ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Το ΑΠΘ στη μάχη των «αιθέρων»

Οι διπλωματούχοι μηχανικοί του Πανεπιστημίου, που σχεδιάζουν και αναπτύσσουν πρωτότυπα drones, μιλούν στη «Θ» για το μαγικό κόσμο της αεροδυναμικής

 26/12/2019 17:05

Το ΑΠΘ στη μάχη των «αιθέρων»

Ευτυχία Κωνσταντινίδου

Είναι νέοι, είναι μηχανικοί, ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους στο πανεπιστήμιο και εδώ και περίπου επτά χρόνια δουλεύουν πάνω στην ανάπτυξη τεσσάρων πρωτότυπων μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Η ερευνητική ομάδα διπλωματούχων μηχανολόγων μηχανικών από το ΑΠΘ, με επικεφαλής τον κ. Κύρο Υάκινθο, διευθυντή του εργαστηρίου Μηχανικής Ρευστών και Στροβιλομηχανών, αριθμεί πλέον 25 μέλη και στόχος της είναι να εντάξει στο «μαγικό» κόσμο της αεροδυναμικής και της έρευνας όσους περισσότερους νέους μπορεί.

Η έρευνα δεν μπαίνει σε «καλούπια» υποστηρίζουν οι ερευνητές και όχι άδικα. Όλα ξεκίνησαν από μία ιδέα, την οποία ο Κύρος Υάκινθος κατέθεσε για χρηματοδότηση με μορφή ερευνητικής πρότασης το 2011, η οποία είχε στόχο την ανάπτυξη πρωτότυπου μη επανδρωμένου αεροσκάφους RX1, το οποίο δύναται να πετάει στον αέρα δέκα ώρες τη μέρα και το οποίο μπορεί να επιτηρεί βασικές περιοχές σε ξηρά και θάλασσα για έρευνα και διάσωση, και να αποτιμά τα αποτελέσματα των φυσικών καταστροφών. Με λίγα λόγια, να εκτελεί αποστολές πολιτικής προστασίας. Η πρόταση εγκρίθηκε το 2012 και μέσα σε τρία χρόνια το μοντέλο σχεδιάστηκε, κατασκευάστηκε και ολοκλήρωσε τις δοκιμαστικές του πτήσεις το καλοκαίρι του 2016.

«Από τότε φτιάξαμε σιγά σιγά έναν κορμό. Φτάνοντας στο σήμερα, έχουμε αναπτύξει άλλα τρία πρωτότυπα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα οποία είναι πρωτότυπα, επειδή δεν αποτελούν έτοιμα προϊόντα προς πώληση και δεν έχει γίνει μαζική παραγωγή» επισημαίνει στη «Θ» ο διδάκτωρ μηχανολόγος μηχανικός, μεταδιδακτορικός ερευνητής στην ομάδα σχεδιασμού και ανάπτυξης μη επανδρωμένων οχημάτων και επιπλέον αρχισχεδιαστής του RX1 και RΧ3 Περικλής Παναγιώτου.

«Αναπτύσσουμε καινοτομίες που κάνουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη να πετάνε ψηλά, για πολλή ώρα, να είναι αθόρυβα και γρήγορα» επισημαίνει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας UAV-iRC καθηγητής Κύρος Υάκινθος.

Το RX3, το RX4 και οι σχεδιαστικές καινοτομίες

Καθένα από τα τέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξυπηρετεί διαφορετικούς σκοπούς. Έστω ότι σε μια απομακρυσμένη περιοχή υπάρχει άμεση ανάγκη μεταφοράς ιατρικού εξοπλισμού, όπως εξοπλισμός τοκετού, ενός απινιδωτή ή σωσίβιας λέμβου για κάποιο ναυάγιο. Με τα υπάρχοντα μέσα (π.χ. πλοία) η μεταφορά δεν θα μπορούσε να καταστεί έγκαιρα εφικτή, ενώ οι καιρικές συνθήκες μπορεί να μην επέτρεπαν καν τον απόπλου ενός τέτοιου μέσου.

