Το φράγμα του μισού εκατομμυρίου έσπασαν πριν λίγες ώρες οι εμβολιασμοί στη χώρα μας με τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία να δηλώνουν ικανοποιημένοι από τη μέχρι τώρα πορεία. Ο σχεδιασμός του υπουργείου Υγείας βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη, καθώς αύριο ξεκινούν να εμβολιάζονται οι πολίτες ηλικίας 60-64 ετών με το εμβόλιο της AstraZeneca, ενώ συνεχίζονται οι εμβολιασμοί υγειονομικών και πολιτών άνω των 80 ετών με εκείνα της Pfizer/BioNtech και Moderna, με τα ραντεβού για τους 75-79 ετών να έχουν ήδη ξεκινήσει. Τις επόμενες ημέρες σύμφωνα με πληροφορίες στη Θεσσαλονίκη ανοίγει το μεγάλο εμβολιαστικό κέντρο εντός της ΔΕΘ, όπως και άλλα κέντρα ανατολικά και δυτικά του νομού, με τις οδηγίες να είναι σαφείς: κάθε κέντρο εμβολιάζει μόνο με ένα σκεύασμα συγκεκριμένης εταιρείας για να μη γίνει κάποιο... μπέρδεμα στα ψυγεία.
Τα στελέχη πάντως του υπουργείου στη Θεσσαλονίκης χαμογελούν για την πορεία των εμβολιασμών, αναφέροντας στη «ΜτΚ» πως η διαδικασία «οδεύει ανέλπιστα καλά», εξηγώντας μάλιστα πως σε επίπεδο 3ης Υγειονομικής Περιφέρειας Μακεδονίας και 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας Μακεδονίας-Θράκης καμία δόση δεν έχει χαθεί, καθώς όταν ακυρωθεί ένα ραντεβού χορηγείται σε στελέχη του στρατού ή της αστυνομίας. «Ο κόσμος θέλει πολύ να εμβολιαστεί για να απελευθερωθεί. Ελπίζουμε αυτό που βλέπουμε με τις μεγαλύτερες γενιές να το δούμε και στους νέους. Ελπίζουμε να δούμε την ίδια ανταπόκριση που βρήκαμε από τους ηλικιωμένους και στη νέα γενιά. Η χαρά των ηλικιωμένων που εμβολιάστηκαν και μπορούν να βλέπουν ξανά τα εγγόνια τους είναι μεγάλη» μας εξηγεί στέλεχος του υπουργείου.
Πόσα κέντρα λειτουργούν στη Θεσσαλονίκη
Στα νοσοκομεία και τις πρωτοβάθμιες δομές υγείας της Θεσσαλονίκης μέχρι σήμερα λειτουργούν 52 εμβολιαστικά κέντρα, ενώ αναμένεται να αναπτυχθούν και άλλα από αύριο (σ.σ. σήμερα) Δευτέρα, όπως ανακοίνωσε στην πρόσφατη επίσκεψή του στην πόλη ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας. Από αυτά, 24 ανήκουν στις δομές και τα νοσοκομεία της 4ης ΥΠΕ και τα άλλα 28 στην 3η ΥΠΕ. Εκτιμάται ότι συνολικά σε 3η και 4η ΥΠΕ θα αναπτυχθούν περισσότερα από 200 εμβολιαστικά κέντρα. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται τα λειτουργήσει και το ένα από τα δύο μεγαλύτερα εμβολιαστικά κέντρα της χώρας, που βρίσκεται στα περίπτερα της ΔΕΘ. «Σε λίγες μέρες στα mega centers, ένα θα ανοίξει μέσα στην εβδομάδα στη ΔΕΘ και έξτρα εμβολιαστικές γραμμές και εμβολιαστικά κέντρα από τη Δευτέρα στη Θεσσαλονίκη -είναι ήδη 52» δήλωσε ο κ. Κικίλιας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ» τα περίπτερα 13 και 15 είναι ήδη έτοιμα και έχουν αποδοθεί από τη διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo στην υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας, που έχει την ευθύνη των εμβολιασμών. Εκτιμάται δε, πως η λειτουργία του περίπτερου 13 θα ξεκινήσει άμεσα, καθώς ήδη ζητήθηκε υγειονομικός εξοπλισμός και αναλώσιμα. Εκτιμάται ότι τα δύο περίπτερα θα διαθέτουν τελικά 108 «εμβολιαστικές γραμμές» με δυνατότητα πραγματοποίησης 6.000 εμβολιασμών καθημερινά.
