Του Κωνσταντίνου Καντόγλου

Ήταν Οκτώβρης του 2011 όταν προβλήθηκε στο συνδρομητικό κανάλι του HBO το πρώτο επεισόδιο μιας σειράς, που έμελε να αλλάξει την ιστορία της τηλεόρασης. Το «Winter Is Coming» ήταν η πρώτη επαφή του κοινού με το φαινόμενο Game Of Thrones, ένας σύντομος όσο και εξαιρετικός πρόλογος, που δεν μπορούσε όμως σε καμία περίπτωση να προ-οικονομήσει τη μανία που θα ξεσπούσε γύρω από το σημαντικότερο τηλεοπτικό φαινόμενο της δεκαετίας.

Έκτοτε έχουν μεσολαβήσει σχεδόν 8 χρόνια, με τη σειρά να έχει μπει πλέον στην 8η και τελευταία σεζόν της, έχοντας καθιερωθεί στη συνείδηση πολλών εκατομμυρίων θεατών από όλο τον πλανήτη ως το σημαντικότερο τηλεοπτικό πολιτισμικό προϊόν της γενιάς τους.

Βασισμένο στη σειρά βιβλίων του George R.R. Martin «Α Song of Ice and Fire» το Game of Thrones (Got για συντομία) αφηγείται την ιστορία ενός κόσμου μεσαιωνικής φαντασίας που βρίσκεται συνεχώς σε πόλεμο, με νέους παίκτες να προστίθενται και να αφαιρούνται από τη σκακιέρα της πολιτικής και στρατιωτικής διαμάχης σχεδόν σε κάθε επεισόδιο. Ένας κόσμος φαντασίας ξεκάθαρα ενήλικος και μια ιστορία βουτηγμένη σε μία ακραία βία, πολύ σεξ και ακόμα περισσότερες δολοπλοκίες. Με μία σειρά φατριών να πολεμά για τον έλεγχο των επτά βασιλείων, με προεξέχουσες αυτές των Lannister και των Stark, που βρίσκονται συνήθως στην «καρδιά» της διαμάχης.

Φυσικά το Game of Thrones δεν είναι η πρώτη τηλεοπτική σειρά που καθήλωσε κοινό από ολόκληρο τον κόσμο και το ανάγκασε να μιλάει για αυτό. Είχαν προηγηθεί σειρές όπως το Mad Men, το Sopranos και το The Wire, που προετοίμασαν το έδαφος για την επονομαζόμενη «Χρυσή εποχή της τηλεόρασης», στην οποία θεωρητικά βρισκόμαστε τώρα. Όμως η εμμονή του κοινού με το Got μπορεί να συγκριθεί μόνο με το κατακλυσμιαίο τηλεοπτικό φαινόμενο του Twin Peaks, τη σειρά του ακριβοθώρητου David Lynch, που δύο δεκαετίες πριν άλλαξε για πάντα την τηλεόραση όπως τη γνωρίζουμε.

Χτίζοντας έναν τηλεοπτικό μύθο

Έκτοτε, το Got έχει φτάσει αλλά και ξεπεράσει μία προς μία όλες αυτές -και πολλές άλλες- τις σειρές, χτίζοντας το δικό του τηλεοπτικό μύθο. Το πρώτο επεισόδιο του όγδοου κύκλου παρακολούθησαν, σύμφωνα με το HBO, 17,4 εκατομμύρια άνθρωποι, αριθμός ρεκόρ που ξεπέρασε τα 16,9 εκατομμύρια του φινάλε του έβδομου κύκλου. Και σε αυτό φυσικά δεν υπολογίζεται ο αριθμός όσων παρακολούθησαν το επεισόδιο κατεβάζοντάς το παράνομα, αριθμός που θα είναι σίγουρα αρκετά υψηλός, αν αναλογιστεί κανείς ότι το Got έχει ανακηρυχτεί η σειρά με τα περισσότερα παράνομα «κατεβάσματα» στην ιστορία της τηλεόρασης.

Τι είναι όμως αυτό που μετέτρεψε το Got σε ένα τέτοιο φαινόμενο; Σίγουρα ένα από τα στοιχεία που ξεχωρίζουν είναι το οπτικό κομμάτι του. Κοστούμια και σκηνικά εξαιρετικής αισθητικής, που αναδεικνύουν το επικό κομμάτι ενός κόσμου πραγματικό χωνευτήρι διαφορετικών πολιτισμικών παραδόσεων. Από τον παγωμένο βορρά με το τείχος που προστατεύει τα επτά βασίλεια από τις ορδές των νεκρών, μέχρι το νότο με τις παραλίες και τις ατελείωτες πεδιάδες του Esos, το Westeros (ο κόσμος στον οποίο διαδραματίζεται η σειρά) είναι τεράστιος και θεαματικά πλούσιος.

