Το κείμενο αυτό το επεξεργάστηκα στο μυαλό μου τις τελευταίες μέρες, παρατηρώντας με ενδιαφέρον αλλά και ανησυχία τον φυσιολογικό, αυθόρμητο αλλά και άναρχο τρόπο με τον οποίο οι συμπολίτες μας ξεχύθηκαν, κυριολεκτικά, στους ελεύθερους χώρους, τις πλατείες τους πεζόδρομους και τα πεζοδρόμια της πόλης, αψηφώντας τις προειδοποιήσεις και τις συμβουλές των ειδικών για υγειονομική προστασία από τον επικίνδυνο κορονοϊό.

Σπεύδω, όμως να εξηγηθώ (για να μην παρεξηγηθώ) από την αρχή: δεν πρόκειται για μια ακόμη απαγόρευση, κάποια «αυστηρή σύσταση», ούτε υποχρεωτική οδηγία. Είναι μια διακριτική υπόδειξη, μια φιλική προτροπή προς τους πεζούς, που βασίζεται σε μια απλή και λειτουργική ιδέα που διευκολύνει την κίνηση τους και ταυτόχρονα διασφαλίζει καλύτερες υγειονομικές συνθήκες προστασίας από τον κίνδυνο της μετάδοσης του ιού. Αυτό επιτυγχάνεται με τον διαχωρισμό των αντίθετων ρευμάτων κίνησης των πεζών στα μεγάλα πεζοδρόμια και τους πεζόδρομους μιας πόλης, περιορίζοντας τον πυκνό και αναπόφευκτο συγχρωτισμό από τη συμφόρηση που παρατηρείται συχνά σ’ αυτούς.

Γενικά, η κυκλοφορία των πεζών διακρίνεται για την απόλυτη ελευθερία στην επιλογή των βασικών χαρακτηριστικών της.

Ένας περιπατητής μπορεί να επιλέξει την κατεύθυνση και την ταχύτητα που επιθυμεί, να αλλάξει αν θέλει ξαφνικά πορεία ή και να σταματήσει απότομα για να παρατηρήσει κάτι που του κίνησε την προσοχή ή να μιλήσει με κάποιον. Με εξαίρεση τις δεσμεύσεις του Κ.Ο.Κ. για την υποχρεωτική διέλευση ενός δρόμου από τις διαβάσεις (που κι αυτές δεν τηρούνται, συνήθως, στη χώρα μας), η κίνηση των πεζών κατά μήκος ενός πεζοδρομίου δεν υπακούει σε κανέναν υποχρεωτικό κώδικα κυκλοφοριακής συμπεριφοράς. Και δεν έχει επιβληθεί συστηματικά και γενικευμένα καμία υποχρέωση, ούτε καν παρότρυνση ή υπόδειξη προς τους πεζούς, να ακολουθήσουν ορισμένους κανόνες όταν μετακινούνται. Λόγω της επιδημίας, όμως, πολλά πρέπει πλέον να αλλάξουν, στο ζήτημα της κοινής παρουσίας και συνύπαρξής μας με τους άλλους στους δημόσιους χώρους.

Με βάση τα παραπάνω, η ιδέα που παρουσιάζεται εδώ, προβλέπει τον διαμοιρασμό του πλάτους του πεζοδρομίου ή του πεζόδρομου σε δύο ίσα τμήματα και την κίνηση των πεζών αποκλειστικά στο δεξιό από αυτά, ανάλογα με την κατεύθυνσή τους, με την ίδια, δηλαδή, λογική με την οποία κινούνται τα οχήματα στο οδόστρωμα). Έτσι, αποφεύγοντας τις μετωπικές διασταυρώσεις και την αναγκαστική συνάφεια με τους αντιθέτως κινούμενους πεζούς, επιτυγχάνεται, όχι μόνον ομαλότερη αλλά, κυρίως, πιο ασφαλής, από υγειονομικής πλευράς, ροή της κυκλοφορίας τους.

Κάθε πεζός, δηλαδή, θα προπορεύεται πάντοτε κάποιων ή θα ακολουθεί άλλους, που θα κινούνται όλοι προς την ίδια κατεύθυνση. Θα μπορεί, αν θέλει, να επιταχύνει και να προσπερνά περιπατητές ή να καθυστερεί και να τον προσπερνούν, χωρίς να έρχεται ποτέ σε αναγκαστική επαφή κατά μέτωπο, με κάποιον που κινείται μετωπικά προς το μέρος του. Επιπλέον, μέσα στο ίδιο ρεύμα, μπορούν να διακρίνονται, στη δεξιά άκρη αυτοί που βαδίζουν πολύ αργά από αυτούς που περπατούν βιαστικά στο κεντρικό τμήμα γιατί πρέπει να προλάβουν μια δουλειά ή ασκούνται στο τρέξιμο. Εννοείται πως μπορεί κανείς, όποτε επιθυμεί, να σταματήσει κάπου ή να αλλάξει πορεία, επιλέγοντας να κινηθεί κάθετα ή προς την αντίθετη κατεύθυνση. Δεν χάνεται, δηλαδή, κανένας βαθμός ελευθερίας στις επιλογές που έχει ένας περιπατητής, αρκεί να μην παραβιάζει την προαιρετική συλλογική συμφωνία για τη νέα, ασφαλή συνθήκη της μετακίνησης που έχει άτυπα συμφωνηθεί από όλους. Ακόμη, όμως, και αν την παραβιάσει για οποιονδήποτε λόγο, δεν θεωρώ πως πρέπει να υπάρξει κανενός είδους απαγόρευση ή καταναγκασμός. Απλώς, θα αναρωτηθεί, ίσως, όπως και ο αφηρημένος οδηγός αυτοκινήτου στο σχετικό ανέκδοτο: «Τι έχουν πάθει όλοι και οδηγούν σήμερα ανάποδα;».

Τώρα που οι περιορισμοί της κοινωνικής απομόνωσης, που είχαν επιβληθεί και απέφεραν σωτήρια αποτελέσματα, έχουν αρθεί, επιστρέφουμε ξανά με ενθουσιασμό και πάθος σε μια ομαλή και ελεύθερη από απαγορεύσεις καθημερινότητα. Για την καλύτερη προστασία μας, όμως, μεταξύ πολλών άλλων νέων συνηθειών που κατακτήσαμε αυτό το διάστημα, μπορούμε να επινοήσουμε και να υιοθετήσουμε και έναν διαφορετικό και υγειονομικά πιο ασφαλή τρόπο βαδίσματος στην πόλη.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31 Μαΐου 2020