Με την κατασκευή του RX3, κάτι τέτοιο θα ήταν άμεσα εφικτό, καθώς το πρωτότυπο drone μπορεί να κουβαλάει μεγάλο φορτίο σε όγκο και βάρος, ώστε να μπορεί να το πηγαίνει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα σε περιοχές που το έχουν ανάγκη. «Το μη επανδρωμένο σε αυτές τις περιπτώσεις έρχεται και γεμίζει ένα κενό. Μπορεί δηλαδή να μεταφέρει βάρος μέχρι και 50 κιλά και να μείνει στον αέρα έως και δέκα ώρες» σημειώνει ο αρχισχεδιαστής του αεροσκάφους. Το RX3 παρουσιάζει ακόμη μια ενδιαφέρουσα σχεδιαστική καινοτομία. «Έχει τη γεωμετρία Blended Wing Body ή BWB, στην οποία η πτέρυγα ενσωματώνεται ομαλά στο κεντρικό τμήμα, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της αεροδυναμικής αντίστασης, τη βελτίωση των πτητικών επιδόσεων και την αύξηση του ωφέλιμου όγκου στο εσωτερικό του αεροχήματος» συμπληρώνει ο Π. Παναγιώτου.

Το RX4 είναι κάτι σαν το «παιδί» του RX3 και αρχισχεδιαστής του είναι ο Παύλος Καπαρός. Πρόκειται για μη επανδρωμένο αεροσκάφος μήκους δύο μέτρων και βάρους τεσσάρων κιλών, που κουβαλάει μαζί του κάμερα. Η «καινοτομία» του συνίσταται στο ότι μπορεί να απογειωθεί κάθετα και στη συνέχεια να πετάξει σαν κανονικό αεροπλάνο. Αυτό σημαίνει ότι είναι ευέλικτο σαν drone, αλλά επειδή πετάει με την αεροδυναμική του, μπορεί να μείνει στον αέρα για περισσότερη ώρα από ένα drone, το οποίο μπορεί να μείνει στον αέρα για μόνο 20 λεπτά με μισή ώρα, αναλύει ο κ. Παναγιώτου. Το drone μπορεί να απογειωθεί από το πλοίο για να κατευθυνθεί σε ένα ναυάγιο ή να εντοπίσει μια «ύποπτη» κίνηση και στη συνέχεια να επιστρέψει και πάλι στο πλοίο.

Άλλο ένα πλεονέκτημα τέτοιων κατασκευών είναι ότι λειτουργούν «σαν ιπτάμενα ρομπότ» με τηλεκατεύθυνση, ώστε ο χειριστής να το ελέγχει μέσω κάμερας και να δίνει σχετικές εντολές ή να το προγραμματίζει πάνω σε έναν χάρτη με προκαθορισμένη διαδρομή και προορισμό. Ο σχεδιασμός των δύο μη επανδρωμένων αεροσκαφών ξεκίνησε το 2018 και οι πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις αναμένεται να γίνουν το καλοκαίρι του 2020.

rx-1.png

Το κόστος ανάπτυξης του RX3 και του RX4 στοίχισε από ένα εκατομμύριο ευρώ, ενώ για το σχεδιασμό και την κατασκευή του RX1 δύο εκατομμύρια ευρώ, με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με εθνικούς πόρους μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ και φυσικά με τη συνεργασία κατασκευαστικών εταιρειών.
rx-3.jpg
rx-4.jpg

Ενδιαφέρον από το ΥΠΕΘΑ

«Εκμεταλλευόμενοι το ταλέντο και την εφευρετικότητα της ερευνητικής ομάδας του ΑΠΘ, τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτικές ευκαιρίες, την αμυντική μας βιομηχανία και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, θα έχουμε σύντομα το ελληνικό UAV», δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος στη Βουλή.

