Έχετε διαμηνύσει ότι οι επιχειρήσεις που δεν θα ακολουθήσουν την αύξηση του κατώτατου μισθού θα έχουν νομικές κυρώσεις. Μπορείτε να εγγυηθείτε την εφαρμογή της αύξησης;

Ο νέος κατώτατος μισθός των 650 ευρώ για όλους, χωρίς ηλικιακές διακρίσεις, είναι νόμος του κράτους. Η μη τήρησή του επισείει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.  Αυτό οι επιχειρήσεις το γνωρίζουν και είμαι βέβαιη ότι θα τηρήσουν τον νέο νόμο. 

Από την πλευρά μας, τόσο στο Υπουργείο Εργασίας όσο και στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, έχουμε εντοπίσει τις επιχειρήσεις οι οποίες συνήθιζαν να αμείβουν τους εργαζόμενούς τους με μισθό χαμηλότερο των 650 ευρώ και οι οποίες οφείλουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. 

Ήδη η συντριπτική πλειονότητα αυτών έχουν προβεί στις σχετικές τροποποιήσεις της μισθοδοσίας τους. Επομένως είμαστε σε θέση να ελέγξουμε με πολύ μεγάλη ακρίβεια τη συμμόρφωση και να προχωρήσουμε όπου υπάρχει ανάγκη σε κυρώσεις. Επίσης, χρησιμοποιώντας το πληροφοριακό σύστημα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας είμαστε σε θέση να  εντοπίσουμε πρακτικές αποφυγής του κατώτατου μισθού που θα βασίζονται στην μετατροπή δηλωμένης εργασίας σε αδήλωτη ή υποδηλωμένη και να προσανατολίσουμε αναλόγως τους ελέγχους ώστε να προλάβουμε φαινόμενα παραβατικότητας και μη τήρησης του νέου νόμου.

Η εικόνα μέχρι στιγμής πάντως, δείχνει ότι οι επιχειρήσεις συμμορφώνονται με τον νέο αυξημένο μισθό, όπως συμμορφώνονται και με τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας που καθιστούμε υποχρεωτικές σε κλάδους οικονομικής δραστηριότητας.

Πώς λειτούργησε η επέκταση της κλαδικής σύμβασης στον τουρισμό; Επίκειται και άλλη επέκταση σε άλλο κλάδο;

Μετά την επαναφορά των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων τον Αύγουστο του 2018, έχω ήδη καταστήσει γενικώς υποχρεωτικές 11 κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που καλύπτουν συνολικά περισσότερους από 200.000 εργαζόμενους και σημαίνουν αυξήσεις στις αποδοχές δεκάδων χιλιάδων μισθωτών.

Η πλέον εμβληματική είναι η κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας για τους εργαζόμενους στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις όλης της χώρας. Η σύμβαση αυτή καλύπτει 114.000 εργαζόμενους και προβλέπει, αναλόγως της ειδικότητας, βασικούς μισθούς από 792 έως 863 ευρώ. Όπως προείπα, η μέχρι τώρα εικόνα από τους ελέγχους που διεξάγουμε είναι ότι οι επιχειρήσεις συμμορφώνονται στους νέους κανόνες που θέτουν οι συλλογικές συμβάσεις.

Από τη δική μας πλευρά, ως Υπουργείο Εργασίας, συνεχίζουμε να εξετάζουμε όλες τις ισχύουσες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ώστε να τις καθιστούμε γενικώς υποχρεωτικές για όλους τους εργαζόμενους ενός κλάδου. Από κει και πέρα, τώρα που το νομοθετικό πλαίσιο έχει αποκατασταθεί, οι εργαζόμενοι έχουν και πάλι στα χέρια τους ένα σημαντικό εργαλείο που ενισχύει τη συλλογική διαπραγματευτική και διεκδικητική τους δύναμη. Επομένως είναι και στο χέρι τους να διεκδικούν την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων, κατακτώντας καλύτερους όρους αμοιβής και εργασίας.

Πότε και με ποιους όρους θα ξεκινήσει το πρόγραμμα των 120 δόσεων για τα χρέη σε ασφαλιστικά ταμεία;

Η ρύθμιση οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία θα τεθεί σε εφαρμογή το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα -εκτιμώ εντός του Μαρτίου- μετά το κλείσιμο και των τελευταίων τεχνικών λεπτομερειών που απομένουν.

