Για 3η συνεχόμενη χρονιά επιστρέφει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης το Φεστιβάλ Λαϊκής Κιθάρας (ΦΛΚ) με ένα πλούσιο πρόγραμμα και θα πραγματοποιηθεί από τις 26 έως τις 28 Απριλίου.

Το Φεστιβάλ θα διεξαχθεί στην Αποθήκη Γ’ όπου για τρεις ημέρες θα λάβουν χώρα συναυλίες, σεμινάρια και εκθέσεις με επίκεντρο πάντα το λαϊκό τραγούδι, τις μορφές και τα όργανά του.

Με αφορμή την διοργάνωση ο μουσικός, και καλλιτεχνικός διευθυντής του ΦΛΚ, Δημήτρης Μυστακίδης, μιλάει στη «ΜτΚ» για την ιστορία και τους στόχους του Φεστιβάλ αλλά και την λαϊκή μουσική στο σήμερα.

Το 3ο Φεστιβάλ Λαϊκής Κιθάρας

«Κάθε φεστιβάλ συμπληρώνει θεματικά τις προηγούμενες χρονιές» εξηγεί ο κ. Μυστακίδης. «Φέτος κάνουμε άνοιγμα σε άλλες λαϊκές παραδόσεις όπως η τζαζ και η μπλουζ με αντίστοιχες συναυλίες και σεμινάρια ενώ όπως πάντα υπάρχουν θεματικές που αφορούν τους σύγχρονους μουσικούς όπως οι ψηφιακές πλατφόρμες, η διανομή, οι playlists και τα ραδιόφωνα γιατί η λαϊκή μουσική, εκτός των άλλων είναι και σύγχρονη. 

Σημαντική θέση στο ΦΛΚ έχει η οργανοποιία, η οποία είναι μία τέχνη που ακολουθεί την εξέλιξη του είδους και είναι αλληλένδετα» σημείωσε ο μουσικός τονίζοντας πως φέτος στο φεστιβάλ θα υπάρχει έκθεση σύγχρονων οργανοποιών.

Στο φετινό φεστιβάλ θα πραγματοποιηθούν μεταξύ άλλων 7 συναυλίες και συμμετέχουν γύρω στους 30 καλλιτέχνες.

Η ιστορία του ΦΛΚ

«Η πρώτη προσπάθεια για μία γιορτή της λαϊκής μουσικής έγινε το 2014 σε ένα εθελοντικό πλαίσιο, με ένα τριήμερο στο Γενί Τζαμί που είχε περίπου την ίδια δομή: εκθέσεις, συναυλίες, σεμινάρια, διαλέξεις με τη συνεργασία του τότε Τμήματος Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής της Άρτας. Η προσπάθεια σταμάτησε λόγω πολύ έντονης γραφειοκρατίας και το αφήσαμε» σημειώνει.

«Αργότερα έμαθα για τη διαδικασία ένταξης στο εθνικό ευρετήριο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Τότε σκέφτηκα ότι αν το υπουργείο αναγνωρίσει τη λαϊκή κιθάρα με αυτό τον τρόπο, θα ήταν πολύ πιο εύκολο να ακολουθήσει και το Παιδείας.

Κάναμε έναν φάκελο και μετά από περίπου τέσσερα χρόνια συλλογικής προσπάθειας όλης της μουσικής κοινότητας, το 2020 καταφέραμε και εγγράφηκε η κιθάρα. Το 2021 ακολούθησε και η αναγνώριση των υπολοίπων λαϊκών οργάνων και έτσι αναβαθμίστηκαν οι σπουδές τους» σημειώνει ο καλλιτέχνης κάνοντας λόγο για την αποκατάσταση μίας αδικίας σε βάρος της λαϊκής μουσικής. «Στη συνέχεια, δεδομένου ότι το υπουργείο δίνει σχετική επιδότηση, σκεφτήκαμε να ξαναρχίσουμε το Φεστιβάλ. Έγινε δεκτό το αίτημά μας, ο δήμος Θεσσαλονίκης μας έδωσε την Αποθήκη Δ’ και το 2021 έγινε η πρώτη διοργάνωση. Στόχος μας είναι να πραγματοποιείται κάθε χρόνο και να γίνει θεσμός στην πόλη» τονίζει ο κ. Μυστακίδης.

