Στις επιπτώσεις του Brexit, τις συνταγματικές και τις πολιτικές διαστάσεις αλλά και τις επιπτώσεις της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και την Ελλάδα αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων τέσσερις διακεκριμένοι καθηγητές νομικών σχολών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με συντονιστή τον πρώην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, πρώην υπουργό και πρώην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελο Βενιζέλο.

Η δημόσια συζήτηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των μεταπτυχιακών μαθημάτων Συνταγματικού Δικαίου του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

“Το Brexit δεν είναι τελειωμένο. Είναι αμφίβολο αν και πότε θα εξέλθει η Βρετανία από την Ένωση. Πάντως είναι σίγουρο πως αν εξέλθει οι όροι με τους οποίους θα εξέλθει θα είναι χειρότεροι από τους όρους της συμμετοχής της στην Ένωση. Διαφορετικά θα ήταν αυτοκαταστροφικό για την ίδια την Ένωση να δώσει στους Βρετανούς καλύτερους όρους από την συμμετοχή. Θα πρέπει να κατανοήσουν οι ίδιοι οι Βρετανοί πως αυτό είναι δύσκολο να συμβεί» ανέφερε σε δηλώσεις του ο Καθηγητής στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης και πρώην ευρωβουλευτής, Κώστας Χρυσόγονος. Αναφερόμενος στο Brexit ο κ. Χρυσόγονος υπογράμμισε το πρόσφατο παρθενικό ταξίδι αεροπλάνου από την Αγγλία προς το Σίδνεϊ, πτήση που κράτησε 19 ολόκληρες ώρες. «Πρόκειται για τη μακρύτερη σε διάρκεια απευθείας πτήση στον κόσμο» τόνισε σχολιάζοντας ότι οι δεσμοί των Βρετανών με την Αυστραλία είναι ισχυρότεροι από ό,τι με τη Γαλλία, και για τον λόγο αυτό δεν έχουν πρόβλημα να μπουν σε ένα κλουβί και να ταξιδέψουν για 19 ολόκληρες ώρες. «Ένας Βρετανός αισθάνεται πιο οικεία στο Σίδνεϊ από ό,τι στο Παρίσι. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια χώρα που η ιστορία έρχεται σε αντίθεση με τη γεωγραφία του» είπε. Συμπλήρωσε πως το πρόσφατο δημοψήφισμα που έγινε είναι το τρίτο που γίνεται στη Μεγάλη Βρετανία για την ΕΕ (το ένα έγινε για την είσοδο στην Ένωση, το δεύτερο για την έξοδο το 1974, το τρίτο επίσης για την έξοδο). Ανέφερε δε, πως το ατύχημα του δημοψηφίσματος μπορεί να εξελιχθεί σε ευτύχημα της Ένωσης, εάν ενισχυθεί η συλλογική ταυτότητα των πολιτών της ΕΕ, που είναι εξαιρετικά ασθενής.

Από την πλευρά του, ο Παύλος Ελευθεριάδης, Καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης αναφέρθηκε στο άγραφο Σύνταγμα της Βρετανίας, που όπως είπε όμως “έχει γραφτεί παρά πολλές φορές”. “Το βασικό ερώτημα είναι ποιος αποφασίζει το Brexit . Το δημοψήφισμα είχε συμβουλευτικό ρόλο. Το μέλλον σε ό,τι αφορά το Brexit ήταν άδηλο. Η κυβέρνηση αποφάσισε να φύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω μιας απλής διοικητικής πράξης» σχολίασε ο κ. Ελευθεριάδης.

Στις τρεις συνθήκες και ειδικότερο στο άρθρο 50 της Συνθήκης της ΕΕ που ρυθμίζει τα της αποχώρησης ενός κράτους- μέλους μονομερώς από την ΕΕ αναφέρθηκε ο Βασίλης Σκουρής, Ομότιμος Καθηγητής στη Νομική Σχολή ΑΠΘ - πρώην πρόεδρος του Δικαστηρίου της ΕΕ. «Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που προηγήθηκε του δημοψηφίσματος ήταν προσφορά στον Κάμερον» είπε. Και συνέχισε: «Για πρώτη φορά εντάσσεται μια τέτοια διάταξη στις ευρωπαϊκές συνθήκες. Οι χώρες ήθελαν να μπουν όχι να βγουν από την ΕΕ.» σχολίασε και δήλωσε πως μετά την έξοδο της Βρετανίας οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου θα αντιμετωπίζονται ως πολίτες «τρίτης χώρας» και μίλησε για το αβέβαιο αύριο που θα ξημερώσει στην ΕΕ.

«Είναι το τρίτο δημοψήφισμα που γίνεται στην Μεγάλη Βρετανία μετά το 1975. Το δημοψήφισμα είχε ρόλο συμβουλευτικό. Οι πολιτικές συνέπειές του όμως ήταν ισχυρότατες, που υπερέβησαν την όποια νομική ισχυρότητα» τόνισε ο Παναγιώτης Μαντζούφας, Καθηγητής στη Νομική Σχολή ΑΠΘ. «Θα μείνουν πολλά κενά. Η διαδικασία του Brexit είναι η πιο μεγάλη και κορυφαία θεσμική αλλαγή που έγινε στην ΕΕ από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο» τόνισε.

Από την πλευρά του, ο Ευάγγελος Βενιζέλος μίλησε για μια ριψοκίνδυνη αλλά εκ τους ασφαλούς απόφαση του Κάμερον να οδηγήσει τη χώρα στη διεξαγωγή δημοψηφίσματος. «H EE μειώνεται πολύ πολιτικά με το Brexit. Είναι πολύ σημαντική η συμβολή του βρετανικού παράγοντα. H Μεγάλη Βρετανία έχει τη νοοτροπία του πληρωτή, πληρώνει περισσότερα από ό,τι παίρνει. Η Ελλάδα έχει τη νοοτροπία του λήπτη» σημείωσε. Και συμπλήρωσε: «Το δημοψήφισμα έδωσε αποτέλεσμα Brexit και έδειξε μια χώρα διχασμένη μορφωτικά, πολιτικά, εισοδηματικά και ηλικιακά» τόνισε ο κ. Βενιζέλος.