Με ανατιμήσεις βασικών αγαθών σε δύο δόσεις θα βρεθούν αντιμέτωποι οι πολίτες, αφού ήδη από τον Αύγουστο ξεκίνησαν οι αυξήσεις ενώ τον Σεπτέμβριο αναμένεται η μεγαλύτερη ψυχρολουσία. Πολλά προϊόντα αναμένεται να παρουσιάσουν αυξήσεις στην τιμή τους, τροφοδοτώντας το… σπιράλ της ακρίβειας που μαστίζει ήδη τα νοικοκυριά.

Από τις αρχές του τρέχοντος μήνα άρχισαν να παίρνουν τον ανήφορο και πάλι οι τιμές με το κυρίως... μενού των αυξήσεων να αναμένεται τον Σεπτέμβριο όταν και εκτιμάται πως θα «τσιμπήσουν» οι τιμές σε πάνω από 500 προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, όπως είναι τα τρόφιμα. Ο υψηλός πληθωρισμός έχει σημάνει συναγερμό στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, το οποίο αναζητεί τρόπους για να περιοριστούν οι αυξήσεις σε βασικά αγαθά. Οι ανατιμήσεις αφορούν τουλάχιστον 40 κατηγορίες αγαθών, με το ποσοστό αύξησης μεσοσταθμικά, να ανέρχεται στο 8%. Ωστόσο, υπάρχουν και προϊόντα, των οποίων οι τιμές θα σημειώσουν αύξηση έως και 20%.

Η αύξηση σχεδόν κατά 15% στις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων στη βιομηχανία τροφίμων, προϊδεάζει για τα χειρότερα αν και σαν αντιστάθμισμα σημειώνεται υποχώρηση των χονδρικών τιμών στα οπωροκηπευτικά το τελευταίο διάστημα.

Τα λειτουργικά κόστη, ωστόσο. συνεχίζουν να σφίγγουν τον κλοιό στους παραγωγούς, καθώς πέρα από τις σταθερά υψηλές τιμές του πετρελαίου (ακόμα και μετά την επιστροφή του ΕΦΚ) και του ηλεκτρικού ρεύματος (ακόμα και μετά την αύξηση της κρατικής επιδότησης), κυρίως τα λιπάσματα και δευτερευόντως οι ζωοτροφές καταγράφουν συνεχείς ανοδικές πτήσεις.

Τα ποσοστά με τις αυξήσεις που θα έρθουν από Σεπτέμβριο θα κυμανθούν ως εξής:

- Κρουασάν, τσουρέκια και κέικ έως 20%

- Τυριά έως 12%

- Σαπούνια και υγρά πιάτων έως 9%

ζυμαρικά έως 8%

- Καθαριστικά και μαλακτικά ρούχων έως 8%

- Ρύζι έως 5%

- Βούτυρο έως 5%

Εκείνο πάντως που προβληματίζει είναι τι θα συμβεί με τα γαλακτοκομικά, αφού παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις.

H εγχώρια παραγωγή γάλακτος εμφανίζεται φέτος μειωμένη καθώς λόγω της μεγάλης αύξησης της τιμής των ζωοτροφών, πολλά ζώα υποσιτίζονται ενώ άλλα οδηγούνται σε σφαγή από τους κτηνοτρόφους, στην προσπάθειά τους να μειώσουν την ζημιά.

Οι ανατιμήσεις αναμένεται να περάσουν σταδιακά στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ανάλογα και με τα αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους. Πλέον, μετά από τόσους μήνες ενεργειακής κρίσης περιορίστηκαν δραματικά τα περιθώρια απορρόφησης των απογειωμένων τιμών καθώς τα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων... πονάνε.

Οπωροκηπευτικά και κρέατα

Σε συγκεκριμένα φρούτα, λαχανικά και κρέατα εντοπίζονται αυξήσεις στις τιμές χονδρικής, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας. Στα περισσότερα προϊόντα οι τιμές είναι μειωμένες ή στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Ακριβότερα πωλούνται τα εγχώρια χοιρινά, στα 2,9 ευρώ το κιλό φέτος από 2,5 ευρώ το κιλό πέρσι, και τα εγχώρια μοσχάρια, στα 6,5 ευρώ φέτος από 5,6 ευρώ το κιλό πέρσι. Στα ίδια επίπεδα με πέρσι είναι οι τιμές στα αρνιά, ενώ φθηνότερα πωλούνται τα κατσίκια.

