Στην εγκατάσταση νέων δημόσιων βρυσών στην παραλία και την επισκευή διατηρητέων κρηνών της Άνω Πόλης προχωρά ο δήμος Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την ΕΥΑΘ, προκειμένου να δώσει έμφαση στη σημασία του δημόσιου χαρακτήρα του νερού.

Η πρώτη δημόσια βρύση στη Νέα Παραλία εγκαταστάθηκε ανήμερα της παγκόσμιας ημέρας νερού, στις 22 Μαρτίου, παρουσία και του δημάρχου, Στέλιου Αγγελούδη. «Θα μπουν συνολικά 10 από την ΕΥΑΘ στην παραλία και θα υδροδοτηθούν οι παλιές κρήνες της Άνω Πόλης», σημειώνει ο Πρόδρομος Νικηφορίδης, αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Κινητικότητας, μιλώντας στη «ΜτΚ». Για τις τελευταίες που χαρακτηρίζονται μάλιστα και ως μνημεία έχει ήδη γίνει η απαραίτητη προεργασία μεταξύ του δήμου, της ΕΥΑΘ και του υπουργείου Πολιτισμού, ώστε να προχωρήσουν εργασίες αποκατάστασης, διότι κάποιες από αυτές είναι βανδαλισμένες, και στη συνέχεια να επαναλειτουργήσουν.

Ο σχεδιασμός του δήμου και της ΕΥΑΘ προβλέπει ότι έως τον Μάιο θα έχουν εγκατασταθεί οι υπόλοιπες 9 βρύσες κατά μήκος της παραλίας, ενώ στην Άνω Πόλη 15 κρήνες υπολογίζεται να έχουν καταστεί λειτουργικές μέχρι το τέλος του ερχόμενου καλοκαιριού, σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο. Στον σχεδιασμό του δήμου δεν περιλαμβάνονται σε αυτή τη φάση κάποιες κρήνες που είναι ιδιωτικές και για τις οποίες ο δήμος θα καταθέσει προτάσεις για απαλλοτρίωση, ώστε να επαναλειτουργήσουν σε δεύτερο χρόνο.

Παράλληλα, βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας όλοι οι δήμοι οφείλουν να διαθέτουν δημόσιες βρύσες με πόσιμο νερό σε χώρους όπως τα πάρκα. Κάποια από αυτά διαθέτουν βρύσες, οι οποίες όμως δεν λειτουργούν. Σε άλλα δεν υφίσταται καν η υποδομή, οπότε ο δήμος θα προχωρήσει στον απαραίτητο σχεδιασμό, ώστε κάθε πάρκο να έχει σύντομα τουλάχιστον μία βρύση με πόσιμο νερό, διαβεβαιώνει ο αντιδήμαρχος.

Οι 10 πρώτες κρήνες που θα λειτουργήσουν στην Άνω Πόλη:

1. Κ. Αχτάρη και Ζ. Καραδήμου 18, Aκρόπολη

2. Εράσμου 13, Aκρόπολη

3. Ακροπόλεως και Σταγείρων

4. Ηροδότου και Αθηνάς

5. Κλειούς και Αλεξάνδρου Παπαδοπούλου, (Τσινάρι)

6. Δημητρίου Πολιορκητού 35

7. Παπαρέσκα 9, Επταπύργιο

8. Ολυμπιάδος 75 (διασταύρωση με Αμφιλοχίας)

9. Τιμοθέου με Λυσίου

10. Σέιχ Σου

Τα εξαιρετικά χαρακτηριστικά και οι καθημερινοί έλεγχοι

Το νερό που φτάνει στις βρύσες της Θεσσαλονίκης προέρχεται από τον Αλιάκμονα σε ποσοστό άνω του 50%, από την Αραβησσό κατά 35% και το υπόλοιπο από γεωτρήσεις. Μάλιστα τα νερά του Αλιάκμονα και της Αραβησσού θεωρούνται από τα πιο καθαρά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτό μεταφράζεται, μεταξύ άλλων, σε πολύ χαμηλές τιμές σιδήρου και νιτρικών, εξηγεί στη «ΜτΚ» η Γεωργία Σερετούδη, χημικός και διευθύντρια Εγκαταστάσεων Ύδρευσης της ΕΥΑΘ.

Ακολούθως, υπογραμμίζει ότι το νερό της βρύσης στη Θεσσαλονίκη είναι υγιεινό και ασφαλές. Αυτό πιστοποιείται από το γεγονός ότι «το ελέγχουμε καθημερινά και αδιάλειπτα ως προς όλες τις παραμέτρους» χωρίς να υπάρξει πρώτα κάποιο αρνητικό αποτέλεσμα. Οι έλεγχοι διενεργούνται από τις πηγές του νερού μέχρι και τις βρύσες. 

Με τη χρήση οργάνων σε διάφορα σημεία η ΕΥΑΘ μετράει συνεχώς διάφορες παραμέτρους του νερού, όπως το χλώριο και η θολότητα, σε ολόκληρο το δίκτυο. «Από μας φεύγει ελεγμένο το νερό 100%, αλλά θέλουμε να είμαστε σίγουροι ότι μέχρι την τελευταία βρύση το νερό έχει φτάσει άριστο όπως φεύγει», περιγράφει η ίδια. Το νερό ελέγχεται καθημερινά για μικρόβια και για πάνω από 300 χημικά και φυτοφάρμακα, ενώ οι δημόσιες βρύσες ελέγχονται τακτικά λαμβάνοντας δύο δείγματα για φυσικοχημικούς και μικροβιολογικούς ελέγχους. Τα αποτελέσματα μάλιστα είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα της ΕΥΑΘ.