Δύο παράλληλα συστήματα
Οι εμπλεκόμενοι με τη διαδικασία του εμβολιασμού επισημαίνουν ότι «οι πολίτες θα πρέπει να κάνουν ό,τι γράφει το κινητό τους τηλέφωνο» εξηγώντας πως θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες που έχουν λάβει τόσο για το ραντεβού που έχει κλείσει, όσο και για το εμβολιαστικό κέντρο στο οποίο θα εμβολιαστούν, προκειμένου να μη γίνονται λάθη, μπερδέματα και να αποφεύγονται συγχρωτισμοί. Υπενθυμίζεται πως από αύριο Δευτέρα ξεκινούν οι εμβολιασμοί για τους πολίτες 60-64 ετών οι οποίοι θα εμβολιαστούν με το εμβόλιο της AstraZeneca, ενώ παράλληλα τρέχει το βασικό σύστημα εμβολιασμού, στο οποίο εμβολιάζονται με τα εμβόλιο της Pfizer/BioNTech και της Moderna αυτή τη στιγμή οι πολίτες ηλικίας 80-84 ετών. Με τα ίδια εμβόλια εμβολιάστηκαν και οι γιατροί και οι υγειονομικοί. Από την περασμένη Παρασκευή άνοιξε επίσης η διαδικασία των ραντεβού για την επόμενη ηλικιακή ομάδα αυτού του συστήματος, ηλικίας 75-79 ετών.
Οι πολίτες μπορούν να κλείνουν το ραντεβού τους με δύο τρόπους: είτε μέσω της πλατφόρμας εμβολιασμών (emvolio.gov.gr), είτε λαμβάνοντας γραπτό μήνυμα SMS στο κινητό τους τηλέφωνο (ισχύει για όσους έχουν εγγραφεί στην άυλη συνταγογράφηση περίπου μία εβδομάδα πριν ανοίξουν τα ραντεβού της ηλικιακής ομάδα στην οποία ανήκουν). Όπως τονίζεται άλλωστε σε ανακοίνωση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης -το οποίο τα έχει καταφέρει περίφημα και όπως όλα δείχνουν παίρνει άριστα σε ό,τι αφορά τη διαδικασία, «η προ-κράτηση ραντεβού είναι μία πρόταση που κάνει το κράτος προς τους πολίτες με συγκεκριμένες ημερομηνίες, ώρες και τοποθεσίες για τις δύο δόσεις του εμβολιασμού».
«Οι πολίτες πρέπει να κάνουν αυτό που γράφει το κινητό τους τηλέφωνο» υποστηρίζει με έμφαση στέλεχος του υπουργείου Υγείας από τη Θεσσαλονίκη, εξηγώντας ότι διαφορετικές συμπεριφορές μπορεί να δημιουργήσουν συνθήκες συγχρωτισμού.
Γιατί οι 60άρηδες... μακριά;
Εμβολιαστικά κέντρα πανελλαδικά, καθημερινά, αναπτύσσονται συνεχώς ανάλογα με την διαθεσιμότητα των εμβολίων. Προκειμένου μάλιστα να μην «μπερδευτούν» τα εμβόλια της Pfizer/BioNTech και της Moderna με εκείνα της AstraZeneca καθώς και τα δύο σκευάσματα απαιτούν ψυγείο και καθώς οι εμβολιαστές έχουν λάβει συγκεκριμένες οδηγίες για τον τρόπο χορήγησης της κάθε δόσης σε κάθε ηλικιακή ομάδα, κάθε «εμβολιαστική γραμμή», δηλαδή κάθε εμβολιαστικό κέντρο, χορηγεί συγκεκριμένης εταιρείας εμβόλια. Για το λόγο αυτό, όπως εξηγούν στη «ΜτΚ» άνθρωποι που συμμετέχουν στην οργάνωση της διαδικασίας δημιουργούνται νέα εμβολιαστικά κέντρα για το εμβόλιο της AstraZeneca και αυτός είναι ο λόγος που ένας πολίτης θα κληθεί να μεταβεί ίσως και αρκετά μακριά από το δηλωμένο τόπο κατοικίας του. «Εάν για παράδειγμα ένας πολίτης που μένει στο κέντρο της Θεσσαλονίκης έκλεισε ραντεβού να εμβολιαστεί μπορεί να κληθεί να μεταβεί σε κάποιο κέντρο Υγείας στη δυτική Θεσσαλονίκη. Αυτό συμβαίνει γιατί πρέπει να εντοπιστεί το εμβολιαστικό κέντρο που είναι πλησιέστερο στη διεύθυνση κατοικίας που έχει δηλωθεί και να ληφθεί μέριμνα για τη διαθεσιμότητα ραντεβού σε ημερομηνίες και ώρες. Επίσης, όσοι θα λάβουν το εμβόλιο της AstraZeneca ενδέχεται να κληθούν να μεταβούν μακριά, γιατί είναι σε θέση να οδηγήσουν ή να μετακινηθούν ευκολότερα από ό,τι οι ηλικιωμένοι» εξηγούν οι ίδιοι.
