Μονόλογοι
Επισιτιστική ασφάλεια: Νέα ευρωπαϊκή πρόκληση. Γράφει ο ανορθόγραφος*
14/05/2024 09:00
Η Ευρώπη ως μεγάλος προμηθευτής τροφίμων έχει τα χαμηλότερα επίπεδα επισιτιστικής ανασφάλειας. Οκτώ από τις κορυφαίες δέκα χώρες μεταξύ των 113, προέρχονται από χώρες υψηλού εισοδήματος, σύμφωνα με τον δείκτη επισιτιστικής ασφάλειας του 2022 (GFSI), με επικεφαλής Φινλανδία (83,7), Ιρλανδία (81,7) και Νορβηγία (80,5).
Κατά μέσο όρο, σε τρόφιμα κατευθύνεται μόλις το 14% των δαπανών των ευρωπαϊκών νοικοκυριών το 2021, με την Ελλάδα στο 21%, τη Νιγηρία στο 60% και Αίγυπτο στο 40%.
Όμως, τα κλιματικά φαινόμενα πλήττουν τους αγρότες της Ευρώπης, κοστίζοντας πάνω από 50 δισ. ευρώ σε οικονομικές απώλειες το 2022. Το κόστος λιπασμάτων και ενέργειας, για καλλιέργειες και θερμοκήπια, εκτοξεύθηκε λόγω ουκρανικής κρίσης.
Παρότι η προσοχή του κοινού στρέφεται στην κερδοσκοπία, η ευρωπαϊκή ήπειρος με παράδοση σε καλή διατροφή κινδυνεύει με κρίση εφοδιασμού του επισιτιστικού συστήματος σε συνθήκες πίεσης, καθώς όλο και περισσότερο εξαρτάται από τις εισαγωγές τροφίμων.
Η πανδημία, η ουκρανική κρίση και οι διαταραχές σε βασικές ναυτιλιακές οδούς έχουν αποσυντονίσει τις αλυσίδες εφοδιασμού, με τις τιμές να εκτοξεύονται στα ύψη.
Η κρίση παραγωγής σόγιας (απαραίτητη σε βιομηχανία κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων) στη Λατινική Αμερική, κακάο στη Δυτική Αφρική, η επιδείνωση της παραγωγής στην Μεσόγειο, ο περιορισμός σε εξαγωγές φοινικέλαιου από την Ινδονησία και στη διακίνηση σιτηρών από Ουκρανία-Ρωσία, συνιστούν πρόδρομα φαινόμενα επισιτιστικής κρίσης.
Οι δείκτης GFSI 2022 αντικατοπτρίζει το εύθραυστο επισιτιστικό σύστημα με τιμές τροφίμων και πείνας σε επίπεδα ρεκόρ. Οι εμπειρογνώμονες στον διατροφικό τομέα είναι βέβαιοι για επισιτιστική κρίση, χωρίς να προβλέπουν τον ακριβή χρόνο.
Η Ελλάδα είναι στην 31η θέση της κατάταξης μεταξύ των 113 χωρών της λίστας, χαμηλότερα από Πορτογαλία (10η), Ισπανία (20η), Ιταλία (27η) και Βουλγαρία (29η), ενώ προηγείται μόνο Ουγγαρίας (34η), Σλοβακίας (36η) και Ρουμανίας (45η).
Στον διατροφικό τομέα θα πρέπει να υιοθετηθούν τεστ αντοχής, κατ’ αναλογία με των τραπεζών, ώστε η Κοινή Αγροτική Πολιτική να αναζητήσει την ισορροπία μεταξύ επισιτιστικής ασφάλειας και αντιμετώπισης κλιματικής κρίσης.
Η πρόκληση της επισιτιστικής ασφάλειας αντιμετωπίζεται μόνο με σημαντικές επενδύσεις στον αγροτικό και μεταποιητικό τομέα της χώρας μας, προσφέροντας νέες θέσεις εργασίας. Υπάρχει πολιτική βούληση;
* Επισημαίνει ανορθογραφίες σε κυρίαρχα αφηγήματα.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12.05.2024