Σήμερα, η ΕΥΑΘ ελέγχει ακόμη και τις PFAS, δηλαδή τις υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ενώσεις, που αποτελούν μία ομάδα χιλιάδων βιομηχανικών χημικών που δεν διασπώνται στον ανθρώπινο οργανισμό και το περιβάλλον, μολονότι αυτές οι ενώσεις θα πρέπει να μετριούνται από το 2026. Σύμφωνα με την κ. Σερετούδη αυτές οι ενώσεις κυμαίνονται σε πολύ καλά επίπεδα στον Αλιάκμονα.

Ταυτόχρονα, κάποιος πολίτης που υποψιάζεται ότι υπάρχει πρόβλημα με το νερό στο σπίτι του, όπως η θολότητα, μπορεί να απευθυνθεί στην ΕΥΑΘ, η οποία θα μεταβεί στο σπίτι του με ειδικό συνεργείο για να λάβει δείγμα, να ελέγξει επί τόπου το χλώριο και αν χρειαστεί να προβεί σε καθαρισμό του τοπικού δικτύου, ενημερώνει η κ. Σερετούδη.

Στις περισσότερες περιπτώσεις βέβαια δεν υπάρχει πρόβλημα ασφάλειας με το νερό, με τη θολότητα να οφείλεται συνήθως στην παρείσφρηση χώματος μετά από εργασίες στο δίκτυο, πρόβλημα το οποίο παρέρχεται με το πέρασμα των ωρών, ενημερώνει η χημικός και διευθύντρια Εγκαταστάσεων Ύδρευσης της ΕΥΑΘ.

Στον αντίποδα, η καθημερινή διαδικασία ελέγχου του νερού δεν είναι υποχρεωτική στα εμφιαλωμένα νερά, τονίζει η κ. Σερετούδη. «Το εμφιαλωμένο νερό το ελέγχουν μία φορά όταν παίρνουν την άδεια. Από εκεί και πέρα δεν έχουν την υποχρέωση να το ελέγχουν συνέχεια, εάν υπάρξει κάποια αλλοίωση. Η νομοθεσία δεν είναι τόσο αυστηρή όσο είναι στο πόσιμο», αναφέρει και υπενθυμίζει ότι ο πολίτης δεν μπορεί να γνωρίζει για πόσο καιρό βρίσκεται το εμφιαλωμένο νερό μέσα στο μπουκάλι και σε τι συνθήκες αποθηκεύεται μέχρι να πωληθεί.

«Έχουμε μάθει να πίνουμε νερό σε κονσέρβα»

Ο Γιώργος Αρχοντόπουλος, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων της ΕΥΑΘ σημειώνει στη «ΜτΚ» ότι από το 2016 η εταιρεία έχει γίνει πρέσβειρα των «Blue Communities», μίας πρωτοβουλίας που ξεκίνησε από τον Καναδά με στόχο την προώθηση του νερού της βρύσης και του δημόσιου χαρακτήρα του. Το 2018 εντάχθηκε και ο δήμος Θεσσαλονίκης στις «Blue Communities», χωρίς όμως να προχωρήσει από τότε ο σχεδιασμός να εγκατασταθούν ψύκτες με νερό βρύσης στο δημαρχείο και στα υπόλοιπα δημοτικά κτίρια, ούτε καν οι δημόσιες βρύσες στη Νέα Παραλία. Με την αλλαγή σκυτάλης όμως στον δήμο Θεσσαλονίκης η διοίκηση Αγγελούδη προχώρησε πολύ γρήγορα, αναγνωρίζει ο κ. Αρχοντόπουλος, συμπληρώνοντας ότι απομένει να φανεί εάν θα υπάρξει η ίδια «θερμή» ανταπόκριση και στις δράσεις των «Blue Communities».

Ο κ. Αρχοντόπουλος υπενθυμίζει ότι από το 2021 οι δήμοι των κρατών της ΕΕ είναι υποχρεωμένοι να λειτουργούν δημόσιες βρύσες σε τακτικές αποστάσεις, ώστε να αποφεύγεται η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού, το πλαστικό του οποίου καταλήγει πολλές φορές στις θάλασσες βλάπτοντας ανεπανόρθωτα το περιβάλλον και τα θαλάσσια ζώα.

Υπό αυτό το πρίσμα, το σωματείο των εργαζομένων της ΕΥΑΘ συνεχίζει να καλεί και άλλους δήμους, φορείς και τα πανεπιστήμια να γίνουν μέλη των «Blue Communities», ενώ απευθύνει έκκληση σε όλους τους πολίτες να φροντίζουν τις δημόσιες βρύσες.

Στην ερώτηση γιατί αρκετοί Θεσσαλονικείς επιμένουν να καταναλώνουν εμφιαλωμένο νερό ακόμη και στο σπίτι τους, απαντά πως «έχουμε μάθει να πίνουμε νερό σε κονσέρβα» παρότι στο πλαστικό μπουκάλι υπάρχουν τοξίνες που μεταφέρονται στον άνθρωπο. «Το τρεχούμενο νερό είναι το πιο καθαρό από οποιοδήποτε άλλο στάσιμο νερό», προσθέτει ο ίδιος και παραπέμπει και στον οικονομικό παράγοντα λέγοντας πως «το κόστος κυβικού του εμφιαλωμένου νερού είναι πάνω από 2.000 φορές πιο ακριβό σε σχέση με το νερό της βρύσης».

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι οι δημόσιες βρύσες εγκαθίστανται δωρεάν από τους εργαζόμενους της ΕΥΑΘ.