Ημέρες μετράει πλέον ο δήμος Θεσσαλονίκης προτού στηθεί το εργοτάξιο στους πρώην Στάβλους Παπάφη στην Κάτω Τούμπα στο πλαίσιο του έργου ανάπλασης που φιλοδοξεί να αλλάξει το τοπίο της περιοχής.

Ο διαγωνισμός για την ανάδειξη του αναδόχου που θα αναλάβει το έργο έχει ξεκινήσει και στις 12 Σεπτεμβρίου αναμένεται να ανοιχθούν οι προσφορές και μετά από λίγες εβδομάδες θα αρχίσει το στήσιμο του εργοταξίου.

Οι πρώην Στάβλοι Παπάφη είναι μία έκταση 4.775 τ.μ., όπου κάποτε τα κτίρια της μεταοθωμανικής περιόδου στέγαζαν τα ιππήλατα κάρα του δήμου με τα οποία γινόταν η αποκομιδή των σκουπιδιών. Βέβαια, τα τελευταία πολλά χρόνια στεγάζουν τις υπηρεσίες ηλεκτροφωτισμού, οδοσήμανσης και καθαριότητας του δήμου.

Για την ανάπλαση αυτής της έκτασης, που περικλείεται από τις οδούς Αλοννήσου, Μυκόνου, Άνδρου και Σιδηροκάστρου, ο δήμος έχει εξασφαλίσει 18,5 εκατομμύρια ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και από δικούς του πόρους. Με το έργο αυτό ο δήμος φιλοδοξεί να αναβαθμίσει ολόκληρη την περιοχή και να μετατρέψει τους νέους Στάβλους Παπάφη σε πόλο έλξης δεδομένου ότι βρίσκεται και σε καίριο σημείο, αφού είναι μερικά μέτρα μακριά από τον σταθμό του Μετρό «Παπάφη».

Πρόκειται για ένα έργο «πνοής για την Τούμπα και την πόλη», το οποίο το «συζητάμε εδώ και 40 χρόνια στην πόλη. Ο Κ. Ζέρβας και η διοίκηση βρήκαν 13 εκατομμύρια για τη χρηματοδότηση» εξασφαλίζοντας την υλοποίησή του, τονίζει στη «ΜτΚ» ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων και Βιώσιμης Κινητικότητας, Εφραίμ Κυριζίδης.

Το σχέδιο ανάπλασης

Το έργο της ανάπλασης προβλέπει την κατασκευή ενός σύγχρονου κτιριακού συγκροτήματος όπου θα λειτουργεί μεγάλος αριθμός κοινωνικών υπηρεσιών του δήμου. Στα σχέδια των αρχιτεκτόνων Ειρήνης-Ελένης Μαρκαντωνάτου και Αριστείδη Ντάλα, οι οποίοι κέρδισαν τον πρωθύστερο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό στον οποίο συμμετείχαν 34 αρχιτέκτονες-μηχανικοί, περιλαμβάνονται βρεφονηπιακός σταθμός δυναμικότητας 136 νηπίων και βρεφών, ξενώνας φιλοξενίας 30 κλινών, Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων, Κοινοτικά Ιατρεία, κλειστό δημοτικό γυμναστήριο και αίθουσες πολλαπλών χρήσεων που θα φιλοξενούν δράσεις πολιτισμού, αθλητισμού κ.ά.

Ακόμα, η μελέτη του έργου προβλέπει τη δημιουργία δημοτικής βιβλιοθήκης, αναγνωστηρίου και ενός ειδικού χώρου όπου θα αναδεικνύεται ο προσφυγικός χαρακτήρας της Τούμπας, σε μία προσπάθεια διατήρησης της ιστορικής μνήμης. Ταυτόχρονα, οι μελετητές έχουν προβλέψει έναν μεγάλο τόπο αναψυχής και δροσιάς με υπαίθριους κοινόχρηστους χώρους πρασίνου, φυτεμένα δώματα, παιδική χαρά καθώς επίσης και έναν υπόγειο χώρο στάθμευσης 53 θέσεων. Όλοι αυτοί οι χώροι θα είναι απόλυτα προσβάσιμοι σε όλους τους ανθρώπους.

Το έργο βασίζεται στις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού και ικανοποιεί στοιχεία όπως η ανάδειξη της ταυτότητας και της αναγνωρισιμότητας του κτιρίου, η προσβασιμότητα, η εξωστρέφεια του κτιρίου και η οικειοποίησή του από τους χρήστες και τους κατοίκους της περιοχής, ο εμπλουτισμός του αστικού πρασίνου, η χρήση καινοτόμων, ποιοτικών και με μικρή απαίτηση συντήρησης υλικών, καθώς και η ενσωμάτωση φιλικών μεθόδων εξοικονόμησης ενέργειας στα κατασκευαστικά συστήματα, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην τεχνική μελέτη του έργου.

Πρέπει βέβαια να σημειωθεί ότι το εν λόγω έργο θα ολοκληρωθεί μετά από πέντε χρόνια, όπως υπολογίζει και η Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων του έργου. «Ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να κατασκευάσει και να αποπερατώσει το έργο μέσα σε προθεσμία 60 μηνών, μετά την υπογραφή της σχετικής εργολαβικής σύμβασης. Το χρονοδιάγραμμα που θα εκπονήσει ο ανάδοχος μετά την υπογραφή της σύμβασης, (…) μπορεί, κατόπιν συνεννόησης με τον Κύριο του Έργου, να προβλέπει μικρότερη προθεσμία αποπεράτωσης», αναφέρεται σχετικά στην ΕΣΥ.

