ΑΠΟΨΕΙΣ

Ο πλανήτης όλος ζει στο ρυθμό της πανδημίας εδώ και περίπου ένα χρόνο. Χιλιάδες οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, τεράστια η οικονομική καταστροφή και σοβαρές οι επιπτώσεις στο κοινωνικό σύνολο. Στη χώρα μας, αν και βιώσαμε το πρώτο κύμα με σχετικά λίγες ανθρώπινες απώλειες σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δυστυχώς δεν ισχύει το ίδιο και για το δεύτερο κύμα.

Ποιος είναι, όμως, ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην προσπάθεια διαφύλαξης της δημόσιας υγείας και στην προσπάθεια ανάσχεσης των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της; Στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων ή ως άλλος μεγεθυντικός φακός ο COVID-19 έδειξε για ακόμα μία φορά τις παθογένειες ενός συστήματος που ούτως ή άλλως πρέπει να εκσυγχρονιστεί;

Βασικός στόχος δεν είναι να ασκήσω κριτική. Γι’ αυτήν θα υπάρχει άπλετος χρόνος στο μέλλον. Στόχος μου είναι, να αναδείξω τον ουσιαστικό ρόλο που οφείλουν να έχουν οι τοπικές αρχές και αν δεν το έχουν κάνει, να το πράξουν από εδώ και στο εξής.

Οι πολίτες αλλά και η πλειονότητα του επιχειρηματικού κόσμου έχουμε κάνει αυτό που μας αναλογούσε στα πλαίσια της ατομικής μας ευθύνης. Μείναμε σπίτι, κλείσαμε τις επιχειρήσεις μας, και ακολουθήσαμε πιστά τις οδηγίες της κυβέρνησης και των επιστημόνων. Προφανώς και υπήρξαν παραφωνίες, αλλά σε μία κοινωνία, πάντα θα υπάρχουν και τέτοιες.

Το ιατρικό προσωπικό έχει προσφέρει τα μέγιστα. Περισσότερα από όσα μπορούσαμε να φανταστούμε έξι μήνες πριν. Το προσωπικό των καταστημάτων που παρέμειναν ανοιχτά -σούπερ μάρκετ, αγορές κ.τ.λ.- αψηφώντας τον κίνδυνο, έβαλαν και αυτοί το λιθαράκι τους, για να μην υπάρξει πανικός. Λειτουργήσαμε ως κοινωνία, υποδειγματικά.

Ας δούμε όμως και πώς λειτούργησαν οι θεσμοί της τοπικής αυτοδιοίκησης; Οι εργαζόμενοι στην καθαριότητα δούλεψαν σκληρά για τη διαφύλαξη της Δημόσιας Υγείας. Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή είναι κάτι περισσότερο από σημαντική η προσπάθεια των συγκεκριμένων εργαζομένων, γιατί δεν συγκρίνεται με την απλή καθημερινή εργασία που εκτελούσαν προηγουμένως.

Οι εργαζόμενοι έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με περισσότερους κινδύνους και για το λόγο αυτό πρέπει να εκφράσουμε την εκτίμηση και το σεβασμό μας για το έργο που επιτελούν.

Οι εργαζόμενοι στις τοπικές διοικήσεις έχουν να φέρουν εις πέρας μία δύσκολη αποστολή. Να διασφαλίσουν ότι πέραν από την πανδημία δεν θα αντιμετωπίσουμε άλλους κίνδυνους για την υγεία μας. Το προσωπικό από την πρώτη μέρα των περιοριστικών μέτρων δεν σταμάτησε να εργάζεται ενάντια στις όποιες δυσκολίες, ώστε να μας εξασφαλίζει τις κατάλληλες υγειονομικές συνθήκες που απαιτούνται ακόμα και κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στο σπίτι. 

Αυξημένος ο όγκος των απορριμμάτων ή απολύμανση δημόσιων χώρων και κτιρίων, είναι μερικά μόνο από αυτά που έπρεπε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Μπορεί όλα αυτά να φαίνονται αυτονόητα, αλλά δεν είναι.

Αποδεικνύεται έτσι, για ακόμα μία φορά η ανάγκη για ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το κράτος, λόγω της αμεσότητας που έχει με τους πολίτες, αντιμετωπίζοντας έγκαιρα τα προβλήματα που υπάρχουν στις τοπικές κοινωνίες, σε τομείς που δεν έχουν να κάνουν μόνο με την τοπική οικονομία αλλά και με τη διασφάλιση της ποιότητας της ζωής τους. Για να συνεχίσει, όμως η αποτελεσματική ανταπόκριση και επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν, απαιτούνται και οι ανάλογοι οικονομικοί πόροι.

Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι σημαντικός στη μάχη που δίνουμε, γιατί ακριβώς δεν περιορίζεται στο σήμερα με τις υπηρεσίες αλλά επεκτείνεται και στην επόμενη μέρα. Ο στόχος θα πρέπει να είναι κοινός για κάθε αυτοδιοικητικό και δεν είναι άλλος από την αναβάθμιση του ρόλου της στην κοινωνία. Για να γίνει, όμως, αυτό κοινή αφετηρία για όλους, θα πρέπει να είναι ο πολιτικός διάλογος. Στις τοπικές κοινωνίες το χάσμα μεταξύ παρατάξεων και αντιλήψεων φαίνεται δυστυχώς πως είναι αχανές. Επάνω σε αυτό πρέπει να δουλέψουμε. Και για αρχή, καλό θα ήταν να αντιληφθούν οι δήμαρχοι πως την επομένη των εκλογών οφείλουν να είναι εκεί για όλους τους πολίτες. Η διοίκηση μπορεί να είναι καταστροφική όταν λειτουργεί με μόνο γνώμονα την επανεκλογή της.

Ας διδαχθούν, λοιπόν, οι εκλεγμένοι αυτή τη φορά, από τους εργαζομένους του δήμου τους. Και ας αντιληφθούν πως πρέπει να αλλάξει κάθε παθογένεια, κάθε κακή νοοτροπία. Γιατί, δεν μπορούν οι διοικώντες να κρύβονται πίσω από την ατομική ευθύνη. Εκλέχθηκαν και βρίσκονται στη θέση τους για να λαμβάνουν αποφάσεις, να προετοιμάζουν τις κοινωνίες και να τις προφυλάσσουν, ώστε να μην χρειάζεται η κοινωνία να επαφίεται στην ατομική ευθύνη των πολιτών.

Η έλλειψη σχεδιασμού αντιμετώπισης εκτάκτων συνθηκών, τα μειωμένα αντανακλαστικά και τελικά η ακυβερνησία, δεν μπορεί να κρυφτεί. Και δυστυχώς, τα αποτελέσματά της γίνονται ορατά στην πόλη μας κατά το δεύτερο αυτό κύμα της πανδημίας.

Στη Θεσσαλονίκη το βιώσαμε αυτό στο μέγιστο βαθμό, ας μας γίνει μάθημα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Νοεμβρίου 2020