Το Χόλιγουντ είναι κάτι πολύ παραπάνω από την αμερικανική βιομηχανία ταινιών και τηλεόρασης. Οι αστέρες και οι σκηνοθέτες που μεγαλούργησαν και έχτισαν με την υπογραφή τους το «Δρόμο της Δόξας» είναι μονάχα τα προφανή συστατικά στοιχεία μίας «οντότητας» που έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια της έβδομης τέχνης, πλάθοντας και εκφράζοντας την αμερικανική κουλτούρα.

Το lifestyle των celebrities χρησιμοποιήθηκε περίτεχνα στο παρελθόν για την προώθηση προϊόντων ενώ κάθε τεχνολογική εξέλιξη στα οπτικοακουστικά μέσα αποτελούσε ακόμα μία ευκαιρία για διαφήμιση. Τα social media και η γέννηση του όρου influencer (αυτός που ασκεί επιρροή) άνοιξαν ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του marketing όπου οι άνθρωποι πίσω από το διαφημιζόμενο προϊόν είναι το ίδιο σημαντικοί με αυτό, αν όχι περισσότερο.

H επιρροή των διάσημων καλλιτεχνών δεν άργησε να βουτήξει στη θάλασσα της πολιτικής με τους celebrities να ωθούν το κοινό τους προς τους πολιτικούς υποψήφιους της αρεσκείας τους.

Η περίπτωση Ομπάμα

Πρόκειται για ένα από τα πιο μελετημένα μοντέλα προώθησης στη σύγχρονη πολιτική επικοινωνία. Η στήριξη που έλαβε ο Μπαράκ Ομπάμα από την Όπρα Γουίνφρει, πριν καν ακόμα δηλώσει υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές το 2008, αποτελεί μία από τις πιο πολυσυζητημένες μελέτες περίπτωσης. Οι καμπάνιες από τη γυναίκα με την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο, σύμφωνα με το περιοδικό Time, για τον τότε υποψήφιο των Δημοκρατικών, του εξασφάλισαν, σύμφωνα με οικονομολόγους, πάνω από ένα εκατομμύριο ψήφους μετατρέποντάς τον από αουτσάιντερ σε φαβορί.

Το Χόλιγουντ δεν άργησε να σταθεί σύσσωμο στο πλευρό του Ομπάμα, στο πρόσωπο του οποίου είδε εκείνη την ανανέωση που χρειαζόταν προκειμένου να ξεφύγει από παρωχημένες συμπεριφορές και ονόματα. Η εκλογική νίκη του Δημοκρατικού υποψήφιου δεν ήταν μόνο στρατηγική αλλά και συμβολική αφού στο πρόσωπό του καθρεφτιζόταν το νέο πρόσωπο της Αμερικής. Υπό την ομπρέλα της ψήφου ένωσε όλες τις εθνικότητες, τις πόλεις και τα προάστια, τις οικονομικές τάξεις, και τους νεαρούς ψηφοφόρους που μέχρι τότε έδειχνα αρκετά απογοητευμένοι από το πολιτικό γίγνεσθαι. Το 2012 πλέον ήταν όλα ξεκάθαρα με τον Ομπάμα να λαμβάνει ξεκάθαρη στήριξη από αστέρες του θεάματος όπως τον Τζορτζ Κλούνεϊ, τον Τομ Χανκς, τον Σον Πεν, τη Μέριλ Στριπ, την Αντζελίνα Τζολί, τον Μπραντ Πιτ και φυσικά εταιρείες παραγωγής αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ.

Τραμπ Vs Χίλαρι

Ωστόσο, στις τελευταίες αμερικανικές εκλογές το 2016 φαίνεται ότι η στήριξη των διάσημων είχε ανεπαίσθητο ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα ή μπορεί να κατάφερε και το ακριβώς αντίθετο απ’ ό,τι ήθελαν οι λαμπεροί πρωταγωνιστές. Το Χόλιγουντ έμοιαζε αποδυναμωμένο να πείσει το κοινό του και να το κατευθύνει στην πολιτική αρένα. Η λαϊκίστικες δηλώσεις του Τραμπ μετέτρεψαν τους celebrities σε μία απρόσιτη ελίτ η οποία δεν έχει καμία σχέση με τις ανάγκες και τα συμφέροντα του μέσου Αμερικανού πολίτη. Αυτό προέτρεψε όλο και περισσότερους καλλιτέχνες να βγουν και να υποστηρίξουν τη Χίλαρι εκτοξεύοντας πυρά εναντίον του Τραμπ, γεγονός που τον έκανε ακόμα πιο δημοφιλή υπό το πρίσμα του αδικημένου που υπερασπίζεται τα συμφέροντα του ανθρώπου της διπλανής πόρτας, απέναντι στους (υπέρ)προνομιούχους της ζωής.