Η ρύθμιση θα δώσει ανάσα σε δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες που λόγω οικονομικών δυσκολιών έχουν σωρεύσει οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Θα περιλαμβάνει: Κούρεμα βασικής οφειλής και κούρεμα κατά 85% των προσαυξήσεων. Η νέα μειωμένη οφειλή θα μπορεί να εξοφλείται σε έως 120 δόσεις, με ελάχιστο ποσό δόσης τα 50 ευρώ. Στη ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν και οι επαγγελματίες που έκλεισαν τα βιβλία τους, δεν έχουν δηλαδή ενεργή οικονομική δραστηριότητα.

Επιπλέον, από τη ρύθμιση αυτή θα ωφεληθούν και δεκάδες χιλιάδες ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, αλλά λόγω των χρεών τους δεν λαμβάνουν σύνταξη. Με το κούρεμα της οφειλής θα μπορέσουν να πάρουν σύνταξη και να αποπληρώσουν σταδιακά την οφειλή τους, μέσω μικρής παρακράτησης από το ποσό της σύνταξής τους.

Η ανεργία βαίνει μειούμενη σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Την ίδια ώρα όμως η μετανάστευση των νέων στο εξωτερικό συνεχίζεται και επί των ημερών σας. Πώς μπορεί τελικά να σταματήσει αυτή η «αιμορραγία»;

Τα τέσσερα χρόνια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ η ανεργία έχει μειωθεί κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες. Το ίδιο διάστημα οι θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα έχουν αυξηθεί κατά 376.000 -ή κατά 24,6%. Ειδικά η ανεργία των νέων έχει μειωθεί πάνω από 12 ποσοστιαίες μονάδες.

Τα στοιχεία αυτά, ασφαλώς, δεν σημαίνουν ότι εφησυχάζουμε. Η προσπάθεια για την αποκλιμάκωση της ανεργίας είναι διαρκής, αλλά τα αποτελέσματα που έχουμε είναι σημαντικά και μας δείχνουν ότι κινούμαστε στο σωστό δρόμο.

Ειδικά για την καταπολέμηση του brain drain, εκτιμώ ότι το πλέον κρίσιμο είναι να μπορείς να διασφαλίσεις θέσεις εργασίας που να δίνουν αξιοπρεπείς μισθούς. Για τον λόγο αυτό σχεδιάσαμε και υλοποιούμε στοχευμένα προγράμματα για νέους επιστήμονες, οι οποίοι θα εργαστούν σε φορείς του Δημοσίου και σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Οι μισθοί σε αυτά τα προγράμματα είναι σημαντικά βελτιωμένοι σε σχέση με ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα και φτάνουν έως 1.140 ευρώ για τους φορείς του Δημοσίου και έως 1.600 ευρώ για τον ιδιωτικό τομέα. Με τα προγράμματα αυτά στοχεύουμε να  καλύψουμε περίπου 11.500 άνεργους νέους.

Η κυβέρνηση έχει την απαραίτητη πολιτική ισχύ για να εξαντλήσει την τετραετία ή θα υπάρξει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες;

Η κυβέρνηση έχει την κοινοβουλευτική αλλά και την πολιτική ισχύ για να συνεχίσει το έργο της και να ολοκληρώσει τη συνταγματική της θητεία το φθινόπωρο του 2019. Και θα σας εξηγήσω γιατί.

Το 2018 ήταν ένα έτος-καμπή για τη χώρα και τις εξελίξεις σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, καθώς υλοποιήσαμε την κορυφαία δέσμευσή μας και βγάλαμε τη χώρα από τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής. Παράλληλα, αποτέλεσε και μία περίοδο διαδοχικών και απόλυτων διαψεύσεων των όσων καταστροφολογικών υποστήριζε η ΝΔ περί τέταρτου μνημονίου.

