Το πρώτο έχει να κάνει με το σύστημα των ευρωεκλογών του 2024, που συζητιέται παρασκηνιακά τις τελευταίες ημέρες. Στο τραπέζι υπάρχουν τρία σενάρια. Το ένα προβλέπει το σπάσιμο της χώρας σε 7 περιφέρειες, το δεύτερο σε 5 και το τρίτο να παραμείνει η χώρα ενόψει των ευρωεκλογών ως μία πανελλαδική περιφέρεια. 

Το σχετικό ζήτημα αναμένεται να έχει λυθεί μέσα στο επόμενο διάστημα έτσι ώστε η ΝΔ να μπορεί να ξεκινήσει σιγά-σιγά τη διαδικασία επιλογής των υποψηφίων και προετοιμασίας για τις εκλογές. Μία επιλογή που θα είναι διαφορετική αν η μάχη δοθεί σε πανελλαδικό επίπεδο και διαφορετική αν προχωρήσει το σπάσιμο των περιφερειών.

Στο ίδιο διάστημα αναμένεται να κλείσει και το θέμα του νέου γραμματέα της Πολιτικής Επιτροπής της ΝΔ, ο οποίος θα αντικαταστήσει τον Παύλο Μαρινάκη, ο οποίος θα αφοσιωθεί μόνο στα κυβερνητικά του καθήκοντα. Στο τραπέζι υπάρχουν αρκετά ονόματα, με πιο πιθανά αυτών του υφυπουργού Εργασίας Βασίλη Σπανάκη, της πρώην βουλευτή Μαρίας Συρεγγέλα αλλά και του γενικού διευθυντή της ΝΔ Γιάννη Σμυρλή. Και εδώ η απόφαση δεν θα αργήσει και είναι πολύ πιθανό να ληφθεί εντός του Νοεμβρίου έτσι ώστε ο νέος ή η νέα επικεφαλής του κόμματος να ξεκινήσει την προετοιμασία της ΝΔ ενόψει των ευρωεκλογών.

Σε εξωτερικό επίπεδο σημαντικές ήταν οι επαφές που είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο Παρίσι στο πλαίσιο της Διεθνούς Ανθρωπιστικής Διάσκεψης για τους αμάχους στη Λωρίδα της Γάζας. Ανάμεσά τους η πιο σημαντική ήταν η συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκε η ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας και η ανάγκη ανθρωπιστικών παύσεων και αποκατάστασης συνεχούς ροής ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα.

Συζητήθηκε ακόμη η πρόταση για τη διάνοιξη ανθρωπιστικού διαδρόμου δια θαλάσσης, αναγνωρίζοντας τις επιχειρησιακές δυσκολίες του εγχειρήματος, ενώ οι δύο ηγέτες προχώρησαν ακόμη σε μια συνολική επισκόπηση των ελληνογαλλικών σχέσεων.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12.11.2023