Στα οπωροκηπευτικά και στα φρούτα ακριβότερα πωλούνται τα ξερά κρεμμύδια, στα 0,55 ευρώ το κιλό από 0,25 ευρώ πέρυσι, οι εγχώριες πατάτες, στα 0,53 ευρώ το κιλό από 0,35 ευρώ, και το καρπούζι, στα 0,25 ευρώ το κιλό από 0,18 ευρώ το κιλό πέρυσι.

Αξίζει να σημειωθεί πως στο 11,6% υποχώρησε ο πληθωρισμός τον Ιούλιο, πατώντας φρένο σε μία ξέφρενη ανοδική πορεία, από 12,1% το Ιούνιο με τις τιμές σε καύσιμα και τρόφιμα να συνεχίζουν την ανοδική πορεία των προηγούμενων μηνών και να είναι υπεύθυνα για σχεδόν το μισό της ανόδου του δείκτη τιμών καταναλωτή για τον προηγούμενο μήνα.

Ειδικότερα για ενεργειακά προϊόντα το φυσικό αέριο καταγράφει αύξηση τιμής κατά 178,9%, το πετρέλαιο θέρμανσης 65,1%, το ηλεκτρικό ρεύμα 55, 8%, τα τελικά προϊόντα πετρελαίου κατά 33% και τα στερεά καύσιμα κατά 9%. Μόνο οι ανατιμήσεις των καυσίμων αύξηση τον Δείκτη τιμών καταναλωτή για τον Ιούλιο κατά 6,43%.

Εκτός όμως από τα καύσιμα αυξήσεις μεγαλύτερες από το γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ και για μία σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες καθημερινής κατανάλωσης. Συγκεκριμένα καταγράφονται αυξήσεις κατά 27,3% στα βρώσιμα έλαιο (περιλαμβανομένου και του ελαιόλαδου) και τα λίπη, 16,7% στις τιμές των κρεάτων και των δημητριακών, 16,4% στα αυγά και τα γαλακτοκομικά, 13,4% στα λαχανικά 11,4% στην ζάχαρη των καφέ και το τσάι. Μικρότερες, αλλά σημαντικές αυξήσεις καταγράφονται στα λοιπά τρόφιμα κατά 9,3%, στην ζάχαρη, τις σοκολάτες κατά 5,3% και τα ψάρια κατά 3,6%.

Στο πλαίσιο αυτό, με θετικό πρόσημο έκλεισε το πρώτο εξάμηνο του 2022 για την αγορά των σούπερ μάρκετ, σημειώνοντας αύξηση της αξίας των πωλήσεων των ταχυκίνητων προϊόντων κατά 1,6% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του 2021, σύμφωνα με την έκθεση της εταιρείας IRI. Βέβαια αυτό το αποτέλεσμα είναι απόρροια κυρίως των ανατιμήσεων, η οποία σε κάποιες κατηγορίες προϊόντων αγγίζει το 9%, ενώ αντίθετα ο όγκος των πωλήσεων μειώθηκε συνολικά κατά 2,2%. Αυτό το γεγονός εξηγείται και λόγω της ανελαστικής ζήτησης ορισμένων προϊόντων, δηλαδή οι καταναλωτές όσο και αν αυξηθούν οι τιμές δεν είναι εύκολο να μειώσουν τις ποσότητες που αγοράζουν όταν μιλάμε για αγαθά πρώτης ανάγκης.

Επιβεβαιώνονται έτσι τα ευρήματα πρόσφατων μετρήσεων που δείχνουν ότι οι πολίτες περιορίζουν διαρκώς τις αγορές τους για να αντεπεξέλθουν στο σφυροκόπημα των ανατιμήσεων. Μάλιστα, όπως φανερώνουν τα επιμέρους στοιχεία, αυτή τη φορά τα νοικοκυριά κόβουν ακόμα και από τα απαραίτητα, όπως είναι για παράδειγμα τα γαλακτοκομικά, οι πωλήσεις των οποίων μειώθηκαν κατά 5,6% ανά μονάδα προϊόντος, ενώ αντίθετα οι τιμές τους αυξήθηκαν συνολικά κατά 6,2%.