Επίσης, η αμεσότητα των social media σε συνδυασμό με το ότι πρόκειται για ένα περιβάλλον που δεν ελέγχεται και δεν αποτελεί επίσημο βήμα, οδήγησε στην απαξίωση των celebrities. Οι δηλώσεις που δεν μεταφέρονταν στον κόσμο με λογικά επιχειρήματα μέσα από ένα οργανωμένο και συντονισμένο πάνελ δεν ήταν αρκετές ώστε να πείσουν το κοινό ενώ ορισμένες φορές λειτούργησαν ακόμα και αρνητικά έναντι των υποψήφιων που υπερασπίζονταν οι καλλιτέχνες.

Μπάιντεν... δαγκωτό

Ο Τζορτζ Μπάιντεν φαίνεται να συγκεντρώνει την πλειοψηφία των μεγάλων ονομάτων με τη Μπάρμπρα Στρέιζαντ, τον Ρόμπερτ ντε Νίρο, τον Τζορτζ Κλούνεϊ, τη Σερ, τη Μαντόνα, τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ κι όποιον γενικώς εμφανίζεται στο γυαλί να δηλώνουν ψηφοφόροι του.

Αντίθετα, ο όχι και τόσο δημοφιλής Τραμπ βασίζεται για ακόμα μια φορά στο μοτίβο που του εξασφάλισε τη νίκη το 2012. Ωστόσο, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ εμφανίζεται αρκετά σίγουρος ότι μεγάλο μέρος του καλλιτεχνικού κόσμου τον υποστηρίζει απλώς δεν το παραδέχεται για να μη χάσει τη δόξα και την απήχησή του στο κοινό του.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι ένα και μάλλον θα παραμείνει αναπάντητο ακόμα και μετά την εκλογική αναμέτρηση της 3^ης Νοεμβρίου. Αν οι αμερικανικές εκλογές είναι σε ένα βαθμό «Χολιγουντιανή υπόθεση», γιατί ο λαϊκισμός του Τραμπ επισκίασε το glamour των διάσημων; Παρά τα προγνωστικά, οι προτιμήσεις παραμένουν ρευστές άρα και το αποτέλεσμα το οποίο ανά πάσα στιγμή μπορεί να ανατραπεί. Άλλωστε, οι δύο τελευταίοι πλανητάρχες, αν και για διαφορετικούς λόγους, θεωρούνταν μέχρι την τελευταία ψήφο… αουτσάιντερ.

Το debate της ντροπής: Πού πάει η Αμερική;

Το 2003 ο γνωστός σκηνοθέτης και ακτιβιστής Μάικλ Μουρ εκδίδει ένα από τα αποκαλυπτικά του βιβλία το οποίο στην Ελλάδα κυκλοφορεί με τον τίτλο «Πού πάει η Αμερική;». Στις τέσσερις αυτές λέξεις συμπυκνώνεται όλο το κλίμα αναφορικά με ολόκληρη την θητεία Τραμπ, αλλά και την επόμενη ημέρα για την υπερδύναμη, όποια κι αν είναι αυτή κι όποιος κι αν βρεθεί στο τιμόνι.

Και το πρώτο debate μεταξύ των δύο υποψηφίων για τις πιο κρίσιμες εκλογές στην πρόσφατη ιστορία ήρθε να καταδείξει το μέγεθος του προβλήματος. Αν προσπαθούσε κανείς να το περιγράψει με μια λέξη αυτή θα ήταν το «χάος». Οι πιο έμπειροι δημοσιογράφοι -όταν βρήκαν και πάλι τα λόγια τους- μιλούσαν για πρωτοφανή κατάσταση με το επίπεδο να έχει πέσει πιο χαμηλά από ποτέ, ενώ παρότι οι επίσημες δημοσκοπήσεις έδειξαν νικητή τον Μπάιντεν (το διαδίκτυο έβγαζε μεγάλο νικητή τον Τραμπ), σε μια χαοτική τηλεμαχία με ύβρεις, σαρκασμό και προσωπικές επιθέσεις, ο μεγάλος χαμένος είναι σίγουρα η χώρα. Μια υπερδύναμη που μετρά νεκρούς από τον κορονοϊό, νεκρούς στους δρόμους των διαδηλώσεων κι εκατομμύρια ανέργους...

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 04.10.2020