Έως και 1,5 εκατομμύριο ευρώ ετησίως κοστίζουν οι κλοπές μετασχηματιστών και καλωδίων στην Κεντρική Μακεδονία στον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), ενώ συνολικά το κόστος μπορεί να κυμαίνεται από 10 εκατ. ευρώ έως και 20 εκατ. ευρώ το χρόνο.

Όπως αναφέρει στη «ΜτΚ» ο Νίκος Παυλίδης, διευθυντής του ΔΕΔΔΗΕ για τη Βόρεια Ελλάδα, το πρόβλημα που εμφανίστηκε στα χρόνια της κρίσης συνεχίζει να υφίσταται. Κατά τον ίδιο η αφετηρία του προβλήματος εντοπίζεται στα χρόνια της κρίσης, όταν αυξήθηκε η διεθνής τιμή του χαλκού και πληθυσμοί που ασχολούνταν με το μικροεμπόριο, όπως οι Ρομά δέχτηκαν οικονομική πίεση και στράφηκαν σε αυτή τη δραστηριότητα. Κατά τον ίδιο στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας το φαινόμενο εστιάζεται κυρίως στην Κεντρική Μακεδονία γιατί «εδώ είναι εγκατεστημένοι πληθυσμοί Ρομά που ασχολούνται με αυτή τη δραστηριότητα και υπάρχει εύκολη πρόσβαση από σπείρες που έρχονται από τη Βουλγαρία». Όπως περιγράφει, υπήρξαν περιστατικά κλοπών κατά μήκος του οδικού άξονα, ώστε στη συνέχεια οι δράστες να επιστρέψουν εύκολα στον τόπο διαμονής τους.

Στο στόχαστρο των κλεφτών είναι κυρίως οι μετασχηματιστές που έχουν πολύ χαλκό μέσα, και τα καλώδια τόσο του ΔΕΔΔΗΕ όσο και ιδιωτικών εγκαταστάσεων. «Δεν φτάνουμε σε προβλήματα στην ηλεκτροδότηση γιατί οι δράστες δεν χτυπάν κεντρικές εγκαταστάσεις. Οι κλοπές συνήθως αφορούν μετασχηματιστές σε απομονωμένες εγκαταστάσεις, αρδευτικά δίκτυα που το χειμώνα είναι ανενεργά, σε εγκαταλελειμμένες βιομηχανίες ή βιοτεχνίες ή δρόμους εκτός πόλης, σε εθνικές ή επαρχιακές οδούς, για αυτό και οι δράστες δεν γίνονται εύκολα αντιληπτοί» περιγράφει ο κ. Παυλίδης. Η ζημιά συνήθως διαπιστώνεται εκ των υστέρων και γι’ αυτό και σπάνια έχουμε συλλήψεις, μόνο σε περιπτώσεις που οι δράστες πιάνονται επ’ αυτοφώρω. Ακόμα όμως και σε αυτές τις περιπτώσεις «οι διώξεις δεν είναι αποτελεσματικές, γιατί ο δράστης αφήνεται ελεύθερος μέχρι το δικαστήριο, που μπορεί να οριστεί μετά από 3 χρόνια, και στο μεταξύ μπορεί να συνεχίσει τις κλοπές».

Έως και 20 εκατ. ευρώ ετησίως

Σύμφωνα με την εκτίμησή του κ. Παυλίδη. η ζημιά που υφίσταται ο ΔΕΔΔΗΕ από κλοπές μετασχηματιστών, μόνο στην Κεντρική Μακεδονία ανέρχεται στο 1,5 εκατ. ευρώ. «Λείπει εδώ και πολλά χρόνια η αστυνόμευση της υπαίθρου. Εμείς δοκιμάσαμε να προσλάβουμε και σεκιούριτι αλλά αποδείχθηκε ότι δεν ήταν αποτελεσματικό μέτρο». Από έναν μετασχηματιστή των 100kVA οι δράστες βγάζουν 130 κιλά χαλκού, από αυτόν των 160kVA περίπου 160 κιλά, και από αυτόν των 250kVA περί τα 200 κιλά. Αν υπολογιστεί ότι μέση τιμή ανά τεμάχιο, είναι περίπου 6.000 ευρώ, το άμεσο κόστος για τον ΔΕΔΔΗΕ μπορεί να φτάσει και τα 20 εκατ. το χρόνο, σε χρονιές που κλάπηκαν έως και 3.000 μετασχηματιστές. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν παλαιότερα στη Βουλή, το 2011 είχαμε 2000 κλοπές, το 2012 είχαμε 3.500, το 2013 κλάπηκαν 3.300 τεμάχια, ενώ το 2014 και το 2015 οι κλοπές περιορίστηκαν κατά 51,2%.

Το κόστος για τις επιχειρήσεις

Στο ποσό της ζημιάς, εκτός από το κόστος για τον ΔΕΔΔΗΕ πρέπει να συνυπολογιστεί και η ζημιά που υφίστανται οι επιχειρήσεις είτε από βλάβες στα μηχανήματα τους εξαιτίας της διακοπής στην ηλεκτροδότηση, είτε λόγω της συνολικής αδυναμίας λειτουργίας μετά από μια εκτεταμένη διακοπή στην ηλεκτροδότηση. «Το κόστος του μετασχηματιστή είναι το λιγότερο. Πολλές φορές η αποκατάσταση μπορεί να πάρει και μέρες και σε αυτό το διάστημα η επιχείρηση παύει να λειτουργεί, να παράγει και αν ένας πελάτης περιμένει παραγγελία δημιουργείται και θέμα αφερεγγυότητας. Η επιχείρηση μπορεί να κάνει και εβδομάδες για να συνέλθει μετά από ένα τέτοιο περιστατικό» λέει ο Τάσος Πολυζωίδης, πρόεδρος του συλλόγου εγκατεστημένων επιχειρήσεων στη ΒΙΠΕ Σίνδου. «Στη ΒΙΠΕ δεν υπάρχει κεντρική ασφάλεια, δεν υπάρχει επαρκής φωτισμός, και οι εταιρείες σεκιούριτι απλώς ενημερώνουν τους επιχειρηματίες, δεν μπορούν να κάνουν κάτι. Το προηγούμενο διάστημα είχαμε μια ομάδα δραστών που εξαρθρώθηκε αλλά είναι θέμα χρόνου να δημιουργηθεί μια άλλη, όσο δεν αυξάνεται η αστυνόμευση» προσθέτει.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.03.2023