Από τις δημοτικές εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου ακόμη είδαμε να καταγράφονται κάποιες πρώτες κινήσεις στην κατεύθυνση της συνεργασίας δυνάμεων στο χώρο της κεντροαριστεράς. Χαρακτηριστικότερη ήταν η περίπτωση του δήμου Αθηναίων όπου στον δεύτερο γύρο των εκλογών η υπό τον Κώστα Ζαχαριάδη παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ στήριξε ανοιχτά την υποψηφιότητα του προερχόμενου από το ΠΑΣΟΚ Χάρη Δούκα ο οποίος πέτυχε μια πρωτοφανή ανατροπή, επικρατώντας του Κώστα Μπακογιάννη. Σύγκλιση κεντροαριστερών δυνάμεων στον δεύτερο γύρο υπήρξε επίσης και σε άλλους δήμους, όπως στην Καλαμαριά με αποτέλεσμα να κερδίσει τις εκλογές η Χρύσα Αράπογλου.

Ακολούθησαν και άλλες ανάλογες κινήσεις, και πάλι στον στίβο της αυτοδιοίκησης. Για παράδειγμα είδαμε στις εκλογές για την ανάδειξη του νέου διοικητικού συμβουλίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, οι δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ να κατέρχονται σε ενιαίο ψηφοδέλτιο, στο οποίο μάλιστα συμμετείχαν ακόμη και άνθρωποι που βρέθηκαν αντίπαλοι στις δημοτικές εκλογές (χαρακτηριστικό παράδειγμα οι Θεόδωρος Παπαδόπουλος και Άννα Τσιφτελίδου στη Θέρμη). Το πείραμα στην ΠΕΔΚΜ πέτυχε εν μέρει καθώς το ψηφοδέλτιο της κεντροαριστεράς κατόρθωσε να κερδίσει μία επιπλέον έδρα σε σχέση με το 2019.

Κάτι αντίστοιχο επιχειρήθηκε και στις εκλογές για την ανάδειξη του νέου δ.σ. στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας. Όμως εκεί το εγχείρημα δεν είχε επιτυχή κατάληξη. Η προσκείμενη στη Νέα Δημοκρατία παράταξη υπό τον Λάζαρο Κυρίζογλου αύξησε κατά μία τις έδρες της, ενώ οι δυνάμεις της κεντροαριστεράς (ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ) υπό τον Χάρη Δούκα έχασαν δύο έδρες. Μάλιστα, το κακό εκλογικό αποτέλεσμα προκάλεσε γκρίνιες για προσωπικές στρατηγικές και κατευθυνόμενες σταυροδοσίες.

Την περασμένη Τετάρτη, στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε εκδήλωση με θέμα "Ποια ανάπτυξη και πώς; Επιστήμη και πολιτική για τη βιωσιμότητα στην Κεντρική Μακεδονία", με διοργανωτές δύο παρατάξεις του περιφερειακού συμβουλίου και μία πολιτική κίνηση. Είναι η προσκείμενη στο ΠΑΣΟΚ παράταξη “Πράξεις για τη Μακεδονία” υπό τον Χρήστο Παπαστεργίου, η προσκείμενη στον ΣΥΡΙΖΑ παράταξη “Αλλαγή στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας” υπό τον Γιάννη Μυλόπουλο και η πολιτική κίνηση “Σοσιαλιστική Προοπτική” με εκπρόσωπο τον καθηγητή του ΑΠΘ, Γρηγόρη Ζαρωτιάδη.

Εδώ και λίγο καιρό οι δύο παρατάξεις προσπαθούν να αναπτύξουν κοινό βηματισμό “προκειμένου να δοθεί απάντηση στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές”.

Το ερώτημα που προκύπτει από τα ανωτέρω είναι εάν όλες αυτές οι κινήσεις και οι πρωτοβουλίες γίνονται βάσει ενός οργανωμένου σχεδίου, με συγκεκριμένες στοχεύσεις ή εάν αποτελούν αποσπασματικές, μεμονωμένες κινήσεις, με συγκυριακές και προσωπικές στοχεύσεις. Ή, με διαφορετική διατύπωση, το ερώτημα είναι εάν μπορούν αυτές οι πρωτοβουλίες να ευδοκιμήσουν ερήμην των κομμάτων στα οποία έχουν πολιτική αναφορά; Πριν να δώσει κανείς την απάντηση θα πρέπει να λάβει υπόψη του την πολιτική συγκυρία.

Σε λιγότερο από τέσσερις μήνες έχουμε ξανά εκλογές στις οποίες, ένα από τα βασικότερα διακυβεύματα είναι ποιο από τα δύο κόμματα, ΠΑΣΟΚ ή ΣΥΡΙΖΑ θα καταφέρει να βγει δεύτερο. Συνεπώς, αναμένουμε το επόμενο διάστημα μια σκληρή αναμέτρηση στο χώρο της κεντροαριστεράς η οποία πιθανότατα θα συνεχιστεί και μετά τις εκλογές. Άρα, Χαριλάου Τρικούπη και Κουμουνδούρου για το τελευταίο που θα ενδιαφερθούν, εάν δεν το υπονομεύσουν κιόλας, είναι για συγκλίσεις τύπου Δούκα-Ζαχαριάδη ή Παπαστεργίου-Μυλόπουλου. Συνεπώς, καλός είναι ο διάλογος και οι ad hoc συνεργασίες, “από τα κάτω”, όπως είθισται να λέγεται, αλλά χωρίς ισχυρή πολιτική βούληση, χωρίς σαφές πολιτικό πλαίσιο, τέτοιου είδους εγχειρήματα δεν μπορούν να πάνε μακριά, πόσω μάλλον, να κάνουν την ανατροπή.

Επιπλέον, σημαντικό ρόλο σε αυτές τις περιπτώσεις παίζουν και τα πρόσωπα. Πρωτοβουλίες οι οποίες έχουν ως βάση αναφοράς την κοινωνία, πέρα από σαφές πολιτικό στίγμα και πρόγραμμα, για να ευδοκιμήσουν χρειάζονται και προσωπικότητες ικανές να ηγηθούν ενός τέτοιου εγχειρήματος. Η Θεσσαλονίκη έχει δώσει τέτοια παραδείγματα. Αρχικά με την “Πρωτοβουλία” υπό τον Γιάννη Μπουτάρη και τώρα με την “Ομάδα για τη Θεσσαλονίκη” υπό τον Στέλιο Αγγελούδη. Δύο παρατάξεις οι οποίες, παρά την πολυσυλλεκτικότητά τους, καθώς ενσωμάτωσαν και πρόσωπα πέρα από την κεντροαριστερά, διαμόρφωσαν καθαρό πολιτικό στίγμα και πέτυχαν ανατροπές, χάρη και στα πρόσωπα που ηγήθηκαν αυτής της προσπάθειας. Πρόσωπα τα οποία, πριν να διεκδικήσουν το αξίωμα του δημάρχου είχαν ήδη “συστηθεί” στους Θεσσαλονικείς μέσα από άλλες πετυχημένες διαδρομές. Ας τα έχουν όλα αυτά υπόψη τους όσοι φαντασιώνονται κεντροαριστερές συγκλίσεις ώστε να ξέρουν πώς και μέχρι που μπορούν να φτάσουν.