«Το υπουργείο έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον» επιβεβαιώνει ο Περικλής Παναγιώτου, συμπληρώνοντας πως διατηρείται μια επικοινωνία για την αξιοποίηση της τεχνολογίας που παράγει το ΑΠΘ, σε εθνικό επίπεδο. «Έχουμε την τεχνογνωσία να φτιάξουμε μη επανδρωμένα εξελιγμένα αεροσκάφη, τα οποία θα είναι παράλληλα ανταγωνιστικά» καταλήγει.

«Το υπουργείο Ανάπτυξης έχει αντιληφθεί ότι αυτές οι κατασκευές μπορούν να ασκήσουν επιρροή σε εταιρείες εάν η Ελλάδα δώσει το... σινιάλο, ώστε μετέπειτα να υπάρξει ζήτηση στο προϊόν από νέες εταιρείες μικρής κλίμακας που θα δημιουργηθούν. Ας μην ξεχνάμε ότι δεν είναι μόνο οι πλατφόρμες που πετάνε στον αέρα αλλά και το software, η ανάλυση της εικόνας, η επεξεργασία δεδομένων και η κρυπτογραφία» σημειώνει ο κ. Υάκινθος. « Όλα αυτά μπορούν να γίνουν σε συνεργασία με την αμυντική βιομηχανία, η οποία δεν σημαίνει απαραίτητα ‘όπλα’, αλλά ραντάρ και εξελιγμένα ηλεκτρονικά συστήματα» καταλήγει.


Η ομάδα

Στην ερευνητική ομάδα συμμετέχουν επίσης ο αντιπρύτανης Έρευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης του ΑΠΘ και μέλος της ερευνητικής ομάδας UAV-iRC, αναπληρωματικός καθηγητής Ευστράτιος Στυλιανίδης, o πρόεδρος του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ και μέλος της ερευνητικής ομάδας UAV-iRC καθηγητής Παναγιώτης Σεφερλής, καθώς και ο αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας και καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας Δημήτρης Κωβαίος και ο επίσης καθηγητής στο τμήμα Νίκος Κολούσης.

* Δημοσιεύτηκε στη "Θ" στις 19.12.2019.

Είναι νέοι, είναι μηχανικοί, ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους στο πανεπιστήμιο και εδώ και περίπου επτά χρόνια δουλεύουν πάνω στην ανάπτυξη τεσσάρων πρωτότυπων μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Η ερευνητική ομάδα διπλωματούχων μηχανολόγων μηχανικών από το ΑΠΘ, με επικεφαλής τον κ. Κύρο Υάκινθο, διευθυντή του εργαστηρίου Μηχανικής Ρευστών και Στροβιλομηχανών, αριθμεί πλέον 25 μέλη και στόχος της είναι να εντάξει στο «μαγικό» κόσμο της αεροδυναμικής και της έρευνας όσους περισσότερους νέους μπορεί.

Η έρευνα δεν μπαίνει σε «καλούπια» υποστηρίζουν οι ερευνητές και όχι άδικα. Όλα ξεκίνησαν από μία ιδέα, την οποία ο Κύρος Υάκινθος κατέθεσε για χρηματοδότηση με μορφή ερευνητικής πρότασης το 2011, η οποία είχε στόχο την ανάπτυξη πρωτότυπου μη επανδρωμένου αεροσκάφους RX1, το οποίο δύναται να πετάει στον αέρα δέκα ώρες τη μέρα και το οποίο μπορεί να επιτηρεί βασικές περιοχές σε ξηρά και θάλασσα για έρευνα και διάσωση, και να αποτιμά τα αποτελέσματα των φυσικών καταστροφών. Με λίγα λόγια, να εκτελεί αποστολές πολιτικής προστασίας. Η πρόταση εγκρίθηκε το 2012 και μέσα σε τρία χρόνια το μοντέλο σχεδιάστηκε, κατασκευάστηκε και ολοκλήρωσε τις δοκιμαστικές του πτήσεις το καλοκαίρι του 2016.