Ένα Φεστιβάλ που… (επι)μένει Θεσσαλονίκη

«Το μεγάλο πρόβλημα της διοργάνωσης είναι ότι βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη γιατί οι περισσότεροι καλλιτέχνες έχουν έδρα στην Αθήνα και αυτό είναι η μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση της διοργάνωσης» αναφέρει ο κ. Μυστακίδης προσθέτοντας όμως ότι το ΦΛΚ δεν πρόκειται να φύγει από την πόλη. «Εμένα η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη μου και εδώ θέλω να μείνει το Φεστιβάλ. Θεωρώ ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να ξαναπάρει τη ζωή που της αξίζει αυτή η πόλη.

Το κόστος είναι πολύ μεγάλο και παίρνουμε μία πολύ μικρή επιχορήγηση από το υπουργείο Πολιτισμού. Η Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς όμως μας στηρίξει πολύ, από τον φάκελο μέχρι το Φεστιβάλ όπως και ο δήμος. Βρήκαμε πολύ θετική ανταπόκριση και από τους δύο φορείς» προσθέτει.

«Το λαϊκό τραγούδι βρίσκεται στην καλύτερή του φάση»

Ο κ. Μυστακίδης, ο οποίος εδώ και περισσότερο από 20 χρόνια είναι καθηγητής τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής στο ΤΕΙ Ηπείρου στην Άρτα, διατυπώνει την άποψη ότι αυτή την περίοδο, το λαϊκό τραγούδι βρίσκεται στην καλύτερή του φάση. «Πλέον υπάρχει πολύ περισσότερη γνώση και κατάρτιση στους μουσικούς και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πιο άρτιους καλλιτέχνες τεχνικά αλλά και θεωρητικά. Είναι πιο συνειδητή η ακρόαση πια, οι μουσικοί είναι πιο καλά εκπαιδευμένοι.

Σήμερα είναι πιο εύκολο για έναν νέο μουσικό να βρει και να εξελίξει την πληροφορία. Ένας μουσικός πλέον εκπαιδεύεται σε πανεπιστημιακό επίπεδο, είναι συνδυασμός γνώσεων. Η δική μας γενιά απλά προσπαθούσε να παίξει σωστά με όσα είχε. Πραγματικά πιστεύω ότι είναι πολύ καλύτεροι μουσικοί πλέον καθώς έχουν πιο ανεπτυγμένο το αισθητικό κριτήριο, δεν κάνουν αναπαράσταση αλλά διεισδύουν σε μία δημιουργική διαδικασία και το θετικό είναι ότι υπάρχουν πολλοί νέοι που ενδιαφέρονται γι’ αυτή τη μουσική».

«Η λαϊκή μουσική έχει αποκατασταθεί στο μυαλό του κόσμου»

«Η αστική λαϊκή μουσική είναι αυτή που άνθισε στα μεγάλα αστικά κέντρα από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα και έως σήμερα, είναι ζωντανή» εξηγεί ο κ. Μυστακίδης. 

«Ένα λαϊκό τραγούδι μιλάει για τις δυσκολίες της καθημερινότητας, της ξενιτιάς, του έρωτα. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη. Η μουσική της υπαίθρου είναι η παραδοσιακή. Το λαϊκό είναι εξέλιξη του ρεμπέτικου. Μουσικολογικά η αλλαγή οριοθετείται γύρω στο 1955. Για μένα όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί είναι υπό αίρεση. Νομίζω ότι με κάποιο τρόπο και σήμερα γράφονται ρεμπέτικα, ή τραγούδια που έχουν τουλάχιστον τα χαρακτηριστικά τους. Γιατί να οριοθετούμε; Νομίζω ότι όταν η μουσικολογία ασχοληθεί σοβαρά με αυτά τα ζητήματα χρειάζονται αναθεώρηση» σημειώνει ο καλλιτέχνης και εξηγεί πως τα τελευταία δέκα χρόνια η λαϊκή μουσική έχει αποκατασταθεί στο μυαλό του κόσμου και δηλώνει αισιόδοξος για το μέλλον της.

«Ξαναφωτίσαμε την τεχνική της λαϊκής κιθάρας, αυτήν που υπήρχε την δεκαετία του ’30. Από το 1980 και μετά το ρεμπέτικο δε ξαναχάθηκε και δεν νομίζω ότι θα ξαναχαθεί. Υπάρχουν πολλοί μουσικοί που ασχολούνται με πολλούς τρόπους, νέοι επιστήμονες με διευρυμένα πεδία ασχολούνται ενώ η βιβλιογραφία αυξάνεται συνεχώς» καταλήγει ο κ. Μυστακίδης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Το Φεστιβάλ Λαϊκής Κιθάρας θα φιλοξενηθεί στην Αποθήκη Δ’, στο Λιμάνι Θεσσαλονίκης από την Παρασκευή 26 έως και την Κυριακή 28 Απριλίου 2024.