Ωστόσο, το κεντρικό στοιχείο που ανέδειξε το Got βρίσκεται λιγότερο στο ευχάριστο περιτύλιγμα και περισσότερο στην καρδιά της ιστορίας του. Μιας ιστορίας που πλέκει μαεστρικά μια σειρά από φαινομενικά ατελείωτες υποπλοκές και μία πραγματική στρατιά από πολλούς και διαφορετικούς χαρακτήρες, με λιγότερο ή περισσότερο σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας. 

Ενώ οι διάλογοι, γραμμένοι στις πρώτες έξι σεζόν, εν πολλοίς από τον George R.R. Martin, ισορροπούν άψογα ανάμεσα σε σαιξπηρικές μανιέρες, πομπώδεις εκφράσεις, επικές περιγραφές αλλά και ένα σαρδόνιο και κατάμαυρο, σχεδόν διαβρωτικό χιούμορ. Για μια σειρά επικής φαντασίας, το Got ανατρέπει τα δεδομένα και αποφασίζει, παρότι η κλίμακα του κόσμου του είναι τεράστια, να αφοσιωθεί λιγότερο στο θέαμα και περισσότερο στους χαρακτήρες του.

Ζωτικό κομμάτι της σειράς η πολιτική και οι συσχετισμοί δυνάμεων

Ναι, ο κόσμος είναι αχανής, κοσμοϊστορικές αλλαγές συμβαίνουν συνεχώς στο status quo της ιστορίας, αλλά η σειρά κρατάει το βλέμμα της στραμμένο σε αυτό που πραγματικά γνωρίζει ότι έχει σημασία: στους χαρακτήρες.

Στην ανθρωπογεωγραφία του Go χωράνε στερεότυπα ευγενών (αλλά ανεπανόρθωτα τραυματισμένων ψυχικά και σωματικά) ιπποτών, συμπαθείς αλλά εντέλει αφελείς ηθικολόγοι, τραγικές φιγούρες ανθρώπων που έχουν χάσει τα πάντα και για αυτό είναι πραγματικά επικίνδυνοι. Μια σειρά που καταρρίπτει και ταυτόχρονα επανεφευρίσκει πανηγυρικά τούς αφηγηματικούς κανόνες του είδους, σκοτώνοντας βασικούς χαρακτήρες με σοκαριστική συχνότητα.

Ο θάνατος του βασικού πρωταγωνιστή Ned Star στην πρώτη σεζόν είναι ίσως το σημείο που οι οπαδοί της σειράς συνειδητοποίησαν την βαναυσότητα του κόσμου αυτού. Το είδος ανήκει στην επική φαντασία, αλλά το Westeros είναι ένα μέρος βάναυσα ρεαλιστικό.

Η πολιτική και οι συσχετισμοί δυνάμεων αποτελούσαν πάντα ζωτικό κομμάτι της σειράς. 

Οι μεγαλύτερες και πιο σοκαριστικές μεταβολές δύναμης δεν συμβαίνουν έπειτα από κάποια επική μάχη, αλλά σε ανύποπτο χρόνο, καθώς γεγονότα και συμμαχίες που έλαβαν μέρος στα παρασκήνια μας αποκαλύπτονται με φρικιαστική ωμότητα. Αποκορύφωμα, φυσικά, ίσως η γνωστότερη και σημαντικότερη σεκάνς ολόκληρης της σειράς:

O περίφημος ματωμένος γάμος, που επισφραγίζει την επικράτηση των Lannister, και τη διαφαινόμενη καταστροφή των Stark, μέσα σε μία νύχτα. Μία σκηνή που γέμισε το Internet με χιλιάδες βίντεο αντιδράσεων από τους φαν, που κυριολεκτικά δεν μπορούσαν να πιστέψουν αυτό που έβλεπαν.

Πλέον, δεν μένουν παρά μόνο λίγα επεισόδια έως ότου το Game of Thrones να λάβει οριστικά τέλος. Ήδη βρίσκονται στα σκαριά τέσσερα διαφορετικά spin-offs αλλά και ένα sequel. Ενώ η πλατφόρμα streaming Amazon Prime του μεγιστάνα Jeff Bezos, ήδη ετοιμάζει τηλεοπτική μεταφορά του Lord Of The Rings, στην προσπάθειά της να καλύψει το κενό που θα αφήσει πίσω του το Got. 

Η σειρά που άλλαξε περισσότερο από κάθε άλλη την ιστορία της τηλεόρασης τελειώνει, αλλά το πολιτισμικό της αντίκτυπο θα αντηχεί εκκωφαντικά για πολλά χρόνια ακόμα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 21 Απριλίου 2019