Η «Οδύσσεια» του ιστορικού συγκροτήματος

Αξίζει να αναφερθεί ότι το βασικό κτιριακό συγκρότημα των πρώην Στάβλων Παπάφη ήταν αυθαίρετο, αλλά νομιμοποιήθηκε με την 489/12-4-1994 άδεια νομιμοποίησης αυθαιρέτων κτισμάτων προϋφιστάμενων του 1955, ενώ όλες οι μεταγενέστερες αυθαίρετες κατασκευές έχουν υπαχθεί στην 2725534/13-11-2014 δήλωση ένταξης, διαδικασία που προβλέπεται από τον νόμο 4178/2013 περί αυθαίρετων κατασκευών. Λόγω του αυθαίρετου χαρακτήρα του κτιριακού συγκροτήματος άλλωστε, δεν έχει δοθεί σε αυτό ο χαρακτηρισμός διατηρητέο. Κατά τη διάρκεια του έργου ανάπλασης των Στάβλων Παπάφη το κτιριακό συγκρότημα θα κατεδαφιστεί και στη θέση του θα ανεγερθούν οκτώ ανεξάρτητες κτιριακές μονάδες. Συνολικά θα κατασκευαστούν υπέργειες εγκαταστάσεις εμβαδού 4.713,29 τ.μ. και υπόγειες εμβαδού 3.916,64 τ.μ..

Έτερος βασικός στόχος των αρχιτεκτόνων είναι το νέο συγκρότημα να συνιστά πρότυπο οργάνωσης διαφορετικών μεταξύ τους δημόσιων λειτουργιών με τέτοιο τρόπο ώστε να βρίσκονται σε ανοιχτό διάλογο με την πόλη την οποία υπηρετούν.

Ο «χάρτης» της νέας δομής

Στη βόρεια πλευρά του οικοπέδου θα αναπτύσσονται οι εγκαταστάσεις που αφορούν στον πολιτισμό και νότια αυτές που αφορούν την κοινωνική πρόνοια και περίθαλψη, ενώ στο υπόγειο θα τοποθετηθούν οι χώροι στάθμευσης και οι ηλεκτρομηχανιολογικές εγκαταστάσεις.

Βρεφονηπιακός Σταθμός: Διαμορφώνονται τρεις αίθουσες απασχόλησης, για 90 νήπια νότια του οικοπέδου με την κάθε μία να έχει δωμάτιο ύπνου και χώρο υγιεινής. Βόρεια του οικοπέδου χωροθετείται αίθουσα απασχόλησης νηπίων ΑμεΑ, που μπορεί να φιλοξενήσει 16 νήπια και αντίστοιχα συμπεριλαμβάνει δικό τους χώρο ύπνου και υγιεινής και προστατευόμενο ξεχωριστό χώρο φαγητού στην τραπεζαρία, άμεσα προσβάσιμο από τον χώρο απασχόλησής τους.

Τα βρέφη χωροθετούνται βορειοανατολικά του οικοπέδου και χωρίζονται και αυτά σε τρεις αίθουσες απασχόλησης και ύπνου, με 10 βρέφη ανά αίθουσα και το λουτρό και τη παρασκευή γάλακτος ενιαία και για τις τρεις αίθουσες σε άμεση επαφή με αυτές.

Συνολικά, η μέγιστη δυναμικότητα του κτιρίου αφορά 136 νήπια και βρέφη.

Εγκαταστάσεις Κοινωνικής Πρόνοιας και Περίθαλψης: Οι σχετικές εγκαταστάσεις χωροθετούνται στη νότια πτέρυγα του οικοπέδου και περιλαμβάνουν τέσσερα κτίρια με τις εξής χρήσεις: Κ.Η.Φ.Η., τραπεζαρία, κοινοτικό ιατρείο, κλειστό δημοτικό γυμναστήριο και ξενώνας φιλοξενίας.

Ο τελευταίος διαθέτει 30 κλίνες, κοινόχρηστους χώρους ψυχαγωγίας, κουζίνα, καθιστικό, ακάλυπτο χώρο πρασίνου και γραφείο ψυχοκοινωνικής υποστήριξης.

Στο γυμναστήριο προβλέπονται τέσσερις στάθμες εντός των οποίων λειτουργούν αίθουσα μπαλέτου, αποδυτήρια, χώροι γυμναστικής και αυτοάμυνας, χώροι προπόνησης καθώς επίσης και ένα φυτεμένο δώμα.

Στο Κ.Η.Φ.Η. περιλαμβάνονται αίθουσες αναψυχής, ανάπαυσης, προετοιμασίας του φαγητού και ιατρείο, ενώ στο κοινοτικό ιατρείο θα υπάρχουν, μεταξύ άλλων, τρία ιατρεία και εργαστήριο βιολογικών υλικών.

Πολιτιστικές εγκαταστάσεις: Στη βόρεια πτέρυγα του οικοπέδου ανεγείρονται τα τέσσερα κτίρια των πολιτιστικών χρήσεων: Το κτίριο πολλαπλών χρήσεων, το αρχείο της προσφυγικής Τούμπας, η βιβλιοθήκη και το αναγνωστήριο και τα γραφεία με το Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών. Τέλος, στο δώμα του πρώτου κτιρίου χωροθετείται υπαίθριος κινηματογράφος.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 20.08.2023