«Από τότε φτιάξαμε σιγά σιγά έναν κορμό. Φτάνοντας στο σήμερα, έχουμε αναπτύξει άλλα τρία πρωτότυπα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα οποία είναι πρωτότυπα, επειδή δεν αποτελούν έτοιμα προϊόντα προς πώληση και δεν έχει γίνει μαζική παραγωγή» επισημαίνει στη «Θ» ο διδάκτωρ μηχανολόγος μηχανικός, μεταδιδακτορικός ερευνητής στην ομάδα σχεδιασμού και ανάπτυξης μη επανδρωμένων οχημάτων και επιπλέον αρχισχεδιαστής του RX1 και RΧ3 Περικλής Παναγιώτου.

«Αναπτύσσουμε καινοτομίες που κάνουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη να πετάνε ψηλά, για πολλή ώρα, να είναι αθόρυβα και γρήγορα» επισημαίνει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας UAV-iRC καθηγητής Κύρος Υάκινθος.

Το RX3, το RX4 και οι σχεδιαστικές καινοτομίες

Καθένα από τα τέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξυπηρετεί διαφορετικούς σκοπούς. Έστω ότι σε μια απομακρυσμένη περιοχή υπάρχει άμεση ανάγκη μεταφοράς ιατρικού εξοπλισμού, όπως εξοπλισμός τοκετού, ενός απινιδωτή ή σωσίβιας λέμβου για κάποιο ναυάγιο. Με τα υπάρχοντα μέσα (π.χ. πλοία) η μεταφορά δεν θα μπορούσε να καταστεί έγκαιρα εφικτή, ενώ οι καιρικές συνθήκες μπορεί να μην επέτρεπαν καν τον απόπλου ενός τέτοιου μέσου.

Με την κατασκευή του RX3, κάτι τέτοιο θα ήταν άμεσα εφικτό, καθώς το πρωτότυπο drone μπορεί να κουβαλάει μεγάλο φορτίο σε όγκο και βάρος, ώστε να μπορεί να το πηγαίνει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα σε περιοχές που το έχουν ανάγκη. «Το μη επανδρωμένο σε αυτές τις περιπτώσεις έρχεται και γεμίζει ένα κενό. Μπορεί δηλαδή να μεταφέρει βάρος μέχρι και 50 κιλά και να μείνει στον αέρα έως και δέκα ώρες» σημειώνει ο αρχισχεδιαστής του αεροσκάφους. Το RX3 παρουσιάζει ακόμη μια ενδιαφέρουσα σχεδιαστική καινοτομία. «Έχει τη γεωμετρία Blended Wing Body ή BWB, στην οποία η πτέρυγα ενσωματώνεται ομαλά στο κεντρικό τμήμα, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της αεροδυναμικής αντίστασης, τη βελτίωση των πτητικών επιδόσεων και την αύξηση του ωφέλιμου όγκου στο εσωτερικό του αεροχήματος» συμπληρώνει ο Π. Παναγιώτου.

Το RX4 είναι κάτι σαν το «παιδί» του RX3 και αρχισχεδιαστής του είναι ο Παύλος Καπαρός. Πρόκειται για μη επανδρωμένο αεροσκάφος μήκους δύο μέτρων και βάρους τεσσάρων κιλών, που κουβαλάει μαζί του κάμερα. Η «καινοτομία» του συνίσταται στο ότι μπορεί να απογειωθεί κάθετα και στη συνέχεια να πετάξει σαν κανονικό αεροπλάνο. Αυτό σημαίνει ότι είναι ευέλικτο σαν drone, αλλά επειδή πετάει με την αεροδυναμική του, μπορεί να μείνει στον αέρα για περισσότερη ώρα από ένα drone, το οποίο μπορεί να μείνει στον αέρα για μόνο 20 λεπτά με μισή ώρα, αναλύει ο κ. Παναγιώτου. Το drone μπορεί να απογειωθεί από το πλοίο για να κατευθυνθεί σε ένα ναυάγιο ή να εντοπίσει μια «ύποπτη» κίνηση και στη συνέχεια να επιστρέψει και πάλι στο πλοίο.