Δεν επιλέγουν... αποτελεσματικότητα
Οι ειδικοί πάντως επισημαίνουν πως οι πολίτες δεν έχουν τη δυνατότητα επιλογής ενός εκ των δύο εμβολίων, ανάλογα με την αποτελεσματικότητα του καθενός. «Δεν μπορούν να κρίνουν. Θα κάνουν αυτό που πρέπει να κάνουν» λένε και συμβουλεύουν πως ανεξαρτήτως αποτελεσματικότητας όλοι οι εμβολιασθέντες θα πρέπει να εξακολουθούν να φορούν μάσκα και να τηρούν τα μέτρα.
Τι σημαίνει όμως «αποτελεσματικότητα εμβολίου»; «Όταν μιλάμε για αποτελεσματικότητα εμβολίων δεν αναφερόμαστε σε ατομική αντίδραση αλλά σε στατιστικά μεγέθη» εξηγεί ο καθηγητής Φαρμακολογίας της Ιατρικής σχολής του ΑΠΘ Αντώνης Γούλας. «Η αποτελεσματικότητα είναι ένα μέτρο της προστασίας από τη λοίμωξη, που παρέχει το εμβόλιο. Ουσιαστικά πρόκειται για το μέτρο σύγκρισης του ποσοστού αυτών που προσβλήθηκαν από τον ιό χωρίς να είναι εμβολιασμένοι με το ποσοστό αυτών προσβλήθηκαν παρά το ότι είναι εμβολιασμένοι. Όσο πιο μεγάλη είναι η διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά ποσοστά τόσο μεγαλύτερη είναι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου» εξηγεί ο κ. Γούλας.
Τα εμβόλια των Pfizer/BioNTech και Moderna είναι κατά 95% ή 94% αποτελεσματικά αντίστοιχα στην προστασία από τη νόσο COVID-19 σε όλα τα επίπεδα, δηλαδή ήπιας, μέτριας και βαριάς έντασης, καθώς μόνο 5% και 6% από αυτούς που θα κάνουν το εμβόλιο, θα νοσήσουν, εξηγεί ο καθηγητής Ηλίας Μόσιαλος στο facebook. Και συνεχίζει: «Σε πρόσφατη προδημοσίευση στο ‘The Lancet’ ανακοινώθηκε ότι το εμβόλιο AstraZeneca είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό, 72% μετά την πρώτη δόση. Για την ακρίβεια 72% από την 22η ημέρα έως και 90 ημέρες μετά την πρώτη δόση και κατά 82% μετά τη δεύτερη δόση, αν αυτή γίνει μετά από 12 εβδομάδες» αναφέρει μεταξύ άλλων ο κ. Μόσιαλος.
Καμπανάκι από λύματα
Το ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 στα λύματα της πόλης παρέμεινε το ίδιο, με βάση τις δύο τελευταίες μετρήσεις, στην έρευνα που διεξάγει διεπιστημονική ομάδα του ΑΠΘ σε συνεργασία με την ΕΥΑΘ. Μετά το διπλασιασμό του ιικού φορτίου, που υπολογίστηκε στα δείγματα που ελήφθησαν από την εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων Θεσσαλονίκης στις 5 και 7 Φεβρουαρίου, οι επόμενες αναλύσεις από δειγματοληψίες της 8ης και 9ης Φεβρουαρίου έδειξαν μία τάση σταθεροποίησης στα αυξημένα αυτά επίπεδα.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14 Φεβρουαρίου 2021