Σας θυμίζω, μεταξύ άλλων, ότι ενάντια στην διαρκή καταστροφολογία, όχι μόνο καταφέραμε να προστατεύουμε τις καταβαλλόμενες συντάξεις και να ακυρώσουμε την περικοπή τους, αλλά προχωρήσαμε και σε αυξήσεις για 600 χιλιάδες συνταξιούχους, για πρώτη φορά μετά από σχεδόν δέκα χρόνια.

Επίσης, κάναμε πράξη τις κορυφαίες δεσμεύσεις μας απέναντι στον κόσμο της εργασίας, επαναφέραμε τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και αυξήσαμε τον κατώτατο μισθό, καταργώντας τον ντροπιαστικό υποκατώτατο μισθό για τους νέους. Θωρακίζοντας με απτό τρόπο τα δικαιώματα των εργαζομένων, καταφέραμε να μειώσουμε την αδήλωτη εργασία περισσότερο από 10 ποσοστιαίες μονάδες.  Παράλληλα, μειώσαμε τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, ανακουφίζοντας πια το σύνολο των ασφαλισμένων και διαμορφώνοντας ένα δίκαιο και βιώσιμο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα.  

Τούτες τις μέρες, προχωράμε ακόμα στην εφαρμογή μίας συνολικής στεγαστικής πολιτικής που ποτέ δεν υπήρξε στον τόπο μας. Μια πολιτικής που θα περιλαμβάνει την επιδότηση ενοικίου, την προστασία της πρώτης κατοικίας, και την  επιδότηση στεγαστικού δανείου και θα καλύψει περισσότερους από ένα εκατομμύριο συμπολίτες μας.

Τα γεγονότα αυτά, που είναι ενδεικτικά του έργου μας, όσο και αν συνεχίζεται η καταστροφολογία από μερίδα του Τύπου και την αντιπολίτευση, παράγουν απτά αποτελέσματα για τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία. Αυτή ακριβώς η σχέση μας με την κοινωνία και τις ανάγκες της αποτελεί σημείο αναφοράς και την πηγή της πολιτικής μας ισχύος.

Το 2019 αποτελεί εκλογική χρονιά σε όλα τα επίπεδα. Ποιο πιστεύετε είναι το πολιτικό διακύβευμα για τις επικείμενες αναμετρήσεις;

Το τέλος των μνημονίων και η Συμφωνία των Πρεσπών έφεραν στο προσκήνιο τις διαχωριστικές γραμμές των δύο αντιπαρατιθέμενων πολιτικών σχεδίων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προτάσσει την ενίσχυση του κόσμου της εργασίας, τη θεσμική θωράκιση απέναντι στα φαινόμενα διαφθοράς, τον εκσυγχρονισμό των σχέσεων Κράτους-Εκκλησίας, την αναθεώρηση του Συντάγματος σε προοδευτική κατεύθυνση, την ενδυνάμωση της διεθνούς παρουσίας και του ρόλου της χώρας.

Στον αντίποδα, η ΝΔ έχει ως σχέδιό της την επαναφορά μνημονιακών πολιτικών που τραυμάτισαν βαθιά την ελληνική κοινωνία, όπως είναι η συμπίεση μισθών και συντάξεων, οι απολύσεις στο Δημόσιο, η ιδιωτικοποίηση κρίσιμων δημόσιων τομέων και υπηρεσιών. Παράλληλα, καταγράφει μία σαφή ακροδεξιά μετατόπιση, όπως φάνηκε και στη στάση της στη Συμφωνία των Πρεσπών.

Επομένως, οι διαφορές είναι κάτι παραπάνω από διακριτές και σε αυτές θα κληθούν να τοποθετηθούν οι πολίτες. Το πολιτικό διακύβευμα είναι αν θα προχωρήσουμε τις πολιτικές για την μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία ή για την οικονομική ελίτ.

Η επιχειρούμενη διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ στην κεντροαριστερά θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει με προγραμματικές συγκλίσεις ή με όρους μεταγραφών και προσώπων;

Το κάλεσμα για τη δημιουργία ενός μεγάλου προοδευτικού μετώπου, μιας ευρείας συμπαράταξης των προοδευτικών δυνάμεων απευθύνεται σε κόμματα, συλλογικότητες, αλλά και πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται στον προοδευτικό χώρο.

Αυτό το προοδευτικό μέτωπο είναι σήμερα αναγκαίο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να αποτραπεί η άνοδος της ακροδεξιάς αλλά και να αναχαιτιστεί η νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική.

Η σύγκλιση των προοδευτικών δυνάμεων στη χώρα μας προϋποθέτει τη σαφή τοποθέτηση όλων απέναντι στα δύο ανταγωνιστικά πολιτικά σχέδια που έχουν ξεδιπλωθεί για την επόμενη μέρα. Το σχέδιο της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και το σχέδιο της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Απαιτεί, δηλαδή, ξεκάθαρες θέσεις στα κεντρικά ζητήματα της οικονομίας, της εργασίας και του κοινωνικού κράτους. Αυτό αφορά τόσο τις πολιτικές δυνάμεις όσο και μεμονωμένα πρόσωπα. Άρα, χρειάζεται προγραμματική σύγκλιση στα κεντρικά αυτά πεδία, πριν προχωρήσουμε στην εμβάθυνση οποιασδήποτε συνεργασίας.

Με τις νέες συμμαχίες ο ΣΥΡΙΖΑ μετατρέπεται σε νέο ΠΑΣΟΚ ή παραμένει κόμμα της Αριστεράς;

Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε σε κόμμα εξουσίας φέρνοντας στο προσκήνιο τις ανάγκες της κοινωνίας και των ανθρώπων, που όχι μόνο έμεναν έξω από το επίκεντρο των εφαρμοζόμενων πολιτικών, αλλά είχαν τεθεί στο στόχαστρο συγκεκριμένων αντικοινωνικών μέτρων των προηγούμενων κυβερνήσεων.

Η πολιτική συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ έχει ως πυξίδα της την αποτελεσματικότερη στήριξη και την ενίσχυση αυτών των ανθρώπων, των μέχρι πριν αόρατων, του κόσμου της εργασίας και των νέων, της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν, είναι και θα είναι κόμμα της Αριστεράς. Όσο δυναμώνει τους δεσμούς του με την κοινωνία, αυτοί οι δεσμοί θα επιβεβαιώνουν την ταυτότητά του.

Πώς βλέπετε το πολιτικό κλίμα στην πόλη της Θεσσαλονίκης μετά την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών;

Θεωρώ ότι όσο περισσότερο ενημερώνεται έγκυρα ο κόσμος για το περιεχόμενο της συμφωνίας αλλά και την ιστορική πραγματικότητα, τόσο πιο θετικά την υποδέχεται. Κι αυτό διότι η Συμφωνία των Πρεσπών επιλύει μία ιστορική εκκρεμότητα μεταξύ των δύο χωρών με τρόπο αμοιβαία επωφελή για τους λαούς και από τις δύο πλευρές των συνόρων. Βασισμένη απόλυτα στην εθνική γραμμή που είχε χαραχτεί για το ζήτημα, είναι μία συμφωνία που σέβεται την ιστορία της Μακεδονίας και των κατοίκων της, βάζει τέλος σε αλυτρωτισμούς, ενισχύει τη φιλία και τη συνεργασία των δύο λαών και στέλνει το μήνυμα ότι στα Βαλκάνια οι διαφορές μπορούν και πρέπει να λύνονται ειρηνικά.

Εξάλλου, με τη Συμφωνία των Πρεσπών αναβαθμίζεται η διεθνής θέση και ο ρόλος της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή, ως παράγοντας σταθερότητας, ειρήνης και συνεργασίας.

Αυτός ο χαρακτήρας της συμφωνίας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Αντιθέτως, εκθέτει την αξιωματική αντιπολίτευση που επέλεξε να επενδύσει σε ακροδεξιές και εθνικιστικές θέσεις, επιχειρώντας παράλληλα να διαστρεβλώσει πλήρως το περιεχόμενο της συμφωνίας. Είναι πραγματικά λυπηρό η αξιωματική αντιπολίτευση του τόπου να τζογάρει σε εθνικά ζητήματα με διαστρεβλώσεις και ψευδείς ειδήσεις για να αποκομίσει μικροκομματικά οφέλη. Εκτιμώ, όμως, ότι αυτή η διαφορά στάσεων ανάμεσα στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ είναι ορατή στη μεγάλη πλειονότητα των πολιτών.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 3 Μαρτίου 2019