Άλλο ένα πλεονέκτημα τέτοιων κατασκευών είναι ότι λειτουργούν «σαν ιπτάμενα ρομπότ» με τηλεκατεύθυνση, ώστε ο χειριστής να το ελέγχει μέσω κάμερας και να δίνει σχετικές εντολές ή να το προγραμματίζει πάνω σε έναν χάρτη με προκαθορισμένη διαδρομή και προορισμό. Ο σχεδιασμός των δύο μη επανδρωμένων αεροσκαφών ξεκίνησε το 2018 και οι πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις αναμένεται να γίνουν το καλοκαίρι του 2020.

rx-1.png

Το κόστος ανάπτυξης του RX3 και του RX4 στοίχισε από ένα εκατομμύριο ευρώ, ενώ για το σχεδιασμό και την κατασκευή του RX1 δύο εκατομμύρια ευρώ, με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνδυασμό με εθνικούς πόρους μέσω προγράμματος ΕΣΠΑ και φυσικά με τη συνεργασία κατασκευαστικών εταιρειών.
rx-3.jpg
rx-4.jpg

Ενδιαφέρον από το ΥΠΕΘΑ

«Εκμεταλλευόμενοι το ταλέντο και την εφευρετικότητα της ερευνητικής ομάδας του ΑΠΘ, τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτικές ευκαιρίες, την αμυντική μας βιομηχανία και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, θα έχουμε σύντομα το ελληνικό UAV», δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος στη Βουλή.

«Το υπουργείο έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον» επιβεβαιώνει ο Περικλής Παναγιώτου, συμπληρώνοντας πως διατηρείται μια επικοινωνία για την αξιοποίηση της τεχνολογίας που παράγει το ΑΠΘ, σε εθνικό επίπεδο. «Έχουμε την τεχνογνωσία να φτιάξουμε μη επανδρωμένα εξελιγμένα αεροσκάφη, τα οποία θα είναι παράλληλα ανταγωνιστικά» καταλήγει.

«Το υπουργείο Ανάπτυξης έχει αντιληφθεί ότι αυτές οι κατασκευές μπορούν να ασκήσουν επιρροή σε εταιρείες εάν η Ελλάδα δώσει το... σινιάλο, ώστε μετέπειτα να υπάρξει ζήτηση στο προϊόν από νέες εταιρείες μικρής κλίμακας που θα δημιουργηθούν. Ας μην ξεχνάμε ότι δεν είναι μόνο οι πλατφόρμες που πετάνε στον αέρα αλλά και το software, η ανάλυση της εικόνας, η επεξεργασία δεδομένων και η κρυπτογραφία» σημειώνει ο κ. Υάκινθος. « Όλα αυτά μπορούν να γίνουν σε συνεργασία με την αμυντική βιομηχανία, η οποία δεν σημαίνει απαραίτητα ‘όπλα’, αλλά ραντάρ και εξελιγμένα ηλεκτρονικά συστήματα» καταλήγει.


Η ομάδα

Στην ερευνητική ομάδα συμμετέχουν επίσης ο αντιπρύτανης Έρευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης του ΑΠΘ και μέλος της ερευνητικής ομάδας UAV-iRC, αναπληρωματικός καθηγητής Ευστράτιος Στυλιανίδης, o πρόεδρος του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ και μέλος της ερευνητικής ομάδας UAV-iRC καθηγητής Παναγιώτης Σεφερλής, καθώς και ο αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας και καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας Δημήτρης Κωβαίος και ο επίσης καθηγητής στο τμήμα Νίκος Κολούσης.

* Δημοσιεύτηκε στη "Θ" στις 19.12.2019.

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία